RÃPORTAJ: Prof. Dr. Mehmet AYDIN - DEM

More documents

Recommendations

Info

Millet Meclisini de Cumhurbaşkanını da yakından ilgilendiriyor. İkinci büyük mesele dış politikadır. Dolayısıyla bu alanlardaki bütün ilişkilerinizi düzenleyen irade, güç, her şeyden önce siyasettir. Dış politika, ülkenin ekonomik, kültürel, bilimsel ilişkileri dâhil her türlü ilişkiyi, bir bakıma mikro düzeyde değil ama büyük ölçüde makro düzeyde, zaten dikkate alan, planlayan, programlayan, strateji haline getiren ve uygulayan mekanizmadır. Dolayısıyla dış politika, iki ülke arasında sadece herhangi bir siyasi konunun ele alınması değildir. Mesela dış ticaretimiz aynı zamanda dış politika konumuzdur. Diğer ülkelerle kültürel, ticari, hukuksal ve güvenliğe dayalı ilişkilerimiz var. Tüm bu ilişkilerimizde aynı zamanda bir bilim politikanız, bir teknoloji politikanız, bir kültür politikanız olmak zorundadır. Bunu dar anlamda, ideolojik anlamda söylemiyorum. İdeolojik anlamda bir kültür politikanızın olmaması da bir politikadır. Dolayısıyla siyaset bütün bunların hepsini içine alan en geniş toplumsal faaliyettir. Ama bu işin bir teorik tarafı yani planlama, programlama tarafı; bir de pratik yani uygulama, uygulamanın geriye dönüşü tarafı vardır. Her konu şöyle veya böyle siyasetle ilgilidir. Eğitimden kültüre, kültürden bilim ve teknolojiye, oradan dış politikaya varıncaya kadar her konu siyasetle ilişkilidir. Siyaset en geniş manada toplumsal hizmettir. Siyaset bu hizmeti toplumun ihtiyaçlarına, bilimsel araştırmalara ve incelemelere dayanarak yapar. Yani siyaset bir toplumun bilgiyle, ferasetle, dikkatle ve ahlaki sorumlulukla yönetilmesidir. Hatta bugün siyasette, sandıktan çıkan iradeyi keyfi şekilde kullanamayacağınızı belirtmek için yönetme sözü yerine yönetişim sözünü kullanıyoruz. O iradenin daima toplumun talepleri ışığında değerlendirilmesi gerekiyor. Demokrasi sürekli bir iştir. Dolayısıyla toplum size oy verdi diye istediğinizi yapamazsınız. Demokrasinin önemli yönlerinden birisi yönetimin şeffaf olmasıdır. Bunun için ise birincisi toplum sizin ne yaptığınızı bilecek ikincisi toplum sizden hesap sorabilecek. Zaten demokrasiye süreklilik kazandıran bu hesap sormadır, şeffaflıktır. Topluma hizmet sunar, dört senede bir seçim yapar yine toplumun gözü önünde siyasi faaliyette bulunursunuz. Tekrar edeyim: Sandıktan sandığa Y IL 2 SAYI 5 | <strong>DEM</strong> DERGİ 39
Kendisine inen Kur’an bir bilgi kitabı olduğunu düşündüğümüzde aynı zamanda kendi hadislerini dikkate aldığımızda Hz. Peygamber hem bilen biri hem de o bildiğini Medine toplumunda uygulayan ve böylece bir örneklik ortaya koyan kişi olarak karşımıza çıkıyor. bir yönetim biçimi değildir demokrasi. Yaklaşım bu şekilde olunca yönetenler ve yönetilenler ayırımı kaba bir ayırım halini alıyor. Bir bakıma yönetilenlerle yönetenler sürekli bir diyalojik ilişki içinde olmak zorundadırlar. Ve hatta diyebiliriz ki toplum demokrasi sayesinde Büyük Millet Meclisi, hükümet marifetiyle kendini yönetiyor. Toplumun talebi hükümet marifetiyle hayata geçmiş oluyor. Tabii bu hayata geçirme işini gerçekleştirenlerin belli özellikleri olmalı. Evvela siyaset yapan kişinin kendisini bilgi ve tecrübe itibariyle belli bir noktaya getirmiş olması lazım. Yani önce siyaseti yapacak bir güçte olması sonra da onu toplum hayatına taşıması lazım. Sizin de akademik çalışmalarınızın yoğunlaştığı felsefe alanında siyasete ilişkin nasıl bir tablo var Siyaset felsefesinin şaşalı dönemi büyük ölçüde Platon dönemidir. Ama Aristoteles’in de doğrudan konuyla ilgili yazıları vardır. Politikayla ilgili kitabı vardır zaten. Ama insanlık tarihinde bu işin, tabir yerindeyse, pîri Platondur. İlginç olan şu ki; Aristoteles ve Platon’un siyaset üzerine düşünceleri kendilerinden sonra, tabir yerindeyse, asırlarca uyumuş gibi gözüküyor. Yani onlardan sonra çok fazla siyasi konulara giren filozof gelmemiştir. Helenistik felsefede veya Stoa felsefesinde nadiren siyaset konusuna değinmişlerdir. Daha çok insanı, insanın iç dünyasını, insanın kendi içindeki entegrasyonunu anlatan ama aynı zamanda metafiziğin çok önem kazandığı dönemler yaşanmıştır. Az çok tahmin ettiğimiz, kısıtlı bir şekilde bildiğimiz sebeplerden dolayı Platon’un o güçlü siyaset felsefesi uzun dönemlerden sonra Farabi’yle yeniden doğmuştur. Neden başkası değil de Farabi gibi bir İslam filozof siyaset konusunu yeniden düşüncenin tam merkezine oturtuyor Benim kanaatimce -ki bu konuda zaten akademik çalışmamın bana sunduğu bilgilerle söylüyorum- Farabi çok yüksek düzeyde bir siyaset filozofudur. Doktora tezimin konusunun yarısı Farabi’nin siyasal felsefesi olduğu için bunda iddialı olabilirim diye düşünüyorum. Platon ve Aristotales’ten sonra siyaset felsefesinin girdiği durağanlığı aşan bir isim olarak Farabi’nin çıkışı tabi yaşadığı kültürel ortamla yakından ilgilidir. Zannediyorum Farabi’nin yaşadığı döneme kadar gelen İslam düşünce tarihi siyaseti zaten çok önemli kılmıştır. Bunun odak noktasında da Hz. Peygamberin aynı zamanda devlet adamı olmasının tesiri var. Model insan olarak toplumu yönetmesi, sadece mesajları iletmenin ötesine geçerek onların toplumda uygulamasını sağlamış olması siyasetin aktüel olarak o kültür ortamında ne ifade ettiğini bize gösteriyor. Dolayısıyla Farabi’nin ideal devlet adamını anlatırken her zaman arkasında model insan perspektifini yani peygamber perspektifini düşünmek lazım. Mesela Hz. Peygamberden hemen sonraki yönetim biçimi ile ilgili Farabi’yle bir çağdaşı arasında bir tartışma oluyor. Farabi diyor ki; devlet adamında iki başarının birlikte sağlanmış olması lazım. Bunlardan ilki fikrî yani bilgi ve düşünceye dayalı faziletler anlamında teorik faziletlere sahip olmasıdır. Yani bilen bir insan olacak. Toplumu tanıyan bir insan olacak. Kendi imkân ve kabiliyetlerini tanıyan biri olacak. Toplumu yönetirken yönetim biçiminin en iyisinin, en hayırlısının hangisi olduğunu bilecek. Açıkçası bir nevi filozof olacak. Tabi bu teknik anlamda filozof olacak anlamında değil. Yine de felsefede -yanlış anlaşılır diye ben onun yerine tefekkürü koyayım- tefekkürde bir noktaya gelmiş olması lazım yöneticinin. Bilen bir adam düşünen bir adam olacak. Herkes biliyor herkes düşünüyor ama o en iyi bilen ve düşünen adam olacak. Teorik faziletler dediğimiz bu. Farabi bu faziletlerin sadece bilgi düzeyinde var olmasını yeterli görmüyor. İkinci olarak diyor ki; aynı zamanda devlet adamının kişiliğinde pratik erdemlerin de gelişmiş olması lazım. Ona da ameli faziletler diyor. Yöneticide bunların bir arada olması lazım. Bunu geriye doğru götürürseniz kimde var bu Model insanda var. Peygamberde var. Kendisine inen Kur’an bir bilgi kitabı olduğunu 40 <strong>DEM</strong> DERGİ | YIL 2 SAYI 5
Page 1: DOSYA Siyaset & Değer Prof. Dr. Me
Page 5 and 6: Burada asıl mesele, erdemli bir si
Page 7 and 8: Yani bizde muhafazakârlık, İngil
Page 9 and 10: Siyaset büyük kararların alınd
Page 11 and 12: “Promise is a promise”. Söz ve
Page 13 and 14: Siyasi güce sahip olan herkesin ah

RÃPORTAJ: Prof. Dr. Mehmet AYDIN - DEM

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

RÃPORTAJ: Prof. Dr. Mehmet AYDIN - DEM