Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ğı girişimden sonuç alamamıştı. Tunuslu Mahmud<br />
Paşa’dan ömrünün son yıllarını Sultan ahmetteki konağı<br />
ve Beylerbeyindeki Sarayında yaşamıştı. 4 Ekim<br />
1877’de Ramazan-ı Şerifte bu kez “İstanbul’daki<br />
konağı gibi Beylerbeyi’ndeki yalısını da Mecruhin-ı<br />
Asakir-i İslamiye’ye hastahane olarak bağışladığının<br />
gazetelerle” duyurmuştu.<br />
ki Köşk, Kasım 1900’de Hazinece satın alınmış ve<br />
burasını hazineden de Sultan İkinci Abdülhamid’in<br />
oğlu Abdülkadir Efendi satın alınca, Hayriye Hanım<br />
bunu kabullenememiş, Şehzâde ile aralarında ihtilaf<br />
çıkmıştı. Bu arada bir başka Şehzâde Burhaneddin<br />
Efendi, Tunuslu ailesinden evlenerek mirasçılar arasına<br />
katılmıştı. Paşanın en küçük kızı ve Fransız Vatandaşı<br />
Sabiha Hanım; Türkiye tebaasından Feridun<br />
Bey bin İsmail Bey ile evlenerek 5 Kasım 1923’de Türkiye<br />
Cumhuriyeti vatandaşlığına geçmişti.<br />
Timur Sokağı<br />
1391 yılında Mazerdan bölgesini ele geçirdi. Timur,<br />
bütün Şiraz ve Kirman’ı ele geçirdikten sonra Bağdat,<br />
Tekrit, Erbil ve Musul’a hakim oldu. Urfa’yı ele<br />
geçiren Timur bir süre sonra Akkoyunlu ve Karakoyunlu<br />
beylerini kendine bağladı. 1395 yılında Derbendi<br />
ele geçirerek kuzeye yönelen Timur, Ukrayna<br />
ve Kiev üzerine yürüdü. Özi ırmağı kıyısında bulunan<br />
Kırım ve Azak çevresindeki Ceneviz kolonilerini<br />
ele geçirdi ve Moskova’ya dayandı.<br />
1398’de Hindistan’a girdi. Delhi’yi ele geçirdi. 1400’de<br />
toplanan kurultaydan sonra Gürcistan Seferine çıkma<br />
kararı aldı. Ardahan ve Kars üzerinden Bingöl’e<br />
geldi. Ahmed Celayir ve Kara Yusuf, Timur’dan kurtulmak<br />
için Osmanlı pâdişahı Yıldırım Bayezid’e sığındılar.<br />
Bayezid, Timur’a bağlı olan Erzincan’ı ele<br />
geçirdi. Timur ise 1400 yılında Erzincan’a tekrar hakim<br />
oldu ve Sivas, Malatya ve Behisni şehirlerini ele<br />
geçirdi. Suriye üzerine yürüyen Timur Halep ve Şam’ı<br />
aldı.<br />
1402 yılında Erzurum, Erzincan, Kemah ve Kayseri<br />
üzerinden Ankara’ya doğru hareket etti. Ankara’da<br />
Çubuk ovasında yapılan savaşta Osmanlı Kuvvetlerini<br />
büyük bir bozguna uğratan Timur, Yıldırım<br />
Bayezid’i esir aldı. Bir yıl Anadolu’da kalan Timur bütün<br />
Anadolu illerini ele geçirdi. 1403’de Gürcistan,<br />
1405’de Çin seferine çıktı. Pir Muhammed’i yerine<br />
veliaht bırakan Timur, Otrar’da öldü.<br />
Tunuslu Mahmud Paşa 1. <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Burhaniye Mahallesi sokaklarındandır.<br />
Yan yana bulunan ve aynı adla anılan<br />
bu iki sokak, Abdullah Ağa Caddesi’nden<br />
girilen Tufan <strong>Sokak</strong> üzerinde bulunmaktadır.<br />
<strong>Sokak</strong> adını Tunuslu Mahmud Paşa’dan almıştı.<br />
Fransız işgalindeki Tunus’da onlarla işbirliği yapan<br />
yöneticilerden olan Mahmud ibni Ayad Paşa, Fransa<br />
Kralı Louis Philippe’e yapılan bir suikastten kurtulması<br />
üzerine, Paris’teki Madlen Klisesi başpapazına,<br />
fukaraya dağıtmak için 40 bin kuruş göndermiş ve<br />
bu durum Tunus’da çok büyük bir tepkiye neden<br />
olduğu için memleketinde hayatını tehlikede görerek<br />
önce Paris’e yerleşmiş ve daha sonra da Fransa<br />
himayesinde 1862’de İstanbul’a gelmişti. Kendisine<br />
Sultanahmet civarında bir konak, Çengelköy<br />
İstavroz’da bir yalı ve Çamlıca’da bir bağ satın almıştır.<br />
Tunuslu Mahmud Paşa Temmuz 1865’de Sultan<br />
Abdülaziz’in üçüncü hanımının İstavroz’daki yalısına<br />
akan su membaına müdahale etmesi ve Kasım<br />
1868’de Çamlıca’daki bağının duvarlarını yükselterek<br />
yapmasının nizamnamesine aykırı olması sonucu<br />
mahkemeye havale edilmesi gibi nedenlerle<br />
ilk önceleri Osmanlı yönetimi ile arası pek de iyi<br />
olmamıştı. Yönetimle arasını düzeltmek için önce<br />
İstanbul’da yatırım yapmayı düşünmüş, 93 Harbi’nin<br />
sıkıntılı günlerinde Nisan 1877’de Üsküdar’da yaptı-<br />
Ancak kısa süre sonra 12 Mart 1879 tarihinde ölünce<br />
varisleri bu vaadi yerine getirmemişlerdi. Bu arada<br />
28 Mart 1881’de Bekçi İbrahim, Nikola ve Olmıya adlı<br />
üç bekçiye rağmen soyulmuştu. Babıâli’nin Meşihat<br />
yolu ile “Paşa’nın eski bağışlarını da gündeme getirerek”<br />
duruma müdaha çağrısı sonucu yaptığı girişimler<br />
başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Zevcesi Helen<br />
Azize Nuriş Hanım, Sultanahmet civarındaki köşkü<br />
İbrahim Paşazâde Mehmed Ali Bey’e kiraya vermişti.<br />
Nisan 1883’de Kız Sanayi Mektebi’nin Tunuslu Mahmud<br />
Paşa konağına nakline karar verilmişti. Hemen<br />
bu konağın kimsesiz kız çocukları için satın alınması<br />
kararı da çıkmıştı.<br />
Büyük oğlu Ahmed mirastan büyük pay almış, Şurayı<br />
Devlet azası olarak Osmanlı yönetimi ile de iyi<br />
geçinmiş ve sık sık Sultan II. Abdülhamid’den nişan<br />
almıştı. İkinci oğlu Tahir; Mısırlı Fazıl Mustafa Paşa’ya<br />
damat olmuş ve onun peşinden giderek Sultan II.<br />
Abdülhamid’e muhalif olmuştu. Üçüncü oğlu Musa<br />
Bey, Üsküdar Belediye Müdürü olmuştu. Kızlarından<br />
Emine Hanım, Bursa’da sürgün olan kocası Hüseyin<br />
Bey ile birlikte babasının İstanbul ve Paris’deki<br />
mal varlığını ayrıntılı bir şekilde araştırmıştı. Hüseyin<br />
Bey’in eşi ile birlikte miras işlerini takip edebilmesi<br />
için önce sürgün cezası kaldırılmış, sonra da Kantar<br />
İdaresi Müfettişi olarak İstanbul’a tayini yapılmıştı.<br />
5 Ağustos 1892’de Tunuslu Mahmud Paşa bir başka<br />
kızı Hatice Hanım’ın Çamlıca’daki arsasını Darülaceze<br />
yapılmak üzere bağışladığı; eğer bu arsada inşa<br />
için ruhsat verilmezse o takdirde arazinin yarısını infak<br />
edeceğini bildirince Osmanlı Hükümetince hemen<br />
harekete geçilmişti. Paşa’nın bir başka kızı olan<br />
Hayriye Hanım büyük ağabeyi Ahmed’i kendisinin<br />
küçük olması nedeni ile hisselerine el koymakla suçlamış<br />
ve mahkemeye vermişti. Bu arada Çamlıca’da-<br />
Ulubatlı Hasan <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Burhaniye Mahallesi sokaklarındandır.<br />
Osman Gazi Sokağı’nı Kazım Karabekir<br />
Sokağı’na bağlayan sokak, Hoca<br />
Nasrettin Sokağı ile dört yol ağzı yaparak kesişmektedir.<br />
Adını, İstanbul’un fethi sırasında surların üzerine<br />
çıkan ilk Türk askeri olduğu belirtilen Ulubatlı<br />
Hasan’dan almıştır.<br />
Tunuslu Mahmud Paşa 1. <strong>Sokak</strong><br />
174 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
175
Change language