Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ve sokağın sol köşesindedir. Okul, taş bir kaide üzerine<br />
oturtulmuş olup, üst kısmı, üç sıra ince tuğla ve<br />
bir sıra kesme taştan yapılmıştır. İki odası bulunan<br />
yapının çatısı ahşap ve kirpi saçaklıdır. Alt pencereleri<br />
düz, üst pencereleri ise sivri kemerlidir. Doğancılar<br />
Caddesi’ne açılan bir kapıdan evvela bir avluya<br />
girilir. Hiç bir yerinde kitâbesi yoktur. Mimar Sinan’ın<br />
eserlerini belirten kitaplarda ismi olmadığı halde,<br />
onun bir Sinan yapısı olduğu söylenebilir. Mektebin<br />
hangi tarihte yapıldığı belli değildir. Rüstem Paşa,<br />
Kanunî Sultan Süleyman’ın sadrazamı olup ilk defa<br />
1544–1553 ve sonra 1555–1561 tarihleri arasında<br />
olmak üzere iki defa sadaret mevkiine getirilmiş ve<br />
bu görevde bulunduğu sırada 1561 tarihinde vefat<br />
ederek Şehzâdebaşı Camii hazîresindeki türbesine<br />
gömülmüştür. İlk görevden ayrıldıktan sonra, bir<br />
müddet Sultantepe’de, eşi Mihrimah Sultan’a ait<br />
olan muhteşem sarayda oturduğu bilinmektedir.<br />
Rüstem Paşa’nın Üsküdar’da bir çeşmesi ve bir de<br />
kendi adına yaptırdığı saray vardır ki, mektebin hemen<br />
arkasında Oyma Saray Çıkmazı ile Hafız Ali Paşa<br />
Sokağı arasında ve bugün çocuk parkı yapılan yerde<br />
idi. Saray ve mektebin 958 (1551) tarihinde, Kanunî<br />
tarafından Üsküdar Sarayı’nın Mimar Sinan’a yaptırıldığı<br />
sırada inşa olunduğu sanılmaktadır.<br />
Kaynak: (Mir’at-i İstanbul, s. 102) (Sicill-i Osmani,2/379) (Konyalı,<br />
Üsküdar Tarihi, 2/332)<br />
Hasbahçe <strong>Sokak</strong><br />
Ş<br />
emsi Paşa Bostanı Sokağı’nı Velioğlu Sokağına<br />
bağlayan sokaktır. Üsküdar Harem Sahil<br />
Yolu’na paralel uzanan sokak Çeşme-i Cedit<br />
Sokağı ile kesişmektedir. <strong>Sokak</strong> adını burada bulunan<br />
“Hasbahçe”den bir başka deyişle Sultanın bahçesinden<br />
almıştır.<br />
“Cezire-i Girit’te Hanya Kalesi’nde<br />
Sultan İbrahim hatibi olan<br />
Merhum ve mağfûrunleh Abdülaziz<br />
Efendi’nin hayratıdır. Ruhi çün<br />
el-Fatiha. 1179 (1765-66) “<br />
Abdülaziz Efendi Namazgâhı, Şemsi Paşa Bostan<br />
Sokağı ile Hasbahçe Sokağı’nın birleştiği köşede ve<br />
Hasbahçe Sokağı’nın sol tarafında idi. Bugün mevcut<br />
olmayan bu namazgâhın set duvarlarının taşları,<br />
yandaki bahçenin duvarında kullanılmıştır. Mihrab<br />
taşına şu aşağıdaki kitâbe hak edilmişti: Kitâbeden<br />
de anlaşılacağı üzere Abdülaziz Efendi Girit Adası’nın<br />
kuzeyinde bir liman şehri olan Hanya Kalesi’nin içindeki<br />
Sultan İbrahim (1640-1648) Camii hatipliğini<br />
ifa etmiştir. Hanya Kalesi, 19 Ağustos 1645 tarihinde<br />
Serdar Yusuf Paşa tarafından fethedilmiştir. Fetih<br />
sırasında kale burçlarından ezan sesleri yükselirken,<br />
anane mucibince fetih timsali olarak kalenin en büyük<br />
kilisesi olan Saint Nicolas Kilisesi, Sultan İbrahim<br />
adına ‘Hünkâr Camii’ adıyla ibadete açılmıştır.<br />
Hüdai Mahmud <strong>Sokak</strong><br />
yayılan bu manzumeye, Hüdai Mahmud ve Aziz<br />
Mahmud sokaklarına açılan avlu kapılarından girilmektedir.<br />
Aziz Mahmud Hüdâî şeyh evi bu sokak<br />
üzerindedir. Vakıflar mülkiyetindeki üç katlı ahşap<br />
yapı halen boştur. Yapının zemin katı moloz örgü taş<br />
duvar, üstteki 2 kat ise ahşap karkas olarak yapılmıştır.<br />
Şeyh evi güneydoğu-kuzeybatı doğrultusunda<br />
uzanmakta, güneydoğu ve kuzeybatı yönlerindeki<br />
tek katlı iki yapıyla güneybatı cephesinde birleşerek,<br />
u şekline tamamlanmaktadır.<br />
Kaynak: (Ayvansarayî, Vefeyat Haz. F. Derin, s. 51)(İ. Hakkı, Merakıd,<br />
s. 42)<br />
Hüdai Mahmud <strong>Sokak</strong><br />
S<br />
ümbülzâde sokağının devamında yer alan<br />
ve Cami Sokağı ile Abdi Efendi Sokağı’nın<br />
kesiştiği köşeye dek uzanan sokaktır. Aziz<br />
Efendi Mektebi Sokağı ve Açık Türbe Sokağı ile kesişmektedir.<br />
Bu sokak da adını Aziz Mahmud Hüdâî<br />
Hazretleri’nden almaktadır.<br />
U’nun ortasında bulunan havuzla vurgulanan avlu,<br />
güneybatısında mutfak yapısına ait duvarla sınırlanmaktadır.<br />
Üç adet girişi olan yapının iki girişi aziz<br />
efendi sokak üzerinde olup, diğeri güneydoğuda<br />
bahçe içindedir. Aziz efendi sokağa bakan cephenin<br />
orta aksında normal katlar boyunca devam eden<br />
çıkma vardır. Pencereleri özgün tipolojiye uygun<br />
olarak giyotin açılımlı olup zemin kat pencereleri<br />
basık kemerlidir.<br />
Aziz Mahmud Hüdâî Hazretleri’nin külliyesi; cami,<br />
imaret, türbe, kütüphane, hünkâr mahfeli, çeşme,<br />
derviş hücreleri, şeyh evi, fırın ve hamamdan oluşmaktadır.<br />
On bin metre karelik çok geniş bir alana<br />
Kaynak: (Sicill-i Osmani, 2/286) (Ayvansarayî, Hadikatu’l-<br />
Cevami, 2/196)<br />
Hasbahçe <strong>Sokak</strong><br />
92 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
93
Change language