kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
çeşidinin <strong>ve</strong>ya aynı işin (tornalama, frezeleme, taşıma, kontrol, tamir vb.)<br />
daha çok miktarda yapılmasıyla, sabit maliyetlerin daha çok çıktı miktarına<br />
dağılması sonucu <strong>ölçek</strong> ekonomileri elde edilirken, Cb tipi büyümede<br />
farklı ürün çeşitlerinin <strong>ve</strong>ya farklı iş çeşitlerinin daha çok miktarda<br />
yapılmasının bir sonucu olarak, sadece genel masraflara ilişkin maliyet<br />
tasarrufları (olumlu synergie etkisi) elde edilebilmektedir. Yani Cb tipi<br />
büyümede gerçekleştirilen <strong>ölçek</strong> ekonomileri sadece synergie etkisini kapsarken,<br />
Ca tipi büyümede gerçekleştirilen <strong>ölçek</strong> ekonomileri —mümkün<br />
synergie etkisini de içermek üzere— daha geniş kapsamlıdır. Bu itibarla,<br />
Cb tipi büyümede üretimine geçilen yeni ürün çeşitlerinin <strong>seçimi</strong>nde,<br />
—öteki faktörler yanında— teşebbüsün mevcut tedarik, üretim, pazarlama,<br />
yönetim <strong>ve</strong> finansman fonksiyonlarına ilişkin synergie potansiyellerinin<br />
en iyi şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşır.<br />
Synergie etkisinin belirlenmesine esas alınan işletmecilik fonksiyonuna<br />
göre Cb tipi büyüme aşağıdaki alt tiplere ayrılabilir:<br />
— üretim fonksiyonuna ilişkin synergie etkisinin gerçekleştirildiği yeni<br />
ürün çeşitlerinin teşebbüsün ürün programına alınması suretiyle<br />
büyüme (Cba tipi büyüme)<br />
— tedarik fonksiyonuna ilişkin synergie etkisinin gerçekleştirildiği<br />
yeni ürün çeşitlerinin teşebbüsün ürün programına alınması suretiyle<br />
büyüme (Cbb tipi büyüme)<br />
— pazarlama fonksiyonuna ilişkin synergie etkisinin gerçekleştirildiği<br />
yeni ürün çeşitlerinin teşebbüsün ürün programına alınması suretiyle<br />
büyüme (Cbc tipi büyüme) 99<br />
— yönetim fonksiyonuna ilişkin synergie etkisinin gerçekleştirildiği<br />
yeni ürün çeşitlerinin teşebbüsün ürün programına alınması suretiyle<br />
büyüme (Cbd tipi büyüme)<br />
— finansman fonksiyonuna ilişkin synergie etkisinin gerçekleştirildiği<br />
s 0<br />
misinde, "münferit firmaların faaliyetlerini birleştirmeleriyle elde edebilecekleri<br />
gelirin (kâr, satış, fayda, prestij v.b.), bu firmaların teker teker elde edecekleri<br />
gelirlerin toplamından büyük olacağı manasında kullanılmaktadır. Daha basit<br />
ifadesiyle 2+2=5 olacağı görüşünden hareket edilmektedir." özbaşaran, Ş.: "Füzyonlar<br />
üzerinde kısa bir araştırma", İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C. 5, Sayı: 1,<br />
Nisan 1976. s. 242-243. "Firmaları dış büyümeye iten en önemli etken synergismdir."<br />
Ibid, s. 242. Birilkte etkinin geçerli olduğu alana göre ekonomik synergie yanında,<br />
fiziksel synergie, biyolojik synergie, psikolojik synergie kavramları da<br />
kullanılmaktadır. Welge, K.M.: a.g.e„ sütun 3802 v.d.<br />
Cb tipi büyüme de araştırma-geliştirme, depolama, taşıma gibi diğer işletmecilik<br />
fonksiyonları da dahil edilerek daha geniş bir sınıflandırmaya tabi tutulabilir.<br />
126
Change language