kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
artan üretim hacmini pazarlamak için daha etkin taşıma araçlarından<br />
yararlanmak, dolayısıyla artan taşıma miktarının sağladığı taşıma maliyetleri<br />
tasarruflarını gerçekleştirmek mümkün olur. Diğer yandan bu şekilde<br />
taşıma maliyeti tasarrufları sağlanması, küçük <strong>ve</strong> ortaboy teşebbüslerin<br />
taşıma fonksiyonlarında kooperasyona giderek büyük çapta taşıma<br />
yapmaları suretiyle de gerçekleştirilebilir.<br />
C.2.5.<br />
DIŞSAL YIĞILMA EKONOMİLERİNİN KURULUŞ YERİ<br />
VE ÖLÇEK BÜYÜKLÜĞÜ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ<br />
Yığılma (toplanma) avantajlarını bir <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> faktörü olarak literatürde<br />
ilk kez ele alan Weber, yığılma avantajlarını "üretimin bir yerde<br />
toplanması sonucu olarak tedarik, üretim <strong>ve</strong> pazarlama faaliyetlerinin daha<br />
düşük bir maliyetle gerçekleştirilmesi" şeklinde tanımlamaktadır. 79<br />
Weber, yığılmayı tesadüfi yığılma (Zufallsagglomeration) <strong>ve</strong> teknik yığılma<br />
(tecnische Agglomeration) olarak ikiye ayırmaktadır. 80 Tesadüfi yığılma,<br />
tabii <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> avantajlarının bir sonucu olarak üretimin belirli<br />
yerlerde toplanmasını ifade etmektedir; Teknik yığılma ise, tesadüfi yığılmadan<br />
bağımsız olarak üretimin belirli konumlarda toplanması şeklinde<br />
tanımlanmaktadır. Weber'de açık olarak belirtilmemiş olmasına rağmen,<br />
teknik yığılma içsel ekonomilerin <strong>ve</strong> tesadüfi yığılma da dışsal ekonomilerin<br />
bir sonucu olarak yorumlanmaktadır.<br />
Yığılma avantajlarının işletme ekonomisine ilişkin olarak en uygun<br />
sınıflandırması, yığılma avantajlarının önce<br />
— içsel ekonomiler <strong>ve</strong><br />
— dışsal ekonomiler<br />
şeklinde ikiye ayrılması, dışsal ekonomilerin ayrıca,<br />
— aynı sektörde meydana gelen yığılmadan kaynaklanan dışsal ekonomiler<br />
(localization economies) <strong>ve</strong><br />
— farklı sektörlerde meydana gelen yığılmadan kaynaklanan dışsal<br />
ekonomiler (urbanization economies)<br />
şeklinde yine ikiye ayrılması şeklindeki sınıflandırma olarak kabul edilmektedir.<br />
81<br />
79 Weber, A.: a.g.e„ s. 123.<br />
®> İbid, s. 124 v.d.<br />
sı Al<strong>ve</strong>nsleben, R.v.: a.g.e., s. 10. Yığılma avantajlarının içsel <strong>ve</strong> dışsal ekonomiler<br />
şeklindeki ayırımı Marshall'a, dışsal ekonomilerin de localization ye urbanization<br />
economies şeklindeki ayırımı da Ohlin <strong>ve</strong> Hoo<strong>ve</strong>r'e dayanmaktadır. Dışsal<br />
209
Change language