Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Rumi Mehmet Paşa <strong>Sokak</strong><br />
Molla Eşref <strong>Sokak</strong><br />
Molla Eşref <strong>Sokak</strong><br />
M<br />
olla Fikret Sokağı’nı Atlas Sokağı’na bağlayan<br />
ve Selman-ı Pak Caddesi’ne paralel<br />
uzanan sokaktır. Molla Fikret <strong>Sokak</strong> ile<br />
Atlas <strong>Sokak</strong> arasında yer alan bu sokağa adını veren<br />
Molla Eşref, ulemâdan olup pek genç yaşta vefat etmişti.<br />
Oğlu Edirne Kadısı Paşmakçızâde Zühdi Molla, onun<br />
oğlu ise Andelib (Bülbül) mahlasıyla bilinen Şair<br />
Mehmet Esat Bey’di. 1320 (1902) tarihinde Malatya<br />
Tahrirat Müdürü iken orada vefat etmişti. Kendisi<br />
mutasarrıflıktan emekli Rauf Paşa’nın damadı olup<br />
Şeyhülislâm Paşmakçızâde Ali Efendi’nin ahfadındandı.<br />
Molla Eşref’in Selmanağa Camii civarında bir<br />
de konağı vardı.<br />
Rumi Mehmet Paşa <strong>Sokak</strong><br />
D<br />
ere Sokağı’nı Şemsi Sinan Caddesi’ne<br />
bağlayan sokaktır. Sokağın Dere Sokağı<br />
ile kesiştiği yerde, köşede Hüsrev Ağa<br />
Camii bulunmaktadır. <strong>Sokak</strong> aynı zamanda Doğancılar<br />
Caddesi ile Şemsi Sinan Caddesi arasında<br />
ve bu ikisine paralel uzanmaktadır.<strong>Sokak</strong> adını<br />
Fatih’in Sadrazamlarından Rum Mehmet Paşa’dan<br />
almaktadır. Üsküdar’ın kıyısındaki Şemsi Ahmet<br />
Paşa Külliyesi’nin arka tarafındaki alçak sırtta, bir<br />
Bizans kilisesini andıran yapısıyla yükselen cami,<br />
İstanbul’un en eski Türk eserlerindendir ve bunu<br />
Fatih’in Sadrazamı Rum Mehmet Paşa yaptırmıştı.<br />
Caminin önünde bir harabe gibi duran sarnıç kalıntısı<br />
ise, vaktiyle sahilde bulunan Şemsi Paşa’ya<br />
ait “Şerefabad” Sahilsarayı’nın su deposuydu. Rum<br />
Mehmet’in türbesiyse camiinin arkasında yer almaktadır.<br />
Selamiali Efendi Caddesi<br />
C<br />
addeye adını veren Selami Ali Efendi<br />
Celvetîyye yolunda yetişen velîlerdendir.<br />
Doğum târihi belli değildir. 1691 (H.1103)<br />
senesinde İstanbul’da vefât etti. İlim tahsil edip yetiştikten<br />
sonra müderrislik ve bir müddet İstanköy<br />
Adası müftülüğü yaptı. Bu vazîfelerden sonra tasavvufta<br />
yetişmek üzere zamânının meşhur mürşidlerinden<br />
Şeyh Abdullah Efendi’nin derslerine ve<br />
sohbetlerine devâm etti. Bu hocasından feyz alarak<br />
tasavvufta kemâle erdi.<br />
Hocası onu kendisine halîfe seçip insanları irşâd etmesi<br />
için Bursa’ya gönderdi. Orada bir zâviye yaptırıp<br />
insanlara dîn-i İslâmı anlatmak, öğretmek ve<br />
yaşatmakla meşgûl oldu. 1679 (H.1090) senesinde<br />
Divitçizâde Şeyh Mehmed Efendi’nin yerine İstanbul<br />
Üsküdar’da Şeyh Mahmûd Dergâhı’nın şeyhliğine<br />
getirildi. Bir müddet de bu vazîfede kaldı.<br />
Bağlarbaşı’nda bir tekke ve câmi, Bülbülderesi’nde<br />
ve Acıbâdem’de birer cami, Bulgurlu ve Fıstıklı’da birer<br />
zâviye yaptırmıştır. Üsküdar’da kurduğu mahalleye<br />
onun ismi verilmiştir.<br />
Kaynak: (Sicilli Osmânî, c.2, s.91)<br />
Selanikliler Sokağı<br />
S<br />
Selamiali Efendi Caddesi<br />
okağın en önemli özelliği Bülbülderesi Mezarlığının<br />
arkasından geçiyor olmasıdır. Üsküdar<br />
Emniyet Müdürlüğü’nün arkasından<br />
Suca Ahmet Paşa Camii’nin yanından başlar, dik bir<br />
yokuşla Selman-i Pak Caddesi’ne iner. Bülbülderesi,<br />
Üsküdar Selanikliler sokağı arasında Selanikliler’in<br />
çoğunlukta olduğu Karakaşlar ve Kapancı cemaatinin<br />
de defnedildiği mezarlıktır. Sokağa adı bundan<br />
dolayı verilmiştir. Mezarlığın Selanikliler tarafı Sabetaist<br />
mezarlığı olarak da zikredilmektedir. Burada<br />
sanat camiasından bürokratına, bilim dünyasından,<br />
siyasetçisine birçok önemli ismi bulabilirsiniz. Bu<br />
mezarlıkta birçok müslüman mezarlığında bulunmayan,<br />
müslüman mezarlarından ayırt edilebilecek<br />
birçok unsur bulunmaktadır. Çok eski mezar taşlarının<br />
da bulunduğu mezarlıkta, her mezar taşının<br />
üzerinde gizli anlamlar içeren semboller ve motifler<br />
vardır. Buradaki aileler birbirleri akraba ve ayrıyetten<br />
cemaatin en önde gelen aileleridir. Sabetay Sevi ve<br />
yirmialtı halifesinin soyundan olmayan Sabetaycı aileler<br />
ise; Feriköy, Aşiyan, Zincirlikuyu, Karacaahmet,<br />
Edirnekapı, Nakkaştepe gibi mezarlıklarda, cemaate<br />
ait adalara ve bölümlere gömülmektedir. Selanik<br />
doğumlu Yazar Münevver Ayaşlı hatıralarında Bülbülderesi<br />
mezarlığı için şunları söylemişti: “Dönme-<br />
Selanikliler Sokağı<br />
304 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
305