03.02.2015 Views

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Hacı Eminpaşa <strong>Sokak</strong><br />

B<br />

u sokak adını eski başbakanlarımızdan<br />

Bülent Ecevit’in dedelerinden Hacı Emin<br />

Paşa’dan almaktadır. Bülent Ecevit’in Anne<br />

tarafından büyük büyük dedesi Hacı Emin Paşa, Suudi<br />

Arabistan’da Medine Harem Şeyhi olarak görev<br />

yaptı. Mekke’de de 17 yıl şeyhülislam olarak görev<br />

yapan Hacı Emin Paşa, Hz. Muhammed’den kalan<br />

bazı evkafı yönetti.<br />

ğerinde olduğu saptanan çok geniş bir kütüphaneyi<br />

de yine araştırmacıların kullanımına verdi. Milliyet<br />

gazetesinden Fikret Bila konuyla ilgili Bülent<br />

Ecevit’le bir röportaj yapmış ve onun ağzından şu<br />

bilgileri vermiştir.<br />

Bülent Ecevit’le dünkü görüşmemizde, bu mirasa<br />

sahip olduğunu ne zaman öğrendiğini ve dedesi<br />

hakkındaki bilgileri sorduğumda şu yanıtı verdi: “Mirası<br />

bırakan dedem, Medine Harem Şeyhi Hacı Emin<br />

Paşa, Mekke’de de şeyhülislam denilebilecek bir görev<br />

yürütmüş. Bu görev esnasında Peygamberimizden<br />

kalan bazı evkafı da yönetmiş. Konu edilen arazisi<br />

üzerine, medrese denilebilecek bir veya birkaç<br />

büyük kitaplığı da bulunan bir yer yaptırmış. Bu kütüphane<br />

ve kütüphanelerin ise, aile vakfı tarafından<br />

yönetilmesini vasiyet etmiş. Bu vasiyet gereği çok<br />

değerli olduğu söylenen bu kütüphane veya kütüphaneleri<br />

de araştırmacıların hizmetine sunacağız.”<br />

Hafız Mehmet Bey Sokağı<br />

Hicaz’da ihrama girilen yerden Kabe’ye dek uzanan<br />

bölüm olan kutsal bölge Harem, Hacı Emin Paşa’<br />

tarafından yönetildi. Bu bölgeye medrese denilebilecek<br />

birkaç büyük kitaplığı da bulunan bir yer<br />

yaptıran Hacı Emin Paşa, Suudi Arabistan’da 5 vakıf<br />

oluşturdu.<br />

Hacı Emin Paşa’nın mirasçılarından Bülent Ecevit,<br />

Suudi Arabistan’da büyük büyük dedesinden kalan<br />

araziyi Türk hacıların konaklaması koşuluyla<br />

devlete bağışladı. Bülent Ecevit ayrıca Hazine de-<br />

Kaynak: (Şebnem Hoşgör, Vatan gazetesi 07.11.2006, Fikret Bila,<br />

Milliyet, 10.07.2005)<br />

Hafız Ali Üsküdarlı <strong>Sokak</strong><br />

B<br />

estekâr Selahattin Pınar Sokağı’nı Neyzen<br />

Halil Can Sokağı birbirlerine bağlayan kısaca<br />

bir ara sokaktır. Hafız Mehmet ve Paşakapısı<br />

<strong>Sokak</strong>ları ile paraleldir.<br />

<strong>Sokak</strong> adını Üsküdar tavrı denilen Kur’an-ı Kerim<br />

kırâ’atının son temsilcisi kabul edilen Yeraltı Camii<br />

İmamı Hafız Ali Efendi (1885–1976)’den almaktadır.<br />

Yeraltı Camii imamı ve hatibi idi. Kur’ân okuyuşuyla<br />

“İstanbul Tavrı” ve “Üsküdar ağzı” tabirlerini kazandırmıştır.<br />

Çok geniş bir musikî repertuarına sahipti.<br />

En önemli talebesi Hafız Merhum Kâni Karaca’dır.<br />

Kur’ân ve mevlid okuyuşunda makamları kullanmadaki<br />

kudreti çok büyüktü.<br />

Şurası bir gerçektir ki, Üsküdar ahâlisini mânevî<br />

sohbetlere meylettiren etkenlerden biri de dinî<br />

musikî idi. Bu, bir taraftan “Üsküdar Ağzı” denilen<br />

Kur’ân tilâvet tarzıyla, diğer taraftan da özellikle<br />

Ramazan’da terâvih namazlarının ilâhilerle kılınmasına<br />

cevaz veren bir tutumla etkin olmaktaydı.<br />

“Üsküdar Ağzı”nın en büyük hocası, babasının ve<br />

Karaköy’deki Yeraltı Câmii’nin baş imâmı Hâfız Ali<br />

Üsküdarlı’nın (1885-1976) da hocası olmuş olan<br />

Nazîf Hoca Efendidir. “Üsküdar Ağzı”na hâkim olan<br />

hâfızlar musikîye fevkalâde vâkıf olarak yetiştirilirler<br />

ve Kur’ân kıraatinde hangi sûrenin, hattâ hangi<br />

âyetlerin hangi makāmdan okunacağını bile öğrenirlerdi.<br />

Nazif Hocadan sonra “Üsküdar Ağzı”nın iki<br />

mümtaz temsilcisinden biri Hâfız Kâni Karaca, diğeri<br />

ise Hâfız İlhan Tok hocalardı.<br />

Hafız Mehmet Bey Sokağı<br />

N<br />

eyzenbaşı Halil Can Sokağı İhsaniye İskele<br />

Sokağa bağlar. Mustafa Nevzat Eczacılık<br />

Tıp ve Kültür Evi’nin yanından girer. Çok<br />

güzel bir deniz manzarasına sahiptir. Adını Sultan<br />

II. Abdülhamit’in Başmabeyncisi Hafız Mehmet<br />

Bey’den alır.<br />

<strong>Sokak</strong>ta bulunan önemli tarihi yapılardan biri, Eczacı<br />

Mustafa Nevzat Bey’in konağıdır. Eski adı Çit<br />

Sokağı, yeni ismi Neyzenbaşı Halil Can Sokağı ile<br />

Hafız Mehmet Bey Sokağı’nın birleştiği köşede olup<br />

kârgir bir konaktır. Hafız Mehmet Bey Sokağı’nın<br />

sağ köşesindeki yapı, diğeri gibi üç katlı olup, Eczacı<br />

Mustafa Nevzat Bey’e aittir. Mehmet Bey Konağı’nın<br />

yan tarafında ve yol aşırı yerdeki harem dairesine üst<br />

kattan, her tarafı kapalı, iki yan cephesinde pencereleri<br />

bulunan ahşap bir köprü ile bağlandığından,<br />

Köprülü Konak adıyla ünlü idi. Bu köprü, 1940 tarihlerinde<br />

yıktırılmıştır. 19. yüzyıl ikinci yarısında<br />

Sultan Abdülaziz (1861-1876)’in baş mabeyincisi,<br />

Hafız Mehmet Bey tarafından yaptırılmıştır. Rivayete<br />

göre, köşklerin yerinde ahşap bir yapı varmış. Sultan<br />

Abdülaziz, bir ziyareti sırasında bu binanın yerine<br />

kârgir bir köşkün yapılmasını ve masrafının da<br />

Hazine-i Hümâyun’dan karşılanmasını irade etmiş.<br />

30 Mayıs 1876 tarihindeki hal sırasında Dolmabahçe<br />

Sarayı’nda bulunup Pâdişah ile beraber Topkapı<br />

Sarayı’na giden Mehmet Bey, bu olayı ‘Hakayıku’l-<br />

Beyan Fî Hakkı Cennet-mekân Abdülaziz Han’ isimli<br />

hatıra kitabında ayrıntılarıyla dile getirmiştir.<br />

Hacı Eminpaşa <strong>Sokak</strong><br />

322 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />

323

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!