kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

More documents

Recommendations

Info

Üretimin ihtiyaca veya talebe dönük olarak gerçekleştirilmesinin de henüz en geçerli göstergesi piyasa fiyatlarıdır. Dolayısıyla satış hasılatının da, teşebbüs seviyesindeki etkinliğin sağlanabilmesi için, değerlendirmeye mutlaka dahil edilmesi gerekir. Bu açıdan işletme ve teşebbüs seviyelerindeki i) teknik optimum ölçek büyüklüğü ve ii) ekonomik optimum ölçek büyüklüğü şeklindeki ikili ayırım büyük önem taşır. 164
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SANAYİ İŞLETMELERİNDE KURULUŞ YERİ SEÇİMİ VE ÖLÇEK BÜYÜKLÜĞÜNÜN KARŞILIKLI İLİŞKİLER ÇERÇEVESİ İÇİNDE İNCELENMESİ A. LITERATÜRDEKI YAKLAŞıMLAR VE ARAŞTıRMA KONUSUNUN BELIRLENMESI A.l. LİTERATÜRÜN DEĞERLENDİRİLMESİ Daha önce de belirtildiği gibi, işletme ekonomisinde kuruluş yeri teorisi genel olarak "optimum kuruluş yerinin saptanması" olarak ele alınmakta, 1 ve "optimum kuruluş yeri" esas itibariyle ceteris paribus varsayımı altında belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu varsayımın bir gereği olarak —optimum kuruluş yerinin belirlenmesinde— sabit kabul edilen öteki /şletmecilik unsurlarının başında işletme büyüklüğü ve onu belirleyen diğer unsurlar gelmektedir. 2 Pek tabiidir ki, aslında kuruluş yeri problemi salt bir coğrafi konum seçimi değildir. Literatürde de, optimum kuruluş yeri seçimi ile birlikte, işletmenin belirli bir konumdaki optimum tedarik ve satış ilişkilerinin, optimum yatay ve dikey uzmanlaşma derecesinin, optimum kapasite büyüklüğünün eşanlı (simültane) olarak belirlenmesi gereğine sık sık işaret edilmektedir. Buna rağmen konunun ceteris paribus varsayımı altında ele alınması, problemin karmaşıklığının zorunlu bir sonucu, gidilmesi gerekli bir soyutlama olarak kabul edilmektedir. "Aslında kuruluş yeri problemi diğer işletmecilik problemleriyle, özellikle işletme büyüklüğü ve fiyat politikası ile sıkı ilişkiler içinde olup, bunlar birbirlerine bağlı ı Supra, s. 23 v.d. 2 "''Optimum kuruluş yeri problemi, sabit bir işletme büyüklüğünde, ürün programı ve üretim metodları veri kabul edilerek, üretimin hangi konumda gerçekleştirilmesi gerektiğinin belirlenmesi şeklinde ortaya konmaktadır." Behrens, K. Ch.: a.ge.., s. 48. Behrens de, kuruluş yeri problemini aynı varsayımlar altında ele aldığını açıkça ifade etmektedir. 165
Page 1:
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SİYASAL B
Page 5:
Karım Leman'a sevgi ve saygıları
Page 8 and 9:
takdirde bu konuda gerçekleştiril
Page 10 and 11:
B.4.2. Yerleştirme (tahsis) modeli
Page 12 and 13:
C. . KURULUŞ YERİ VE ÖLÇEK BÜY
Page 15 and 16:
GİRİŞ Tüm insan faaliyetleri gi
Page 17 and 18:
man ve yönetim fonksiyonlarını d
Page 19:
ir ölçek birimidir. Söz konusu k
Page 22 and 23:
iii) Kuruluş yerinin tarihi geliş
Page 24 and 25:
nu ihmal etmiş olmasının bir son
Page 26 and 27:
yerlerini dağıtıcı etkisi bir a
Page 28 and 29:
duğunu) ifade etmektedir. 19 Rosch
Page 30 and 31:
TM) üretimin nerede olması gerekt
Page 32 and 33:
Ohlin ise çalışmasında (Interre
Page 34 and 35:
kendi ihtiyaçlarını aşan oranda
Page 36 and 37:
yerlerinin) belirlenmesi. Denge dur
Page 38 and 39:
işletmenin optimum kuruluş yerini
Page 40 and 41:
mum kuruluş yeri, ikinci aşamada
Page 42 and 43:
e tekrar ikili bir sınıflandırma
Page 44 and 45:
metodik bir şekilde açıklanmakta
Page 46 and 47:
Kuruluş yeri teorisinin bir karar
Page 48 and 49:
numlu kuruluş yeri modeli olarak v
Page 50 and 51:
nucunda elenerek mümkün kuruluş
Page 52 and 53:
ilir nitelikte— önemli bir bağ
Page 54 and 55:
n M t l = S Cy . dy . Xij j=l (Xy =
Page 56 and 57:
mektedir. Bu özelliğiyle —satı
Page 58 and 59:
iii) şayet C, = C 2 ise, toplam ta
Page 60 and 61:
Mt = 2 X,. I dt — d] I. C • Min
Page 62 and 63:
Bu değer toplam maliyet fonksiyonu
Page 64 and 65:
i ^ y , (Şekil : 5) Kuruluş Yeri
Page 66 and 67:
yaklaşık çözüm metodları, sad
Page 68 and 69:
nunu optimize eden "optimum kurulu
Page 70 and 71:
(optimum kuruluş yeri sistemi) ve
Page 72 and 73:
dığı açık (veya dengesiz) ula
Page 74 and 75:
Bu şartlar altında kuruluş yeri
Page 76 and 77:
m m n m m M = 2 Mi = 2 2 C u . X,j
Page 78 and 79:
edilecek sınırlayıcı şartlarla
Page 80 and 81:
ii) m S X Uq = b jq (tüm j ve q 1e
Page 82 and 83:
miktarım verir. X lj(1 > O olan Ai
Page 84 and 85:
iii) Her tedarik merkezinden tedari
Page 86 and 87:
ii) Kuruluş yeri problemi ulaştı
Page 88 and 89:
viyesini karşılamak üzere tek bi
Page 90 and 91:
olduğundan, her konumda kurulacak
Page 92 and 93:
minimizasyonu olarak, problem aşa
Page 94 and 95:
B.4.3. DİĞER ÇOK KONUMLU KURULU
Page 96 and 97:
larıdır. Böylece kuruluş yeri p
Page 98 and 99:
ulunmuyorsa, modelin çözümü ile
Page 100 and 101:
tür parametre değişikliklerinin,
Page 103 and 104:
İKİNCİ BÖLÜM SANAYİ İŞLETME
Page 105 and 106:
üs seviyesindeki nedenlerini belir
Page 107 and 108:
(Şekil : 7a) (Şekil : 7b) Uzun d
Page 109 and 110:
nan "kitle üretimi kanununun" opti
Page 111 and 112:
üzere üç grupta toplamaktadır.
Page 113 and 114:
işletme büyüklüklerinin önemin
Page 115 and 116:
(kısmi homojen büyüme) veya ayn
Page 117 and 118:
Yatırım teorisi çerçevesinde op
Page 119 and 120:
türlerinin —üretkenlik özelli
Page 121 and 122:
makta, sadece daha büyük boyutlar
Page 123 and 124:
yelerinde, ya da belirli iş istasy
Page 125 and 126:
B.4. İŞLETME SEVİYESİNDE ÖLÇE
Page 127 and 128: üretim aşamaları arasında tam b
Page 129 and 130: işletmenin üretim genişliği boy
Page 131 and 132: — başka bir teşebbüse ait tesi
Page 133 and 134: likle aynı teşebbüs kapsamında,
Page 135 and 136: uluş yerine ilişkin özellikleri
Page 137 and 138: Aşağıda teşebbüsün C tipinde
Page 139 and 140: kısmen veya tamamen ortaktır. Yen
Page 141 and 142: yeni ürün çeşitlerinin teşebb
Page 143 and 144: cut işletmelerden birinin, birkaç
Page 145 and 146: (Şekil : 8) İş araçlarının bo
Page 147 and 148: Şekil (9) da görüldüğü gibi,
Page 149 and 150: C.1.3. İŞLETME SEVİYESİNDE ÖL
Page 151 and 152: larında ise ölçek ekonomilerinde
Page 153 and 154: ması işlemi tekrarlanır. Böyle
Page 155 and 156: üyüklüklerinde ve dolayısıyla
Page 157 and 158: m = Ölçek eğrisi m!, m 2 , m 3 ,
Page 159 and 160: tim aşamalarında daha küçük ka
Page 161 and 162: mamen kullanılmasıyla sona erer.
Page 163 and 164: ekonomik geçerliliğe sahip olur.
Page 165 and 166: nebilir. Zira teşebbüsün büyüt
Page 167 and 168: için gerekli talep seviyesinin eld
Page 169 and 170: tadır. 159 Fakat bu sınırlamanı
Page 171 and 172: — denetim alanının (span of con
Page 173 and 174: Kâr ve rantabiliteyi belirleyen un
Page 175 and 176: simum ölçek büyüklüğüne kar
Page 177: Yukarıdaki tanıma uygun "minimum
Page 181 and 182: Çalışmamızın birinci bölümü
Page 183 and 184: lanmasıyla, kuruluş yeri probleml
Page 185 and 186: çek birimler esas alınarak belirl
Page 187 and 188: üretimin mekansal dağıtımı yö
Page 189 and 190: çekleştirilir. Farklı seviyelerd
Page 191 and 192: Genel olarak ölçek ekonomilerinin
Page 193 and 194: zarlama fonksiyonları üzerinde be
Page 195 and 196: nanslamaya yardım edecek kaynaklar
Page 197 and 198: dördüncü ve beşinci durumlarda
Page 199 and 200: i seçimi ve ölçek büyüklüğü
Page 201 and 202: Tüm üretim faktörleri için geç
Page 203 and 204: ya çıkar. Belli bir konumdan temi
Page 205 and 206: da, özellikle taşıma maliyeti a
Page 207 and 208: tersine, hızlı nüfus artışı v
Page 209 and 210: — bu yörelerde yatırım yapan t
Page 211 and 212: çek büyüklüğünün alt sınır
Page 213 and 214: lamalar ve her talep merkezindeki m
Page 215 and 216: C.2.3.2.1. SATIŞ POTANSİYELİNİ
Page 217 and 218: ise taşıma maliyetinin nisbeten a
Page 219 and 220: 4) Mümkün kuruluş yerine ilişki
Page 221 and 222: C.2.4. TAŞIMA FONKSİYONUNA İLİ
Page 223 and 224: artan üretim hacmini pazarlamak i
Page 225 and 226: ni yığılma bölgelerinde daha ko
Page 227 and 228: Çalışmamızın ikinci kısmında
Page 229 and 230:
Bazı sanayi dallarında işletmeni
Page 231 and 232:
oğaz üretim aşamasının kısmi
Page 233 and 234:
se ölçek büyütülmesinin etkinl
Page 235 and 236:
konomilerinin ortaya çıkması hal
Page 237 and 238:
üretimin mevcut kuruluş yerine (v
Page 239 and 240:
E. KURULUŞ YERİ VE ÖLÇEK BÜYÜ
Page 241 and 242:
Ai mümkün kuruluş yerinde bir ü
Page 243 and 244:
3. İş Araçlarının Maloluş Mal
Page 245 and 246:
lışma hızlarında —tüm plan d
Page 247 and 248:
Buna göre modelin amaç fonksiyonu
Page 249 and 250:
olarak belirlenmişse; tüm mümkü
Page 251 and 252:
S O N U Ç lir: Çalışmamızda va
Page 253 and 254:
ılı olduğu söylenebilir. Proble
Page 255 and 256:
Brede, H.: Bestimmungsfaktoren indu
Page 257 and 258:
Junius, H. - D.: Zur Frage der Stan
Page 259 and 260:
Riehm, K.: Vergleich der Standortth
Page 261 and 262:
Becker, K.: Die Wahl der optimalen
Page 263 and 264:
Heiss, G.: Konzentration und Wettbe
Page 265:
VVelge, K. M.: "Synergie", Handwör
show all

kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?