kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÜÇÜNCÜ<br />
BÖLÜM<br />
SANAYİ İŞLETMELERİNDE KURULUŞ YERİ SEÇİMİ VE<br />
ÖLÇEK BÜYÜKLÜĞÜNÜN KARŞILIKLI İLİŞKİLER ÇERÇEVESİ<br />
İÇİNDE İNCELENMESİ<br />
A. LITERATÜRDEKI YAKLAŞıMLAR VE ARAŞTıRMA<br />
KONUSUNUN BELIRLENMESI<br />
A.l.<br />
LİTERATÜRÜN DEĞERLENDİRİLMESİ<br />
Daha önce de belirtildiği gibi, işletme ekonomisinde <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> teorisi<br />
genel olarak "optimum <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong>nin saptanması" olarak ele alınmakta,<br />
1 <strong>ve</strong> "optimum <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong>" esas itibariyle ceteris paribus varsayımı<br />
altında belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu varsayımın bir gereği olarak<br />
—optimum <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong>nin belirlenmesinde— sabit kabul edilen öteki /şletmecilik<br />
unsurlarının başında işletme büyüklüğü <strong>ve</strong> onu belirleyen diğer<br />
unsurlar gelmektedir. 2<br />
Pek tabiidir ki, aslında <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> problemi salt bir coğrafi konum<br />
<strong>seçimi</strong> değildir. Literatürde de, optimum <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> <strong>seçimi</strong> ile birlikte,<br />
işletmenin belirli bir konumdaki optimum tedarik <strong>ve</strong> satış ilişkilerinin,<br />
optimum yatay <strong>ve</strong> dikey uzmanlaşma derecesinin, optimum kapasite büyüklüğünün<br />
eşanlı (simültane) olarak belirlenmesi gereğine sık sık işaret<br />
edilmektedir. Buna rağmen konunun ceteris paribus varsayımı altında<br />
ele alınması, problemin karmaşıklığının zorunlu bir sonucu, gidilmesi<br />
gerekli bir soyutlama olarak kabul edilmektedir. "Aslında <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong><br />
problemi diğer işletmecilik problemleriyle, özellikle işletme büyüklüğü<br />
<strong>ve</strong> fiyat politikası ile sıkı ilişkiler içinde olup, bunlar birbirlerine bağlı<br />
ı Supra, s. 23 v.d.<br />
2<br />
"''Optimum <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> problemi, sabit bir işletme büyüklüğünde, ürün programı<br />
<strong>ve</strong> üretim metodları <strong>ve</strong>ri kabul edilerek, üretimin hangi konumda gerçekleştirilmesi<br />
gerektiğinin belirlenmesi şeklinde ortaya konmaktadır." Behrens,<br />
K. Ch.: a.ge.., s. 48. Behrens de, <strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> problemini aynı varsayımlar altında<br />
ele aldığını açıkça ifade etmektedir.<br />
165
Change language