You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Halk Dersanesi <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Salacak Mahallesi sokaklarındandır.<br />
Halk Caddesi ile Kuruntu Sokağı birbirine<br />
bağlayan sokaktır. Topraklı Çıkmazı ile<br />
kesiştiği noktada Sinan Paşa Camii bulunmaktadır.<br />
Kasap veli ve Bestekâr Selahattin Pınar <strong>Sokak</strong>larıyla<br />
kesişerek dört yol ağzı oluşturan bu sokağın, Halk<br />
caddesi ile kesiştiği yerde de Üsküdar Kaymakamlığı<br />
ve Özel Doğan Koleji bulunmaktadır.<br />
<strong>Sokak</strong> adını 1928’de yapılan harf inkılâbı sonucu açılan<br />
Üsküdar Halk Dershanesi’nden almaktadır. Sinan<br />
Paşa Cami, Üsküdar Kaymakamlık binası ve Raufî<br />
Ahmed Efendi Tekkesi bu sokaktadır. Sinan Paşa<br />
Cami, Üsküdar Kaymakamlığı binasının arkasındaki<br />
semttedir. Halk Dershanesi Sokağı ile Topraklı Sokağın<br />
birleştiği yerde ve Halk Dershanesi Sokağının<br />
sol köşesindedir. Cami, hamam, çeşme ve bütün bir<br />
mahalle, Yemen Fatihi Sinan Paşa tarafından kendi<br />
parası ile yapılmıştır. Üsküdar Kaymakamlık binası<br />
ise Doğancılar Meydanı’nda, Doğancılar Camii’nin<br />
karşısında ve Halk Dershanesi Sokağı’nın sağ köşesindedir.<br />
Bina; 1927–1928 tarihleri arasında Mimar<br />
Zühdü Başar Beyefendi tarafından Üsküdar Cumhuriyet<br />
Halk Fırkası Binası olarak yapılmıştı. 1 Mart 1956<br />
tarihinden beri de Üsküdar Kaymakamlığı binası<br />
olarak kullanılmaktadır. Raufî Ahmed Efendi Tekkesi<br />
Üsküdar’da, Doğancılar civarında, Halk Dershanesi<br />
Sokağı ile Topraklı Sokağın birleştiği yerde ve ikinci<br />
sokağın sol köşesindeki Sinan Paşa Camii yanında,<br />
1750 tarihlerinde tesis edilmiş, zikir günü Perşembe<br />
olan bir Şabanî Dergâhı idi. Tekkenin bânisi Raufî<br />
Seyyid Ahmed Üsküdarî Efendi, Halvetiyye tarikatinin<br />
Ramazaniye kolunun şeyhlerindendi.<br />
İhsan Dizdar <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Salacak Mahallesi sokaklarındandır.<br />
Salacak İskele Caddesi ve Doğancılar<br />
Caddesi’ni birbirine bağlayan sokaktır. Doğancılar<br />
Caddesi ile kesiştiği noktada Üsküdar Belediyesi<br />
Şair Nâbi Kültür Merkezi bulunmaktadır. <strong>Sokak</strong><br />
adını tiyatrocu İhsan Dizdar’dan almaktadır. Bu<br />
sokağa İhsan Dizdar’ın vefatının ikinci yıldönümün-<br />
de, Çocuk Vakfı Başkanı Mustafa Ruhi Şirinin girişimleri<br />
sonucu, Üsküdar Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir<br />
Belediyesi kararıyla Üsküdar Salacak Bostan<br />
Sokağı’na, törenle İhsan Dizdar Sokağı adı verilmişti.<br />
Salacak İskele Caddesi üzerinde yer alan bu sokağa,<br />
isim babalığı yapan İhsan Dizdar, 1925 yılında<br />
Üsküdar’da doğmuştu. Üsküdar Halk Evi Tiyatro Bölümünde<br />
tiyatroya başladı. Dümbüllü İsmail Efendi<br />
Tiyatrosu’nda çalışıp tulûat sanatının inceliklerini<br />
öğrendi. Celal Efendiyle (Gürkaş) Karagöz, Münir<br />
Efendiyle Hokkabaz ve Kukla, Dümbüllü İsmail Efendiyle<br />
de Ortaoyunu ve Meddah geleneğini yaşadı.<br />
Bu sanatların günümüze ulaşmasında büyük emeği<br />
geçmiştir. Kendisi Hokka sanatının son temsilcisi<br />
idi. Yıllarca yardımcısı Rıfat Gürkaş’la birlikte sanatını<br />
icra etti. Zeki Alpan ve Nevzat Açıkgöz ile Ortaoyununun<br />
gündemde kalmasını sağladı. İstanbul Şehir<br />
Tiyatrosu’na Geleneksel Tiyatro konusunda danışmanlık<br />
yaptı.<br />
Kültür Bakanlığı’nın yaptığı tüm festivallerde yer<br />
alan Dizdar, 1996 yılında Geleneksel Türk Tiyatrosu<br />
Hizmet Ödülü’nü aldı. Çocuk Vakfı Karagöz<br />
Okulu’nda yeni ustaların yetişmesi yolunda dersler<br />
verip, geleneği yetiştirdiği genç ustalara aktardı. Ve<br />
25 Şubat 2000’de aramızdan ayrıldı. Hasan Hüseyin<br />
Karabağ’ın yeniden yazdığı “Ters Evlenme” adlı Ortaoyunu<br />
ustanın anısına ithaf edilmiştir.<br />
Şair Nâbî’nin kütüphanesi olduğu iddia edilen yapı<br />
bu sokaktadır. İmrahor Semtinde, Salacak Bostanı<br />
Sokağı ile İmrahor Çeşme Sokağı arasındadır. Bu<br />
bina bir müddet Üsküdar Evlendirme Dairesi olarak<br />
kullanılmıştır. 1994 yılında Üsküdar Belediyesi<br />
tarafından onarılarak yeniden düzenlenen bina, bu<br />
tarihten itibaren Üsküdar Belediyesi’nin Üsküdar<br />
Folklor ve Turizm Derneği’ne (ÜFTUD) tahsis edilmiş<br />
olup halen Şair Nâbî Kültür Merkezi adıyla faaliyet<br />
göstermektedir. Bu yapıyı kütüphane olarak kabul<br />
İhsan Dizdar <strong>Sokak</strong><br />
ettiğimiz taktirde evi hemen yanındaki boş büyük<br />
arsa üzerinde olmalıdır. İmrahor Çeşme Sokağı’na<br />
göre set üzerindedir. Yan yana iki odadan ibaret olan<br />
bu bina, alt üst pencerelerden ışık almakta olup çatısı<br />
tonoz kubbelidir. Alt pencerelerine klâsik demir<br />
parmaklıklar takılmıştır. Kesme taş sövelidir. Binayı<br />
fırdolayı bir kirpi saçak çevirmiştir. Kesme taştan inşa<br />
olunmuştur. Odanın ekseri kısımları ahşap üzerine<br />
nakışlıdır. Baş odanın duvarına zarif bir ocak yapılmıştır.<br />
Duvarlarında dolaplar bulunmaktadır. Dolap<br />
kapaklarının üzeri desenlerle bezelidir. Duvarlarına<br />
renkli nakışlar yapılmıştır. Şair Nâbî (1642-1712),<br />
Urfalı’dır. Yirmidört yaşında olduğu halde, 1665 tarihinde<br />
İstanbul’a gelmiş ve Vezir Musahib Mustafa<br />
Paşa’nın divan kâtibi olmuştur. Şiirleri Şair Naili’nin<br />
(öl. 1077/1666-67) beğenisini kazanmıştır. Şairler kafilesinin<br />
önde gelenlerinden biri olan bu güzide şair<br />
3 Rebiyülevvel 1124 (12 Nisan 1712) tarihinde vefat<br />
ederek Karacaahmet Mezarlığı’na, Miskinler Tekkesi<br />
arkasındaki yol üzerine gömülmüştür. Şâhidesinin<br />
üzerini bir serpuş süslemektedir.<br />
Halk Dersanesi <strong>Sokak</strong><br />
324 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
325