kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Cb tipi büyümenin mekansal sonucu, teşebbüs tarafından güdülen yayılma<br />
(ürün farklılaştırması) stratejisinin<br />
1) teşebbüsün mevcut mekansal yerleşim düzeni içinde sahip olduğu<br />
synergie potansiyelinin değerlendirilmesi, <strong>ve</strong>ya<br />
2) teşebbüsün mekansal yerleşim düzeninin değişken kabul edilerek<br />
—gerçekleştirilecek düzene göre değişen— synergie potansiyelinin<br />
değerlendirilmesi olarak<br />
esas alınmasına göre farklı olacaktır. 100 Birinci durumda, yeni ürün çeşitlerinin<br />
üretimi için kurulan üretim üniteleri teşebbüsün mevcut <strong>kuruluş</strong><br />
yerlerinde gerçekleştirilir. Başka bir deyimle, teşebbüsün büyütülmesi sonucunda<br />
mevcut mekansal yerleşim düzeni değişmemektedir. Bu durum<br />
özellikle üretim synergiesinin egemen olduğu Cba tipi büyümede geçerlidir.<br />
İkinci durumda ise ortaya çıkacak mekansal etki, yayılma stratejisinin<br />
tüm işletme fonksiyonlarına ilişkin —<strong>ve</strong>ya tüm teşebbüsü kapsayan—<br />
synergie potansiyelinin mi, yoksa sadece belirli bir işletme fonksiyonuna<br />
ilişkin synergie potansiyelinin mi değerlendirmeye esas alındığına göre<br />
farklılıklar gösterecektir. Tüm teşebbüsü kapsayan synergie potansiyelinin<br />
değerlendirilmesinde, yeni ürün çeşitlerinin üretimi teşebbüsün mevcut<br />
yapısına <strong>ve</strong> bu meyanda mekansal yapısına entegre edilmektedir. Dolayısıyla<br />
yeni ürün çeşitlerinin üretiminin teşebbüsün mevcut mekansal<br />
yerleşim düzenine bağımlılığı nisbeten fazladır. Tek tek işletme fonksiyonlarına<br />
ilişkin synergie potansiyelinin değerlendirilmesinde ise, üretim<br />
synergiesinin değerlendirilmesi esas itibariyle mevcut <strong>kuruluş</strong> yerlerinde<br />
gerçekleştirilir. Tedarik <strong>ve</strong> pazarlama fonksiyonlarına ilişkin synergie etkisinin<br />
değerlendirilmesi ise, kısmen teşebbüsün mevcut yerleşim düzeni<br />
içinde, kısmen ondan bağımsız olarak gerçekleştirilebilir. Finansman fonksiyonuna<br />
ilişkin potansiyel synergiesinin değerlendirilmesine ilişkin yayılma<br />
stratejilerinde ise, yeni ürün çeşitlerinin üretiminin teşebbüsün mevcut<br />
mekansal yerleşim düzenine bağımlılığı en azdır. Dolayısıyla burada,<br />
<strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> avantajlarını en üst düzeyde gerçekleştirmek üzere, yeni üretim<br />
ünitelerinin^ teşebbüsün mevcut mekansal yerleşim düzeni dışında kalan<br />
farklı konumlarda kurulması imkanı en fazladır. Aynı durum yönetim<br />
fonksiyonuna ilişkin synergie potansiyelinin değerlendirilmesinde de geçerlidir.<br />
Sadece yönetimin potansiyel synergiesinin farklı konumlarda kurulan<br />
işletmeler vasıtasıyla değerlendirilmesinde, teşebbüs seviyesindeki<br />
yönetim birliğinden kaynaklanan haberleşme maliyetleri artabilir. Bu artış<br />
da mekansal dağılımı frenleyici yönde etkili olur.<br />
100 Welge, M.K.: a.g.e., sütun 3806-3807.<br />
224
Change language