You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Gençosman Sokağı<br />
Hacı Reşit Paşa <strong>Sokak</strong><br />
Fıstıklı Mescit Sokağı<br />
Fıstıklı Mescit Sokağı<br />
S<br />
okak adını burada bulunan Fıstıklı<br />
Mescid’den almaktadır. Boğaziçi Köprüsü<br />
son durağın hemen altından geçen bir dere<br />
ve yemyeşil bostan ve ağaçları ile el değmemiş bir<br />
istanbul köşesini barındıran sokaktır. Sokağın sonunda<br />
da 126 basamakla köprüye çıkılır. Fıstıklı<br />
Mescid Sokağı’ndaki bostan 22 dönümdür. Bu civarda,<br />
Çengelköy’ün meşhur badem salatalığı yetiştirilmektedir.<br />
II.<br />
Osman ya da Genç Osman (3 Kasım 1604,<br />
20 Mayıs 1622); 16. Osmanlı pâdişahı ve<br />
95. İslam halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi<br />
Mahfiruz Haseki Sultandır. Sultan Genç Osman<br />
14 yaşında iken, amcası Sultan I. Mustafa’nın tahttan<br />
indirilmesi üzerine Osmanlı tahtına oturdu. Annesi<br />
onun yetişmesi için çok titiz davrandı. Sultan Genç<br />
Osman iyi bir terbiye ve tahsil gördü. Arapça, Farsça,<br />
Latince, Yunanca ve İtalyanca gibi doğu ve batı<br />
dillerini klâsiklerinden tercümeyapabilecek kadar<br />
güzel öğrendi. Genç Osman; zeki, enerjik, atılgan,<br />
cesur ve gözüpek bir pâdişahtı. Sultan Genç Osman,<br />
Fatih Sultan Mehmed devrine kadar yapıldığı<br />
gibi saray dışından, Şeyhülislam Es’ad Efendinin ve<br />
Pertev Paşa’nın kızları ile evlendi. Yavuz Sultan Selim<br />
devrinden itibaren pâdişah saray dışından evlenmediği<br />
için bu davranış önemli bir değişiklik oldu.<br />
Kendisine plânlarını uygulayacak bir sadrazam bulamadı.<br />
Tarihte eşine az rastlanır bir şekilde tahtan indirilerek,<br />
Yedikule zindanlarında boğularak öldürülen<br />
Sultan Genç Osman, babası Sultan I. Ahmed’in<br />
yaptırdığı Sultanahmet Camii’nin yanındaki türbesine<br />
defnedildi. Tahta çıkar çıkmaz devlet erkânı<br />
içindeki üst düzey yetkilileri değiştiren, müderris<br />
ve kadıların atanma yetkilerini şeyhülislamdan alan<br />
Sultan Genç Osman çok yenilikçi bir pâdişahtı.<br />
Kaynak: (Mustafa Müftüoğlu, Yalan söyleyen tarih utansın, Cild:<br />
1, S. 67-68)<br />
Gazi Osman Paşa <strong>Sokak</strong><br />
Y<br />
Gazi Osman Paşa <strong>Sokak</strong><br />
avuz Sultan Selim Sokağı’nı Çamlık<br />
Sokağı’na bağlayan sokak, Emir ve Gürgen<br />
sokaklarının ortasında ve bu iki sokağa paralel<br />
uzanmaktadır. <strong>Sokak</strong> adını Plevne savaşı ile<br />
namlanan Gazi Osman Paşa’dan (1833 – 1900) almaktadır.<br />
Tokat’ta doğan Osman Paşa, ailenin tek erkek<br />
çocuğu olduğundan henüz yedi sekiz yaşlarında<br />
iken ailesiyle birlikte İstanbul’a babasının yanına gitti.<br />
Sırasıyla Askeri Rüştiye, Askeri İdadi ve Mekteb-i<br />
Harbiyye okullarını bitirdi. Çeşitli askeri vazifelerde<br />
bulunan Gazi Osman Paşa, asıl şöhretini Rus generallerinin<br />
kumanda ettiği Sırp ordusunu bozguna<br />
uğratmasıyla elde etti. 1877–78 Osmanlı Rus savaşları<br />
sırasında Plevne’yi başarı ile savundu ve bu<br />
savaş sonunda kendisine “gazilik” ünvanı verildi. İyi<br />
derecede Arapça, biraz da Farsça ve Fransızca bilen<br />
Osman Paşa, Ferik Neşet Paşa’nın kız kardeşi Zatıgül<br />
Hanım’la evlendi. Sultan İkinci Abdülhamid kendisini<br />
çok takdir ettiği için iki kızını, Gazi Osman Paşa’nın<br />
iki oğlu ile evlendirmiştir. 1900’de vefat eden Paşa,<br />
Fatih Sultan Mehmed türbesi yanına defnedildi.<br />
E<br />
ski Kısıklı Caddesi’ne paralel uzanarak<br />
Neşet Bey Sokağı’nı Altunîzâde Köprülü<br />
Kavşağı’na bağlayan sokaktır. <strong>Sokak</strong> adını<br />
Mecelle Şarihi Hacı Reşid Paşa’dan almaktadır.<br />
Şehzâde Abdülmecid Efendi Köşkü bu sokakta idi.<br />
Köşk, Mısır Hıdivi İsmail Paşa tarafından 1870 tarihlerinde<br />
oğlu Tevfik Paşa için yaptırılmıştır. Sultan<br />
Abdülhamid devrinde ve 1885’te Şehzade Yusuf İzzeddin<br />
Efendi için 80.000 altın liraya satın alınmıştır.<br />
Daha sonra Büyük Çamlıca’daki köşk Yusuf İzzeddin<br />
Efendi’ye verildiğinden, bu köşk de 1895 senesinde<br />
Şehzade Abdülmecit Efendi’ye ihsan olunmuştur.<br />
Şehzade daha evvel Sermed Efendi Köşkü’nün alt<br />
tarafında ve Burhaniye Mahallesi ile Küplüce sırtlarına<br />
bakan arazi üzerinde bulunan bir köşkte oturuyordu.<br />
Bu köşk, Tophanelioğlu’ndan yüründüğüne<br />
göre, Kuşbakışı Sokağı üzerinde ve Burhaniye Caddesi,<br />
Hacı Reşit Paşa Sokağı ile Tunuslu Mahmut Paşa<br />
Sokağı’nın çevrelediği geniş arazi içinde idi. Şehzade<br />
Abdülmecit Efendi bu köşkün verilmesini şöyle<br />
anlatır: “Mabeyin kâtipleri arasında türlü türlüsü var.<br />
Tevfik Bey diye biri geldi, yalandan bir selâmla içeri<br />
girdi ve senetleri takdim etdi.” İsmail Paşa, Kavalalı<br />
Mehmet Ali Paşa’nın torunu, İbrahim Paşa’nın ikinci<br />
oğludur. 1830’da Kahire’de doğmuş, 1863’te Said<br />
Paşa’nın yerine Mısır Hidivi olmuş ve bu görevden<br />
1879 tarihinde ayrılmak zorunda kalmıştır. 1895’te<br />
Emirgân’daki yalısında vefat etmiş ve cenazesi Mısır’a<br />
götürülmüştür. Tevfik Paşa 1853’te doğmuş, 1879’da<br />
Sultan fermaniyle hıdiv olmuş ve henüz 39 yaşında<br />
olduğu halde 1892’de zatürreden ölmüştür. Şehzade<br />
Abdülmecit Sultan Abdülaziz’in oğludur. 9 Safer<br />
1285 (1 Haziran 1868) tarihinde doğmuştur. 1918’de<br />
Sultan Vahideddin’in tahta çıkması ile veliaht olmuş,<br />
1 Kasım 1922’de saltanatın kaldırılması ile padişah<br />
olamayarak 18 Kasım 1922’de halife seçilmiş, 3 Mart<br />
1924’te hilafetin kaldırılması ile görevi bitmiş ve o<br />
gece Türkiye’den çıkarıldığından İsviçre’ye yerleşmiş<br />
ve 23 Ağustos 1944’te Paris’te vefat etmiştir. Kabri<br />
Medine’dedir.<br />
Kaynak: (E. Kocu, Abdülmecid Efendi, İstanbul Ans. 1/137)<br />
Gençosman Sokağı<br />
154 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
155
Change language