You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Baba Nakkaş <strong>Sokak</strong><br />
K<br />
uzguncuk Gazhane Sokağı’nı Gümüşyolu<br />
Caddesi’ne bağlayan uzun bir sokaktır. Aziz<br />
Bey, Mandıra ve Deli Koç sokakları ile kesişmektedir.<br />
Kuzguncuk Rum Ortodoks Mezarlığı bu<br />
sokak üzerindedir. Bu sokak, Gümüşyolu Caddesi ile<br />
Kuzguncuk İlköğretim Okulu arasında yer almaktadır.<br />
Uzun süre Nakkaş Caddesi olarak bilinen semtte,<br />
7 Aralık 1903 tarihli bir belgeye göre ilk kez bir “Kuzguncuk<br />
Köyü Nakkaş Sokağı” ndan bahsedilmekte<br />
idi. II. Meşrutiyetin hemen sonrasında burada bir<br />
polis karakolhanesi kurulmuştu.<br />
<strong>Sokak</strong> adını Baba Nakkaş’tan almakta idi. Üstünde<br />
Fatih Sultan Mehmet’in tuğrasının olduğu Haziran<br />
1475 tarihli Arapça bir vakfiyeden öğrendiğimize<br />
göre, Baba Nakkaş, Fatih devri sanatkârlarından bir<br />
zat olup “üstad-ı muazzam, Hazret-i Pâdişahın yakınlarından”<br />
idi. İsmi, Şeyh Bayezid oğlu Mehmed; lakabı,<br />
Baba Nakkaş idi. Yine aynı vakfiyeye göre Fatih,<br />
1465-1466 yıllarında Çatalca yakınlarında bulunan<br />
Kutlubey denilen bir köyü arpalık olarak bu zata<br />
vermişti. Bundan on sene sonra Baba Nakkaş bu<br />
köye bir cami yaptırarak burasını vakfetmiş ve köy<br />
bundan sonra onun adı ile anılmaya başlamıştı. Bu<br />
köy bugün de mevcut olup Büyük Çekmece Gölü ile<br />
Terkos Gölü arasında ve Hadımköy’ün kuzey batısındadır.<br />
Peçevî İbrahim Efendi’ye göre Derviş Mehmed,<br />
Şeyh Baba Nakkaş’ın torunlarından idi. Ve bölük<br />
ulûfesine mutasarrıf idi. Babası namına olan köyde<br />
ziraat ve çiftçilikle meşgul olurdu, merhum ve mağfur<br />
Kanunî Sultan Süleyman Han avlanmak için o<br />
semtlerde seyran ettikçe “Baba Taamı” diye yemek<br />
hazırlar ve ikram ederdi. Saadetlu pâdişah kendisinde<br />
kâbiliyet görerek onu Defter Eminliğine tayin<br />
etmişti. Derviş Mehmet Çelebi ismiyle bilinen<br />
bu zat 1561–62 tarihleri arasında ve 1569–1573<br />
tarihleri arasında olmak üzere iki kere baş defterdarlık<br />
görevinde bulunmuştu. Vakfiyeye göre Mehmet<br />
Baba Nakkaş’ın oğlu Mahmudü’l-Defterî’dir.<br />
Bunun oğlu “İbn Baba Nakkaş” namıyla maruf<br />
Defterdar-ı Esbak Derviş Mehmet Çelebi’dir. İşte<br />
Baba Nakkaş <strong>Sokak</strong><br />
Sultan Süleyman’a Baba taamı ikram eden bu zattı.<br />
Derviş Mehmet Çelebi’nin Şeyh Mustafa adlı bir kardeşi<br />
vardı. Her ikisi de Baba Nakkaş diye ünlü idi. Bu<br />
sokak çevresinde üç önemli konak bulunmakta idi.<br />
Bunlardan biri Emine Sultan’a ikisi ise Ayşe Sıdıka<br />
Hanım’a aitti. Emine Sultan Köşkü Kuzguncuk sırtlarında,<br />
Nakkaştepe mevkiinde Nakkaş Baba Sokağı<br />
ile Aziz Bey Sokağı’nın teşkil ettiği üçgen şeklindeki<br />
geniş arazinin içinde idi. Bahçesini yüksek duvarların<br />
çevirdiği köşkün alt katı kâgir, üst iki katı ahşap<br />
idi. Koru şeklindeki bahçesine her sokaktan kapılar<br />
açılmıştı. Cümle kapısı, Nakkaş Tepe İlköğretim<br />
Okulu tarafında bulunmakta idi. Ayşe Sıdıka Hanım<br />
Köşkleri ise Baba Nakkaş Sokağı’nın 90 derece dirsek<br />
yaptığı yer ile Kuzguncuk Çarşı Caddesi arasında<br />
ve Kuzguncuk Gazhanesi Sokağı’nın sağ tarafındaki<br />
meyilli arazi üzerinde idi. Burada kapısı Baba Nakkaş<br />
Sokağı’na açılan 7 ve 5 nolu iki köşk bulunmaktadır.<br />
7 no’lu ilk köşk, Müşir Mehmet Ali Paşa’nın eşi Ayşe<br />
Sıdıka Hanım tarafından 1895’de büyük kızı Hayriye<br />
Hanım için yaptırmıştı. Güzelliği ile ünlü olan Hayriye<br />
Hanım, Hareket Ordusu Kumandanı Cihangirli<br />
Hüseyin Hüsnü Paşa’nın (öl. 1921) eşi idi. Hüseyin<br />
Hüsnü Paşa’nın Muhsin ve Tahsin Bey adlı iki oğlu ile<br />
Nimet Hanım isimli bir kızı vardı. Tahsin Bey, Mehmet<br />
Ali Aybar’ın babasıdır. Köşk biraz harap olduğundan<br />
günümüzde terk edilmiştir. Meşhur Florinalı<br />
Şair Nazım Özgünay da Hüseyin Hüsnü Paşa’nın<br />
akrabası Emine Hanım’la evlenerek iç güvey olarak<br />
bir süre bu köşkte yaşamıştır. Ayşe Sıdıka Hanım 5<br />
kapı no’lu köşkünü, 1899 tarihinde ikinci kızı Zekiye<br />
Hanım için yaptırmıştı. Zekiye Hanım, İsmail Fazıl<br />
Paşa’nın eşi ve General Ali Fuat Cebesoy’un da annesi<br />
idi. Ayşe Sıdıka Hanım, aslında burada üçüncü<br />
bir köşk daha yaptırmıştır. Ancak 29 nolu bu köşkün<br />
kapısı Baba Nakkaş Sokağa değil, Kuzguncuk Çarşı<br />
Caddesi’ne açılmaktadır. Ayşe Sıdıka Hanım bu<br />
köşkü de küçük kızı Adviye Hanım için yaptırmıştı.<br />
Bu sokakta bulunan CHP Kayseri eski Milletvekili<br />
Muharrem Eskiyapan’ın köşkünde bir de tarihî sedir<br />
ağacı bulunmaktadır. Yine aynı sokakta erguvan<br />
türü yaşlı bir ağaç daha bulunmaktadır.<br />
Kaynak: (Halil Edhem, Elvah-ı Nakşiye, Milliyet Yay. s. 27)<br />
246 ÜSKÜDAR SOKAK İSİMLERİ TARİHÇESİ<br />
247