03.02.2015 Views

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Hattat Hamit Aytaç <strong>Sokak</strong><br />

K<br />

anuni sultan Süleyman ve Neşat Bey sokakları<br />

arasında bu iki sokakla da bağlantısı<br />

olan, Neşat Bey Sokağa parelel olan bir<br />

sokaktır. <strong>Sokak</strong> adını son devrin ünlü hattatı Hamid<br />

Aytaç’tan (1891-1982) almıştır. Asıl adı Şeyh Musa<br />

Azmi olan hattatımız birçok yazısında “Azmi” imzasını<br />

kullanmaktadır. Hâmid, takma adı ile meşhur<br />

olan hattatımız Aytaç soyadını almıştır. 1891’de<br />

Diyarbakır’da doğan Aytaç, Hattat Amidî yani Diyarbakırlı<br />

Seyyid Âdem Efendi torunlarından Zülfikar<br />

Ağa’nın oğludur.<br />

İlk ve rüşdî eğitimi esnasında yazıya merak salmış ve<br />

çevresindeki hüsnü hat hocalarından rik’a ve sülüs<br />

öğrenmiştir. Resme yetenekli olduğundan askerî<br />

rüşdiyede resim öğrenmiştir. Harb Okulu matbaası<br />

hattatlığına, sonra da Genel Kurmay serhattatı (hattatların<br />

başı) hocası Mehmed Nazif Efendi’nin ölümü<br />

üzerine bu matbaaya geçmiştir. Bu görevi sırasında<br />

Yıldırım Orduları Gurubu emrinde Almanya’da<br />

Berlin’de Harita Dairesi’nde bir yıl çalışmıştır. Mütarekeden<br />

sonra askeri vazifesinden istifa etmiş ve yazı<br />

üzerine bir işyeri açarak serbest çalışmıştır. Hattat<br />

Hâmid Bey Türk matbaacılığına çinkografi, çelik üzerine<br />

resim ve yazı hak etme yani gravür, kabartma<br />

ve lüks baskı tekniğini de ilk getirenlerdendir. Şişli<br />

Camii’nin eşsiz yazıları ile birçok evlerde, salonlarda<br />

ve işyerlerinde Mısır ve Irak’ta, bir çok ülkede onun<br />

binlerce nefis yazısı vardır. Bütün İslam âleminden,<br />

hatta Japonya’dan bile birçok öğrenci yetiştirmiştir.<br />

Hattatın son yazılarından biri, Kırk Hadistir. 1982’de<br />

vefat eden hattatı vasiyeti üzerine Karacaahmet’te<br />

Şeyh Hamdullah’ın yakınına defnedilmiştir.<br />

Hoca Nasreddin <strong>Sokak</strong><br />

Hattat Hamit Aytaç <strong>Sokak</strong><br />

Hoca Nasreddin <strong>Sokak</strong><br />

O<br />

sman Gazi Sokağı ile Nurbaba Caddesi’nin<br />

kesiştiği Caddeden başlayan sokak, devamında<br />

boş bir araziye açılmaktadır.<br />

İsmail Ağa Sokağı ile Kazım Karabekir Sokağı arasında<br />

ve bu ikisine paralel uzanan sokak, adını evliyaullahtan<br />

Nasreddin Hoca’dan almıştır. 13. yüzyıl<br />

Anadolusu’nda yaşamış büyük bir âlim ve kibar-ı<br />

evliyâdan (Evliyanın Büyüklerinden) bir zâttır. Ancak<br />

onu daha çok ders ve ibret veren fıkraların<br />

kahramanı olarak tanırız. Yazıya geçirilmiş ilk Nasrettin<br />

Hoca hikâyesi 1480 tarihli Sarı Saltuk’un hayatını<br />

anlatan Ebu’l Hayr Rumi’nin Saltuknamesi’de<br />

bulunmaktadır. Fatih Sultan Mehmet’in oğlu Cem<br />

Sultan’ın şehzâdeliği esnasında verdiği talimat üzerine<br />

Ebu’l Hayr Rumi tarafından Saltukname yedi<br />

senelik bir çalışma sonucunda Türk sözlü geleneğinden<br />

toplanarak 1480’de kitaplaştırılmıştır. Nasreddin<br />

Hoca Selçukluların son devrinde yaşamıştır.<br />

İnsanlara doğru yolu gösteren, iyilikleri bildiren ve<br />

kötülüklerden sakındıran bir veli idi. Bu işi yaparken<br />

tabiatı icabı kendisine has bir yol tutmuştur. Böylece<br />

hakkın anlatılması ve cemiyetteki bozuk yönlerin<br />

düzeltilmesi için, meseleyi halkın anlayacağı bir üslub<br />

ile gayet manidar latifeler halinde kısa ve öz olarak<br />

dile getirmiştir. Sosyologlar ve psikologlar, insanı<br />

ve cemiyeti tanıyıp, onların çeşitli yönlerini incelemek<br />

için onun latifelerinden çok istifade etmişlerdir.<br />

Nasreddin Hoca fıkraları, batı dillerine de çevrilmiş<br />

ve bu dillerde Hoca hakkında mühim neşriyat yapılmıştır.<br />

Bugün Konya Akşehir’deki kabri onu sevenler<br />

tarafından ziyaret edilmektedir.<br />

156 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />

157

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!