Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Sokak özellikle Aziz Mahmud Hüdâî Hazretleri’nin
külliyesine yakın olmak isteyen Celvetîlerin ilgisini
çekmişti. Celvetî Tarikatı mensubu olan İstanbul eski
Merkez Kumandanı Kerameddin Paşa da bu yüzden
Üsküdar’da Açık Türbe Sokağı’nda oturmakta idi.
ibaresi bulunur, hiç ummadığınız kadar alçakgönüllü
evlerden şahane boğaz ve İstanbul manzarası görebilirsiniz.
Kaynak: (Osm. Arşivi, Evkaf Defteri II,s. 903, No 16227)
(Hadikatu’l-Cevami, 2/214) (E. Kocu, İstanbul Ans. I/347 ve 2/2,
708)
Üsküdar Postanesi şu andaki postanenin yerinde
ama Açık Türbe Sokağı’ndaki Gizlice Evliya
Tekkesi’nin haziresinin Hâkimiyeti Milliye
Caddesi’ne bakan bölümünün üstüne inşa edilmiş
tek katlı bir bina idi. Binanın girişine yaklaşık 20-30
basamaklı bir merdivenle çıkılırdı. Postaneden Halk
Caddesi’ne kadar olan kısım da mezarlık idi. Daha
sonra 1940’ların ortalarında postane soluna iki buçuk
katlı kübik stilde bir de Defterdarlık binası inşâ
edilmişti. O zamanlarda bu postanede Üsküdar’ın 2
adet umûmî telefonu vardı. Onlar da Postanede idi.
Aziz Efendi Mektebi Sokak
Aziz Mahmud Efendi Sokak
Aziz Mahmud Efendi Sokak
Bu telefonlar Üsküdar ahalisinin ihtiyaçlarını karşılamadığı
için o zamanlar eczanelerden de belirli bir
ücret karşılığında telefon etmek mümkündü. Daha
sonra kırtasiyeciler de bu hizmeti vermeye başlamışlardı.
1950’lerin ortalarında ise hemen hemen
her dükkânda ufak ankesörlü telefon cihazları bulunmaya
başlamıştı.
Bunlara 10 kuruş atılarak telefon edilmekte idi.
Üsküdar’ın bu postanesi 1958-1959’larda yıkılarak
yerine doğru dürüst ve kapsamlı hizmet verecek
birkaç katlı bir postane binası yapılmıştı. 2006’da
bu bina da tâdil edilerek hizmet alanı genişletilmiş
ve Avrupa’daki benzerleri gibi bankacılık hizmeti
de verebilecek çok amaçlı bir komplekse dönüştürülmüştür.
Ahmet Çelebi Çıkmazı
Ü
sküdar Kaymakamlığı’nın hemen yanından
başlar, Üsküdar itfaiyesine kadar uzanır.
Halk Caddesi’ne paralel olarak üsküdar
çarşısına doğru devam eder. İstanbul’un saklı kalmış
güzel sokaklarından biridir. Sokakta kâgir evler veya
onların yerine yapılmış, estetik olarak çokta kötü olmayan
beton binalar bulunur. Ahmet Çelebi Camii
sokağa adını verir, caminin kapısında Açık Türbe
Ahmet Çelebi Çıkmazı
H
üdâî Mahmud Sokağı’nı Aziz Mahmud
Efendi Sokağı’na bağlayan sokaktır.
Bu sokak adını Aziz Mahmud Hüdâî
Mektebi’nden almaktadır. Mektep, Aziz Mahmud
Hüdâî Efendi Camii’nin kıble tarafında ve Kapıcı çıkmazı
ile Aziz Mahmud Efendi Sokağı arasındaki dar
saha üzerine yapılmıştı. 1595’de külliye ile beraber
inşa edilmiştir.
Aziz Efendi Mektebi Sokak
T
ürbe Kapı Sokağı’nı Doğancılar Caddesi’ne
bağlayan sokak, Abdi Efendi, Aliağa, Eski
Mahkeme ve Tepsi Fırın Sokağı ile kesişmektedir.
Bu sokak Aziz Mahmud Hüdâî Hazretleri’nin
camii’nin ve türbesinin önünde bulunan, Abdi Efendi
Sokak ile başlayıp Aziz Mahmud Hüdâî Türbesi ile
sonlanmaktadır. Sokak adını tasavvufun önde gelen
isimlerinden Cüneyd-i Bağdadi’nin neslinden ve evliyaullahın
büyüklerinden Aziz Mahmud Hüdâî’den
almıştır. Seyyidlerden olan Hüdâî hazretleri 1541’de
Şereflikoçhisar’da doğdu. İlk eğitimi Sivrihisar’da
geçen Hüdâî, ilmini ilerletmek için İstanbul’a gelmiş,
genç yaşta tefsîr, hadîs, fıkıh ve zamanın fen
ilimlerinde büyük bir âlim olmuştu. Hocası ile birlikte
Edirne, Şam, Mısır ve son olarak Bursa’ya gelmiş
ve bu gittiği şehirdeki tasavvuf âlimlerinden
ders alarak ilim ve irfanını ilerletmiştir. Hocasının
vefâtı ile Bursa kadılığına getirilen Hüdâî hazretleri
Bursa’da Muhammed Üftâde Hazretleri’nden feyz
ve sonunda da icâzet almıştır. Üftâde Hazretleri’nin
vefâtıyla mânevî bir işâretle Trakya’ya gitmiştir. Bir
müddet sonra da Şeyhülislâm Hoca Sâdeddîn Efendi
vâsıtası ile İstanbul’a gelmiştir. İstanbul’da tekke
ve camilerde hocalık yapmış talebelere, tefsîr, hadîs
ve fıkıh dersleri vermiş, ilim ve devlet adamlarına
kadar uzanan geniş bir çevre edinmişti. Daha sonra
78 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ
79