kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
kuruluş yeri seçimi ve ölçek sorunu - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
uluş <strong>yeri</strong>ne ilişkin özellikleri de ifade edecek şekilde— aşağıdaki büyüme<br />
tiplerinde toplamayı uygun buluyoruz. 90<br />
B.5.1.1.<br />
YATAY BÜYÜME (A tipi büyüme)<br />
Yatay büyüme (A tipi büyüme), teşebbüsün aynı ürün programında<br />
kalarak <strong>ve</strong>ya farklı ürün çeşitlerine geçerek ürün kapasitesini artırmasını<br />
ifade etmektedir. Teşebbüsün yatay büyütülmesinde artan ürün kapasitesinin<br />
pazarlanmasına ilişkin olarak aşağıdaki alt tipler ayırdedilebilir: 91<br />
i) Aa tipi büyüme<br />
Burada artan üretim hacminin pazarlanması, teşebbüsün satış alanının<br />
genişletilmesi suretiyle gerçekleştirilmektedir. Aa tipi büyümede, satış<br />
alanının genişletilmesi sonucunda ürünlerin daha uzak mesafelere taşınması<br />
gereğinin bir sonucu olarak ortaya çıkan taşıma maliyetindeki <strong>ve</strong><br />
—bozulabilir ürünler için önemli olan— taşıma süresindeki artış, teşebbüsün<br />
büyütülmesinin farklı konumlarda kurulacak yeni işletmeler vasıtasıyla<br />
gerçekleştirilmesi eğilimini artırıcı yönde etkili olur.<br />
ii)<br />
Ab tipi büyüme<br />
Burada, büyüme sonucu artan üretim hacminin teşebbüsün mevcut<br />
satış alanı içinde pazarlanabildiği kabul edilmektedir. Ab tipi büyüme, teşebbüsün<br />
artan üretim hacminin mevcut satış alanında yeni müşteriler<br />
bulmak suretiyle pazarlanması (Aba tipi büyüme) <strong>ve</strong> eski müşterilerine<br />
daha çok miktarda ürün satmak suretiyle pazarlanması (Abb tipi büyüme)<br />
şekillerinde olmak üzere iki alt tipe ayrılabilir. Ab tipi büyümede teşebbüsün<br />
mevcut satış alanı içindeki talebin fiyat <strong>ve</strong> gelir esneklikleri ile pazarlama<br />
araçlarının etkinliği, büyümeyi olumlu <strong>ve</strong>ya olumsuz yönde etkileyen<br />
önemli faktörler olarak ortaya çıkar.<br />
B.5.1.2.<br />
DİKEY BÜYÜME (B tipi büyüme)<br />
Dikey büyüme (B tipi büyüme), teşebbüsün üretim derinliği üzerinde<br />
büyütülmesini ifade etmektedir. Burada da, büyümenin yönüne göre<br />
aşağıdaki alt tipler ayırdedilebilir:<br />
9" Burada teşebbüs seviyesindeki büyüme tipleri, ancak işletme seviyesine kadar<br />
inecek şekilde, sadece teşebbüs seviyesindeki <strong>ölçek</strong> birimi kapsamak üzere belirlenmeye<br />
çalışılmaktadır. Daha alt <strong>ölçek</strong> birimlere, yani işletmeye, üretim aşamasına<br />
<strong>ve</strong> temel üretken birime ilişkin büyüme şekilleri çalışmamızın önceki<br />
kısımlarında belirlenmeye çalışılmıştır.<br />
9 1 Artan üretim hacminin gerektirdiği pazarlama alternatiflerine ilişkin olarak<br />
yapılan bu sınıflandırma, teşebbüsün tedarik fonksiyonuna ilişkin olarak, artan<br />
üretim hacminin bir sonucu olarak ortaya çıkan girdi ihtiyacının tedarikinde<br />
de geçerli alternatifler olarak değerlendirilebilir.<br />
121
Change language