You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Altunizâde Mahallesi<br />
Aka Gündüz <strong>Sokak</strong><br />
Atıf Bey <strong>Sokak</strong><br />
Aka Gündüz <strong>Sokak</strong><br />
K<br />
ısıklı Caddesi’ni Bağlarbaşı-Tophanelioğlu<br />
Caddesi’ne bağlayan sokaktır. Bu sokak adını<br />
son devir hikâye ve romancısı; şair ve gazeteci<br />
Aka Gündüz’den almaktadır.<br />
Aka Gündüz; 1886 yılında Selanik’e bağlı Katerina<br />
ile Alasonya kasabaları arasındaki bir dağ köyünde<br />
doğmuştu. Asıl adı Enis Avni idi. Önceleri Enis Avni,<br />
sonraları ise, Aka Gündüz adıyla eserler vermişti. İlk<br />
tahsilini Serez’de İncili Mektep’te ve Selanik’deki<br />
Şemsi Hoca Mektebi’nde tamamlamıştı. Bir müddet<br />
Selanik Askeri Rüşdiye’sine devam etmişse de<br />
1896 Yunan Harbi nedeni ile Kadıköy’deki Eğrikapı<br />
Rüşdiyesine nakledilmişti. Daha sonra Mekteb-i<br />
Sultanî’nin idadi kısmı, Edirne Askeri İdadisi ve Kuleli<br />
Askeri İdadisinde okumuştu.<br />
Hastalığı sebebiyle Harbiyenin ikinci sınıfından ayrılmıştı.<br />
Paris’e giderek bir müddet Güzel Sanatlar<br />
Okulu ve Hukuk Fakültesine de devam etmişti. Ancak<br />
ikisini de bitiremeden üç yıl sonra diplomasız<br />
olarak geri dönmüştü. 1907 yılında siyasî faaliyetleri<br />
nedeni ile Selanik’e sürgün edilmişti. Selanik’te Çocuk<br />
Bahçesi ve Genç Kalemler dergilerine yazmıştı.<br />
Milli edebiyat akımı yazarlarındandır. Sade Türkçeyi<br />
savunmuştur Adana’daki Ermeni olayları üzerine<br />
oraya tayin olunan Bahriye Nazırı Cemal Paşanın<br />
maiyetinde on dört ay Vilayet Meclisi İdare Başkâtibi<br />
olarak çalışmıştı.<br />
Aka Gündüz, 31 Mart Vak’ası üzerine gönüllü olarak<br />
yazıldığı Hareket Ordusuyla İstanbul’a gelmişti.<br />
Mensubu olduğu İttihat ve Terakki’yi eleştirdiği için,<br />
onlar tarafından da dışlanmış, hatta 1913’den 1918<br />
yılına kadar Konya ve Bilecik’te sürgün kalmıştı.<br />
Konya sürgünlügünde beraber olduğu şair Hüseyin<br />
Kami’den –özellikle taşlama ve mizahî şiirlerin yazımı<br />
konusunda - çok fazla etkilenmişti. İstanbul’a<br />
dönüşünde tekrar gazetecilik yapmaya başlamıştı.<br />
1920 yılında Alay Dergisi’ni çıkardı. Milli Mücadeleyi<br />
desteklediği için işgal kuvvetleri tarafından Malta’ya<br />
sürülmüştü. Ankara Hükumeti’nin teşebbüsüyle<br />
yurda dönmüştü. Cumhuriyetten sonra 1932 - 1946<br />
yılları arasında milletvekili olmuş ve Kasım 1958’de<br />
Ankara’da ölmüştür Birçok eseri sinemaya uyarlanmıştır.<br />
Eserlerinde genellikle romantik bir hava sezilmektedir.<br />
Kaynak: (“TBMM Albümü”. tbmm.gov.tr.)<br />
Atıf Bey <strong>Sokak</strong><br />
V<br />
alidebağ Korusu yolunu Ali Dede Caddesi’ne<br />
bağlayan dolambaçlı ve uzunca bir<br />
sokaktır. Çeken ve Gencay sokakları ile kesişmektedir.<br />
Bu sokak adını II. Meşrutiyet döneminin<br />
meşhur komitacılarından Mülazım Atıf Bey’den<br />
almaktadır. Sultan II. Abdülhamid dağa çıkan Niyazi<br />
ve Enver Bey gibi İttihatçıların isyanını bastırmak<br />
için, Arnavut olup, bölgeyi çok iyi bilen Müşir Şemsi<br />
Paşa’yı olağanüstü yetkilerle Manastır’a göndermişti.<br />
Bu durumdan çok rahatsız olan İttihatçılar Şemsi<br />
Paşa’yı bir suikastla öldürmeye karar verdiler. Bu vazife<br />
iyi bir silahşör olan Teğmen Atıf’a verildi. Atıf Bey<br />
7 Temmuz 1908’de Manastır’a geldiğini bir telgrafla<br />
Yıldız Sarayı’na bildiren Şemsi Paşa’yı, Postahane çıkışı<br />
bir suikast ile öldürdü. Olay sonrası II. Meşrutiyet<br />
ilan edildiğinden, kurulan uydurma bir komisyonca<br />
suikastçının tesbit edilemediği bildirildi. Atıf Bey; bu<br />
suikastı ile çok popüler olmuş, özellikle İttihaçıların<br />
sembol <strong>isimleri</strong>nden birisi haline gelmiş, İttihat ve<br />
Terakki’nin merkez komitesine alınmıştı. Cumhuriyet<br />
döneminde de aynı itibarı görmeye devam eden<br />
Atıf Kamçıl (1884-1947), bazı İttihatçı komitacıların<br />
etkisiz hale getirildiği tek parti döneminde de korunmaya<br />
devam edilmiş, hatta 6. ve 7. Dönem Çanakkale<br />
Milletvekili yapılmıştı. 1947’de öldüğü zaman<br />
cenazesi Türkiye’de yapılan ilk ulusal anıt olan<br />
Hürriyet-i Ebediye Abidesi çevresinde oluşturulan<br />
anıt mezara, buradaki meşhur anıtın elli metre arkasındaki<br />
ağaçlıklı bölüme gömülmüştü.<br />
Kaynak: (Abdullah Muradoğlu, Resmi Tabanca İşleri –<br />
Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e faili meçhul cinayetler, Yenişafak<br />
Gazetesi, 17.11.2011)<br />
60 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
61
Change language