kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
planlanma, kontrol, organizasyon, karar <strong>ve</strong>rme, yönlendirme <strong>ve</strong> koordinasyon<br />
gibi yönetim fonksiyonlarına ilişkin tecrübeleri, kısacası teşebbüsün<br />
mevcut yönetim potansiyeli, yeni ürün çeşitleri üretimi için kurulacak<br />
işletmelerin yönetiminde etkili biçimde değerlendirilebilir. Aynı<br />
şekilde teşebbüsün mevcut muhasebe sistemi (maliyet muhasebesi, standart<br />
muhasebe sistemi, tek düzen muhasebe sistemi), teşebbüsün mevcut<br />
idari binaları, bilgi işlem <strong>ve</strong> haberleşme kapasiteleri, mevcut yönetim personeli<br />
de yeni kurulacak işletmelerin <strong>ve</strong>ya üretim ünitelerinin yönetim<br />
fonksiyonlarının <strong>yeri</strong>ne getirilmesinde —kısmen <strong>ve</strong>ya tamamen— kullanılabilir.<br />
101<br />
v) Cbe tipi büyüme<br />
Finansman açısından tüm ürün çeşitleri birbirleriyle ilişkilendirilebileceklerinden,<br />
teşebbüsün farklı ürün çeşitlerine geçmek suretiyle büyütülmesinde<br />
(C tipi büyüme), finansman fonksiyonuna ilişkin synergie etkisi<br />
büyük önem taşır. Teşebbüsün mevcut faaliyetleri sonucunda elde<br />
ettiği fonlar (otofinansman fonu), kredi potansiyeli, tahvil <strong>ve</strong> hisse senedi<br />
çıkarma potansiyeli, —büyüme hangi ürün çeşitlerine geçilmek suretiyle<br />
gerçekleştirilirse gerçekleştirilsin— büyümenin finansmanında kullanılabilir.<br />
Teşebbüs açısından önemli olan, yeni ürün çeşitlerinin üretimine<br />
geçilmesiyle elde edilebilecek kârlılığın ne olduğudur. Finansman imkanları<br />
mevcut olduğu sürece, tatmin edici bir kârlılık oranı sağlayan ürün<br />
çeşitlerinin üretimine geçilmek suretiyle teşebbüsün büyütülmesine devam<br />
edilebilir.<br />
B.5.1.4.<br />
DİĞER BÜYÜME TİPLERİ<br />
Teşebbüs seviyesinde tanımlanan <strong>ölçek</strong> birimin yukarıda belirlenen<br />
A, B <strong>ve</strong> C büyüme tiplerine, —<strong>kuruluş</strong> <strong>yeri</strong> <strong>seçimi</strong>ne ilişkin önemleri de<br />
göz önünde tutularak— yeni büyüme tipleri ila<strong>ve</strong> edilerek, teşebbüslerin<br />
büyütülmesi tipolojisi aşağıdaki şekilde tamamlanabilir:<br />
i) D tipi büyüme<br />
Burada teşebbüs büyütülmesinin, teşebbüs kapsamına giren işletme<br />
sayısı üzerindeki sonucuna göre<br />
— teşebbüs kapsamına giren işletme sayısının sabit tutularak, mevıoı<br />
Penrose, üretim bölümünde büyüklüğün sağladığı maliyet tasarrufları (technolojical<br />
economies) yanında, ayrıca teşebbüsün büyütülmesi sonucunda yönetim<br />
bölümünde gerçekleştirilen artı ekonomilere (managerial economies) işaret etmektedir.<br />
Bkz: Becker, K.: Die Wahl der optimalen Grösse eines Mehrproduktbetriebes,<br />
Diss. Berlin 1968, s. 13 <strong>ve</strong> Lücke, W.: Betriebes - und Unternehmungsgrösse,<br />
Stuttgart 1967, s. 82,<br />
128
Change language