03.02.2015 Views

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

Uskudar-Sokak-isimleri-TARIHCESI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Rumi Mehmet Paşa <strong>Sokak</strong><br />

Molla Eşref <strong>Sokak</strong><br />

Molla Eşref <strong>Sokak</strong><br />

M<br />

olla Fikret Sokağı’nı Atlas Sokağı’na bağlayan<br />

ve Selman-ı Pak Caddesi’ne paralel<br />

uzanan sokaktır. Molla Fikret <strong>Sokak</strong> ile<br />

Atlas <strong>Sokak</strong> arasında yer alan bu sokağa adını veren<br />

Molla Eşref, ulemâdan olup pek genç yaşta vefat etmişti.<br />

Oğlu Edirne Kadısı Paşmakçızâde Zühdi Molla, onun<br />

oğlu ise Andelib (Bülbül) mahlasıyla bilinen Şair<br />

Mehmet Esat Bey’di. 1320 (1902) tarihinde Malatya<br />

Tahrirat Müdürü iken orada vefat etmişti. Kendisi<br />

mutasarrıflıktan emekli Rauf Paşa’nın damadı olup<br />

Şeyhülislâm Paşmakçızâde Ali Efendi’nin ahfadındandı.<br />

Molla Eşref’in Selmanağa Camii civarında bir<br />

de konağı vardı.<br />

Rumi Mehmet Paşa <strong>Sokak</strong><br />

D<br />

ere Sokağı’nı Şemsi Sinan Caddesi’ne<br />

bağlayan sokaktır. Sokağın Dere Sokağı<br />

ile kesiştiği yerde, köşede Hüsrev Ağa<br />

Camii bulunmaktadır. <strong>Sokak</strong> aynı zamanda Doğancılar<br />

Caddesi ile Şemsi Sinan Caddesi arasında<br />

ve bu ikisine paralel uzanmaktadır.<strong>Sokak</strong> adını<br />

Fatih’in Sadrazamlarından Rum Mehmet Paşa’dan<br />

almaktadır. Üsküdar’ın kıyısındaki Şemsi Ahmet<br />

Paşa Külliyesi’nin arka tarafındaki alçak sırtta, bir<br />

Bizans kilisesini andıran yapısıyla yükselen cami,<br />

İstanbul’un en eski Türk eserlerindendir ve bunu<br />

Fatih’in Sadrazamı Rum Mehmet Paşa yaptırmıştı.<br />

Caminin önünde bir harabe gibi duran sarnıç kalıntısı<br />

ise, vaktiyle sahilde bulunan Şemsi Paşa’ya<br />

ait “Şerefabad” Sahilsarayı’nın su deposuydu. Rum<br />

Mehmet’in türbesiyse camiinin arkasında yer almaktadır.<br />

Selamiali Efendi Caddesi<br />

C<br />

addeye adını veren Selami Ali Efendi<br />

Celvetîyye yolunda yetişen velîlerdendir.<br />

Doğum târihi belli değildir. 1691 (H.1103)<br />

senesinde İstanbul’da vefât etti. İlim tahsil edip yetiştikten<br />

sonra müderrislik ve bir müddet İstanköy<br />

Adası müftülüğü yaptı. Bu vazîfelerden sonra tasavvufta<br />

yetişmek üzere zamânının meşhur mürşidlerinden<br />

Şeyh Abdullah Efendi’nin derslerine ve<br />

sohbetlerine devâm etti. Bu hocasından feyz alarak<br />

tasavvufta kemâle erdi.<br />

Hocası onu kendisine halîfe seçip insanları irşâd etmesi<br />

için Bursa’ya gönderdi. Orada bir zâviye yaptırıp<br />

insanlara dîn-i İslâmı anlatmak, öğretmek ve<br />

yaşatmakla meşgûl oldu. 1679 (H.1090) senesinde<br />

Divitçizâde Şeyh Mehmed Efendi’nin yerine İstanbul<br />

Üsküdar’da Şeyh Mahmûd Dergâhı’nın şeyhliğine<br />

getirildi. Bir müddet de bu vazîfede kaldı.<br />

Bağlarbaşı’nda bir tekke ve câmi, Bülbülderesi’nde<br />

ve Acıbâdem’de birer cami, Bulgurlu ve Fıstıklı’da birer<br />

zâviye yaptırmıştır. Üsküdar’da kurduğu mahalleye<br />

onun ismi verilmiştir.<br />

Kaynak: (Sicilli Osmânî, c.2, s.91)<br />

Selanikliler Sokağı<br />

S<br />

Selamiali Efendi Caddesi<br />

okağın en önemli özelliği Bülbülderesi Mezarlığının<br />

arkasından geçiyor olmasıdır. Üsküdar<br />

Emniyet Müdürlüğü’nün arkasından<br />

Suca Ahmet Paşa Camii’nin yanından başlar, dik bir<br />

yokuşla Selman-i Pak Caddesi’ne iner. Bülbülderesi,<br />

Üsküdar Selanikliler sokağı arasında Selanikliler’in<br />

çoğunlukta olduğu Karakaşlar ve Kapancı cemaatinin<br />

de defnedildiği mezarlıktır. Sokağa adı bundan<br />

dolayı verilmiştir. Mezarlığın Selanikliler tarafı Sabetaist<br />

mezarlığı olarak da zikredilmektedir. Burada<br />

sanat camiasından bürokratına, bilim dünyasından,<br />

siyasetçisine birçok önemli ismi bulabilirsiniz. Bu<br />

mezarlıkta birçok müslüman mezarlığında bulunmayan,<br />

müslüman mezarlarından ayırt edilebilecek<br />

birçok unsur bulunmaktadır. Çok eski mezar taşlarının<br />

da bulunduğu mezarlıkta, her mezar taşının<br />

üzerinde gizli anlamlar içeren semboller ve motifler<br />

vardır. Buradaki aileler birbirleri akraba ve ayrıyetten<br />

cemaatin en önde gelen aileleridir. Sabetay Sevi ve<br />

yirmialtı halifesinin soyundan olmayan Sabetaycı aileler<br />

ise; Feriköy, Aşiyan, Zincirlikuyu, Karacaahmet,<br />

Edirnekapı, Nakkaştepe gibi mezarlıklarda, cemaate<br />

ait adalara ve bölümlere gömülmektedir. Selanik<br />

doğumlu Yazar Münevver Ayaşlı hatıralarında Bülbülderesi<br />

mezarlığı için şunları söylemişti: “Dönme-<br />

Selanikliler Sokağı<br />

304 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />

305

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!