You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Külhan <strong>Sokak</strong><br />
Kurşunlu Medrese <strong>Sokak</strong><br />
Koltukçu Musa <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Mimar Sinan Mahallesi sokaklarından<br />
biri olan Külhan Sokağı Şemsi Paşa<br />
Caddesi’ni Şemsi Sinan Caddesi’ne bağlayan<br />
çok kısa bir sokaktır. <strong>Sokak</strong> adını Üsküdar’da Eski Hamam<br />
külhanından almaktadır. 1899’larda bu sokağın<br />
adı Eskihamam Külhan Sokağı idi. Daha sonra<br />
Selamsız Külhanı Sokağı olmuştu. İstanbul Büyükşehir<br />
Belediye Meclisi’nin 2 Ocak 2006 tarihli kararı ile<br />
sokağın adı “Külhan <strong>Sokak</strong>” yapılmıştır.<br />
P<br />
aşa Limanı ve Selman-ı Pak Caddelerini birbirlerine<br />
bağlayan uzunca bir sokaktır. Zaman<br />
zaman Hâkimiyet-i Milliye Caddesi ve<br />
Şeyh Cami <strong>Sokak</strong> ile paralel olan bir sokaktır.<br />
Kassam Çeşme <strong>Sokak</strong><br />
rihte yapıldığı belli değildir. <strong>Sokak</strong> adını bu çeşmeyi<br />
yaptıran, senelerce Kassam-ı Askeri ve müderrislik<br />
yapan Mehmet Efendi’den almıştır. Kassam, mirasçılar<br />
arasında terekeyi paylaştıran ve yetimlerin mirasını<br />
koruyan ve idare eden şer’i memur, mahkeme-i<br />
şer’iyye memurudur. Kadılarda aranan şartlar aynen<br />
kassamlarda da aranmaktadır. Tanzimat’tan sonra<br />
kassamlık görevi kaldırılmıştır. Feyzullah Efendi<br />
Halveti Dergâhı Kassam <strong>Sokak</strong>’tadır. Çingene Fırını<br />
veya Karakadı Camii bu sokaktaydı. 1935-37 seneleri<br />
arasında yıkılmıştır. Ahşap bir yapı idi. Minaresi de<br />
ahşap olduğundan cami yıkılınca bir yük arabasına<br />
konup Geredeli Mescidi’ne nakledilmişti. Hadîka yazarı<br />
şu bilgiyi vermektedir: “Bânisi Kara Alaaddin’dir.<br />
Kabri dahî ondadır. 1000 (1591-92) tarihinde vefat<br />
etmiştir. Minberini İmamzâde denmekle maruf<br />
Mustafa Efendi nam kimse vaz eylemiştir. Sonradan<br />
Arpacılar Kethüdası El-Hac İsmail Ağa, yanında bir<br />
mektep yaptırmıştır.<br />
Sonradan Diyarbakırlı Seyyid Feyzullah Efendi mescidi<br />
zaviye eylemiştir. Bu dahî onda medfundur.<br />
1050 (1640-41) tarihinde vefat etmiştir. Bu zatın bazı<br />
eş’ar ve ilâhiyatı vardır. Bu mescidin mahallesi vardır.<br />
Mescit, adını civarındaki bir fırından almıştır. Mabet,<br />
halk ağzında “Karakadı”, bu isimden bozma olarak<br />
“Karagazi” <strong>isimleri</strong> ile de anılırdı. Yanındaki İsmail<br />
Ağa Mektebi’nin diğer bir adı da Karakadı mektebi<br />
idi. Eski üsküdarlıların bir çoğu bu mektepte okumuştu.<br />
Kassam Çeşme <strong>Sokak</strong>’ta Nevşehirli Damat<br />
İbrahim Paşa tarafından yaptırılan bir su terazisi de<br />
bulunmaktadır.<br />
Koltukçu Musa <strong>Sokak</strong><br />
Ü<br />
sküdar’ın Mimar Sinan Mahallesi sokaklarındandır.<br />
Durbali Sokağı’nı Selamsız<br />
Caddesi’ne bağlayan sokaktır. Cadde üzerinde<br />
Solak Sinan Camii’nin karşısındaki sokaktır. <strong>Sokak</strong><br />
adını burada esnaflık yapan Koltukçu Musa’dan<br />
almıştır.<br />
Katibim Azizbey Sokağı<br />
Bkz. Bahçelievler Mahallesi.<br />
<strong>Sokak</strong> adını Kurşunlu Medrese olarak da bilinen<br />
Mihrimah Sultan Medresesi’nden almaktadır. Medrese,<br />
Mihrimah Sultan Camii’nin kuzey yönündedir.<br />
Kapının iki yanına birer mihrapçık ve kapının tam<br />
karşısında dershane bulunmaktadır. Avlunun iki<br />
uzun cephesi üzerine 14 oda yapılmıştır. Sütun başlıkları<br />
baklavalıdır. Beş pencereden ışık almaktadır.<br />
Otuzdokuz kubbesi kurşun ile kaplı olduğundan<br />
Kurşunlu Medrese ismiyle anılmaktadır. 1547’de<br />
Mihrimah Sultan tarafından Mimar Sinan’a yaptırılmış<br />
olup muntazam kesme taştan inşa edilmiştir.<br />
Üsküdar’a büyük bir değer kazandıran bu klâsik Türk<br />
mimarîsi üslûbundaki güzel yapı, Cumhuriyet döneminde<br />
uzun bir müddet Çocuk Dispanseri ve Ruh<br />
Sağlığı binası olarak kullanılmıştır. Şimdi özel bir tıp<br />
merkezi olarak faaliyet göstermektedir. Mihrimah<br />
Sultan Vakfiyesi’ne göre, medresede mu’tad günlerin<br />
dışında şer’i özrü olmaksızın öğrenimi terk etmeyecek<br />
müderrise günde 50 akçe, öğrenciler arasında<br />
en bilgili olanına günde 5 akçe, medresede talebe<br />
olan ve şer’î özürü olmaksızın dersi terk etmeyen 14<br />
talebenin her birine günde 2’şer akçe, sabah namazından<br />
önce kapıyı açarak yatsıdan sonra kapayacak<br />
kapıcıya günde iki akçe ve temizlik işlerine bakan<br />
ferraşa günde bir akçe verilmesi şart koşulmuştu.<br />
Kaynak: (Cahit Baltacı, 15-16. Asırlarda Asırlarda Osmanlı Medreseleri,<br />
İrfan Yay. İst. 1976, s.261-341)<br />
Katibim Azizbey Sokağı<br />
Kurşunlu Medrese <strong>Sokak</strong><br />
302 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
303
Change language