kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

(optimum kuruluş yeri sistemi) ve ii) bu işletmelerin hangi tedarik merkezlerinden
ne kadar girdi temin edecekleri ve/veya hangi talep merkezlerine
ne kadar ürün sevkedeceklerinin belirlenmesi (optimum dağıtım
planı) şeklinde ortaya konmaktadır. 131
B.4.1.1.
KLASİK ULAŞTIRMA MODELİ
Klasik ulaştırma modelinde, toplam taşıma maliyetini minimum kılmak
üzere (amaç fonksiyonu), herbirinde belirli miktarda (aı,İ=l, 2,
..., m) mal bulunan sevk yerlerinden (Ai, i=l, 2, ..., m) talep seviyeleri
(bj, j=l, 2, ,.., n) bilinen talep merkezlerine (Bj, j=l, 2 n) ne kadar
mal gönderilmesi gerektiğinin, optimum dağıtım planı olarak belirlenmesi
söz konusudur. Ai den Bj ye birim mal sevkiyatının taşıma maliyeti
(taşıma ücreti) olan Cy —modelin (burada amaç fonksiyonunun) doğrusallık
şartını yerine getirmek üzere— sabit kabul edilmektedir. Bu şartlar
altında optimum dağıtım planı, A lerden Bj lere taşınacak mal miktarları
olan Xıj lerin belirlenmesi şeklinde ortaya konmaktadır. Buna göre
klasik ulaştırma modeli aşağıdaki şekilde formüle edilebilir: 132
— Amaç Fonksiyonu:
Z == S S C„ . Xy Min ! (1.1)
i=lj=l
— Sınırlayıcı şartlar:
i) Her boşaltma merkezinin talep seviyesi tamamen karşılanmalıdır.
m
S Xy = bj (tüm j — 1, 2, n için) (1. 2)
1=1
ii) Her sevk yerinden çeşitli boşaltma merkezlerine sevkedilen mal
miktarı, sevk yeri kapasitesine eşittir.
2 Xy = ^ (tüm i=l, 2 m için) (1. 3)
J=ı
131 Birman, I. J.: "Mathematische Methoden und Standortverteilung der Produktion",
Sowjetwissenschaft Gesellschaftswissenschaftliche Beitrâge, 1964, s. 172.
Birman, I. J.: "Aufgabe der Entwicklung und Standortverteiulng der Produktion",
Lineare Optimierung in der Ökonomie, yazan: I. J. Birman, Berlin 1971,
S. 238-295.
152 Uman, N.: Ulaştırma Modeli ve Petrol Ofisinde Uygulama Denemesi, SBF Yayını,
Ankara 1974, s. 9 v.d.
56