You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
vuşbaşı semtinde de fevkânî bir mektebi ve çeşmesi<br />
daha vardır. Camiin kaderi ile yakın ilişkisi olan mektep<br />
birçok defa yanmış ve muhtemelen 1834-1835<br />
tarihinden sonra da yok olmuştur.<br />
İnadiye Mektebi Sokağında mektep dışında, Tavaşi<br />
Hasan Ağa Camii ve İbnü’l-Emin Ahmet Ağa Çeşmesi<br />
gibi iki önemli tarihî yapı daha bulunmaktadır.<br />
Tavaşi Hasan Ağa Camii; İnadiye Mektebi Sokağı ile<br />
Gündoğumu Caddesi’nin - Eski Menzilhane Yokuşu,<br />
bir ara Hâkimiyet-i Milliye Caddesi ve halk dilindeki<br />
adı ile İnadiye Yokuşu’nun- birleştiği köşededir.<br />
Tavaşî Hasan Ağa tarafından 1587-1588 tarihlerinde<br />
inşa edilmiştir. Hasan Ağanın mezarı da mihrap<br />
önündedir. Kendisi, Maraşlı olduğu halde çok uzun<br />
bir dönem Üsküdar’da oturduğu için Üsküdarî diye<br />
bilinen ve 1651’de Üsküdar Kadılığı yapan Ramazan<br />
Ahmet Efendi, mescide bir minber koyarak mabedi<br />
cami yapmış ve ayrıca bu caminin giderleri için bir<br />
vakıf kurmuştu. Camii zamanla harab olmuş ve 1892<br />
tarihinde Hatice Hatun adında bir hayırsever tarafından<br />
bugünkü şekliyle yeniden tamir edilmiştir. Gündoğumu<br />
Caddesi’nde, caddenin İnadiye Mektebi<br />
Sokağı ile birleştiği yerde bulunan İbnü’l- Emin Ah-<br />
met Ağa Çeşmesi; Ahmediye Külliyesi’nin de banisi<br />
olan Eminzâde Ahmet Ağa tarafından 1721 tarihinde<br />
yaptırılmıştır.<br />
Kaynak: (Hadikatu’l-Cevami, 2/214) (H. Şehsuvaroğlu, Asırlar Boyunca<br />
İstanbul, s. 203)<br />
İnadiye Mescidi <strong>Sokak</strong><br />
A<br />
hmediye Mahallesi ve Zeynep Kamil sınırlarında<br />
İki mahallede de uzantısı olan bir sokaktır.<br />
Dönmedolap Sokağı’nı Gündoğumu<br />
Caddesi’ne bağlar. Karacaahmet Mezarlığı’na paralel<br />
uzanan sokak olup, Musahipzâde Celal Sokağı<br />
ile dört yol ağzı yaparak kesişmektedir. <strong>Sokak</strong> adını<br />
Bandırmalı Tekkesi Mescidi de denilen İnadiye<br />
Tekkesi Mescidi’nden almaktadır. İnadiye Mescidi<br />
Sokağı’nın eski adı ise Tunus Bağı Caddesi idi.<br />
İnadiye Tekkesi Mescidi, Gündoğumu Caddesi ile<br />
İnadiye Mezarlık Sokağı’nın birleştiği yerde ve sokağın<br />
sol köşesinde idi. İnadiye Mescidi’nin İnadiye<br />
Mescidi Sokağı ile adı dışında hiç bir alâkası yoktur.<br />
İnadiye Mescidi Sokağında bulunan mescid, Bâlî<br />
Çavuş (Tunus Bağı) Mescidi idi. Hadîka’da verilen<br />
İskender Baba Çıkmazı<br />
Ayrıca Has Odalı Ahmed Ağa Sebili, İnadiye semtinde<br />
ve bu isimle bilinen tekkenin karşısında ve<br />
Gündoğumu Caddesi ile İnadiye Mescidi Sokağı’nın<br />
birleştiği yerde ve sokağın sağ köşesinde idi. Yan<br />
tarafında ise Yeni Cami suyunun maslağı vardır. Sebil,<br />
Ahmet Ağa’nın 1643 tarihinde yaptırdığı iki katlı<br />
sıbyan mektebinin altında idi. Şebeke demirleri üzerinde<br />
dört satır halinde on altı mısralı bir kitâbesi;<br />
şebekesinin altında, şekillerle bezeli ayna taşının iki<br />
yanında birer çeşme vardı. Mektep 1930’larda, sebil<br />
ise 1945 senesinde yıkılmıştır. Bu son tarihte sebilin<br />
yalnız ön cephesi kalmıştı. Gündoğumu Caddesi ile<br />
İnadiye Mescidi Sokağı’nın birleştiği yerde ve eski<br />
Menzilhâne yakınında yaptıranı belli olmayan bir de<br />
Menzilhâne Kuyusu var idi.<br />
Kaynak: (Hadikatu’l-Cevami, 2/228, Tunusbağı Mescidi), (A. Cetin,<br />
Vakıflar Der. 13/589)<br />
İskender Baba Çıkmazı<br />
E<br />
min Ongan ve Şair Naili sokakları bir birlerine<br />
bağlayan kısa bir ara sokaktır. <strong>Sokak</strong><br />
adını burada bulunan İskender Baba<br />
Türbesi’nden almaktadır. Türbe, Ağahamamı adıyla<br />
bilinen semtte, Dönmedolap <strong>Sokak</strong> ile Gündoğumu<br />
Caddesi’nin birleştiği yerde ve meşhur Kaymakçı<br />
bilgiye göre bu mescidi; mescidinin karşısında yol<br />
kenarında medfun olan Hoca Bâlî adında bir hayır<br />
sahibi 1597 yılında yaptırmıştır. Bugün bu mescit<br />
maalesef mevcut değildir. Bâlî Çavuş Camii’nin içinde<br />
zikir günleri Pazar olan Cedid Hacı Dede Tekkesi<br />
adlı bir de Kadirî Tekkesi bulunmakta idi. Bâlî Çavuş<br />
Tekkesi’nin kıble tarafındadır. Hadikatü’l Cevami<br />
yazarı İskender Baba için şu bilgileri vermektedir:<br />
“Kaymakçı Tekkesi banisi, Yeniçeri Efendisi Mehmet<br />
Efendi’dir ki, 1548’de vefat etmiş olup, orada medfundur.”<br />
Türbenin sağ tarafında Ağa Hamamı, sol<br />
tarafında ise Ağa Camii bulunmaktadır.<br />
Mescidinin arkasında Şeyhülislâm Mehmet Kâmil<br />
Efendi’nin muhteşem aile sofası, karşısında ve yol<br />
aşırı yerde, köşede Esma Sultan Mektebi ve bunun<br />
Semtin en eski yapılarından biri olan İskender Baba<br />
Türbesi’nden önce burada İstanbul’un Fethi’nde<br />
ilk hutbeyi okuyan ve ilk Cuma namazını kıldıran<br />
sağ tarafında ise, meşhur Menzilhâne bulunmakta<br />
İbrahim Efendi’nin ve çocuklarının medfun bulun-<br />
idi.<br />
duğu Hatibzâdeler Türbesi ile ünlü menzilhane<br />
1925-30’lu yıllarda tarihlerinde burada olan Esma<br />
Sultan Mektebi bugün mevcut değildir. Mektebi<br />
Üsküdar’da bir de yalısı olan Sultan III. Selim’in kız<br />
bulunuyordu. Türbe kapısı yanında bulunan ve<br />
1728-1729 tarihlerinde, Sadrazam Damat İbrahim<br />
Paşa Çeşmesi’nin bugün yalnız haznesi kalmıştır.<br />
Mermer yüzü, 1945 tarihlerinde Topkapı Sarayı orta<br />
kardeşi Esma Sultan yaptırmıştı.<br />
kapısının sol tarafına nakledilerek monte edilmiştir.<br />
İnadiye Mescidi <strong>Sokak</strong><br />
48 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
49
Change language