RÃ¼zgar SensÃ¶rleri

KULLANIM KILAVUZU 

Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu 

DMİ 150 AWOS Ağı Projesi 2008 

__________________________________________________________________ 

D210376EN-A

Kullanım Kılavuzu __________________________________________________________________ 

İçindekiler 

BÖLÜM 1 

GENEL BİLGİLER ........................................................................................10 

Bu Kılavuz Hakkında ..............................................................10 

Veri Toplama Platformu Dokümantasyonunun Yapısı ........10 

Bu Kılavuzun İçeriği.............................................................11 

İlgili Kılavuzlar......................................................................12 

Emniyet................................................................................12 

Ürünle İlgili Emniyet Önlemleri ............................................12 

Geri Bildirim .........................................................................14 

ESD Koruması.........................................................................15 

Geri dönüşüm .........................................................................15 

Ticari markalar ........................................................................15 

Lisans Sözleşmesi..................................................................15 

Yeniden Dağıtım Lisans Sözleşmesi ....................................16 

Garanti .....................................................................................17 

Bölüm 2 

ÜRÜNE GENEL BAKIŞ................................................................................18 

Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu MAWS301....18 

Ürün Adlandırması .................................................................20 

Veri Toplama Donanım...........................................................22 

ENCRST542 Kasası............................................................22 

QML Günlükçüsü.................................................................25 

QML Günlükçüsü Konnektör Bloku .....................................27 

Aksesuarlar..........................................................................30 

Sensör Çoklayıcısı...............................................................30 

Sayısal I/O Modülü ..............................................................31 

Pil Regülatörü ......................................................................31 

Geçici Akım Koruma Cihazları ............................................32 

Güç Kaynağı Üniteleri .........................................................34 

AC (Şehir Şebekesi) Güç Kaynağı.................................34 

Rüzgar Sensörünün Isıtılması için AC Güç Kaynağı .....34 

Yağış Ölçerin Isıtılması için AC Güç Kaynağı................35 

Yağış Ölçerin Isıtılması için Kullanılan Güç Kaynağının 

Devre Kesicisi.................................................................36 

GPRS Modemi güç kontrolü röle modülü.......................36 

Yedek Pil .............................................................................36 

İletişim Modülleri..................................................................37 

RS-232 Modülü ..............................................................37 

DSE101 Ethernet İletişim Modülü ..................................37 

GSM/GPRS Terminal Modülü ........................................38 

GSM Anteni ....................................................................38 

QML Günlükçüsü TCP/IP İşlevleri.......................................39 

Desteklenen İletişim Kuralları.........................................40 

Sistem Sensörleri ...................................................................42 

Rüzgar Sensörleri................................................................42 

WAA151 ve WAV151 Rüzgar Sensörleri .......................42 

2 _______________________________________________________________________________

Bölüm 1_______________________________________________________________ Genel Bilgiler 

WAA151 Anemometresi................................................. 42 

WAV151 Rüzgar Oku..................................................... 44 

WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörü ............................... 45 

WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörü .............................. 49 

QMH102 Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü ........................... 51 

PMT16A Basınç Sensörü.................................................... 52 

RG367 Yağış Ölçerleri ........................................................ 53 

IRU-9429S Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörü...................... 55 

Güneş Radyasyonu Sensörleri EQ08-S Pyranometresi ..... 57 

UVR1-B Ultraviyole Pyranometre........................................ 58 

CSD 3 Güneşlenme Müddeti Sensörleri ............................. 59 

QMT103 Toprak/Yer Sıcaklığı Sensörü .............................. 60 

Veri Toplama Platformu Yazılımı .......................................... 62 

Yazılımın Çalıştırılması ....................................................... 62 

AWS Client Yazılımı............................................................ 62 

Kur Yazılımı......................................................................... 63 

Lizard Kur Yazılımı.............................................................. 63 

QML Yazılımının Güncellenmesi ........................................ 64 

BÖLÜM 3 

BİLGİSAYAR YAZILIMININ YÜKLENMESİ ................................................ 65 

AWS Client’ın Yüklenmesi..................................................... 65 

Minimum Sistem Gereksinimleri.......................................... 65 

Yükleme Prosedürü............................................................. 65 

Lizard Kur Yazılımının Yüklenmesi....................................... 69 

Minimum Sistem Gereksinimleri.......................................... 69 

Lizard’ın Yüklenmesi ........................................................... 70 

Lizard’ın Güncellenmesi...................................................... 74 

BÖLÜM 4 

İŞLETİM........................................................................................................ 75 

Vaisala AWS Client’a Genel Bakış........................................ 75 

Terminal Bağlantısının Kurulması ........................................ 76 

AWS Client Yazılımının Kullanılması.................................... 77 

AWS Client’ın Başlatılması/Kapatılması ............................. 77 

AWS Client’ın Ana Penceresi.............................................. 79 

AWS Client Ayarlarının Tanımlanması ............................... 80 

Salt Okunur Modu ............................................................... 80 

Adres Defteri (Address Book) ............................................. 80 

Seri Hat Bağlantıları ............................................................ 81 

TCP/IP Soketli Bağlantıları.................................................. 83 

Çevirmeli Bağlantılar ........................................................... 85 

Options (Seçenekler) Penceresi ......................................... 87 

Sayı Formatı........................................................................ 88 

Hizmet Bağlantısı Açılması ................................................. 89 

Komutların Uygulanması..................................................... 90 

Hizmet Bağlantısının Kapatılması....................................... 92 

Kullanıcı Düzeylerinin Yönetimi .......................................... 92 

İstasyon Ayarlarının Değiştirilmesi ...................................... 94 

QML Günlükçüsünün Saat Ayarının Yapılması .................. 95 

Statik Parametrelerin Ayarlanması ..................................... 97 

Sensörlerin Kalibrasyonu .................................................... 99 

3 _______________________________________________________________________________


Sensör Durum Listesi ........................................................101 

Ofset Kalibrasyonu ............................................................102 

Elle Kalibrasyon.................................................................103 

Kur Dosyası...........................................................................105 

Kur Dosyasının Seçilmesi .................................................105 

Kur Dosyasının Yüklenmesi ..............................................106 

Kur Dosyalarının QML Günlükçüsünden İndirilmesi .........107 

Veri Günlüğü Tutma .............................................................108 

Günlük Verileri Formatı .....................................................109 

Günlüğe Alma Denetimi ....................................................110 

Ölçümün Etkinleştirilmesi/Devre Dışı Bırakılması .............111 

Günlüğe Alma Alanında Yer Açılması...............................112 

Veri Günlüğü Dosyalarıyla Çalışma ..................................113 

Günlük Dosyalarının İndirilmesi.........................................113 

İndirilen Günlük Dosyalarının CSV Formatına 

Dönüştürülmesi..................................................................116 

Günlük Dosyalarının Otomatik Olarak İndirilmesi .............118 

Otomatik İndirmelerin Durumunun İzlenmesi ....................122 

Harici Bellek Kartının Kullanılması .....................................123 

Harici Bellek Kartından Otomatik Silme ............................124 

QML Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması .........................124 

Tekrar Başlat (Reset) Düğmesinden Tekrar Başlatma .....125 

Terminal Bağlantısı Komut Başvurusu ..............................126 

BÖLÜM 5 

LİZARD KUR YAZILIMI..............................................................................130 

BÖLÜM 6 

BAKIM.........................................................................................................131 

Olağan Bakım ve Kalibrasyon .............................................131 

Genel Kontrol........................................................................133 

Kablo Bakımı.........................................................................133 

QML201 Veri Günlükçüsünün Bellenim Yazılımının 

Güncellenmesi ......................................................................133 

Yedek Parçalar......................................................................135 

Yedek Parçaların Sipariş Edilmesi ....................................135 

Rüzgar Sensörleri.................................................................135 

WAA151 Anemometreleri..................................................135 

Periyodik Bakım ...........................................................136 

WAA151 Anemometresinin Yataklarının Değiştirilmesi136 

WAV151 Rüzgar Okları .....................................................140 


WAV151 Rüzgar Okunun Yataklarının Değiştirilmesi ..141 

Ultrasonik Rüzgar Sensörleri ..............................................144 

WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörleri...............................144 

WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörleri................................145 


Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü ...........................................147 

QMH102 .......................................................................147 


HUMICAP®180 Nem Sensörünün Değiştirilmesi ........148 

Nem Kalibrasyonu ........................................................148 

4 _______________________________________________________________________________


Hava Basıncı Sensörü.......................................................... 150 

PMT16A ............................................................................ 150 

Periyodik Bakım ........................................................... 150 

Kalibrasyon .................................................................. 150 

Yağış Ölçer............................................................................ 151 

RG367............................................................................... 151 


Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörü........................................ 152 

IRU-9429S......................................................................... 152 

Güneş Radyasyonu Sensörleri ........................................... 153 

EQ08-S Pyranometresi ..................................................... 153 


UVR1-B UV Pyranometresi............................................... 154 


CSD 3 Güneşlenme Müddeti Sensörleri ........................... 154 

Toprak/Yer Sıcaklığı Sensörleri .......................................... 155 

QMT103 ............................................................................ 155 


DTR502 Güneş Radyasyonu Kalkanı ................................. 155 

BÖLÜM 7 

ARIZA GİDERME ....................................................................................... 156 

Arıza Giderme Prosedürü.................................................... 156 

Gözle Muayene ..................................................................... 161 

QML Günlükçüsünün İşletim Modunun Belirlenmesi....... 162 

Arıza Giderme için Terminal Bağlantısının Kurulması ..... 162 

Terminal Bağlantısı Metninin Kaydedilmesi ...................... 162 

QML Günlükçüsü Üzerinden bir Hizmet Bağlantısı Açılması163 

Bağlantı Sorunları ............................................................. 164 

Hata İletileri ....................................................................... 165 

QML Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması......................... 165 

Sensör Durumunun Belirlenmesi ....................................... 166 

Harici Bellek Kartının Kullanılması..................................... 169 

Harici Bellek Kartından Otomatik Silme ............................ 170 

Arıza Giderme Amaçlarıyla Uygulanacak Komutlar ......... 170 

LASTVAL Komutu ............................................................. 171 

Uyarılar ve Hatalar ............................................................ 172 

Sistem Bilgileri................................................................... 174 

Ölçümün Etkinleştirilmesi/Devre Dışı Bırakılması............. 175 

Pil Regulatörü ve Harici Pilin Durumu ............................... 176 

Şarj Akım Sınırının Ayarlanması:...................................... 176 

Pil Gerilimini Seçmek için Kullanılacak Atlama Teli .......... 177 

LED’ler............................................................................... 177 

Kontrol Devresi.................................................................. 177 

GSM Modemleri .................................................................... 178 

Sensörler............................................................................... 178 

Teknik Destek ....................................................................... 179 

BÖLÜM 8 

TEKNİK BİLGİLER..................................................................................... 180 

5 _______________________________________________________________________________


Bağlantı Talimatları ..............................................................180 

RS-232 Modülü..................................................................180 

DSE101 Ethernet Modülü..................................................181 

Özellikler................................................................................181 

QML Günlükçüsü...............................................................181 

QMU101 Sensörü Çoklayıcısı ...........................................183 

QMI108 Sayısal I/O Modülü ..............................................184 

Pil Regülatörü ....................................................................186 

AC Güç Kaynağı................................................................187 

Rüzgar Sensörü Isıtma AC Güç Kaynağı..........................187 

Yağış Ölçer Isıtma AC Güç Kaynağı.................................188 

Şebeke Elektriği Aşırı Gerilim Önleyicisi ...........................188 

LAN arayüzü aşırı gerilim koruması ..................................190 

Devre Kesici ......................................................................191 

GPRS Modemi güç kontrolü röle modülü..........................192 

Yedek Pil ...........................................................................192 

GSM Modemleri.................................................................192 

DSU232 RS232 Ethernet İletişim Modülü .........................193 

DSE101 Ethernet İletişim Modülü .....................................194 

ENCRST542 Ekipman Kasası...........................................194 

EK A 

TERİMLER SÖZLÜĞÜ ...............................................................................195 

Şekiller Listesi 

Şekil 1 TMO MAWS301 Tümleşik Sistemi ...........................................19 

Şekil 2 QML Günlükçüsü......................................................................25 

Şekil 3 QML Günlükçüsü, Kapaksız hali ..............................................26 

Şekil 4 Kompakt Flash Bellek Kart Okuyucuları...................................27 

Şekil 5 Konnektör Blokları ....................................................................29 

Şekil 6 Sensör Çoklayıcısı....................................................................30 

Şekil 7 Sayısal I/O Modülü ...................................................................31 

Şekil 8 Seri Hatlar Aşırı Gerilim Önleyiciler..........................................32 

Şekil 9 Şehir Şebekesi Aşırı Gerilim Önleyici (PT2-PE/S 230AC-ST) .33 

Şekil 10 LAN arayüzü aşırı gerilim koruması (DT-LAN-CAT.6+) ...........33 

Şekil 11 ADC15V60 AC Güç Kaynağı....................................................34 

Şekil 12 ADC36V60 AC Güç Kaynağı....................................................35 

Şekil 13 SNT150 AC Güç Kaynağı.........................................................35 

Şekil 14 PLS6-C10/2 Devre Kesici.........................................................36 

Şekil 15 Röle Modülü..............................................................................36 

Şekil 16 RS-232 İletişim Modülü ............................................................37 

Şekil 17 MC35 GSM Terminali ...............................................................38 

Şekil 18 GSM Anteni ..............................................................................39 

Şekil 20 Ultrasonik Rüzgar Sensörleri Montaj Adaptörü ........................47 

Şekil 21 WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörü.........................................49 

Şekil 22 Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü................................................51 

Şekil 23 DTR502 radyasyon kalkanı içinde Sıcaklık ve Bağıl Nem 

Sensörü, direğe montaj aksesuarıyla beraber (DTR502P44) .51 

Şekil 24 PMT16A Basınç Sensörü .........................................................52 

6 _______________________________________________________________________________


Şekil 25 RG367 Yağış Ölçeri ................................................................. 53 

Şekil 26 DKP115FE ayağına kurulu RG367-1 Yağış Ölçeri .................. 54 

Şekil 27 DKP12SUP1 sensör destek koluna kurulu EQ08-S 

Pyranometresi .......................................................................... 57 

Şekil 28 CSD 3 Güneşlenme Müddeti Sensörü ..................................... 59 

Şekil 29 Sensör desteğine kurulu CSD3 Güneşlenme Müddeti Sensörü60 

Şekil 31 Yükleme Sihirbazı Karşılama Penceresi.................................. 66 

Şekil 32 Lisans Sözleşmesi Penceresi .................................................. 67 

Şekil 33 Select Installation Folder Penceresi......................................... 68 

Şekil 34 Ready to Install Penceresi........................................................ 68 

Şekil 38 Yükleme Tamamlandı Penceresi ............................................. 69 

Şekil 36 Karşılama Penceresi ................................................................ 70 

Şekil 37 Lisans Sözleşmesi Penceresi .................................................. 71 

Şekil 38 Customer Information Penceresi.............................................. 71 

Şekil 39 Setup Type (Kurulum Türü) Penceresi..................................... 72 

Şekil 40 Ready to Install Penceresi........................................................ 73 

Şekil 41 Installing MAWS Lizard Penceresi ........................................... 73 

Şekil 42 Yükleme Tamamlandı Penceresi ............................................. 74 

Şekil 43 Terminal Kablosunun Takılması............................................... 76 

Şekil 44 COM0 Terminal Konnektörü Pinleri ......................................... 77 

Şekil 45 Terminal Ana Penceresi........................................................... 78 

Şekil 46 Terminalde Raporun Görüntülenmesi ...................................... 79 

Şekil 47 Address Book Penceresi.......................................................... 81 

Şekil 48 Adres Defterinde Seri Hat Bağlantısı Girişi Oluşturulması....... 82 

Şekil 49 Adres Defterinde TCP/IP Soketli Bağlantısı Girişi Oluşturulması84 

Şekil 50 Adres Defterinde Çevirmeli Bağlantı Girişi Oluşturulması ....... 86 

Şekil 51 Options Penceresi .................................................................... 87 

Şekil 52 Address Book Penceresi.......................................................... 90 

Şekil 53 Common Parameters Penceresi .............................................. 94 

Şekil 54 Set Logger Time Penceresi...................................................... 96 

Şekil 55 Setup Penceresi: Static Parameters Sekmesi ......................... 97 

Şekil 56 Static Parameters Penceresi.................................................... 99 

Şekil 57 Calibration Penceresi ............................................................. 100 

Şekil 58 Offset Calibration Penceresi .................................................. 103 

Şekil 59 Manual Calibration Penceresi ................................................ 104 

Şekil 60 Bir Yükleme Konfigürasyon Dosyasının Seçilmesi ................ 107 

Şekil 61 Kur Dosyası Yükleme Durumu............................................... 107 

Şekil 62 Setup File Download Progress İletişim Kutusu ...................... 108 

Şekil 63 Logshow Komutunun Çıktısı .................................................. 110 

Şekil 64 Logstatus Komutunun Çıktısı ................................................. 111 

Şekil 65 İndirilebilir Durumdaki Günlük Dosyaları Listesi..................... 114 

Şekil 66 Log File Download Settings Penceresi .................................. 115 

Şekil 67 Log File Download Progress İletişim Kutusu.......................... 116 

Şekil 68 Dönüştürülebilir Durumdaki Günlük Dosyaları Listesi............ 117 

Şekil 69 Log File Conversion Settings ................................................. 118 

Şekil 70 Auto Download Settings Penceresi........................................ 119 

Şekil 71 Otomatik İndirme İlerleme Durumu ........................................ 122 

Şekil 72 Auto Download Status Penceresi........................................... 122 

Şekil 73 Delayed Reset Komut İstemi.................................................. 125 

Şekil 74 QML Günlükçüsü Tekrar Başlat Düğmesi.............................. 126 

Şekil 75 Notepad’de .bat Dosyasının Oluşturulması............................ 134 

Şekil 76 WAA151 Anemometresi......................................................... 135 

Şekil 77 WAA151 Anemometresinin Kurgusu...................................... 139 

Şekil 78 WAV151 Rüzgar Oku............................................................. 140 

7 _______________________________________________________________________________


Şekil 79 WAV151 Rüzgar Okunun Kurgusu.........................................143 

Şekil 80 Margin Verifier ........................................................................146 

Şekil 81 Prob Bakımı............................................................................148 

Şekil 82 HMH40-MAWS Tutamağı.......................................................149 

Şekil 84 QML Günlükçüsü, Kapaksız hali ............................................161 

Şekil 85 QML Günlükçüsü Tekrar Başlat Düğmesi ..............................165 

Şekil 86 Settings Menüsü: Calibration Penceresi ................................167 

Şekil 87 RS-232 Bağlantı Şeması ........................................................181 

Şekil 88 Çift Portlu Modda Önerilen T Bağlantısı.................................181 

Şekil 89 DSE101 Ethernet Modülü Bağlantı Şeması ...........................181 

Tablolar Listesi 

Tablo 1 DCP Kılavuz Takımının Yapısı.................................................11 

Tablo 2 İlgili Kılavuzlar...........................................................................12 

Tablo 3 20 

Tablo 4 20 

Tablo 5 20 

Tablo 6 21 

Tablo 7 21 

Tablo 8 Analog Ölçüm Kanalları............................................................28 

Tablo 9 Güç Kanalları............................................................................28 

Tablo 10 QML Günlükçüsünün Desteklediği TCP/IP Tabanlı Ağlar........40 

Tablo 11 Minimum Sistem Gereksinimleri...............................................65 

Tablo 12 Minimum Sistem Gereksinimleri...............................................69 

Tablo 13 Araç Çubuğu Simgeleri ve İşlevleri ..........................................79 

Tablo 14 AWS Client Options Penceresinde Bulunan Ayarlar................87 

Tablo 15 Yardım Metinlerinin Yorumlanması (Doğru Söz Dizimi)...........91 

Tablo 16 Farklı Kullanıcı Düzeylerinde Erişilebilir Olan Komutlar ...........93 

Tablo 17 Common Parameters Penceresi ..............................................94 

Tablo 18 Kalibrasyon Pencerelerindeki Alanlar.....................................101 

Tablo 21 Günlük Girişi Durumu .............................................................110 

Tablo 22 Günlük Dosyası İndirme Seçenekleri .....................................115 

Tablo 23 Günlük Dosyası Dönüştürme Seçenekleri..............................118 

Tablo 24 Auto Download Settings Penceresi Ayarları...........................119 

Tablo 25 Auto Download Status Penceresi Alanları..............................123 

Tablo 26 LED Yanıp Sönme Sıklıkları ve Kart Durumu Seçenekleri.....124 

Tablo 27 Komut Kümesi ........................................................................126 

Tablo 28 Anemometre Periyodik Bakımı...............................................136 

Tablo 29 Rüzgar Oku Periyodik Bakımı ................................................141 

Tablo 30 WMT50 Sensörlerinin Periyodik Bakımı.................................144 

Tablo 31 WS425 Sensörlerinin Periyodik Bakımı..................................146 

Tablo 32 HMP45 Serisinin Periyodik Bakımı.........................................147 

Tablo 34 PMT16A Periyodik Bakımı......................................................150 

Tablo 35 Yağış Sensörlerinin Periyodik Bakımı ....................................152 

Tablo 36 Kar Seviyesi Sensörlerinin Periyodik Bakımı .........................153 

Tablo 37 Pyranometrelerin Periyodik Bakımı ........................................153 



Tablo 40 Radyasyon Kalkanının Periyodik Bakımı ...............................155 

Tablo 41 Önerilen Arıza Giderme Aletleri..............................................156 

Tablo 42 LED’in Yanıp Sönmesine Göre İşletim Modunun Belirlenmesi162 

Tablo 43 Open Komutu parametreleri ...................................................163 

8 _______________________________________________________________________________


Tablo 44 Bazı Yaygın Bağlantı Sorunları ve Bunların Çözümleri ......... 164 

Tablo 45 Hata İletileri ............................................................................ 165 

Tablo 46 Sensor Calibration sekmesi sütunları..................................... 168 

Tablo 47 Sensör Durum Listesi............................................................. 168 

Tablo 48 LED Yanıp Sönme Sıklıkları ve Kart Durumu Seçenekleri .... 170 

Tablo 49 176 

Tablo 50 178 

Tablo 51 QML Günlükçüsünün Genel Özellikleri .................................. 181 

Tablo 52 QML Günlükçüsünün Hassaslık Özellikleri ............................ 183 

Tablo 53 QML Günlükçüsü – Standartlara Uygunluk............................ 183 

Tablo 54 QMU101 Sensörü Çoklayıcısının Genel Özellikleri ............... 183 

Tablo 55 QMU101 Sensörü Çoklayıcısının Hassaslık Özellikleri ......... 184 

Tablo 56 QMU101 Sensörü Çoklayıcısı – Standartlara Uygunluk ........ 184 

Tablo 57 QMI108 Sayısal I/O Modülünün Özellikleri ............................ 184 

Tablo 58 QBR101C Pil Regülatörünün Özellikleri................................. 186 

Tablo 59 ADC15V60’ın Özellikleri......................................................... 187 

Tablo 60 ADC36V60’ın Özellikleri......................................................... 187 

Tablo 61 SNT150’nin Özellikleri............................................................ 188 

Tablo 62 

PT2-PE/S 230AC-ST Şehir Şebekesi Elektriği Aşırı Gerilim 

Önleyicisinin Özellikleri........................................................... 188 

Tablo 63 LAN arayüzü (DT-LAN-CAT.6+) aşırı gerilim koruması - 

Özellikler................................................................................. 190 

Tablo 64 PLS6-C10/2 Devre Kesicinin Özellikleri................................. 191 

Tablo 65 12 Ah Yedek Pilin Özellikleri .................................................. 192 

Tablo 66 MC35 GSM Terminalinin Özellikleri ....................................... 192 

Tablo 67 GSM Anteninin Özellikleri....................................................... 193 

Tablo 68 İzolasyonsuz RS-232 İletişim Modülünün Özellikleri ............. 193 

Tablo 69 DSE101 Ethernet Modülünün Özellikleri................................ 194 

Tablo 70 ENCRST542 Ekipman Kasasının Özellikleri.......................... 194 

9 _______________________________________________________________________________


BÖLÜM 1 

GENEL BİLGİLER 

Bu bölümde, ürün (ürünler) ve bu kılavuz hakkında genel bilgiler 

verilmektedir. 

Bu Kılavuz Hakkında 

Bu kılavuz, DMİ 150 AWOS Ağı projesi çerçevesinde, 2008 yılında 

Vaisala tarafından sağlanan, temel veri toplama donanım ve yazılımı 

olan QML günlükçüsü ve aksesuarları ile QML’nin çalıştırılması ve 

kayıtlı verilerin görüntülenmesi amacıyla kullanılan yazılım 

uygulamalarını açıklamaktadır. 

Bu kılavuz, QML201A veri günlükçüsü, Lizard Kur Yazılımı 

sürümleri 6.01 ve AWS Client yazılımı sürümü 6.01’e uygulanır. 

Veri toplama yazılımı ve teleölçüm hakkında detaylı bilgileri, ilave 

kullanım kılavuzları olan Vaisala HydroMet Veri Toplama 

Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 1, 2 ve 3’te bulabilirsiniz. 

Veri Toplama Platformu 

Dokümantasyonunun Yapısı 

Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu kılavuzu çeşitli 

kılavuzlara ayrılmıştır. Bunları sonraki sayfada Tablo 1’de 

görebilirsiniz. 

10 ______________________________________________________________________________


Tablo 1 DCP Kılavuz Takımının Yapısı 

Kılavuz Kod İçerik 

Kullanım Kılavuzu, Cilt 1 M210784EN Veri toplama platformu, QML 

günlükçüsü ve ilgili aksesuarlara 

genel bakış. Bilgisayar yazılımı 

kurulum talimatları. AWS Client 

yazılımı, YourVIEW Temel 

Görüntüleme Yazılımı işletim 

talimatları ve Lizard Kur Yazılımı 

temel kullanım bilgileri 

Kullanım Kılavuzu, Cilt 2 M210785EN Lizard Kur Yazılımı işletim 

talimatları 

Kullanım Kılavuzu, Cilt 3 M210933EN Lizard Kur Yazılımında teleölçüm 

ve sensör konfigürasyonu 

Kurulum Kılavuzu (Saha 

Ekipmanı) 

M210786EN 

Meteorolojik ve/veya hidrolojik 

sensörlerle birlikte Veri Toplama 

Platformu kurulum bilgileri 

Bu Kılavuzun İçeriği 

Bu kılavuz, gerekli değişikliklerle TMO 150 AWOS Ağı projesine 

uygun hale getirilen bir Kullanım Kılavuzu alt takımından ibaret olup, 

aşağıdaki bölümlerden oluşur: 

- Bölüm 1, Genel Bilgiler: Ürün (ürünler) ve bu kılavuz hakkında 

genel bilgiler verilir. 

- Bölüm 2, Ürüne Genel Bakış: Temel veri toplama donanım ve 

yazılımı hakkında tanıtıcı bilgiler verir. 

- Bölüm 3, Kurulum: Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu 

ile beraber kullanılacak bilgisayar yazılımının kurulumu hakkında 

bilgiler verir. 

- Bölüm 4, Vaisala HydroMet AWS Client (Otomatik Hava 

İstasyonu İstemcisi): QML günlükçüsünün kullanımı için Vaisala 

AWS Client yazılımının kullanımı hakkında bilgiler verir. 

- Bölüm 5, Lizard Kur Yazılımı: Lizard Kur Yazılımı ile bu 

yazılımın kur dosyası oluşturma işlemlerinde nasıl kullanılacağı 

hakkında temel bilgiler verir. 

- Bölüm 6, Arıza Giderme: Yaygın olarak karşılaşılan bazı sorunlar, 

bu sorunların olası nedenleri ile çözümleri hakkında bilgiler verir. 

- Bölüm 7, Teknik Bilgiler: QML günlükçüsü ile aksesuar modüller 

hakkında teknik bilgiler verir. 

11 ______________________________________________________________________________


- Ek A – Terimler Sözlüğü: Bazı genel meteorolojik ve teknik 

terimler ile şartnamede kullanılan terimlerin açıklamalarının 

bulunduğu bir terimler sözlüğü içerir. 

İlgili Kılavuzlar 

Tablo 2 İlgili Kılavuzlar 

Kılavuz Kodu 

M210784EN 

M210785EN 

M210933EN 

M210786EN 

Kılavuz Adı 


Kullanım Kılavuzu, Cilt 1 






Kurulum Kılavuzu 

Emniyet 

Bu kılavuzda verilen, emniyetle ilgili dikkat edilmesi gereken önemli 

hususlar aşağıda verilmektedir: 

UYARI 

Ciddi bir tehlikeye karşı uyarır. “Uyarı” başlığı altında verilen 

talimatlar çok dikkatli okunmalı ve uygulanmalıdır. Aksi takdirde 

yaralanma, hatta ölüm olayları meydana gelebilir. 

DİKKAT 

Muhtemel bir tehlikeye karşı uyarır. “Dikkat” başlığı altında verilen 

talimatlar dikkatli okunmalı ve uygulanmalıdır. Aksi takdirde, ürün 

hasarı meydana gelebilir veya önemli veriler kaybolabilir. 

NOT 

Ürünün kullanımı ile ilgili önemli bilgilere dikkat çeker. 

Ürünle İlgili Emniyet Önlemleri 

Ürün, emniyet testine tabi tutulmuş olup, sevkıyattan önce fabrikada 

onaylanmıştır. Aşağıda verilen emniyet önlemleri genel önlemlerdir. 

12 ______________________________________________________________________________


Bunlar kılavuzun sadece bu kısmında verilmektedir. Bu önlemler, 

farklı işletim ve bakım aşamalarında personelin öğrenmesi ve 

uygulaması için tavsiye edilen önlemlerdir. 

UYARI 

Elektrik yüklü devrelere yaklaşmayınız. İşletim personeli daima 

emniyet kurallarına göre hareket etmelidir. Yetkili bakım 

personelinin dışında hiç kimse parça değişimi veya cihaz içinde 

ayarlar yapmamalıdır. Parça değişiminden önce cihazın elektriğini 

kesiniz. Cihaz elektriği kesilmiş bile olsa tehlikeli gerilim riski var 

olabilir. Yaralanmaları önlemek için elektriği kesmeden ve devre 

yüklerini boşaltmadan cihaza dokunmayınız. 

UYARI 

Tek başınıza servis yapmayınız. Yanınızda size yardım edecek bir 

kişi olmadan hiçbir şekilde, şebeke elektriği ile beslenen yüklü parça 

ve donanıma dokunmayınız. 

UYARI 

Yüksek gerilimle veya yüksek gerilim altında çalışan kişiler 

resüsitasyon yöntemlerini bilmek zorundadır. 

UYARI 

Elektrik yüklü sistemleri servislerini açık havada yapmayınız. Kasa 

hat gerilimi içeriyorsa üniteleri açık havada açmayınız. 

UYARI 

Tutuşabilir gazlar veya dumanların bulunduğu ortamlar gibi patlayıcı 

ortamlarda çalışmayınız. Patlayıcı ortamlarda elektrikli cihazların 

çalıştırılması emniyet açısından mutlak bir tehlike oluşturur. 

13 ______________________________________________________________________________


UYARI 

Parça değişimi yapmayınız veya cihazda değişiklik yapmayınız. Ek 

tehlikeler doğurabileceğinden uygun olmayan parçaları cihaza 

takmayınız. Emniyet önlemlerinin alınmasını sağlamak için Vaisala 

veya Onarım Yetkili Temsilcisi ile temas kurunuz. 

UYARI 

Sadece sisteminizle birlikte gelen orijinal pillerle aynı tip pilleri 

kullanınız. 

DİKKAT 

Bağlantılarda değişiklik yapmayınız. Yanlış bağlantılar cihaza hasar 

verebilir ve doğru çalışmasını engelleyebilir. 

DİKKAT 

Patlama riskine karşı sadece doğru yedek pilleri kullanınız. 

Geri Bildirim 

Vaisala Müşteri Dokümantasyonu Ekibi, bu yayının kalitesi ve 

kullanılabilirliği hakkındaki görüş ve önerilerinizi almaktan 

memnuniyet duyar. Karşılaştığınız hataları veya iyileştirme ile ilgili 

önerilerinizi, bölüm, madde ve sayfa numarasını da göstererek 

bildiriniz. Görüşlerinizi bize aşağıdaki e-posta adresini kullanarak 

gönderebilirsiniz: manuals@vaisala.com. 

14 ______________________________________________________________________________


ESD Koruması 

Geri dönüşüm 

Elektrostatik Deşarj (ESD), elektronik devrelere açık veya gizli 

hasarlar verebilir. Vaisala ürünleri kullanım amaçlarına uygun olarak 

ESD korumalı ürünlerdir. Ancak, ekipman kasası içindeki parçalara 

temas edildiğinde ve bu parçaları çıkarıp takarken oluşacak 

elektrostatik deşarjlar ürüne hasar verebilir. 

Yüksek statik gerilim oluşturmamak için aşağıdaki önlemleri 

almalısınız: 

- ESD’ye karşı hassas parçalarla, topraklaması düzgün şekilde 

yapılmış ve korumalı ESD tezgahında çalışınız. Bunun mümkün 

olmadığı hallerde, bir bileklik ve kartlara temas etmeden önce 

ekipman şasisine bağlayacağınız bir dirençli kordon ile topraklama 

oluşturunuz. Bu da mümkün değilse, kartlara temas etmeden önce 

diğer elinizle ekipman şasisinin iletken olan bir parçasından 

tutunuz. 

- Kartları daima uçlarından tutunuz ve parça kontaklarına temas 

etmekten kaçınınız. 

Geri dönüşümü sağlanabilecek her türlü maddeyi geri dönüşüme 

gönderiniz. 

Pilleri ve üniteyi yasal düzenlemelere uygun olarak bertaraf ediniz. 

Atık pilleri düzenli evsel çöplerle birlikte atmayınız. 

Ticari markalar 

Lisans Sözleşmesi 

Microsoft®, Windows®, Windows NT®, Windows® 2000 ve 

Windows® XP, ABD ve/veya diğer ülkelerdeki Microsoft 

Corporation’ın tescilli ticari markalarıdır. 

Her türlü yazılım hakkı Vaisala/üçüncü şahıslara aittir. Kullanıcı, 

yazılımı sadece geçerli tedarik sözleşmesi veya Yazılım Lisans 

15 ______________________________________________________________________________


Sözleşmesinin belirlediği çerçevede kullanabilir. 

Yeniden Dağıtım Lisans Sözleşmesi 

QML günlükçüsü yazılımı, "lwIP Hafif TCP/IP yığını" projesi ile 

üretilen TCP/IP yığını kullanır. Telif hakkı ve lisans bilgileri aşağıdaki 

gibidir: 

Telif Hakkı © 2001, 2002 İsveç Bilgisayar Bilimleri Enstitüsü. Tüm 

hakları saklıdır. 

Kaynak ve ikili biçimlerde, değişiklik yapılarak veya değişiklik 

yapılmadan yeniden dağıtım ve kullanımına aşağıdaki şartlar 

dahilinde izin verilir: 

1. Kaynak kodun yeniden dağıtımı yukarıda yazılı telif hakkı, 

şartların yer aldığı bu liste ve aşağıda açıklanan sorumluluğun 

reddi hükümleri ile birlikte yapılmalıdır. 

2. İkili formda yeniden dağıtımda, yukarıda yazılı telif hakkı 

bilgileri, şartların yer aldığı bu liste ile aşağıda açıklanan 

sorumluluğun reddi hükümleri, dağıtım çerçevesinde verilecek 

belge ve/veya diğer materyallerde bulunmak zorundadır. 

3. Önceden yazılı izin alınmaksızın, bu yazılım kullanılarak elde 

edilen ürünlerin onayı veya tanıtımında müellifin adı 

kullanılamaz. 

BU YAZILIM, YAZILIMIN MÜELLİFİ TARAFINDAN “OLDUĞU 

GİBİ” KOPYA OLARAK SAĞLANIR VE DOLAYLI TİCARET 

GARANTİLERİ VE BELİRLİ BİR AMACA UYGUNLUK DAHİL 

FAKAT BUNLARLA SINIRLI OLMAMAK ÜZERE HER TÜRLÜ 

AÇIK VEYA DOLAYLI GARANTİLERDEN FERAGAT EDİLİR. 

BU YAZILIMIN MÜELLİFİ HİÇBİR ŞART ALTINDA HER NE 

SEBEPLE OLURSA OLSUN DOĞRUDAN, DOLAYLI, ARIZİ, 

ÖZEL, İSTİSNAİ VEYA SONUÇ OLARAK ORTAYA ÇIKAN 

HİÇBİR HASARDAN (MAL VEYA HİZMET ALIMI YA DA 

DEĞİŞTİRİLMESİ, KULLANIM, VERİ VEYA KAR KAYBI YA 

DA İŞ KESİLMESİ DAHİL FAKAT BUNLARLA SINIRLI 

OLMAMAK ÜZERE), AYRICA BU YAZILIMIN 

KULLANIMINDAN DOĞAN, BÖYLE BİR HASAR İHTİMALİ 

BİLDİRİLMİŞ DAHİ OLSA, İSTER SÖZLEŞME, İSTER MUTLAK 

SORUMLULUK İSTERSE HAKSIZ FİİL (İHMALKARLIK VEYA 

BAŞKA HALLER DE DAHİL) OLSUN HİÇBİR 

YÜKÜMLÜLÜKTEN SORUMLU TUTULAMAZ. 

16 ______________________________________________________________________________


Garanti 

Belli ürünler için Vaisala garantisi sınırlı 1 yıllık garantidir. Normal 

yıpranma ve aşınma, olağanüstü işletim koşulları, hatalı taşıma veya 

kurulum, izinsiz modifikasyonlara bağlı olarak oluşan hasarlar bu 

garanti kapsamında değildir. Her bir ürüne ilişkin garanti detaylarını 

ilgili tedarik sözleşmesi veya Satış Koşullarında bulabilirsiniz. 

17 ______________________________________________________________________________


BÖLÜM 2 

ÜRÜNE GENEL BAKIŞ 

Bu bölümde, özellikler, aksesuarlar, sensörler ve ürün adlandırması 

hakkında tanıtıcı bilgiler verilmektedir. 

Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu, bu proje kapsamında, 

sabit montajda 10 m’lik direklerle beraber kullanılabilecek istasyonlar 

içerir (MAWS301). Belli meteorolojik miktarların ölçümünü yapan ve 

özellikle Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformlarıyla kullanım 

için seçilen bir sensör takımı, istasyonla beraber temin edilir. 


MAWS301 

MAWS301 Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu, özellikle 

ticari enerji veya iletişim ağlarının bulunmadığı ya da bunların 

kurulumunun çok pahalı olduğu uygulamalar için tasarlanmış yeni 

nesil bir AWS ürünüdür. Esnek ve ekonomik tasarımı, MAWS301’i 

meteoroloji uygulamaları için ideal çözüm yapan bir başka özellik 

olmaktadır. Aynı ve standart ekipmanı birçok farklı ihtiyaç için 

kullanma imkanıyla, eğitim maliyetinin düşürülmesi, yedek parça ve 

lojistik destek ihtiyacının azaltılması gibi yararlar sağlanmaktadır. 

MAWS301 ile yalnızca birkaç sensörün kullanılması yeterli 

olmaktadır. Bununla beraber, MAWS301, selyometre, görüş ve 

halihazır hava sensörleri ile su kalitesi probları gibi akıllı sensörler de 

dahil olmak üzere birçok sensörü bünyesine alabilecek şekilde, sahada 

dahi, yeni donanım takılmasına izin vermektedir. Aynı temel sistem, 

seçenekleri ve aksesuarlarıyla beraber, meteorolojik ve hidrolojik 

ağların her türlü ihtiyacına cevap verebilmektedir. 

18 ______________________________________________________________________________

Bölüm 2__________________________________________________________ Ürüne Genel Bakış 

Sistem kurulumu, MAWS Lizard Kur Yazılımı ile yapılır. Ayrıca, 

Lizard yazılımında bazı genel sensör girişleri yapılmış olup bu girişler 

sisteme sınırlı sayıda yeni sensör eklenmesine izin vermektedir. 

Türkiye TMO 150 AWOS Ağı projesi sistem konfigürasyonu aşağıda 

Şekil 1’de gösterilmektedir. 

Yıldırım 

çubuğu 

WAA/WAV151/WAS425/WM50 

Rüzgar sensörü, 10 m kablo ile 

birlikte (ısıtmalı) 

10 m direk 

RG367 

Isıtmalı Yağış Ölçeri 

GSM/GPRS anteni 

CSD 3 

Güneşlenme Müddeti 

Sensörü 

EQ08-S 

Pyranometre 

MAWS Vaisala 

HydroMet Sistemi 

QMT103 

Toprak sıcaklığı sensörü 

IRU9429S Kar 

seviyesi sensörü 

UVR1-B 

UV-B 

Pyranometre 

DKP12SUP2 

Sensör kolu 

QMH102 Bağıl nem ve 

sıcaklık sensörleri, 

DTR502P44 radyasyon 

kalkanı içinde 

LAN hattı 

Meteoroloji 

Dairesi 

Arşivleme 

Ünitesi 

5xQMT103 

Yer sıcaklığı sensörü 

Şekil 1 

TMO MAWS301 Tümleşik Sistemi 

MAWS301, kurulum ve bakımı kolay bir sistemdir. Bütün bağlantılar 

önceden bağlanmış bağlantılar kullanılarak kurulur. Sensörler, hızlı 

kurulum için hazır kablo ve konnektörler/contalarla donatılmıştır. Pil 

regülatörü, AC güç kaynağı ve parafudurlar gibi isteğe bağlı 

modüllerin tamamı bir kasa içerisinde bulunan bir DIN rayına kolayca 

monte edilir. 

19 ______________________________________________________________________________


Ürün Adlandırması 

Aşağıdaki Tablolarda, TMO sisteminde ekipman için kullanılan 

adlandırma verilmektedir. 

Tablo 3 

Kod/Tip 

MAWS Lizard 

MAWS AWS Client 

QCD101 

MMOC 

QML201 

QMU101 

QMI108 

ENCRST542 

ENCSHIEL542 

RSTLOCKSET 

APPK-SET100 

Ortak Ad 

Kur yazılımı 

MAWS Terminali yazılımı 

Standart MAWS yazılım ve dokümantasyonunu 

içeren CD 

Meteoroloji Dairesi Görüntüleme ve Arşivleme 

Birimi 

(MetMan Gözlem Konsolu PC yazılımı) 

AWS Günlükçüsü 

Sensör Çoklayıcı birimi 

QML201 Sayısal I/O Modülü 

Paslanmaz çelikten ekipman kasası 

ENC542RST kasası için güneş radyasyonu kalkanı 

ENC542RST için anahtarlarıyla beraber iki kilit 

Kasa için montaj aksesuarları 

Tablo 4 

Kod/Tip 

Ortak Ad 

DKP075SUP1 IRU9429S kar seviyesi sensörü için yarım boy 

sensör destek kolu 

DKP12SUP1 EQ08-S ve CSD 3 sensörü için sensör destek kolu 

(yarım boy) 

DKP12SUP2 EQ08-S, CSD 3 ve UVR1-B sensörü için sensör 

destek kolu (tam boy) 

DKP115FE Yağış ölçer ayağı. Toplam yükseklik: 1.5 m, 

sensörle birlikte. Çap: 60 mm. 

CSD1FIX 

CSD3 sensörü bağlama takımı. 

Tablo 5 

Kod/Tip 

Ortak Ad 

214131 64 MB Kompakt Flash bellek kartı 

ADC15V60 

Şehir Şebekesi AC güç kaynağı 

ADC36V60 

Rüzgar sensörü AC Güç Kaynağı, 36VDC 

220566 (soket) 

220567 (fiş) 

PT2-PE/S 230AC-ST 

230 VAC, 50Hz aşırı gerilim koruma modülü 

SNT150 Yağış ölçer ısıtma güç kaynağı, 24VDC, 6,25A 

221197 PLS6-C10/2, yağış ölçer ısıtma güç kaynağı devre 

kesici 

QMBATT12 

Yedek pil takımı, 12 V, 12 Ah 

QBR101C 

Pil regülatörü 

20 ______________________________________________________________________________


Tablo 6 

Kod/Tip 

Ortak Ad 

DSU232 

RS-232 modülü (çift), QML201 veri günlükçüsünde 

bir (1) modül 

DSE101 

Ethernet iletişim modülü, QML201 veri 

günlükçüsünde bir (1) modül 

DT-LAN-CAT.6+ Ethernet arayüzü aşırı gerilim koruma modülü 

GPRS-M3 (MC35T) GSM/GPRS veri modemi. 

GSM Anteni 214275 GSM çift band tek yönlü anten (Calearo) 

215242 İletişim cihazı güç kontrolü elektromekanik röle 

modülü 

Tablo 7 

Kod/Tip 

PMT16A-SWD 

WAV/WAA151 

WS425 

WM50 

QMH102 

CSD3 (217078 

QSD103) 

QMT103 

QMT103 

DTR502P44 

QMT103 

EQ08-S 

UVBR1-B 

IRU9429S 

RG367 

Ortak Ad 

Hava basıncı sensörü 

Mekanik rüzgar yönü ve hız sensörü 

Isıtmalı ultrasonik rüzgar sensörü 

Isıtmalı ultrasonik rüzgar sensörü 

10 m kablolu hava nem ve sıcaklık probu (HMP45D) 

Güneşlenme müddeti sensörü 

10 m kablolu toprak sıcaklığı (TS) sensörü 

5 m kablolu yer sıcaklığı (TG) sensörü 

Hava nem ve sıcaklık probu radyasyon kalkanı, 

sensör destek koluyla beraber 

5 m kablolu yer sıcaklığı (TG) sensörü 

Küresel güneş radyasyonu sensörü, ISO 1. sınıf 

Ultraviyole B Pyranometre 

Ultrasonik kar seviyesi sensörü 

Isıtmalı yağış ölçer (bağımsız), 0,2 mm plastik 

boşaltma kovasıyla beraber 

21 ______________________________________________________________________________


Veri Toplama Donanım 

Bu bölümde, temel veri toplama donanımı hakkında tanıtıcı bilgiler 


ENCRST542 Kasası 

ENCRST542, paslanmaz çelikten mamul beyaz renkli bir kasadır. 

ENCRST542 sağlam bir kasadır. Kasa içine, QML201A Günlükçüsü, 

çoklu iletişim ekipmanı, pil şarj aleti ve farklı boyutlarda, kapasiteleri 

52 Ah'ye kadar çıkan, bakım gerektirmeyen kurşun asitli piller 

yerleştirilebilmektedir. 

ENC542PLM Kasası 

22 ______________________________________________________________________________


ENCRST542 Kasası 

ENCRST542 kasasına, şehir şebekesi güç kaynağı ile iletişim hatları 

koruma cihazları gibi isteğe bağlı cihazlar da takılabilmektedir. 

Cihazların tamamı, çıkarması kolay DIN raylarına monte edilerek 

kasaya takılmaktadır. Yalnız yedek pil bunun dışındadır. Yedek pil, 

vidayla sabitlenen bir montaj kelepçesi ile takılmaktadır. 

Kasanın sahip olduğu modüler tasarım, isteğe bağlı cihazların kasaya 

iki düzeyde takılmasına imkan tanımaktadır. Bu kurulum modülleri 

bakım veya değiştirme amaçlarıyla kolayca çıkarılabilmektedir. 

Ekipman montaj çerçevesi paslanmaz çelikten yapılmıştır. Bu 

paslanmaz çelik malzeme ayrıca mükemmel topraklama 

sağlamaktadır. 

Kasa malzemesi aşınma, ultraviyole radyasyonu, belli başlı 

kimyasallar ve atmosferik ajanlara karşı oldukça dirençlidir. Kasa 

kapağının sızdırmazlığı, ekstrüde poliüretan köpük conta ile sağlanır. 

Kapağın, anahtarlı iki kilidi vardır. 

Koruma derecesi en az IP 65 (muadili NEMA 4X)’tir - bir başka 

deyişle, toz geçirmez özelliklidir ve su püskürtmelerine karşı 

sızdırmazdır. Kasa malzemesi kendi kendine sönen özelliktedir. 

ENCRST542 kasaları, isteğe bağlı metal radyasyon kalkanı – beyaz 

renklidir – ile donatılabilmektedir. Bu kalkan, aşırı güneş ışıması veya 

buz, ağaç dalları, vb. gibi düşen parçalara karşı ilave koruma 

sağlamaktadır. Buna ilaveten, standart olarak, beyaz renkli bir arka 

levha vardır. Bu levha da aşırı güneş ışımasına karşı ilave koruma 


Kasada, taban levhası üzerine takılı isteğe bağlı bir basınç 

kompanzasyon elemanı bulunmaktadır. Bu eleman, sıcaklık farklarına 

23 ______________________________________________________________________________


bağlı olarak değişen basınç derecelerinin kompanzasyonunu 

sağlamaktadır. Elemanın üzerinde bir GoreTex membran filtre 

bulunmakta, bu filtre, kasanın soğutulması sırasında nemin içeri 

girmesini önlemektedir. Eleman nefes alabilen bir yapıdadır. Bu 

membran filtre, yüksek kalitede plastik malzeme ve beyaz renkli 

kalkanlarla beraber, kasa içerisinde su yoğuşmasını büyük oranda 

azaltmaktadır. Bu nedenle, kasa içerisinde, silikajel keseleri gibi 

herhangi bir kurutma ajanı kullanmaya gerek yoktur. 

Cihazın genelde, dinlendirme kuyusu gibi yerlerin üzerine inşa 

edilmiş küçük kulübelere kurulduğu hidroloji uygulamalarında 

radyasyon kalkanına gerek yoktur. Gelecekte doğabilecek ihtiyaçlar 

için, kasalarda ilave cihaz takmaya izin verecek yer vardır. 

Atmosferik basınç sensörü, QML201A Günlükçüsünün CPU kartına 

takılır. Basınç sensörü için havalandırma sağlayacak bir statik basınç 

sensörü bulunmakta, böylece rüzgarın basınç ölçümü üzerindeki etkisi 

en aza indirilmektedir. 

Hem CPU sensörünün girişlerinde hem kasada gelecekte ilave sensör 

ve/veya iletişim cihazı takmaya yer vardır. 

24 ______________________________________________________________________________


QML Günlükçüsü 

Şekil 2 QML Günlükçüsü 

QML günlükçüsü, tek bir baskılı devre kartı üzerinde tasarlanmış, tam 

AWS veri günlükçüsüdür. Bu kartta, veri işleme için bir 32 bit 

Motorola CPU ile 10 diferansiyel (20 tek uçlu) analog sensör girişi 

(bunlar sayısal giriş olarak da kullanılabilmektedir) bulunur. Ayrıca, 

iki frekanslı sensör arayüzü, bir 16 bit A/D dönüştürücü, veri günlüğü 

oluşturma için güvenli Flash belleğin 1.6 MB’si ve bunların yanında 

sensörler için bir uyarı güç kaynağı ile dahili yedek pil için bir şarj 

aleti vardır. Yüksek kapasiteli yedek pilli sistemlerde dahili yedek pil 

şarj aletine gerek yoktur. 

Kart, en son Yüzey Montaj Devre Elemanları (SMD) teknolojisini 

kullanmaktadır ve yüksek nemde dahi iyi koruma sağlayacak şekilde 

koruyucu kaplama ile kaplanmıştır. Her bir sensör girişi, endüklenen 

geçici akımlara karşı bir varistör (VDR) korumasına sahiptir. COM0 

olarak bilinen RS-232 ve COM1 olarak bilinen RS-485 gibi seri hat 

bağlantılarında doğrudan giriş pinlerinde VDR’lerle iki düzeyli ESD 

koruması vardır. 

Günlükçünün kapağı pil takma ve hava istasyonunu tekrar başlatma 

gibi işlemleri yapmak için çıkarılabilir. Sonraki sayfada Şekil 3, 

günlükçünün kapaksız halini ve isteğe bağlı iletişim modüllerini 

göstermektedir. 

25 ______________________________________________________________________________


Şekil 3 

QML Günlükçüsü, Kapaksız hali 

1 Dahili pil yeri 

2 Tekrar başlat düğmesi (dirseğin altında) 

3 RTC lityum pili 

4 MOD1 ve MOD2 iletişim modüllerinin yerleri 

5 Durum LED’i 

6 SPI konnektörü 

7 Basınç sensörü konnektörü 

8 CF Kartı konnektörü 

Uzun sinyal kablolarına ihtiyaç olduğunda bunlara isteğe bağlı aşırı 

gerilim önleyici cihazlar takılacaktır. Söz konusu aşırı gerilim 

önleyiciler, VDR’ler, gazla doldurulmuş deşarj tüpleri, transzorb 

diyotları ve sargıların bir birleşiminden oluşmakta ve sonuç olarak 

mükemmel koruma sağlamaktadır. DIN rayına monte edilebilir bu 

cihazlar herhangi bir özel alete ihtiyaç duymadan kolayca 

değiştirilebilmektedir. 

QML günlükçüsü, büyük miktarlarda verinin günlüğünün tutulmasını 

sağlayan bir CF kartı yuvası ile donatılıdır. Verilerin günlüğü günlük 

dosyalarda tutulmakta, böylece daha sonra yapılacak analizlerde 

herhangi bir özel veri kümesinin yeri kolayca belirlenebilmektedir. 

QML günlükçüsü, 2 GB’ye kadar CF kartlarını desteklemektedir. Bu 

kartlar, bilgisayarda doğrudan okunabilmektedir. Piyasada farklı tipte 

birçok okuyucu mevcuttur: dahili PCMCIA okuyucu, ayrıca USB 

26 ______________________________________________________________________________


veya bir bilgisayarın paralel portuna bağlı harici okuyucular. Sadece 

sert çevre koşullarında kullanımı test edilmiş Vaisala kartlarını 

kullanmanız önerilir. 

Şekil 4 Kompakt Flash Bellek Kart Okuyucuları 

İsteğe bağlı modüller, çeşitli iletişim modülleri ve yerleşik basınç 

çeviriciler gibi modülleri içerir. 

QML günlükçüsü, bir 6 V pilden beslendiğinde 10 mA'dan az güç 

tüketir (bir 12 V pilden beslendiğinde 5 mA güç). 

QML Günlükçüsü Konnektör Bloku 

QML günlükçüsü aşağıdakileri içerir: 

1. On adet ölçüm kanalı ile basınç ölçümü için bir adet dahili 

kanal; 

2. Güç kaynakları için bir adet konnektör bloku; 

3. İletişim kanalları için bir adet konnektör bloku; 

4. İsteğe bağlı iletişim modülleri için iki adet blok. 

10 ölçüm kanalında tek uçlu (H-C veya L-C) veya diferansiyel (H-L) 

ölçümler yapılabilmektedir. 

NOT 

Bir temel kurulumda her bir sensörün kendine ait bir kanalı vardır. 

Sonraki sayfada Tablo 8 sadece başvuru amaçlarıyla kullanılacaktır. 

27 ______________________________________________________________________________


Tablo 8 Analog Ölçüm Kanalları 

Kanallar Pin adı Açıklama 

CH0, CH1, CH2, E 

CH3 16 bit ADC 

CH4, CH5, CH6, 

CH7 16 bit ADC 

CHA, CHB 

Hızlı değişen giriş 

sinyalleri 12 bit 

ADC için uygundur 

H 

L 

C 

E 

H 

L 

C 

F 

E 

H 

L 

C 

12 V / 25 mA gerilim uyarısı ON/OFF 

(AÇIK/KAPALI), gerilim ölçülebilir. VEYA: 

100mA/1mA akım uyarısı 

Analog giriş (Yüksek) 

Analog giriş (Düşük) 

Akımın ölçülebilmesi amacıyla pinin 

topraklaması (GND) bir 10 Ω direnç ile 

yapılmıştır 

100 mA / 1 mA akım uyarısı 

Analog giriş (Yüksek) 

Analog giriş (Düşük) 

Kanalın kendi E-, H- ve L- pinleri 

aracılığıyla gerilim ölçümleri için ortak 

dönüş ve referans düzeyi. Pinin 

topraklaması doğrudan yapılmıştır. 

Frekans girişi 

0 ... 12 V / 20 mA ayarlanabilir uyarı 

gerilimi, ölçülebilir 

Hızlı analog giriş (Yüksek) 

Hızlı analog giriş (düşük) 

Ortak dönüş (Analog topraklama) 

Tablo 9 Güç Kanalları 

Pin adı 

GND 

+BATT 

GND 

+ExtDC 

Açıklama 

Topraklama 

5 ... 14 VDC 

Topraklama 

8 ... 16 VDC (30 VDC azami) 

28 ______________________________________________________________________________


Şekil 5 

Konnektör Blokları 

29 ______________________________________________________________________________


Aksesuarlar 

Sensör Çoklayıcısı 

Şekil 6 Sensör Çoklayıcısı 

QML günlükçüsü, isteğe bağlı QMU sensör çoklayıcısı ile ölçüm 

kapasitesinin artırılmasına imkan tanır. Çoklayıcı, analog ölçüm 

kanallarının sayısını sekiz adet 16 bit analog kanal ile iki adet 12 bit 

analog kanala kadar çıkaracak şekilde tasarlanmıştır. Çoklayıcı, ölçüm 

kapasitesini 10 adet diferansiyel ölçüm veya buna alternatif olarak 20 

tek uçlu ölçüme kadar çıkarır. 

Çoklayıcı-günlükçü ara bağlantısı RS-485 hattı ile kurulur ve 

çoklayıcı da kasa içerisindedir. Çoklayıcı, günlükçü ile aynı çevresel 

bağışıklık ve emisyon standartlarına uygundur. 

NOT 

Çoklayıcı birim sadece analog ölçümler yapar. 

NOT 

Çoklayıcı birim sadece QML201 veya daha yeni model günlükçülere 

bağlanabilir. Günlükçü tipi, VER komutu ile kontrol edilebilir. 

30 ______________________________________________________________________________


Sayısal I/O Modülü 

Şekil 7 Sayısal I/O Modülü 

QML günlükçüsü, 8 girişi 8 de çıkışı olan isteğe bağlı sayısal I/O 

modülü (QMI) ile I/O kapasitesinin artırılmasına imkan tanır. Sayısal 

I/O modülü-günlükçü ara bağlantısı SPI konnektörüyle kurulur. 

Modül, kasanın içinde günlükçünün yanındadır ve günlükçü ile aynı 

çevresel bağışıklık ve emisyon standartlarına uygundur. 

Modülün, 30 VDC/ 1 A kesintisiz tahrik yeteneği ve LED göstergeleri 

olan 8 adet açık toplayıcı çıkışı vardır. Modülün 8 girişi 0 VDC ila 25 

VDC gerilimlere (azami mutlak 30 VDC) dayanır ve 40 ms (tipik) 

temasla zıplamayı önleyen devresi vardır. Modül, örneğin boşaltma 

kovalı yağış ölçerlerde düşük pulslu girişlerin bağlantısına izin verir. 

NOT 

Sayısal I/O modülü sadece QML201 veya daha yeni model 

günlükçülere bağlanabilir. Günlükçü tipi, VER komutu ile kontrol 

edilebilir. 

Pil Regülatörü 

QBR101C Pil Regülatörü, 12 V dahili pilin şarjını sağlar. Şarj/tekrar 

şarj kontrolü, sıcaklık kompanzasyon işlevinin yanı sıra pile ait bir 

derin deşarj koruması içerir. QBR101C ayrıca, hem güneş paneli hem 

şehir şebekesinden (AC) eş zamanlı girişe izin verir. 

31 ______________________________________________________________________________


QBR101C Pil Regülatörü 

Cihaz üzerinde ayrıca, Pil Dolu/Zayıf ve Şarj/Tekrar Şarj durumlarını 

gösteren LED’ler bulunur. Özerklik süresini (autonomy time) en 

yükseğe çıkarmak için LED’ler sadece ON düğmesine basılarak aktif 

duruma getirilir. 

QBR101C, raya monte edilebilen, bakımı kolay bir cihazdır. 

Geçici Akım Koruma Cihazları 

Günlükçüdeki her bir sensör girişi, endüklenen geçici akımlara karşı 

bir varistör (VDR) korumasına sahiptir. Bakım uç I/O portlarının 

kendi girişlerinde transzorb diyotları vardır. 

Uzun sinyal kablolarının kullanıldığı hallerde, DIN rayına ilave geçici 

akım koruyucular takılabilmektedir. Söz konusu aşırı gerilim 

önleyiciler, VDR, transzorb diyotları ve sargıların bir birleşiminden 

oluşmakta ve sonuç olarak mükemmel koruma sağlamaktadır. Bu 

cihazlar sahada, herhangi bir alete gerek duymadan 

değiştirilebilmektedir. 

Şekil 8 

Seri Hatlar Aşırı Gerilim Önleyiciler 

32 ______________________________________________________________________________


Radyo veya uydu ekipmanının kullanıldığı durumlarda UHF ve VHF 

antenlerinin yanı sıra RF sinyal girişi için isteğe bağlı koaksiyel aşırı 

gerilim önleyiciler kullanılabilmektedir. 

TMO 150 AWOS Projesinde kullanılan ilave Geçici Akım Koruma 

Cihazları aşağıda açıklanmaktadır: 

Şehir Şebekesi güç kaynağı hattı: 

Şehir şebekesi güç kaynağı hattında bir ilave harici aşırı gerilim 

önleyici kullanılır. 

Şekil 9 Şehir Şebekesi Aşırı Gerilim Önleyici (PT2-PE/S 

230AC-ST) 

Ethernet arayüzü: 

Ethernet arayüzünde bir ilave harici Ethernet aşırı gerilim önleyici 

kullanılır. 

Şekil 10 LAN arayüzü aşırı gerilim koruması (DT-LAN- 

CAT.6+) 

33 ______________________________________________________________________________


Güç Kaynağı Üniteleri 

AC (Şehir Şebekesi) Güç Kaynağı 

ADC15V60 AC (Şehir Şebekesi) Güç Kaynağı Ünitesi, bir 

anahtarlama güç kaynağı olup, 90-264 VAC ve 50/60 Hz evrensel AC 

girişten çalışır. Çıkış gerilimi 15 VDC’dir ve AWS sisteminin 

enerjilendirilmesinde ve yedek pilin şarj edilmesi için Pil 

Regülatörüne giriş olarak kullanılır. 

ADC15V60, AWS kasasında standart bir DIN rayına kuruludur; DIN 

rayı, ünitenin kolay bakımını sağlamaktadır. 

Şekil 11 ADC15V60 AC Güç Kaynağı 

Rüzgar Sensörünün Isıtılması için AC Güç Kaynağı 

Isıtmalı rüzgar sensörü yüksek DC gerilimi ile çalışır. Bu nedenle, bu 

tesisat için, bir 36 VDC güç kaynağı modülü olan bir ADC36V60 

ilave şebeke güç kaynağı, AWS kasasına, standart bir DIN rayına 

kurulmuştur; DIN rayı ünitenin kolay bakımını sağlamaktadır. 

34 ______________________________________________________________________________


Şekil 12 ADC36V60 AC Güç Kaynağı 

- Şebeke giriş hatları için aşırı gerilim koruması sağlanmıştır. 

Yağış Ölçerin Isıtılması için AC Güç Kaynağı 

RG367 ısıtmalı Yağış Ölçer 24VDC, 120W güç kaynağı ile çalışır. Bu 

nedenle, bu tesisat için, bir 24 VDC, 150W güç kaynağı modülü olan 

bir SNT150 ilave ısıtma güç kaynağı ünitesi, MAWS kasasına 

kurulmuştur. 

Şekil 13 SNT150 AC Güç Kaynağı 

35 ______________________________________________________________________________


Yağış Ölçerin Isıtılması için Kullanılan Güç 

Kaynağının Devre Kesicisi 

RG367 Yağış Ölçerinin ısıtma devresinde, aşırı gerilim veya kısa 

devre hasarına karşı koruma sağlamak amacıyla bir Devre Kesici 

kullanılır. 

Şekil 14 PLS6-C10/2 Devre Kesici 

GPRS Modemi güç kontrolü röle modülü 

GPRS modemi güç kaynağının kontrolü için bir elektromekanik röle 

kullanılır. Genelde, GPRS modemi saatte bir tekrar başlatılır. 

QML201 veri günlükçüsü, QMI108 Sayısal I/O modülü ile gelen 

kontrol rölesine sahiptir. 

Şekil 15 Röle Modülü 

Yedek Pil 

Sistemde bir (1) adet 12 Ah yedek pil bulunur. Pil, QBR101C Pil 

Regülatörünü kullanarak, AC güç kaynağından şarj edilir. Pil 

mühürlüdür. Bakım gerektirmez. 

36 ______________________________________________________________________________


İletişim Modülleri 

RS-232 Modülü 

RS-32 iletişim modülü, izolasyonsuz, ya sinyal alışverişi 

(handshaking) özelliği olmadan çift seri bir kanal (çift RS-232 

modülü) ya da sinyal alışverişi özelliği olan tekli bir RS-232 (tekli 

RS-232 modülü) sağlayan bir modüldür. Güç tüketimi iletişim 

esnasında 15 mA, bekleme modunda ise 5 mA'dan azdır. 

Şekil 16 RS-232 İletişim Modülü 

DSE101 Ethernet İletişim Modülü 

MAWS yazılımının 6.01 sürümünün piyasaya sürülmesiyle beraber, 

yeni bir Ethernet iletişim modülü de piyasaya sürülmüştür. 

DSE101 Ethernet İletişim Modülü, tekli, kompakt bir baskılı devre 

kartıdır. QML günlükçüsü için 10Base-T Ethernet arayüzü 

sağlamakta, böylece örneğin doğrudan bir LAN ortamından 

günlükçüye erişime imkan tanımaktadır. DSE101, 10/100/1000 Mbps 

37 ______________________________________________________________________________


anahtar ve yönlendiricileri, tam/yarım çift yönlü işletimi ve otomatik 

anlaşma işlevini destekler. DSE101 verileri daima 10 Mbps’de 

ilettiğinden, bağlantı anahtarı veya yönlendiricisi 100 Mbps veya üstü 

hızlara ayarlanmamalıdır. 

GSM/GPRS Terminal Modülü 

GSM/GPRS modülü, uzak istasyonlar için telsiz teleölçüm sağlar. 

MC35, Genel Paket Radyo Servisi (GPRS) sunan bir GSM 

Terminalidir. İnternet üzerinden veri göndermek için doğrudan QML 

günlükçüsünden bir telsiz TCP/IP bağlantısı sağlar. Uygulamada, 

GPRS bağlanırlığı, ölçüm sisteminin daima çevrim içi olmasını ifade 

eder. Çok sayıda istasyondan dahi anında veri almak mümkündür. 

İkincisi, veriler otomatik olarak kullanıcının sabit diskindeki 

dosyalara, yoklama veya diğer veri toplama işlevleri olmadan aktarılır. 

GPRS bağlanırlığı, örneğin bir FTP sunucusuna raporları ve günlük 

dosyalarını göndermek veya bir TCP/IP tabanlı servis oluşturmak için 

kullanılabilir. 

Şekil 17 MC35 GSM Terminali 

GSM Anteni 

GSM/GPRS veri modemleriyle kullanılan GSM anteni, yönlü bir 

antendir. Yüksek kazançlı olan bu anten, uzak mesafelerin veya bölge 

coğrafyasının belirsiz bağlantılara yol açtığı uzak ve tenha bölgelerde 

kurulduğunda dahi veri iletişimi sağlamaktadır. İyi bağlantıya ek 

olarak sinyalin de güçlü olması, istasyonda daha az güç tüketilmesini 


Anten kablosu, yüksek kalite koaksiyel kablodur. Anten kablo girişi 

üzerine kurulu bir aşırı gerilim önleyici ile radyo modemi için yüksek 

gerilim koruması sağlanmaktadır. 

38 ______________________________________________________________________________


Şekil 18 GSM Anteni 

QML Günlükçüsü TCP/IP İşlevleri 

6.00 yazılım sürümünden itibaren, QML günlükçüsü aşağıdaki 

TCP/IP tabanlı uygulama işlevlerini sağlamaya başlamıştır. Bu 

işlevler için GPRS modemleri için olan iConnector veya DXE421 

COM Sunucu Ünitesi gibi ilave protokol sağlayıcılara gerek 

olmamaktadır. 

- TCP/IP üzerinden seri port tüneli için sanal COM portları 

- Rapor iletimi 

- Hizmet bağlantısı 

- Sensör bağlantısı 

- Dosya Aktarım İletişim Kuralını (FTP) kullanarak rapor ve günlük 

dosyası aktarımı 

- Ağ Zaman İletişim Kuralını (NTP) kullanarak zaman eşitlemesi. 

Ayrıca, bir 10 Mbps Ethernet bağlantısı için yeni bir Ethernet iletişim 

modülü, DSE101, desteği dahil edilmektedir. DSE101, 10/100 Mbps 

anahtar ve yönlendiricilerle uyumludur ancak veri aktarımı daima 

10 Mbps’de gerçekleşir. 

QML günlükçüsü, çeşitli TCP/IP ağlara bağlanabilmektedir. Bu 

ağlardan en yaygın olanları sonraki sayfada Tablo 10’da 

listelenmektedir. 

39 ______________________________________________________________________________


Tablo 10 QML Günlükçüsünün Desteklediği TCP/IP Tabanlı 

Ağlar 

Ortam 

Ethernet (LAN) 

WAN, örneğin ADSL 

GSM/GPRS cep telefonu ağı 

PSTN, çevirmeli 

RS-232 (noktadan noktaya) 

QML iletişim cihazı/cihazları 



DSU232 özellikli GPRS modemi 

DSU232 özellikli PSTN modemi 

DSU232 

Desteklenen İletişim Kuralları 

6.01 sürümünden başlayarak, QML günlükçüsü aşağıdaki iletişim 

kurallarını desteklemektedir: 

- Noktadan Noktaya İletişim Kuralı (PPP) 

- Doğrulama: PAP ve CHAP 

- Ethernet (DSE101 Ethernet İletişim Modülünü kullanarak) 

- İnternet İletişim Kuralı (IP) 

- Taşıma Kontrol İletişim Kuralı (TCP) 

- Kullanıcı Datagram İletişim Kuralı (UDP) 

- Alan Adı Hizmeti (DNS) (QML günlükçüsü istemcisi) 

- Dosya Aktarım İletişim Kuralı (FTP) (QML günlükçüsü istemcisi) 

- Ağ Zaman İletişim Kuralı (NTP) (QML günlükçüsü istemcisi) 

- Dinamik Ana Makine Yapılandırması İletişim Kuralı (DHCP) 

(QML günlükçüsü istemcisi) 

- Telnet (sınırlı destek: ikili dosya aktarımını sağlamak için belli 

çıkış sırası işlemleri sanal COM portları tarafından yapılır) 

- E-posta (Basit Posta Aktarım İletişim Kuralı (SMTP)) istemcisi 

- Rapor iletimi 

- Köprü Metni Aktarım İletişim Protokolü (HTTP) kullanarak bir 

web tarayıcısında raporların görüntülenmesi 

- Gerek sıfırdan gerekse örneğin HTML veya XML düzenleyicisi ile 

oluşturulan şablonlar temelinde bir tarayıcıyı kullanarak 

görüntüleme amacıyla QML günlükçüsü verilerinin HTML veya 

XML raporlarının oluşturulması için rapor şablonu 

40 ______________________________________________________________________________


- Aynı arayüz aracılığıyla (Siemens GPRS-IP ve PSTN-IP cihazları 

arayüzleri) TCP/IP’ye paralel desteklenen veri çağrıları (TCP/IP 

olmayan) 

- Bu özellik, örneğin bir GPRS bağlantısı üzerinden gerçek 

veri iletimi için TCP/IP kullanımına imkan tanımakta, bir 

yandan da, GSM veri çağrıları aracılığıyla aynı arayüzle 

hizmet bağlantıları kurulabilmektedir. 

41 ______________________________________________________________________________


Sistem Sensörleri 

Bu bölümde, Sisteme bağlı olan sensörler hakkında tanıtıcı bilgiler 


Rüzgar Sensörleri 

WAA151 ve WAV151 Rüzgar Sensörleri 

Vaisala’nın WAA151 ve WAV151 rüzgar sensörleri, çetin çevre 

koşullarında kullanım için tasarlanmıştır. Her iki sensörde de şaft 

ısıtması standart özellik olarak gelmektedir. Şaft ısıtması, yatağın 

sıcak kalmasını, böylece çok düşük sıcaklıklarda dahi çalıştırma 

eşiğinin düşük olmasını sağlamaktadır. Sensör çalışırken buzlanmayı 

önlemek istiyorsanız bu sensörlerin ısıtmalı tipleri olan WAA252 ve 

WAV252’yi seçmelisiniz. Bu ikisinde kepçeler (cup), rüzgar oku ve 

sensör gövdesi için ilave ısıtma sağlanmaktadır. Isıtmalı tip sensörler 

olan bu sensörleri enerjilendirmek için WHP25 Isıtma Güç Kaynağı 

gereklidir. 

WAA ve WAV sensörlerinin MAWS sistemine ara bağlantısı QMI108 

sayısal I/O modülü ile sağlanır. 

WAA151 Anemometresi 

WAA151, optoelektronik, hızlı yanıt veren, düşük eşikli bir 

anemometredir. Hafif kepçe çarkı, konik kepçelerle beraber 75 m/s’ye 

kadar çıkan bütün işletim aralığında mükemmel doğrusallık 

sağlamaktadır. Kepçe çarkının şaftına bağlı olan, rüzgarla dönen bir 

akım kesici disk bir fototransistörden puls çıkışı sağlayarak kızıl ötesi 

bir ışık hüzmesini her devirde 14 kez kesmektedir. Sayısal 

tasarımından dolayı herhangi bir kalibrasyona gerek yoktur. 

42 ______________________________________________________________________________


WAA151 Anemometresi 

WAA151 Anemometresinin Özellikleri 

Özellik 

Açıklama/Değer 

Sensör/Çevirici tipi Kepçeli anemotmetre/Opto akım kesici 

Ölçüm aralığı 

0,4 ... 75 m/s 

Çalıştırma eşiği < 0.5 m/s 1) 

Mesafe sabiti 

2,0 m 

Çevirici çıkışı 

0...75 m/s 

Karakteristik Aktarım İşlevi 

0 ... 750 Hz dalga kare 

U f = 0,4054 + 0,09853 R 

(U f = rüzgar hızı; R = o/p puls hızı) 

Hassaslık (0,4… 60 m/s 

içinde) 

Karakteristik Aktarım 0,17 m/s 2) 

İşleviyle beraber 

Basit aktarım işleviyle 

beraber 

0,5 m/s 3) 

U f = 0,1 R 

Çevirici çıkış seviyesi 

(I out < +5 mA) 

(I out > -5 mA) Yüksek durum > U in –1,5 V 

Düşük durum < 2,0 V 

Çalıştırma sonrası < 30 µs 

ayarlama süresi 

İşletim güç kaynağı 9,5 ... 15,5 VDC, 20 mA tipik 

Isıtma güç kaynağı 20 VDC / VAC, 500 mA tipik 

Elektrik bağlantıları MIL-C-26482 tip; 6 telli kablo 

İşletim sıcaklığı 

-50 ... +60 C (şaft ısıtmalı) 

Depolama sıcaklığı -60 ... +70 C 

Mahfaza malzemesi AlMgSi, gri anodize 

Kepçe malzemesi PA, karbon fiber takviyeli 

Boyutları 

240 (Y) × 90 (Ø) mm 

Kepçe çarkı tarama (swept) yarıçapı: 91 mm 

Ağırlığı 

570 g 

43 ______________________________________________________________________________


Özellik 


1) Kepçe çarkının, akış yönünün en az desteklediği konumunda ölçülmüştür. En iyi konumu < 

0,35 m/s çalıştırma eşiği sağlar. 

2) Standart Sapma 

3) Kullanılan basit aktarım işleviyle beraber tipik hata - hız karşılaştırması ...’de verilmektedir. 

WAV151 Rüzgar Oku 

WAV151, dengeli, düşük eşikli optoelektronik bir rüzgar okudur. Bir 

kod diskinin her yanındaki 6 adet kutba kızıl ötesi LED'ler ile 

fototransistörler takılıdır. GRİ renkli kod diski, oka bağlıdır. Bir 

kerede sadece bir bit değişir. Bu, 5,6 ’lik bir açısal değişikliğe karşılık 

gelir. Vaisala ölçüm sistemlerinde, rüzgar yönü ölçümü WMO 

tavsiyesine göre, saniyede 4 ölçüm şeklinde yapılır; anlık ölçümlerde, 

ortalama hareket süresi 3 saniye olarak hesaplanmaktadır. Bu yüksek 

örnekleme hızı ve ortalama özellikleriyle Vaisala sistemleri 1 ’lik 

çözünürlük ve 3 ’nin üstünde hassaslık sağlamaktadır. 

WAV151 Rüzgar Oku 

WAV151 Rüzgar Okunun Özellikleri 

Özellik 


Sensör/Çevirici tipi Optik kod diski 

Ölçüm aralığı 0 ... 360 

Çalıştırma eşiği 

< 0,4 m/s 

Çözünürlük 5.6° (elektromekanik), 1 , yüksek 

örnekleme hızıyla beraber 

Sönümleme oranı 0,14 

44 ______________________________________________________________________________


Özellik 


Aşma oranı 0,65 

Gecikme Mesafesi 0,4 m 

Hassaslık 

3 ’den daha iyi 

Çıkış 

6 bit paralel GRİ kod 

Çevirici çıkış seviyesi 

(I out < +5 mA) 

(I out > -5 mA) Yüksek durum > U in –1.5 V 

Düşük durum < 1.5 V 

Çalıştırma sonrası < 100 µs 

ayarlama süresi 

İşletim güç kaynağı 9,5 ... 15,5 VDC, 20 mA tipik 

Isıtma güç kaynağı 20 VDC / VAC, 500 mA tipik 

Elektrik bağlantıları MIL-C-26482 tip; 10 telli kablo 


-50 ... +60 C (şaft ısıtmalı) 

Depolama sıcaklığı -60 ... +70 C 

Mahfaza malzemesi AlMgSi, gri anodize 

Ok malzemesi 

AlSi 12, anodize 

Boyutları 

300 (Y) × 90 (Ø) mm 

Ok tarama yarıçapı: 172 mm 

Ağırlığı 

660 g 

WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörü 

45 ______________________________________________________________________________


Şekil 19 

WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörü 

WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörü, rüzgar hızı ve yönünü belirlemek 

için ultrason kullanır. Ölçüm, rüzgar hızına bağlı olarak geçiş 

süresine, bir başka deyişle ultrason bir çeviriciden diğerine ulaşıncaya 

kadar geçen süre, göre yapılır. Geçiş süresi, bir çift çevirici kafası için 

her iki yönde ölçülür. WS425, rüzgar hızı ve yönünü, birbirine 60 

açıda 3 ultrasonik yolun her biri için iki ölçümü kullanarak hesaplar. 

Rüzgar ölçümleri, enlem, sıcaklık ve nem etkisi sıfır olacak şekilde 

yapılır. 

WS425 hareketli parça içermez ve açıkta kalan yüzeyleri paslanmaz 

çelik malzemeden mamul olduğundan aşınma ve kirlenmeye karşı 

dirençlidir. WS425, her türlü rüzgar ve iklim koşullarında verilerin 

doğruluk ve güvenilirliğini artırmanın yanında, isteğe bağlı ve 

periyodik bakım ihtiyacını da ortadan kaldırır. 

İsteğe bağlı olarak, WS425 bir yerleşik ısıtıcı ile gelir. Isıtmalı 

modelde, çevirici kafalarında, don oluşumu veya kar birikmesi 

olaylarını önlemek için termostatik kontrollü ısıtıcılar bulunur. 

Standart model, 10-15 VDC güç kaynağından düşük akımla çalışır. 

Isıtmalı modelde ise, ısıtma için ilave 36 V kaynağa ihtiyaç vardır. 

46 ______________________________________________________________________________


Çıkış protokollerinden en kapsamlı komut dizisi ve hesaplama 

seçeneği sunan SDI-12’dir. RS-232/RS-485/RS-422 protokolü, 

NMEA ve diğer üç mesaj formatını destekler. İsteğe bağlı olarak, 

WS425, rüzgar hız ve yön verilerini sağlayan analog sinyal çıkışı 

kullanır. 

Ultrasonik Rüzgar Sensörü adaptörü direkle beraber temin edilir. 

Adaptörde, direk bağlantısı için bir kelepçe, sensör bağlantısı için iki 

delik bulunur. Bakınız sonraki sayfada Şekil 20. 

Şekil 20 Ultrasonik Rüzgar Sensörleri Montaj Adaptörü 

Tablo 3 WS425 Ultrasonik Rüzgar Sensörünün Özellikleri 

Özellik 



0 ... 65 m/s (anemometre) 

0 ... 360 ° (rüzgar oku) 

Çözünürlük 

±0,1 m/s 

Hassaslık (anemometre) ±0,135 m/s 

veya okuma değerinin ±%3’ü, hangisi daha 

büyükse 


1 ° 

Hassaslık (rüzgar oku) ±2 ° 

Eşik 

0 m/s 

Gecikme mesafesi (rüzgar 0 m 

oku) 

İşletim sıcaklığı aralığı -40 ... +55 °C 

(-55 ... +55 °C,) 

Güç 

10 – 15 VDC 

işletim: 12 mA (analog) 

Isıtmalı: 36 VDC ± %10, 0,7 A 

Boyutları 

533 (Y) × 280 (G) x 243 (D) mm 

Malzemesi 

Paslanmaz çelik 

Ağırlığı 

1,32 g 

47 ______________________________________________________________________________


48 ______________________________________________________________________________


WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörü 

Şekil 21 WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörü 

Vaisala WMT50 WINDCAP® Ultrasonik Rüzgar Sensörü, yatay 

rüzgar hızı ve yönünü belirlemek için ultrason kullanılarak yapılan 

rüzgar ölçümlerinde Vaisala’nın on yıllardır sahip olduğu deneyimi 

bünyesinde barındıran bir sensördür. 

WMT50 sahip olduğu üçgen tasarımı sayesinde, çeviricilerin ölçüm 

yollarındaki mekanik gölgelemesine çözüm getirmektedir. Böylece, 

her rüzgar yönünden, kör açı veya bozuk okuma olmadan doğru 

rüzgar ölçümü yapılmaktadır. 

Atalet, sürtünme, zaman sabiti, aşırı hız ve çalıştırma eşiği gibi klasik 

mekanik sensörlerde sık sık görülen sorunlar WMT50'de 

görülmemektedir. 

WMT50, fabrikada önceden konfigürasyonu yapılmış olarak teslim 

edilir. Vaisala Configuration Tool (Konfigürasyon Aracı) ile, ortalama 

süreler, çıkış modu, güncelleme aralıkları, ölçülen değişkenler ve 

mesaj içerikleri gibi ayarları değiştirebilirsiniz. 

WMT50’nin sahip olduğu isteğe bağlı ısıtma özelliği sayesinde 

dondurucu havalarda ve kar yağarken de rüzgar ölçümü yapılabilir. 

Isıtma devresi, işletim gücünden ayrı olduğundan, ayrı güç kaynakları 

kullanılabilir. Isıtma özelliği sadece düşük sıcaklıklarda otomatik 

olarak açılır. 

WMT50-ana makine iletişimi, iki yönlü bir seri hat üzerinden 

sağlanır. WMT50, konfigüre edilebilir dört seri arayüz seçeneği sunar: 

SDI-12, RS-232, RS-485 ve RS-422. Vericinin alt bölümündeki vidalı 

49 ______________________________________________________________________________


uçlar kolay erişim sağlar. İsteğe bağlı olarak, bir sanayi standardı 8 

pinli M12 konnektörü sağlanır. 

WMT50 hareketli parça içermez. Bu özelliği onu klasik mekanik 

rüzgar sensörlerinden üstün kılar. Ayrıca, çok ekonomiktir; sahada 

kalibrasyon veya bakım gerektirmez. 

Tablo 3 WMT50 Ultrasonik Rüzgar Sensörünün Özellikleri 

Özellik 


Çözünürlük (anemometre) 

Hassaslık (anemometre) 

Çözünürlük (rüzgar oku) 

Hassaslık (rüzgar oku) 

Eşik 


0 ... 60 m/s (anemometre) 

0 ... 360 ° (vane) 

0,1 m/s 

±0,3 m/s (0-35 m/s) 

veya okuma değerinin ±%3'ü, hangisi daha 

büyükse 

±%5 m/s (35-60 m/s) 

1 ° 

±3 ° 

0 m/s 

Gecikme mesafesi (rüzgar 0 m 

oku) 

İşletim sıcaklığı aralığı -52 ... +60 °C 

Güç 

5,3 – 30 VDC 

işletim: 12 VDC’de 3 mA (tipik) 

Boyutları 

Mahfaza 

Ağırlığı 

Y: 139 mm, Ç: 127 mm 

IP65 

510 g 

50 ______________________________________________________________________________


QMH102 Sıcaklık ve Bağıl Nem 

Sensörü 

Şekil 22 Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü 

Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü, Vaisala’nın sahada kanıtlanmış 

HMP45D probuna dayanır ve özel bir kablo ve konnektörle birlikte 

temin edilir. Nem ölçümü, hassaslık derecesi oldukça yüksek, sığal 

ince film polimer sensör olan HUMICAP®180 üzerinde yapılır ve çok 

çeşitli ortamlarda uzun dönemde olağanüstü kararlılık sunar. Sıcaklık 

ölçümü ise, dirençli platin Pt-100 IEC751, 1/3 Sınıf B sensörü 

üzerinde yapılır. Hem nem hem sıcaklık probu sensörün ucuna 

takılıdır ve bir membran filtre ile korunur. 

Şekil 23 DTR502 radyasyon kalkanı içinde Sıcaklık ve Bağıl 

Nem Sensörü, direğe montaj aksesuarıyla beraber 

(DTR502P44) 

1 DTR502 radyasyon kalkanı 

2 Sensör bağlama halkası 

3 Sensör destek kolu 

4 Montaj vidaları 

51 ______________________________________________________________________________


Tablo 3 QMH102 Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörünün 

Özellikleri 

Özellik 


Aralık (Sıcaklık) 

-50 … +60 C 

Aralık (RH) %0 ... 100 

Hassaslık (Sıcaklık) 0,3 C 

Hassaslık (RH) %2, %0 ... 90 

%3, %90 ... 100 

PMT16A Basınç Sensörü 

Şekil 24 PMT16A Basınç Sensörü 

Silikon sığal bir basınç sensörü olan PMT16A çok çeşitli işletim 

ortamlarında olağanüstü hassaslık, tekrarlanabilirlik ve uzun dönemli 

kararlılık sunar. Sonuç olarak, hassaslık ve kalibrasyonunu uzun 

süreler boyunca devam ettirerek, sahada daha az sayıda kalibrasyon 

yapılmasını sağlar. 

Sensörün fabrikada hassas ayar ve kalibrasyonu, uluslararası 

standartlara uygun elektronik çalışma standartlarına göre yapılmıştır. 

PMT16A Basınç Sensörünün Özellikleri 

Özellik 

Hassaslık 

Kararlılık 

Basınç aralığı 

Sıcaklık aralığı 


bütün sıcaklık aralığı ve bütün ölçüm aralığı 

600… 1100 hPa üzerinden, bir yıllık sapma da 

dahil olmak üzere 0,3 hPa (fabrika 

kalibrasyonuyla beraber) 

yılda 0,1 hPa daha iyi 

600 ... 1100 hPa 

-40 ... +60 C (işletim) 

52 ______________________________________________________________________________


RG367 Yağış Ölçerleri 

Şekil 25 RG367 Yağış Ölçeri 

Doğru yağmur ve kar yağış ölçümü, hidroloji ve meteoroloji 

çalışmalarının en temel konularından birini oluşturmaya devam 

etmektedir. 

RG367 Model Isıtmalı Yağış Ölçeri, uzak ve ıssız bölgelerde yağmur 

ve yağış miktarını ölçmek üzere tasarlanmıştır. RG367, uzun süreli 

performansla doğru ölçümler veren yüksek kaliteli bir cihazdır. 

Boşaltma kovası tasarımı doğru, tekrarlanabilir ölçüm yapılmasını 

sağlamakta, herhangi bir düzenli operatör bakımına ihtiyaç 

duymamaktadır. Ayrıca, ekonomiktir ve işletim açısından kanıtlanmış 

bir üründür. 

Toplama hunisinin altında iki odalı bir boşaltma kovası tertibatı yer 

alır. Kovanın bir tarafında yeterli miktarda yağış biriktiğinde, kova 

cazibeyle boşaltmaya başlar ve dilli anahtarı harekete geçirir Yağış 

miktarı her arttığında bu anahtar elektrik temasını bir anlığına keser. 

Numune, cihazın altlığından deşarj edilir. Yoğun donmuş yağış 

görülme olasılığı olan bölgelerde, cihaza dahili ısıtıcılar takılır. Isıtma 

elemanları, kar ve donmuş yağışı çözerek bunların su içeriğini 

ölçmek, fakat bir yandan da buharlaşmayla meydana gelebilecek kaybı 

da önleyecek şekilde termostatik kontrollü olacak biçimde sağlanır. 

Huni ve altlık iki ayrı termostatta ısıtılır. Sonuç olarak, huni ısıtması 

+4 C ile, altlık ısıtması da yine + 4 C ile bağlanır. 

53 ______________________________________________________________________________


Huni ve mahfaza anodize alüminyum malzemeden olup, dış yüzeyi 

beyaz kaplamadır. Boşaltma kovası pivotlarının önemli çalıştırma 

parçaları paslanmaz çeliktendir. Hunide iki perde bulunur. Bu 

perdelerden birisi yapraklar, diğeri ise artıklar için olup amaçları 

bunların cihaza girerek cihazı tıkamasını önlemektir. Küre biçimli su 

terazisi ve ayarlanabilir ayaklarla cihazın montajı düzgün şekilde 

kolayca yapılır. 

RG367 Yağış Ölçerinin Özellikleri 

Özellik 


Sensör/çevirici tipi Boşaltma kovası/dilli anahtar 

Hassaslık 0-30 mm/s %1 

30-120 mm/s %5 

Duyarlık 

0,2 mm 

Kapasite 

Sınırsız 

Ağız açıklığı 200 cm 2 

Malzemesi 

Plastik, aşınmaz anodize alüminyum, 

paslanmaz çelik 

Yüksekliği 

330 mm 

Ağırlığı 

1,63 kg (ısıtmalı tip: 2,38 kg) 

Kablo 

10 m, poliüretan, konnektörlü 

Isıtma 

Huni ve altlık için ayrı ısıtma düzeneği, iki 

termo anahtarla ayrı ayrı kontrol 

Isıtma gerilimi 

24 VDC (RG367 Modeli) 

Şekil 26 DKP115FE ayağına kurulu RG367-1 Yağış Ölçeri 

54 ______________________________________________________________________________


IRU-9429S Ultrasonik Kar Seviyesi 

Sensörü 

IRU-9429S serisi sensörler, kar seviyesinin temas etmeden 

belirlenmesini sağlayan ultrasonik teknoloji kullanan sensörlerdir. 

Ultrasonik sensör, yüksek frekanslı pulslu ses dalgaları gönderir. Bu 

şekilde gönderilen ses dalgası yansıtma özelliği olan bir nesneye 

çarptığında eko yaparak sensöre döner. Sensör, eko yapan ses 

dalgasından kendisi ile hedef arasındaki mesafeyi ölçer. Ses hızını, 

bilinen bir değişkendir, kullanarak ses dalgasının çarptığı nesneye 

olan mesafeyi hesaplar. 

IRU-9429S Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörü 

Ancak, son yıllara kadar, sesin hızını etkileyen birçok faktör yanlış 

okuma değerleri alınmasına neden olmaktaydı. Günümüzde, düşük 

maliyetli mikro işlemci teknolojisinin kullanıma sokulmasıyla beraber 

bu faktörlerden çoğu dengelenebilmekte ve ortadan 

kaldırılabilmektedir. Sıcaklık değişimi bu faktörlerdin bir tanesidir. 

IRU-9429S sensörleri, sıcaklık değişiminin etkilerini dengeleyebilmek 

amacıyla dahili sıcaklık kompanzasyonu kullanmaktadır. Sensör 

ayarları RST-3001 (USB) veya RST-2001A (RS-232) modülü ya da 

RS-232 ve Windows uyumlu yazılım kullanılarak bilgisayar arayüzü 

aracılığıyla yapılmaktadır. 

IRU-9429S Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörünün Özellikleri 

Özellik 


İşletme Aralığı 

0,15-0,67 m (.5-35 feet) 

Kullanılabilir Çıkışlar 4-20mA, 4-20mA + (2) 

NPN, 0-2.5V*/0-5V* (*yazılım aracılığıyla 

seçilebilir) 

İşletim gerilimi 

12-28 VDC 

Programlama gerilimi 15-28 VDC 

Toplam Akım Çekişi 75mA @ 24 VDC 

Azami Doğrusal Özgül Güç 2,5 W 

Mahfaza 

Polikarbonat/PET alaşımı 

Montaj 

2 inç NPT 

Çevirici Tipi 

Elektrostatik 

Anma Değerleri NEMA 12 

55 ______________________________________________________________________________


Özellik 


Yanıt Süresi 

Programlanabilir (En az 20 ms) 

Numune Hızı 

Programlanabilir (1-22 Hz) 


0,1 inç (2,5 mm) 

Hassaslık 

saptanan aralığın +/- %0,25’i (sıcaklık eğimi 

olmaksızın) 

Ayar 

RST modülü kullanarak USB veya RS-232 

bilgisayar arayüzü 

İşletim Sıcaklığı -40-+140 F (-40-60 C) 

Elektrik Bağlantısı Domuz kuyruğu veya mikrokonnektör 

Frekans 

50 kHz 

56 ______________________________________________________________________________


Güneş Radyasyonu Sensörleri 

EQ08-S Pyranometresi 

Şekil 27 DKP12SUP1 sensör destek koluna kurulu EQ08-S 

Pyranometresi 

Middleton EQ08-S, bir düzlemin yüzeyindeki küresel güneş ışımasını 

ölçmede kullanılan bir hassas pyranometredir. Pyranometre, yüksek 

kaliteli pyranometre için uluslararası ölçekte kabul edilmiş özelliklerin 

ötesinde özelliklere sahiptir. EQ08-S, sinyal kuvveti veya yanıt 

süresini zayıflatmadan, yönlü hatası olağanüstü derecede düşük olan 

bir ikinci nesil hassas termoelektrik sensörü bünyesinde 

barındırmaktadır. EQ08-S, aşınmaya karşı direnç sağlaması için sert 

anodize edilmiş deniz sınıfı alüminyumdan yapılmıştır. Cihazın 

üstünde yer alan bir su terazisi kolay görme imkanı sağlamaktadır. 

Cihaz, tam sızdırmazlığı sağlanmış, IP66’ya uygun yapıda olup, az 

bakım gerektirir. Dahili kurutucu için herhangi bir periyodik muayene 

gerekmez. 

EQ08-S Küresel Güneş Radyasyonu Sensörünün Özellikleri 

Özellik 


Sensör Tipi 

Sıcaklık kompanzasyonlu termopil 

Tayf aralığı 

305 ... 2850 nm (%50 nokta) 

Duyarlık 17 V/W/m 2 

Empedans (nominal) 40 

Yanıt süresi (%95) 13 sn 

Doğrusal olmama < %0,5 (100 - 1000 W/m 2 ) 

Kalibrasyon hassaslığı %2 (fabrika belgesi, WRR’ye izlenebilir) 

Kararlı olmama (yıllık) < %0,5 

İşletim nemi 

%0 - 100 RH 


-35 ... +60 C 

ISO-9060 Sınıfı 

İkincil Standart 

Boyutları 160.0 (G) 90,0 (Y) mm 

Çıkış ucu 

6 m 

Kurutucu 

Turuncu silis jeli (toksik değil) 

57 ______________________________________________________________________________


UVR1-B Ultraviyole Pyranometre 

Middleton UVR1-B, bir düzlemin yüzeyindeki küresel güneş 

ultraviyole-B ışımasını ölçmede kullanılan bir hassas, filtreli 

pyranometredir. UVR1-B, aşınmaya karşı direnç sağlaması için sert 

anodize edilmiş deniz sınıfı alüminyumdan yapılmıştır. Uzun dönemli 

kararlılık için büyük çaplı (25 mm) bir girişim filtresi ve filtrenin bant 

geçiren bozulmasını önlemek için dar bir dahili görüş alanına sahiptir. 

UVR1-B Ultraviyole Radyometresi 

UVR1-B Ultraviyole Radyometresinin Özellikleri 

Özellik 


Tayf Yanıtı 

UV-B 

Duyarlık (tipik) 

500 mV/W/m² / 1,8W/m² (280-315nm) 

Sıcaklık bağımlılığı 

Önemsiz (ısıtıcı açıkken) 

Yanıt Süresi 

0,5 sn (%10-%90 için) 

Kararlı olmama (yıllık) < -%3 

Doğrusal olmama < %1 

Yönlü hata (kosinüs +


CSD 3 Güneşlenme Müddeti 

Sensörleri 

Şekil 28 CSD 3 Güneşlenme Müddeti Sensörü 

CSD3 Güneşlenme Müddeti Sensörünün Özellikleri 

Özellik 

Tayf Aralığı 

Hassaslık 

Güneşlenme müddeti 

çözünürlüğü 


Kararlı olmama 

Yanıt süresi 

Uç 


400 - 1100 nm 

>%90, aylık toplamda 

(DMÖ şartı ±%20) 

1 dakika 

-40 ... +70 C 

< %2/yıl 

< 1 ms 

5 m; 8 çekirdekli 

CSD 3, güneşlenme müddetini ölçer. DMÖ, güneşlenme müddetini, 

doğrudan güneş ışımasının 120 W/m 2 ’yi geçtiği süre olarak 

tanımlamaktadır. 

CSD3, herhangi bir hareketli parçaya sahip değildir. Güneşli 

havalarda analog hesaplama yapmak üzere özel olarak tasarlanmış 3 

foto diyot kullanır. Güneşli hava veya güneşli olmayan hava 

durumunu göstermek için çıkış yükseğe veya alçağa anahtarlanır. 

Ayrıca, hesaplanan doğrudan ışıma değeri alınabilir. 

CSD3, 12 VDC güç ile çalışır. Yağmur, kar ve donu çözmek için, 

dahili bir termostatla kontrol edilen yerleşik ısıtıcıları vardır. 

59 ______________________________________________________________________________


Şekil 29 Sensör desteğine kurulu CSD3 Güneşlenme Müddeti 

Sensörü 

QMT103 Toprak/Yer Sıcaklığı 

Sensörü 

Şekil 30 

Toprak/Yer Sıcaklığı Sensörü 

QMT103 Sıcaklı Probu, özellikle hassas toprak ve su sıcaklık ölçümü 

için geliştirilmiş bir alettir. Malzemelerin tamamı, çeşitli çevre 

gerilimleri ve geniş bir sıcaklık aralığına dayanacak şekilde dikkatle 

seçilmiştir. Probun ölçüm hassaslığı ve kararlılığı, ¼ DIN 43760B 

hassaslık düzeyine tanımlanmış bir Pt-100 tipi sensor elemanına 

60 ______________________________________________________________________________


dayanır. Doğrusallaştırma MAWS301 yazılımında, IEC751 

standardına (-50 C - +80 C) göre yapılır. 

Prob, 5 m’lik kabloyla gelir. Kablonun siyah, havaya dirençli 

poliüretan (PUR) kılıfı vardır. Kılıf, hem aşınmadan kaynaklı 

yıpranmaya hem sert hava koşullarına dayanacak özelliktedir. 

Kablonun karşı ucuna 5 pinli su geçirmez bir konnektör bağlanmış 

olup, hızlı montaj ve değiştirme sağlar. 

QMT103 Toprak/Yer Sıcaklığı Sensörünün Özellikleri 

Özellik 


Sensör Tipi 

Pt-100 tip RTD elemanı 

Performans (hassaslık) 0 C’de +0,08 C’den iyi, ¼ DIN 43760B’ye 

uygun 

Duyarlık 0,385 / C (DIN 43760) 


- 50 ... +60 C 

Boyutları 100 (B) 7.5 ( ) mm 

Malzemesi Paslanmaz çelik, AISI 316 

Çevresel Özellikler 0.1-4 bar aralığında su geçirmez 

Kablo Uzatması 

PUR siyah, 5 0.5 mm 2 Cu 

QMT103: 

QMT110: 

Giriş koruması 

Ağırlığı: 

QMT103: 

QMT110: 

5 m 

10 m 

10 ve 25 m kılıflı kablo, erkek-dişi 

konnektörleriyle beraber 

IP68 (konnektör) 

300 gr. 

380 gr. 

61 ______________________________________________________________________________


Veri Toplama Platformu Yazılımı 

QML günlükçüsü, bir kur dosyası temelinde çalışır. Kur dosyası, 

günlükçüye ölçmesi, günlüğünü tutması, hesaplaması ve raporlaması 

gerekenleri gösteren bir dizi parametreden oluşan bir işlevdir. Ölçülen 

veriler, günlük olarak tutulan günlük dosyalarında saklanır. Bu 

dosyalar daha sonra bir bilgisayara indirilerek bir görüntüleme 

yazılımı ile görüntülenebilir. Teslim/projeye özgü veri raporları, veri 

toplama sistemleri tarafından hava istasyonlarından veri toplayacak 

şekilde konfigüre edilebilir. 

Genellikle, QML günlükçüsünün program belleğine fabrikada teslime 

özgü bir kur dosyası yüklenir. Bu nedenle, sizin sadece sensörler, 

iletişim hatları ve güç kaynağını bağlamanız yeterli olacaktır. Bu 

şekilde bağlantıları kurulduktan sonra istasyonunuz çalışmaya, bir 

başka deyişle ölçüm, hesap yapmaya ve rapor göndermeye 

başlayacaktır. Normalde, Basic (Temel) kur dosyası gibi size verilen 

kur dosyası özelliklerinin teslime özgü gerekliliklere uygun olarak 

değiştirilmesi gerekecektir. Bu değişiklikler Lizard Kur Yazılımı ile 

yapılır. 

Teslim CD-ROM’unda, bu proje için konfigüre edilmiş bir kur 

dosyası bulacaksınız. Size verilen kur dosyası genel ihtiyaçlarınızı 

karşılayacak özellikleri barındırmaktadır fakat yine de kur 

özelliklerinde bazı değişiklikler yapmanız gerekebilecektir. Kur 

dosyalarının tekrar konfigüre edilmesi veya tamamen yeni kur 

dosyalarının oluşturulması hakkındaki bilgileri, Vaisala HydroMet 

Veri Toplama Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 1, 2 ve 3’te 

bulabilirsiniz. 

Bir bilgisayara indirilen günlük dosyaları, AWS Client yazılımı 

kullanılarak görüntülenebilir. Bunun için kullanılabilecek bir diğer 

seçenek, veri değerlerini, csv formatına dönüştürdükten sonra 

Microsoft Excel ile görüntülemektir. 

Yazılımın Çalıştırılması 

QML günlükçüsünde gömülü işletim yazılımı çalışır. İşletim yazılımı 

komutlarına, AWS Client yazılımından ulaşılabilir. Güncel yazılım 

sürümü 6.01a’dır. 

AWS Client Yazılımı 

Vaisala AWS Client yazılımı, veri günlüğü dosyalarının indirilmesi, 

QML günlükçüsü komutlarının uygulanması ve günlükçünün 

parametrelerinin ayarlanması, ayrıca QML günlükçüsü üzerinde 

bakım görevlerinin yapılması amacıyla kullanılır. QML günlükçüsüne 

62 ______________________________________________________________________________


desteklenen bağlantı türleri, seri hat bağlantısı, bir modem kullanan 

çevirmeli bağlantılar ile TCP/IP soketli bağlantılarıdır. Günlükçü, 

sensör verilerini ölçerek kendi günlük dosyalarına saklar. AWS 

Client'ı kullanarak bu dosyaları bilgisayarınıza indirip 

görüntüleyebilirsiniz. 

QML günlükçüsünü kullanmaya başladığınızda yapmanız gereken ilk 

şey, hangi parametreleri hangi sıklıkta ölçeceğinizi tanımlamaktır. Bu 

şekilde tanımlama işlemini, Lizard Kur Yazılımını kullanarak bir kur 

dosyası oluşturmak suretiyle yapabilirsiniz. Yukarıdaki gibi 

oluşturduğunuz kur dosyasını AWS Client'ı kullanarak 

bilgisayarınızdan günlükçüye yükleyebilirsiniz. 

İstasyon adı, rakımı, basınç sensörünün yüksekliği gibi istasyona özgü 

parametreler ile sensöre özgü kalibrasyon katsayıları da AWS Client 

kullanarak ayarlanabilmektedir. Buna ek olarak, QML günlükçüsü 

zaman bilgisi gerek elle ayarlanabilmekte gerekse bilgisayar saatiyle 

eşitlenebilmektedir. 

Kur dosyalarını QML günlükçüsüne yükledikten sonra, veri 

dosyalarını günlükçüden bilgisayarınıza indirerek bu dosyalarda 

tarama yapabilirsiniz. AWS Client’ı kullanarak, veri günlüğü 

dosyalarını, Microsoft Excel gibi başka uygulamalarda 

görüntüleyebilmek için CSV formatına dönüştürebilirsiniz. İndirme 

ayarlarını birçok şekilde tanımlayabilirsiniz. Örneğin, otomatik 

indirme takvimi, indirilen dosyaları kaydetmek istediğiniz yer, her bir 

indirme işleminde programın otomatik olarak yaptığı işlemler. 

Bu konu hakkında detaylı bilgileri, 74. sayfada İşletim bölümünde 


Kur Yazılımı 

Lizard Kur Yazılımı 

Lizard Kur Yazılımı, QML günlükçüsünün yazılım parametreleri ve 

işletiminde değişiklikler yapmak için kullanılır. Lizard Kur Yazılımını 

kullanarak, bir QML günlükçüsü kur dosyası oluşturabilir veya bu 

şekildeki bir dosyayı değiştirebilirsiniz. 

Lizard Kur Yazılımı ile bir kur dosyası üç aşamada oluşturulur: 

Birinci aşamada, sisteminiz için bir montaj şekli tanımladığınız 

aşamadır. İkinci aşama, gerekli ölçümler ile bu ölçümlerden yapılan 

hesaplamaları tanımladığınız aşamadır. Üçüncü aşama ise, ölçüm 

sonuçlarından rapor grupları ve günlük gruplarını tanımladığınız 

aşamadır. 

Bilgisayarınızdaki kur dosyası en son oluşturulur, bir başka deyişle 

kur dosyası QML günlükçüsünün “anlayacağı” bir formata 

dönüştürülür ve daha sonra günlükçüye aktarılarak kullanıma alınır. 

63 ______________________________________________________________________________


Bu konu hakkında detaylı bilgileri Vaisala HydroMet Veri Toplama 

Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 1, 2 ve 3’te bulabilirsiniz. 

QML Yazılımının Güncellenmesi 

Vaisala’nın yayınladığı yeni özellikleri kullanabilmeniz için QML 

günlükçüsü yazılımını güncellemeniz gerekebilecektir. 

DİKKAT 

QML günlükçüsü yazılımını sadece Vaisala istediğinde 

güncelleyiniz. Daha detaylı talimatlar için Vaisala ile temas kurunuz. 

64 ______________________________________________________________________________

Bölüm 3_______________________________________________ Bilgisayar Yazılımının Yüklenmesi 

BÖLÜM 3 

BİLGİSAYAR YAZILIMININ 

YÜKLENMESİ 

Bu bölümde, Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu ile 

beraber kullanılacak bilgisayar yazılımının yüklenmesi hakkında 

bilgiler verilmektedir. 

AWS Client’ın Yüklenmesi 

AWS Client, MAWS yazılımı CD’sinden bir yükleme sihirbazı 

kullanılarak yüklenir. 

Minimum Sistem Gereksinimleri 

AWS Client için minimum sistem gereksinimleri aşağıda Tablo 11’de 

listelenmektedir. 

Tablo 11 Minimum Sistem Gereksinimleri 

Bileşen 

Minimum Gereksinim 

Bilgisayar 

500 MHz 

İşletim Sistemi Windows® XP 1 / Windows® 2000 3 

Bellek 

256 MB RAM 

Sabit Disk Alanı 

100 MB 

Sürücüler 

CD-ROM Sürücüsü 

1 

Service Pack 1 veya üstü ile 

2 

Service Pack 4 veya üstü ile 

Yükleme Prosedürü 

NOT 

Yükleme işlemlerinin tamamı yönetici (administrator) oturumunda 

yapılmalıdır. 

65 ______________________________________________________________________________


AWS Client yazılımı, MAWS yazılımı CD’sinden yüklenir. 

AWS Client’ı yüklemek için, aşağıdaki adımları takip edin: 

1. Yükleme CD-ROM diskini CD sürücünüze takın ve 

setup.exe’yi seçin. 

2. AWS Client yükleme sihirbazı başlar ve aşağıda Şekil 31’de 

gösterilen karşılama penceresi açılır. Next’i tıklatarak yükleme 

işlemini başlatın. 

Şekil 31 Yükleme Sihirbazı Karşılama Penceresi 

3. Sonraki sayfada Şekil 32’de gösterilen Lisans Sözleşmesi 

penceresi açılır. Lisans sözleşmesini okuyarak koşullarını kabul 

edin. Yükleme işlemine devam etmek için Next’i tıklatın. 

66 ______________________________________________________________________________


Şekil 32 Lisans Sözleşmesi Penceresi 

4. Aşağıda Şekil 33’te gösterilen Select Installation Folder 

(Yükleme Klasörünü Seçin) penceresi açılır. AWS Client 

yazılımını varsayılan klasöre yüklemek için Next’i tıklatın. 

Yazılımı varsayılan yükleme klasöründen farklı bir klasöre de 

yükleyebilirsiniz. Bunun için, Browse’u tıklatın ve açılan 

iletişim kutusundan yazılımı yüklemek istediğiniz klasörü seçin 

veya Folder alanına yazılımı yüklemek istediğiniz klasörün 

yolunu girin. 

67 ______________________________________________________________________________


Şekil 33 Select Installation Folder Penceresi 

5. Aşağıda Şekil 34’te gösterilen Ready to Install (Yüklemeye 

Hazır) penceresi açılır. Install’u tıklatarak yükleme işlemini 

başlatın. 

Şekil 34 Ready to Install Penceresi 

6. Yükleme tamamlandığında, sonraki sayfada Şekil 35’te 

gösterilen Yükleme Tamamlandı penceresi açılır. Finish’i 

tıklatarak yükleme sihirbazından çıkın. 

68 ______________________________________________________________________________


Şekil 38 Yükleme Tamamlandı Penceresi 

7. Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra, Windows Start 

menüsündeki All Programs (Tüm Programlar) listesinde 

bulunan Vaisala program grubundan AWS Client yazılımına 

ulaşabilirsiniz. 

Lizard Kur Yazılımının Yüklenmesi 

Minimum Sistem Gereksinimleri 

Lizard Kur Yazılımı için minimum sistem gereksinimleri aşağıda 

Tablo 12’de listelenmektedir. 

Tablo 12 Minimum Sistem Gereksinimleri 

Bileşen 

Bilgisayar 

İşletim Sistemi 

Bellek 

Sabit Disk Alanı 

Sürücüler 

Minimum Gereksinim 

120 MHz, önerilen: 300 MHz 

Windows 2000 veya üstü 

32 MB RAM, önerilen: 128 MB 

100 MB 

CD-ROM Sürücüsü 

69 ______________________________________________________________________________


Lizard’ın Yüklenmesi 

NOT 

Yükleme işlemlerinin tamamı yönetici oturumunda yapılmalıdır. 

Lizard Kur Yazılımı, kullanımı kolay bir yükleme sihirbazı ile 

yüklenir. Yüklemeyi gerçekleştirmek için, aşağıdaki adımları takip 

edin: 

1. Yükleme CD-ROM diskini CD sürücünüze takın ve kur 

yazılımını yükleme seçeneğini seçin. 

2. Aşağıda Şekil 36’da gösterilen Karşılama penceresi açılır. 

Devam etmek için Next’i tıklatın. 

Şekil 36 Karşılama Penceresi 

3. Sonraki sayfada Şekil 37’de gösterildiği gibi açılan lisans 

sözleşmesini okuyun ve koşullarını kabul edin. Devam etmek 

için Next'i tıklatın. 

70 ______________________________________________________________________________


Şekil 37 Lisans Sözleşmesi Penceresi 

4. Aşağıda Şekil 38’de gösterilen Customer Information (Müşteri 

Bilgileri) penceresi açılır. User Name (Kullanıcı Adı), 

Organization (Kuruluş) ve Install this application for (Bu 

uygulama aşağıdaki için yüklensin) alanlarına bağlı olduğunuz 

kuruluşla ilgili bilgileri girin. Devam etmek için Next'i tıklatın. 

Şekil 38 Customer Information Penceresi 

71 ______________________________________________________________________________


5. Aşağıda Şekil 39’da gösterildiği gibi kurulum türünü seçin. 

Complete (Tam) veya Custom (Özel) seçeneklerinden birini 

seçebilirsiniz. Programı, kendi belirleyeceğiniz bir klasöre 

yüklemek istiyorsanız Custom’ı seçin. 

NOT 

Bilgisayarınızda Lizard Kur Yazılımının eski bir sürümü yüklüyse, 

yazılımın yeni sürümünü eski sürümle aynı klasöre yüklemeniz 

önerilir. Böylece, zaten yüklü olan kur veri tabanınız yeni sürümün 

yüklenmesi için de kullanılabilir. 

Şekil 39 Setup Type (Kurulum Türü) Penceresi 

6. Yükleme programı artık yüklemeyi başlatmaya hazırdır; bakınız 

sonraki sayfada Şekil 40. Devam etmek için Install’u tıklatın. 

72 ______________________________________________________________________________


Şekil 40 Ready to Install Penceresi 

7. Aşağıda Şekil 41’de gösterilen Installing MAWS Lizard 

(MAWS Lizard Yükleniyor) penceresi açılır. Bu pencere, 

yüklemenin devam ettiğini gösterir. Yükleme işlemi birkaç 

dakika sürebilir. 

Şekil 41 Installing MAWS Lizard Penceresi 

73 ______________________________________________________________________________


8. Yükleme başarıyla tamamlandığında, aşağıda Şekil 42’de 

gösterilen Yükleme Tamamlandı penceresi açılır. Çıkmak için 

Finish’i tıklatın. 

9. Yükleme tamamlandıktan sonra, bilgisayarınızın masa üstüne 

bir Lizard simgesi gelir. Programı, Start menüsünde Programs, 

Vaisala ve MAWS Lizard yolunu takip ederek de 

başlatabilirsiniz. 

Şekil 42 Yükleme Tamamlandı Penceresi 

Lizard’ın Güncellenmesi 

Yüklediğiniz Lizard Kur Yazılımını güncellemek istediğinizde bu 

işlemi yazılımın yeni sürümünü eski sürümün üstüne yükleyerek basit 

şekilde yapabilirsiniz. Yükleme CD’sinde setup.exe dosyasını 

çalıştırarak yeni Lizard sürümünü yükleyin. Eski sürümleriniz 

otomatik olarak korunur. 

NOT Sisteminizde Lizard’ın 5.01, 5.02 VEYA 6.00 yüklü ise, 6.01 

sürümünü yükledikten sonra bu sürümleri sisteminizden kaldırmanız 

gerekir. Aksi takdirde, Lizard’ın 6.00 sürümü doğru çalışmaz. 6.01 

sürümünü yüklemeden eski sürümü kaldırmayınız. Kaldırırsanız, var 

olan konfigürasyonlarınız kaybolur. Lizard 6.01 sürümü yüklendikten 

sonra 5.01, 5.02 VE 6.00’dan daha eski sürümlerin kaldırılmasına 

gerek yoktur. 

74 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

BÖLÜM 4 

İŞLETİM 

Bu bölümde, QML günlükçüsünün kullanımı için, Vaisala 

HydroMet AWS Client’ın kullanımı hakkında bilgiler 


Vaisala AWS Client’a Genel Bakış 

Vaisala AWS Client, veri günlüğü dosyalarının indirilmesi, QML 

günlükçüsü komutlarının uygulanması ve günlükçünün 

parametrelerinin ayarlanması, ayrıca QML günlükçüsü üzerinde 

bakım görevlerinin yapılması amacıyla kullanılır. QML günlükçüsüne 

desteklenen bağlantı türleri, seri hat bağlantısı, bir modem kullanan 

çevirmeli bağlantılar ile TCP/IP soketli bağlantılarıdır. Günlükçü, 

sensör verilerini ölçerek kendi günlük dosyalarına saklar. AWS 

Client'ı kullanarak bu dosyaları bilgisayarınıza indirip 


QML günlükçüsünü kullanmaya başladığınızda yapmanız gereken ilk 

şey, hangi parametreleri hangi sıklıkta ölçeceğinizi tanımlamaktır. Bu 

şekilde tanımlama işlemini, Lizard Kur Yazılımını kullanarak bir kur 

dosyası oluşturmak suretiyle yapabilirsiniz. Yukarıdaki gibi 

oluşturduğunuz kur dosyasını AWS Client'ı kullanarak 

bilgisayarınızdan günlükçüye yükleyebilirsiniz. 

İstasyon adı, rakımı, basınç sensörünün yüksekliği gibi istasyona özgü 

parametreler ile sensöre özgü kalibrasyon katsayıları da AWS Client 

kullanarak ayarlanabilmektedir. Buna ek olarak, QML günlükçüsü 

zaman bilgisi gerek elle ayarlanabilmekte gerekse bilgisayar saatiyle 

eşitlenebilmektedir. 

Kur dosyalarını QML günlükçüsüne yükledikten sonra, veri 

dosyalarını günlükçüden bilgisayarınıza indirerek bu dosyalarda 

75 ______________________________________________________________________________


tarama yapabilirsiniz. AWS Client’ı kullanarak, veri günlüğü 

dosyalarını, Microsoft Excel gibi başka uygulamalarda 

görüntüleyebilmek için CSV formatına dönüştürebilirsiniz. İndirme 

ayarlarını birçok şekilde tanımlayabilirsiniz. Örneğin, otomatik 

indirme takvimi, indirilen dosyaları kaydetmek istediğiniz yer, her bir 

indirme işleminde programın otomatik olarak yaptığı işlemler. 

Terminal Bağlantısının Kurulması 

Bilgisayarınızı QML günlükçüsünün seri portuna bağlamak için 

aşağıdaki işlemleri takip edin: 

1. Size verilen terminal kablosunu, kasanın alt flanşındaki Bakım 

terminali konnektörüne ve bilgisayarınızın kullanılabilir bir 

COM portuna veya ilave bir kablo ile bilgisayarınızın USB 

portuna takın. Bakınız aşağıda Şekil 43. 

Şekil 43 Terminal Kablosunun Takılması 

2. Bilgisayarınızdaki AWS Client yazılımını, sonraki sayfada 

AWS Client Yazılımının Kullanılması bölümünde verilen 

talimatları uygulayarak çalıştırın. 

3. Aşağıdaki iletişim parametrelerini ayarlayın: 9600, N, 8, 1. Bu 

konu hakkında daha detaylı bilgiyi 88. sayfada verilen Hizmet 

Bağlantısının Açılması bölümünde bulabilirsiniz. 

4. Maintenance (Bakım) menüsünde Terminal Connect 

(Terminal Bağlantısı) seçeneğini seçerek veya araç çubuğunda 

Komut modunu aç düğmesini tıklatarak hizmet bağlantısını 

açın. 

Sonraki sayfada Şekil 44, terminal konnektörü pin sırasını 


76 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 44 COM0 Terminal Konnektörü Pinleri 

Yukarıda Şekil 44'te görünen rakamlar şunları ifade etmektedir. 

1 = Bağlı değil 

2 = RxD 

3 = GND 

4 = TxD 

5 = Bağlı değil 

AWS Client Yazılımının Kullanılması 

AWS Client’ın 

Başlatılması/Kapatılması 

AWS Client’ı, Start menüsünde Programs, Vaisala - AWS Client 

yolunu takip ederek başlatabilirsiniz. Sonraki sayfada Şekil 45’te 

gösterilen terminal ana penceresiyle beraber AWS Client açılır. 

77 ______________________________________________________________________________


Şekil 45 Terminal Ana Penceresi 

Hizmet bağlantısı kapatıldığında, aşağıda Şekil 46’da gösterilen ana 

penceredeki ileti ve raporlar görüntülenir. Bazı değerlerin yerine 

bölme işareti gösterilir. Bunun nedeni, söz konusu değerlerin daha 

sonra, ölçülen değerlerden hesaplanacak olmasıdır. 

78 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 46 Terminalde Raporun Görüntülenmesi 

NOT 

Yukarıda Şekil 46’da gösterilen rapor türü ve ile bu raporun 

görünümü kurulum ayarlarınıza bağlıdır. 

File menüsünde Exit’i tıklatarak AWS Client’tan çıkabilirsiniz. 

AWS Client’ın Ana Penceresi 

Ana pencerenin üstünde, AWS Client araç çubuğu bulunur. Araç 

çubuğu, işlevleri seçmenin en hızlı yoludur. 

Tablo 13 Araç Çubuğu Simgeleri ve İşlevleri 

Simge İşlevi Açıklama 

Bağlantı aç Bağlantı kurulacak hava istasyonunun 

seçilmesi için adres defterini açar. 

Açık bağlantıyı 

kapat 

Komut modunu 

aç 

QML günlükçüsüne bağlantıyı kapatır. 

QML günlükçüsüne komutların uygulanması 

için hizmet bağlantısını açar. 

Komut modunu 

kapat 

Kur dosyasını 

güncelle 

Günlük 

dosyalarını indir 

Seçili metni 

terminal 

penceresinden 

kopyala 

Terminal 

penceresini 

temizle 

Genel 

parametreleri 

ayarla 

Statik 

parametreleri 

ayarla 

Manuel sensör 

değerlerini ayarla 

Sistem bilgilerini 

göster 

Hizmet bağlantısını kapatır. Terminal 

penceresinde, QML günlükçüsünde konfigüre 

edilmiş olan ileti ve raporlar görüntülenir. 

Yüklemek istediğiniz yeni konfigürasyon (kur) 

dosyasını seçer ve yükleme işlemini başlatır. 

İndirmek istediğiniz veri günlüğü dosyalarını 

seçer ve indirme işlemini başlatır. 

Seçili metni terminal penceresinden Windows 

Panosuna (Clipboard) kopyalar. 

Terminal penceresindeki komut ve yanıtları 

temizler. 

Parametre değerlerinin düzenlenmesi ve 

görüntülenmesi için Common Parameters 

(Genel Parametreler) penceresini açar. 

Parametre değerlerinin düzenlenmesi ve 

görüntülenmesi için Static Parameters (Statik 

Parametreler) penceresini açar. 

Manuel sensör ölçümlerinin görüntülenmesi ve 

ayarlanması için Manual Sensors (Manuel 

Sensörler) penceresini açar. 

Bağlantının kurulduğu QML günlükçüsündeki 

bilgileri görüntüler. 

79 ______________________________________________________________________________


AWS Client Ayarlarının 

Tanımlanması 

Yazılımı ilk kez çalıştırdığınızda, indirme ayarlarını yapmanız gerekir. 

Bu ayarları, Settings (Ayarlar) menüsündeki seçenekleri kullanarak 

yapabilirsiniz. 

Salt Okunur Modu 

Birden çok AWS Client kopyası aynı anda açılabilir. Ancak, AWS 

Client ayarlarında yapılacak değişiklikler sadece ilk çalıştırılan 

kopyada kaydedilebilir. Sonraki kopyalar salt okunur olacak ve 

ayarlarda herhangi bir değişikliğe izin vermeyecektir. 

Adres Defteri (Address Book) 

AWS Client Adres Defteri, sonraki sayfada verilen Şekil 47'de 

gösterilmektedir, bağlantı bilgileri ile bağlantı parametrelerinin 

saklanması ve muhafaza edilmesi için kullanılır. Konfigüre edilecek 

bağlantı parametreleri bağlantı türüne bağlıdır: seri hat bağlantısı, 

çevirmeli bağlantı veya TCP/IP soketli bağlantısı. Takip eden 

bölümlerde, yukarıdaki her bir bağlantı türüne ilişkin parametreler 

açıklanmaktadır. 

80 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 47 Address Book Penceresi 

Seri Hat Bağlantıları 

Adres Defterine bir seri hat bağlantısı girişi eklemek için, aşağıdaki 

adımları takip edin: 

1. Settings menüsünde, Address Book'u seçin. 

2. New’i tıklatın. Yeni bağlantı parametreleri seçim alanları 

görüntülenir. 

3. Type (Tür) listesinden, bağlantı türünü, Serial Port (Seri Port), 

seçin. Sonraki sayfada Şekil 48’de gösterilen seri port bağlantısı 

seçim alanları görüntülenir. 

81 ______________________________________________________________________________


Şekil 48 Adres Defterinde Seri Hat Bağlantısı Girişi 

Oluşturulması 

4. Name (Ad) alanına, Adres Defterinde oluşturduğunuz bağlantıyı 

benzersiz olarak tanımlayan bir alfasayısal dizi girin. 

5. Aynı ağda birden çok QML günlükçüsüne sahipseniz ve bu 

günlükçülere aynı seri bağlantı üzerinden ulaşacaksanız, her bir 

günlükçü için bir benzersiz tanımlayıcı atamanız gerekir. Bir 

Adres Defteri girişi oluşturduğunuz günlükçüyü benzersiz 

şekilde tanımlamak için, Station id (İstasyon Kimliği) alanına 

bir benzersiz alfasayısal dizi girin. Ağda tek bir günlükçünüz 

bulunuyorsa, Station id alanını boş bırakabilirsiniz. 

6. Command wait timeout (ms) (Komut bekleme zaman aşımı) 

alanına, AWS Client seri hat bağlantısı üzerinden bir istek 

gönderdiğinde günlükçünün bu isteğe ne kadar sürede yanıt 

vereceğini tanımlayan milisaniye cinsinden bir değer girin. 

Gönderilen istek, örneğin günlük dosyalarından birinin 

indirilmesine ilişkin istek, zaman aşımı süresi içinde 

yanıtlanmışsa, işlemin başarıyla sonuçlandığını gösteren bir ileti 

alınır. İstek başarısız olursa, bu kez de isteğin başarısız 

olduğunu gösteren bir ileti alınır. Bu durumda, daha sonra işlemi 

tekrar deneyebilirsiniz. Günlükçünün üzerindeki mevcut yük, 

82 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

bağlantı gecikmeleri ve yanıtın uzunluğu gibi faktörler bir istek 

sırasında zaman aşımı süresinin dolup dolmayacağını etkiler. 

7. COM port (COM portu) alanında, bilgisayarınızda kullanılacak 

olan seri portu ve hat parametrelerini seçin. QML günlükçüsü 

için varsayılan parametreler şunlardır: 9600 bps, No parity bit 

(Eşlik biti yok), 8 data bits (veri biti), 1 stop bit (dur biti) ve No 

flow control (akış denetimi yok). 

8. QML günlükçüsüne bir modem üzerinden bağlanıyorsanız, 

Telephone number (çevrilecek telefon numarası), 

Initialization command (modem başlatma komutu) ve Dial 

command (çevir komutu) ile Hangup command (kapat 

komutu) bilgilerini girin. Örneğin, Initialization command 

alanına "ATE\rATX1" bilgisini, bir başka deyişle bir "\r" ile 

ayrılan birden çok AT komutu, girin. Benzer şekilde, Dial-up 

command alanına ATDT123456 bilgisini, telefon numarasının 

arkasından gelen bir AT komutu, girin. 

9. Ayarlarınızı kaydedin ve Save'i tıklatarak Address Book 

penceresine dönün. 

TCP/IP Soketli Bağlantıları 

Adres Defterine bir TCP/IP soketli bağlantısı girişi eklemek için, 

aşağıdaki adımları takip edin: 




3. Type listesinde, bağlantı türü olarak Socket’i (Soket) seçin. 

Sonraki sayfada Şekil 49’da gösterilen TCP/IP bağlantısı 

parametreleri seçim alanları görüntülenir. 

83 ______________________________________________________________________________


Şekil 49 Adres Defterinde TCP/IP Soketli Bağlantısı Girişi 


4. Name alanına, Adres Defterinde oluşturduğunuz bağlantıyı 



günlükçülere aynı TCP/IP bağlantısı üzerinden ulaşacaksanız, 

her bir günlükçü için bir benzersiz tanımlayıcı atamanız gerekir. 

Bir Adres Defteri girişi oluşturduğunuz günlükçüyü benzersiz 

şekilde tanımlamak için, Station id alanına bir benzersiz 

alfasayısal dizi girin. Ancak, ağda tek bir günlükçünüz 


6. Command wait timeout (ms) alanına, AWS Client TCP/IP 

bağlantısı üzerinden bir istek gönderdiğinde günlükçünün bu 

isteğe ne kadar sürede yanıt vereceğini tanımlayan milisaniye 

cinsinden bir değer girin. Gönderilen istek, örneğin günlük 

dosyalarından birinin indirilmesine ilişkin istek, zaman aşımı 

süresi içinde yanıtlanmışsa, işlemin başarıyla sonuçlandığını 

gösteren bir ileti alınır. İstek başarısız olursa, bu kez de isteğin 

başarısız olduğunu gösteren bir ileti alınır. Bu durumda, daha 

sonra işlemi tekrar deneyebilirsiniz. Günlükçünün üzerindeki 

mevcut yük, bağlantı gecikmeleri ve yanıtın uzunluğu gibi 

84 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

faktörler bir istek sırasında zaman aşımı süresinin dolup 

dolmayacağını etkiler. 

7. IP addr./DNS name (IP adresi/DNS adı) alanına, hedef IP 

adresini veya DNS adını girin. 

NOT 

DNS adını kullanmak için, hedef ana makinenin IP adresine DNS 

adını çözebilmek için bir DNS sunucusuna erişiminiz olması gerekir. 

8. Port alanına, kullanılacak portu girin. Buraya girdiğiniz port 

bilgisi QML günlükçüsündeki arayüz konfigürasyonundaki 

gelen bağlantılar için ayarlanan portla eşleşmelidir. Bu hususa 

dikkat edin. 

9. İkili dosya aktarımı için Telnet çıkış sıralarının desteklenmesi 

gerekiyorsa, Telnet seçeneğini seçin. 



Çevirmeli Bağlantılar 

Çevirmeli bağlantılar, Windows Çevirmeli Ağ girişlerine dayanır. Bu 

yüzden, önce Windows’ta bir bağlantı oluşturmanız gerekmektedir. 

Windows Çevirmeli Ağ bağlantılarının nasıl oluşturulacağı hakkında 

bilgileri Windows çevrim içi yardım özelliğinde bulabilirsiniz. Adres 

Defterine bir çevirmeli bağlantı girişi eklemek için, aşağıdaki adımları 

takip edin: 




3. Type listesinde, ilk önce Socket’i seçin. Sonraki sayfada Şekil 

50’de gösterildiği gibi, açılan pencerede Windows Çevirmeli Ağ 

girişleri görüntülenir. 

85 ______________________________________________________________________________


Şekil 50 Adres Defterinde Çevirmeli Bağlantı Girişi 


4. Name alanına, Adres Defterinde oluşturduğunuz bağlantıyı 



günlükçülere aynı çevirmeli bağlantı üzerinden ulaşacaksanız, 

her bir günlükçü için bir benzersiz tanımlayıcı atamanız gerekir. 

Bir Adres Defteri girişi oluşturduğunuz günlükçüyü benzersiz 

şekilde tanımlamak için, Station id alanına bir benzersiz 

alfasayısal dizi girin. Ancak, ağda tek bir günlükçünüz 


6. Command wait timeout (ms) alanına, AWS Client çevirmeli 

bağlantı üzerinden bir istek gönderdiğinde günlükçünün bu 

isteğe ne kadar sürede yanıt vereceğini tanımlayan milisaniye 

cinsinden bir değer girin. Gönderilen istek, örneğin günlük 

dosyalarından birinin indirilmesine ilişkin istek, zaman aşımı 

süresi içinde yanıtlanmışsa, işlemin başarıyla sonuçlandığını 

gösteren bir ileti alınır. İstek başarısız olursa, bu kez de isteğin 

başarısız olduğunu gösteren bir ileti alınır. Bu durumda, daha 

sonra işlemi tekrar deneyebilirsiniz. Günlükçünün üzerindeki 

mevcut yük, bağlantı gecikmeleri ve yanıtın uzunluğu gibi 

86 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

faktörler bir istek sırasında zaman aşımı süresinin dolup 

dolmayacağını etkiler. 

7. Dial-up modem entry (Çevirmeli bağlantı modem girişi) açılır 

menüsünde bu adres defteri girişi için bir ön koşul olarak 

oluşturduğunuz ISP Name’i (ISP Adı), bir başka deyişle bir 

Windows Çevirmeli Ağ girişi, seçin. 



Options (Seçenekler) Penceresi 

Options penceresi, AWS Client’a ilişkin genel ayarları içerir. Bu 

pencereyi açmak için, Settings menüsünde Options’ı tıklatın. Options 

penceresi, aşağıda Şekil 51’de gösterilmektedir, aşağıda Tablo 14’te 

listelenen öğeleri içerir: 

Şekil 51 Options Penceresi 

Tablo 14 AWS Client Options Penceresinde Bulunan Ayarlar 

Ayar 

Locale (Yerel Ayar) 

Setup file download directory 

(Kur dosyası indirme dizini) 

Açıklama 

AWS Client’ta kullanılan kullanıcı arayüzü dili. 

AWS Client’ın seçili dile göre yerel ayarı 

yapılmazsa, İngilizce, kullanıcı arayüzü dili 

olacaktır. 

QML günlükçüsünün kur dosyalarının 

indirileceği varsayılan dizin. Kendi 

87 ______________________________________________________________________________


Setup file upload directory (Kur 

dosyası yükleme dizini) 

PDF reader path (PDF 

okuyucusu yolu) 

Trace log directory (İzleme 

günlüğü dizini) 

Trace log on (İzleme günlüğü 

açık) 

Sleep commands enabled (Uyku 

komutları etkin) 

Command line length (Komut 

satırı uzunluğu) 

Function Key Mappings (İşlev 

Tuşu Eşleşmeleri) 

belirleyeceğiniz dizinin yolunu girebilir veya 

Browse seçeneğini kullanarak farklı bir dizin 

seçebilirsiniz. 

QML günlükçüsünün kur dosyalarının 

yükleneceği varsayılan dizin. Kendi 

belirleyeceğiniz dizinin yolunu girebilir veya 

Browse seçeneğini kullanarak farklı bir dizin 

seçebilirsiniz. 

AWS Client’ın kurulu olduğu iş istasyonundaki 

PDF okuyucusunun yeri. AWS Client yardım 

dosyası PDF formatındadır ve bu dosyanın 

okunması için bir PDF okuyucusuna gerek 

vardır. 

AWS Client, terminal oturumunda QML 

günlükçüsünün gönderdiği bilgilerin bir 

dosyada günlüğünü tutar. İzleme günlüğü 

dizini, izleme günlüğünün yerini tanımlar. 

İşaretlendiğinde bu seçenek bir izleme 

günlüğü oluşturulmasını sağlar. Arıza giderme 

amaçlarıyla, örneğin komutlarınız ile QML 

günlükçüsünün verdiği yanıtların günlüğünü 

tutabilirsiniz. 

Bu seçenek, QML günlükçüsünün güç tutumu 

moduna ve günlükçünün bu moddan normal 

moda döndürülmesi amacıyla sırasıyla Sleep 

(Uyu) ve Wakeup (Uyan) komutunu 

etkinleştirir. 

Komut satırından QML günlükçüsüne 

gönderilen bir komutun azami uzunluğu. 

Varsayılan değer 80 karakterdir. Komut 

uzunluğu bundan daha küçük bir değere 

ayarlanabilir ancak bu durumda uzunluk, 

günlükçünün kur dosyasında tanımlanan 

değere eşdeğer olmalıdır. 

İşlev tuşu eşleşmeleri, QML günlükçüsünün 

sık kullanılan kabuk komutlarını, klavyenizdeki 

işlev tuşlarıyla eşleştirmek için 

kullanılabilmektedir. Örnek (Komut, satır başı 

ile bitmektedir. Bu hususa dikkat edilmelidir.): 

SYSINFO 

Sayı Formatı 

AWS Client ve QML günlükçüsünün konfigürasyonunda kullanılan 

sayı formatı, Windows’un bölgesel ayarlarında seçilen sayı formatına 

bağlı olarak değişir. 

88 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

DİKKAT 

QML günlükçüsünün parametrelerini, örneğin sensör kalibrasyonu 

veya ayar parametreleri, değiştirirken yanlış ondalık simgesinin 

kullanılması hatalara yol açabilir. Daima Windows bölgesel 

ayarlarında tanımlanan ondalık simgelerini kullanınız. 

Windows bölgesel ayarlarını ve ondalık simgeyi, Windows Control 

Panel’i (Denetim Masası) kullanarak değiştirebilirsiniz. Bununla ilgili 

talimatları, Windows çevrim içi yardım özelliğinde bulabilirsiniz. 

Hizmet Bağlantısı Açılması 

Dosyaları indirebilmeniz veya kur dosyasını yükleyebilmeniz için 

QML günlükçüsüne bir hizmet bağlantısı açmanız gerekir. 

Desteklenen bağlantı türleri, seri port bağlantısı, TCP/IP soketli 

bağlantısı ve bir modem kullanan çevirmeli bağlantıdır. 

AWS Client, bilgisayarda bulunan seri portlardan herhangi sayıda seri 

portu destekler. Yazılım, hangi seri portların bulunduğu Windows® 

işletim sisteminin kayıt defterinden okur. 

Bu özellik ayrıca, USB - RS-232 dönüştürücü kablolarının kullanımını 

etkinleştirir. Bu kablolar genellikle bir bilgiyarda kurulu olan herhangi 

bir başka COM portunun üstüne takılıdır. Bir dönüştürücü 

kablosunun COM portu sayısı sistem konfigürasyonuna bağlıdır. 

Örneğin, sadece iki fiziksel COM portu (COM1 ve COM2) bulunan 

bir masa üstü bilgisayarında, bir dönüştürücü kablosu COM3 olarak 

takılır. 

Kurulumdan sonra COM portlarını tekrar atarken, örneğin daha sonra 

COM5’i COM4 olarak değiştirirken, değiştirilmiş olan COM portu 

için elle tekrar bir adres defteri girişi oluşturmanız gerekir. 

QML günlükçüsüne bir bağlantı kurmak için, File menüsünde 

Connect’i (Bağlantı kur) tıklatın. Bu işlemi, Bağlantı aç simgesini 

tıklatarak da yapabilirsiniz. Sonraki sayfada Şekil 52’de gösterilen 

Address Book penceresi açılır. 

89 ______________________________________________________________________________


Şekil 52 Address Book Penceresi 

Address Book penceresinde, QML günlükçüsü adres girişini seçerek 

OK’yi tıklatın. Bağlantıyı açmak için Maintenance menüsünde 

Terminal Connect seçeneğini seçin veya araç çubuğunda Komut 

modunu aç düğmesini tıklatın. 

NOT 

Bağlantı açmadan önce, kullanıcı düzeyini ayarladıysanız, Password 

Entry (Şifre Giriş) penceresi açılır. Kullanıcı düzeylerinin 

ayarlanması hakkında daha fazla bilgiyi, 91. sayfada Kullanıcı 

Düzeylerinin Yönetimi bölümünde bulabilirsiniz. 

Bağlantı açıldığında, aşağıdaki metin ekrana gelir. 

Service connection opened 

/> 

Komutların Uygulanması 

QML günlükçüsüne bağlantı açtığınızda, QML günlükçüsü ile iletişim 

kurmak için …sayfadaki …’de açıklanan komutları kullanabilirsiniz. 

Komutlar, bilgiyasar veya terminalden günlükçüye gönderilen metin 

dizileridir. 

90 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Bağlantıyı açmak için Maintenance menüsünde Terminal Connect 

seçeneğini seçin veya araç çubuğunda Komut modunu aç düğmesini 

tıklatın. Terminal bağlantısını kapatmak için Maintenance 

menüsünde Terminal Disconnect (Terminal Bağlantısını Kapat) 

seçeneğini seçin veya araç çubuğunda Komut modunu kapat 

düğmesini tıklatın. Logstop (Günlük tutmayı durdur) komutu ile 

durdurulmadığı sürece günlük tutma işlemi devam eder. Kapalı 

modda, rapor gönderme için seri hat kullanılabilir durumda olacaktır. 

NOT 

Hem open (aç) hem close (kapat) komutu, uygulanabilmeleri için 

doğru bir şekilde yazılmalıdır. Bir başka deyişle, GERİ TUŞUNU 

kullanmanıza izin verilmemektedir. Bu nedenle, yanlış yazdığınızda 

bu komutları geri tuşunu kullanarak düzeltme imkanınız yoktur. 

Komutu tekrar uygulamak için komutu tekrar yazarak ENTER 

tuşuna basınız. 

Komutların çoğu, hem bir parametre değeri atamak hem atanmış 

parametre değerini görüntülemek için kullanılabilmektedir. 

Kullanılabilir komutların bir listesini getirmek için help (yardım) 

yazın. Her bir komut doğru söz dizimi ile girilmelidir. Karmaşık 

komutları ezberlemek zorunda değilsiniz çünkü her seferinde komutun 

doğru söz dizimini gösteren bir yardım metnine ulaşabilirsiniz. Sadece 

help ve daha sonra komutun adını girmeniz yeterlidir. 

Tablo 15 Yardım Metinlerinin Yorumlanması (Doğru Söz 

Dizimi) 

Genel gösterim Örnek Not 

Parametrenin 

adını kullanın 

warnings [clear] (uyarılar 

[temizle]) 

Uyarıları görmek için 

aşağıdaki metni yazın: 

warnings 

Parametre 

simgelerinin 

yerine 

değerleri 

geçirin 

time [HH MM SSYY MM 

DD] (zaman [SS DD SS YY 

AA GG]) 

Uyarıları kaldırmak içinse 


warningsclear 

Güncel zamanı görmek için 

aşağıdaki metni yazın: time 

Yeni zaman ayarlamak için 


time15 45 00 

Yeni saat-tarih ayarlamak 

için aşağıdaki örnekteki gibi 

bir metin yazın: time15 45 

00 07 06 18 

loggo (günlüğe almaya devam (grup kimliği)) 

[ ] içinde gösterilen 

parametreler 

atlanabilir. 

< > içinde gösterilen 

parametreler 

atlanamaz. 

91 ______________________________________________________________________________


NOT 

Komutlar, yardım metinlerindeki örneklerde gösterilen şekilde, 

genellikle küçük harfle, yazılmalıdır. 

Komut adı ve arkasından gelen parametreler arasında daima boşluk 

bırakılır. ENTER (dön) tuşuna basıldığında komut uygulanacak, 

böylece QML günlükçüsü girilmiş olan komutu okuyacaktır. 

GERİ TUŞUNU kullanarak, en son yazdığınız karakteri silebilirsiniz. 

Daha önce yazdığınız komutu tekrarlamak için CTRL+P tuş 

kombinasyonunu kullanın (CTRL tuşunu basılı halde tutarak P tuşuna 

basın). Daha önce yazdığınız komutların listesinde dolaşmak için 

CTRL+P (Önceki) ve CTRL+N (Sonraki) tuş kombinasyonunu 

kullanın. Aradığınız komutu bulduğunuzda, o komutu tekrar girmek 

için sadece ENTER tuşuna basmanız yeterlidir. Dosya komutlarını 

(dir, del, copy, move, verify), CTRL+C tuş kombinasyonunu 

kullanarak iptal edebilirsiniz. 

Hizmet Bağlantısının Kapatılması 

QML günlükçüsüne bir modem üzerinden bağlandıysanız, 

günlükçüyle çalışmanızı bitirdikten sonra bağlantıyı kapatmayı 

unutmayın. Bağlantıyı kapatmak için, File menüsünde Disconnect 

(Bağlantıyı kapat) seçeneğini seçin. 

QML günlükçüsüne doğrudan bağlantı kurduysanız, hizmet 

bağlantısını kapatmak için ya close komutunu girin ya da 

Maintenance menüsünde Terminal Disconnect’i seçin. Program, 5 

dakika sonunda hizmet bağlantısını otomatik olarak kapatır. 

Kullanıcı Düzeylerinin Yönetimi 

Sisteme yetkisiz girişleri önlemek için userlevel (kullanıcı düzeyi) 

komutunu kullanabilirsiniz. Kabuk komutlarının yanı sıra sistem 

verilerine erişim için sistem üç adet şifre korumalı erişim düzeyi 

sağlamaktadır. Varsayılan olarak, kullanıcı düzeyleri devre dışıdır. 

DİKKAT 

Userlevel komutunun hatalı kullanımı QML günlükçüsünün yanlış 

çalışmasına yol açabilir. 

Hizmet bağlantısı açıkken kullanıcı düzeylerini userlevel komutu ile 

yönetebilirsiniz. Userlevel komutunun söz dizimi aşağıdaki gibidir: 

92 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

userlevel [level ] 

burada 

level = 1, 3, veya 5’i ifade eder 

set = Bir düzey için şifreyi ayarlar 

clear = Bir düzeyden şifreyi siler 

Güncel ayarı değiştirmek için, komutu, parametreler olmadan tek 

başına uygulayın. Düzeyi değiştirmek istiyorsanız, komutla birlikte 

parametreleri de girin. Mevcut düzeyden bir üst düzeye çıkmak 

istediğinizde bir şifre girmeniz gerekir. Mevcut düzeyden bir alt 

düzeye inmek istediğinizde ise bir şifre girmenize gerek yoktur. 

Düzey şifresini değiştirmek için, komutu uygun düzeyle ve ayarlı 

parametreyle birlikte uygulayın. Bu işlemde, kullanıcı düzeyi en 

yüksek düzey olan 5 olmalıdır. Yeni şifre anında etkinleşir. 

Düzey şifresini kaldırmak için, komutu uygun düzeyle ve clear 

parametresiyle birlikte uygulayın. Bu işlemde, etkin kullanıcı düzeyi 

en yüksek düzey olan 5 olmalıdır. Yeni şifre anında etkinleşir. 

DİKKAT 

Yeni bir kullanıcı düzeyinin ayarlanması veya var olan bir kullanıcı 

düzeyinin silinmesi yalnızca sistem tekrar başlatıldığında etkin olur. 

Yeni bir düzey ayarlarken veya var olan bir düzeyi silerken, hizmet 

bağlantısını kapatmadan önce sistemi tekrar başlattığınızdan emin 

olun. Aksi takdirde, soğuk tekrar başlatma gerçekleştirmeden sisteme 

erişemeyebilirsiniz. 

Belirli bir düzeyde izin verilen komutları kontrol etmek için, help 

komutunu uygulayın. Aşağıda Tablo 92, farklı kullanıcı düzeylerinde 

erişilebilir olan komutları listelemektedir. 1. Düzey, minimum komut 

kümesine ve minimum sayıda sistem parametresine erişim sağlar. 3. 

Düzey, normal yönetim ve hizmete alma için gerekli olan komutların 

tamamına erişim sağlar. 5. Düzey ise, bütün komutlara erişim sağlar. 

Komutlar için bakınız 125. sayfada verilen Tablo 27. 

Tablo 16 Farklı Kullanıcı Düzeylerinde Erişilebilir Olan 

Komutlar 

Kullanıcı Düzeyi 

1. Kullanıcı 

Düzeyi 


Düzeyi 

Komutlar 

cd, copy, dir, errors, help, logshow, logshownext, 

logshowprev, logstatus, rep, warnings, zs 

EXTFS, LOGFS, altitude, battery, cd, chmod, copy, del, 

dir, errors, ftp, help, ipconfig, logdel, loggo, logshow, 

logshownext, logshowprev, logstatus, logstop, md, 

93 ______________________________________________________________________________



Düzeyi 

move, net, netif, ntp, paramset, paramsetclear, ping, 

pslevel, rd, rep, reset, serial, sname, spclear, spset, 

time, timezone, verify, warnings, winddircal0, zr, zs 

3. kullanıcı düzeyi komutlarının tamamı ile yönetici 

düzeyi hakları 

İstasyon Ayarlarının Değiştirilmesi 

AWS Client’ı kullanarak, istasyon ayarlarını değiştirebilirsiniz. 

Settings menüsünde Parameters - Common (Parametreler-Genel) 

seçeneğini seçtiğinizde Common Parameters penceresi görüntülenir. 

Bu pencerenin görüntüsü aşağıda Şekil 53’te gösterilmektedir. 

Aşağıda Tablo 17 ise, değiştirilebilecek olan öğeleri listelemektedir. 

Şekil 53 Common Parameters Penceresi 

Station Setting (İstasyon Ayarı) penceresindeki alanlar ve bu alanların 

kullanımları aşağıda Tablo 17’de genel hatlarıyla verilmektedir. 

Tablo 17 Common Parameters Penceresi 

İstasyon adı 

Açıklama 

Station name 

(İstasyon adı) 

QMB101 isteğe bağlı dahili pilin kapasitesini 

Ah cinsinden girin. Normalde HydroMet 

sistemlerinde olduğu gibi yüksek kapasiteli 

yedek pillerin temin edilmesi halinde bu değer 

sıfırlanacaktır. Bu hususu aklınızdan 

çıkarmayın. QML günlükçünüz bir dahili pil 

içermiyorsa, bu alanda No battery (Pil yok) 

yazılı olacaktır. 

Altitude (m) (Rakım) Hava istasyonunuza bir ad verebilirsiniz. 

Pressure sensor level 

(m) (Basınç sensörü 

Hava istasyonunun denizden yüksekliğini 

94 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

düzeyi) 

metre cinsiden girin. 

Battery capacity (Ah) Basınç sensörünün direk üzerindeki, metre 

(Pil kapasitesi) cinsinden yüksekliği 

QML Günlükçüsünün Saat Ayarının 

Yapılması 

AWS Client’ı kullanarak, QML günlükçüsünün saatini veya saat 

dilimini gerek elle ayarlayabilir gerekse günlükçünün saatini 

bilgisayarınızın saatiyle eşitleyebilirsiniz 

TMO 150 AWOS Projesinde, günlükçünün saati, ABTS sunucusu 

üzerinde çalışan NTP sunucusundan saatte bir otomatik olarak 

eşitlenir. 

QML günlükçüsünün saat ayarını yapmak için, aşağıdaki adımları 

takip edin: 

1. Maintenance menüsünde, Synchronize Clock’u (Saati Eşitle) 

tıklatın. Sonraki sayfada Şekil 54’te gösterilen Set Logger Time 

(Günlükçü Saatini Ayarla) penceresi açılır. 

95 ______________________________________________________________________________


Şekil 54 Set Logger Time Penceresi 

2. Zamanı elle ayarlayacaksanız, Set time’ı (Zamanı ayarla) 

tıklatarak yeni zaman bilgisini girin; QML günlükçüsünün 

saatini bilgisayarınızın saatini eşitlemek içinse, Use PC time 

(Bilgiyasarın Saatini kullan) seçeneğini seçin. 

3. Saat dilimini elle ayarlayacaksanız, Set time zone’u (Saat 

Dilimini ayarla) tıklatarak içinde bulunduğunuz saat dilimi 

bilgisini girin; QML günlükçüsünün saat dilimini 

bilgisayarınızın saat dilimiyle eşitlemek içinse, Use PC time 

zone (Bilgiyasarın Saat Dilimini kullan) seçeneğini seçin. Saat 

dilimi, UTC saatinden farkı ifade eder; örneğin, kışın ABD’nin 

doğu kesimi - 05:00 saat diliminde bulunur. 

4. Set Time’ı tıklatarak QML günlükçüsünün saatini ayarlayın. 

96 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Statik Parametrelerin Ayarlanması 

QML günlükçüsünde statik parametreleri kullanabilmek için, ilk önce 

Lizard Kur Yazılımını kullanarak bu parametreleri oluşturmanız, daha 

sonra da ya Lizard varsayılan değerlerini kullanmanız ya da AWS 

Client yazılımında verilen değerleri değiştirmeniz gerekir. 

Lizard Kur Yazılımı, istasyona bağlı parametreler veya hesaplama 

faktörleri gibi kullanılacak olan, kuruluma özgü statik parametrelerin 

oluşturulması için bir arayüz sağlamaktadır. Bu arayüz Setup 

penceresinde görüntülenir ve sadece Gelişmiş (Advanced) kullanıcı 

düzeyinde kullanılabilmektedir. 

Ayrıca, QML günlükçüsünün statik parametreleri, parametre kümeleri 

şeklinde gruplanabilmektedir. Parametre kümelerini kullanarak, belli 

bir işleve ait parametreleri gruplayarak tek bir varlık olarak 

kullanabilirsiniz. Parametre kümeleri hakkında detaylı bilgileri 

Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 

3’te bulabilirsiniz. 

Şekil 55 Setup Penceresi: Static Parameters Sekmesi 

Static Parameters (Statik Parametreler) sekmesi altında yer alan liste, 

önceden ayarlanmış olanlar da dahil olmak üzere bütün statik 

parametreleri gösterir. Bakınız yukarıda Şekil 55. Kullanıcının 

düzenlemesine izin verilenler kalın yazılıdır. Default (Varsayılan) 

sütunu, her bir parametre için varsayılan değeri gösterir. 

97 ______________________________________________________________________________


NOT 

Varsayılan değer, QML günlükçüsünün belleğine sadece statik 

parametrenin hali hazırda bir değeri yoksa yazılır. Sname parametresi 

zaten MAWS1 değerine sahipse ve sname = MAWS2 ile yeni bir kur 

dosyası oluşturulmuşsa, var olan sname değeri (MAWS1) korunur. 

Yeni bir statik parametre oluşturmak için, aşağıdaki adımları takip 

edin: 

1. Static Parameters sekmesinde Add’i (Ekle) tıklatın. 

2. Parametreye bir ad verin. Parametrenin adı A...Z, a...z, 0...9 ve _ 

karakterlerinden oluşabilecektir. Ad, boşluksuz oluşturulmalıdır. 

3. Parametrenin türünü belirtin. Number (float), Number (int) 

veya Text, olası parametre türlerindendir. Bunlar, Type 

sütunundaki kalın yazılı metin çift tıklatıldığında görüntülenir. 

Türün seçilmesiyle beraber parametrenin nasıl kullanılacağı 

belirlenir. Örneğin, türü metin olan bir parametre, hesaplama 

girdisi olarak kullanılamayacaktır. 

4. Parametre sayısal ise, bunun için ayrıca bir ölçü birimi seçmeniz 

önerilir. Parametre, istasyona özgü hesaplama parametresi 

olarak kullanılıyorsa, parametreye doğru birim vermelisiniz 

çünkü doğru birimi vermezseniz hesaplama konfigürasyonu 

parametreyi girdi olarak kullanmanıza izin vermeyebilir. 

Kullanılabilir herhangi bir birim yoksa, unspecified 

(belirtilmemiş) seçeneğini seçin. Böylece, parametre her 

kullanım için geçerli hale getirilir. 

5. Varsayılan bir parametre değeri girin. 

NOT 

Kur yüklendiğinde bütün parametreler QML günlükçüsünde otomatik 

olarak oluşturulur. 

Bir statik parametrenin değeri, bu değer Lizard Kur Yazılımında 

verilen bir varsayılan değer olabilir, AWS Client’ın Static 

Parameters penceresinde değiştirilebilir. Bu pencerede bütün 

parametreler ve parametrelerin değerleri bir hiyerarşik listede 

görüntülenir; pencerede ayrıca, AWS Client yazılımı kullanılarak 

doğrudan ayarlanmış olan parametreler görüntülenir. Bakınız sonraki 

sayfada verilen Şekil 56. Bir statik parametrenin değerini değiştirmek 

için, aşağıdaki adımları takip edin: 

1. AWS Client’ı başlatın ve QML günlükçüsüne bağlanın. 

2. Settings menüsünde, Parameters-Static (Parametreler-Statik) 

seçeneğini seçin. 

3. Parametre kümesinin adının yanındaki (+) işaretini tıklatarak, 

parametrelerini değiştirmek istediğiniz parametre kümesi 

listesini genişletin. 

98 ______________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 56 Static Parameters Penceresi 

4. Değerini değiştirmek istediğiniz parametreyi seçin. AWS Client, 

seçilen parametre için, parametrinin ad, tür, değer ve durum 

bilgisini görüntüler. 

5. Parametrenin değerini değiştirmek için, Edit’i (Düzenle) 

tıklatın. 

6. Value (Değer) alanına, yeni parametre değerini girin. 

7. Yeni parametre değerini kaydetmek için Save’i tıklatın. Aynı 

adımları takip ederek diğer parametrelerin de değerlerini 

değiştirebilirsiniz. 

Sensörlerin Kalibrasyonu 

Sensörlerin AWS Client yazılımını kullanarak kalibrasyonu için, 

sonraki sayfada Şekil 57’de gösterilen Calibration (Kalibrasyon) 

penceresini kullanın. Bu pencere, kalibrasyon için kullanılabilir olan 

ölçümleri listelemektedir. 

AWS Client ile bir sensörün kalibrasyonu iki yolla yapılır: ya grafik 

arayüz ya da komut satırı arayüzünü kullanarak. Komut satırı seçeneği 

bütün sensörler için kullanılabilir iken, grafik arayüz aşağıdaki 

sensörlerle sınırlıdır: WMS302 rüzgar sensörü, CM6B/CM11 

(eski modeller), CMP6/CMP11 (duyarlığı artırılmış mevcut 

modeller) güneş radyasyonu sensörleri, QMS101, QMS102, 

QMN101 ve LI200. 

TMO 150 AWOS Ağı projesinde, kullanılan sensör takımı nedeniyle 

sadece komut satırı arayüzü yöntemi kullanılırdır. 

99 ______________________________________________________________________________


DİKKAT 

Hatalı sensör kalibrasyonu değişiklikleri sistemin yanlış çalışmasına 

yol açabilir. Değerleri değiştirmek için sensör kalibrasyonu hakkında 

kapsamlı bilgi sahibi olunması gerekir. 

NOT 

Calibration penceresini kullanabilmeniz için QML günlükçüsüne 

uygun bir kur dosyası yüklemeniz gerekir. 

Şekil 57 Calibration Penceresi 

Kullanılabilir kalibrasyon yöntemleri, ofset kalibrasyon ve elle 

kalibrasyondur. Ofset kalibrasyonda, sensör okuması için yeni bir 

değer girerek ölçümün ofset değerini değiştirebilirsiniz. Böylece, ofset 

değeri bu değişikliğe uygun olarak değişir. Örneğin hava 

istasyonunuza bağlı sensörünüzün kalibrasyonu için kullanmak 

istediğiniz bir ölçüm değerini veren bir referans sensörünüz varsa, 

ofset kalibrasyon yöntemini kullanmanız yararlı olabilir. Elle 

kalibrasyon yönteminde ise, ofset ve kazanç değerlerini doğrudan 

ölçüm için kullanılacak olan yeni değerleri girerek değiştirebilirsiniz. 

100 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

NOT 

Selyometreler, yıldırım dedektörleri veya mevcut hava dedektörleri 

gibi kendi ölçüm arayüzü ve algoritması bulunan sensörler ile manuel 

ve sayaç tipi sensörler Calibration penceresindeki sensör listesinde 

görüntülenmez. 

Ofset ve elle kalibrasyon yöntemlerine ilişkin pencereler sırasıyla 102. 

sayfada Şekil 58 ve 103. sayfada Şekil 59’da gösterilmektedir. 

Bu kalibrasyon pencerelerindeki alanlar ve bu alanların kullanımları 

ise aşağıda Tablo 18’de genel hatlarıyla verilmektedir. 

Tablo 18 Kalibrasyon Pencerelerindeki Alanlar 

Alan Açıklama Girdi 

Sensor QML günlükçüsü kur yok 

dosyasında 

tanımlandığı şekliyle 

sensör adı 

Channel Sensörün ölçüm kanalı yok 

(Kanal) 

ID Ölçüm tanımlayıcısı yok 

(Tanımlayı 

cı) 

Status Sensör durumu yok; bakınız aşağıda Tablo 19. 

(Durum) 

Offset 

(Ofset) 

Sensörlere ilişkin ofset Yeni ofset değerini eski ofset 

değerinin üstüne yazar 

Value 

(Değer) 

Faktör 

(Katsayı) 

En son ölçülen sensör 

okuması değeri, fiziksel 

birimlerle gösterilir 

Sensörlere ilişkin ölçüm 

kazancı 

Girilen değeri sensör okuma 

değerinin üstüne yazar, bir başka 

deyişle ölçümün ofset değerini 

değiştirir 

Yeni kazanç değerini eski kazanç 


NOT 

QML günlükçüsünde yeni sensör kalibrasyonu değerleri örneğin 

Reset komutu uygulanarak gerçekleştirilerecek bir tekrar 

başlatmadan sonra devreye girer. QML günlükçüsünün tekrar 

başlatılması hakkında daha fazla bilgiyi, 123. sayfada QML 

Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması bölümünde bulabilirsiniz. 

Sensör Durum Listesi 

Tablo 19 

Sensör Durum Listesi 

Değer Açıklama Notlar 

0 Sensör sorunsuz çalışıyor (OK) 

1 Henüz ölçülmedi 

2 Arayüz başlatılmadı 

1 

3 İletişim zaman aşımı oluştu 

1 

4 Bilinmeyen veri alındı 

1 

101 _____________________________________________________________________________


5 İletişim kuruldu ancak sensör hata raporu veriyor 

Sensörün kendi hizmet arayüzünü kullanarak hatanın 

nedenini bulun 

6 Hizmet bağlantısı açıldığından sensör iletişimi 

1 

duraklatıldı 

7 Autotrac uydu verici-alıcı arayüzünde ileti sıra 

1 

numaraları çakışıyor 

8 ... 19 Kullanılabilir değil 

20 Uyarı arızasına, uyarı çıkışındaki aşırı yük neden oldu 

1 

21 Giriş gerilimi aralık dışında ya da A/D dönüştürümü bir 

2 

dahili hata nedeniyle yapılamadı 

22 Sensör bağlantısı kesik ya da bağlantı kabloları koptu 

2 

23 Sensör çıkışı, Measurements penceresinde verilen 

2 

minimum/maksimum sınırları aştı 

24 Sensör çıkışı değişimi, Measurements penceresinde 

2 

verilen maksimum adımı aştı 

25 Bir dahili konfigürasyon hatası oluştu 

2 

26 Referans ölçüm hatası; bu hataya genellikle hasarlı 

2 

sensör/günlükçü veya elektrik arayüzü neden olur 

27 Dahili gerilim hatası oluştu ya da günlükçü hasar 

2 

gördü 

28 PMT16 kalibrasyon verisi hatası 

2 

29 Belirtilmemiş nedenle geçersiz veri 

2 

30 Ölçüm ya da sensör elle devre dışı bırakıldı 

99 Sensör durumu desteklenmiyor 

1 Bu değer, sadece seri arayüzü olan sensörler için kullanılabilir 

2 Bu değer, klasik analog veya sayaç/frekans arayüzü olan sensörler için 

kullanılabilir 

1 

Ofset Kalibrasyonu 

1. Settings menüsünde, Calibration’ı tıklatın. Kalibrasyon için 

kullanılabilir olan ölçümleri içeren bir liste görüntülenir. 

2. Listeden kalibrasyonunu yapmak istediğiniz ölçümü seçin. 

3. Offset Calibration’ı (Ofset Kalibrasyon) tıklatın. 

4. Sonraki sayfada Şekil 58’de gösterilen Offset Calibration 

penceresi, ölçüm ve ölçüm kalibrasyonu bilgileriyle beraber 

açılır. Value alanı, sensörden alınan en son ölçüm değerini 

gösterir. 

5. Şekil 58, tipik bir ofset kalibrasyon durumu olan rüzgar sensörü 

kalibrasyonunu göstermektedir. Hava istasyonu sahada montaj 

sırasında kuzey-güney yönünde doğru şekilde hizalanmadığı 

sürece rüzgar sensörünün kalibrasyonuna gerek vardır. 

102 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 58 Offset Calibration Penceresi 

6. Value alanına, yeni ölçüm değerini girerek Calibrate’i (Kalibre 

et) tıklatın. Ölçüm ofset değeri uygun şekilde ayarlanır. Örneğin, 

bir sıcaklık ölçümünün kalibrasyonunu yapıyorsanız ve 

sensörden alınan sıcaklık değeri 23 C ise, Value alanına 24 

değerini girdiğinizde ölçüm ofset değeri 1 C olarak 

değişecektir. 

NOT 

Offset Calibration penceresinde sensörlerden alınan ölçüm değerleri 

otomatik olarak güncellenmez. En son ölçüm değerlerini elde etmek 

için Refresh (Yenile) düğmesini tıklatın. Offset Calibration 

penceresinde değiştirdiğiniz ancak henüz Calibrate’i tıklatarak QML 

günlükçüsüne göndermediğiniz değerler kalın yazılı olarak 


Elle Kalibrasyon 

1. Settings menüsünde, Calibration’ı tıklatın. 

2. Kalibrasyon için kullanılabilir olan ölçümleri içeren bir liste 

görüntülenir. Listeden kalibrasyonunu yapmak istediğiniz 

ölçümü seçin. 

103 _____________________________________________________________________________


3. Manual Calibration’ı (Elle Kalibrasyon) tıklatın. Aşağıda Şekil 

59’da gösterilen Manual Calibration penceresi, ölçüm ve 

ölçüm kalibrasyonu bilgileriyle beraber açılır. Offset alanı, 

ölçüm ofsetini gösterir. Factor alanı ise, ölçüm kazancını, bir 

başka deyişle dönüştürüm eğrisi eğimini gösterir. 

4. Şekil 59, radyasyon sensörü kalibrasyonunu göstermektedir. 

Radyasyon sensörleri ayrı özellikleri olabilen sensörlerdir; bu 

nedenle bu sensörler işletimden önce daima kalibre edilmelidir. 

Şekil 59 Manual Calibration Penceresi 

5. Offset alanına yeni ofset değerini, Factor alanına ise yeni 

kalibrasyon faktörü (kazanç) değerini girin. Ofset veya kazanç 

değerini değiştirmek istemiyorsanız, bu alanları aynı bırakın. 

6. Factor parametresinin kullanımı sensöre bağlıdır. Bu parametre, 

ölçüm kazancını veya radyasyon sensörlerinin duyarlığını 

etkilemektedir. QML günlükçüsünü kullanarak QMN10x ve 

QMS10x radyasyon sensörlerinin kalibrasyonunu yapmak için, 

sensör bağımlı faktörü [V/Wm -2 ] girin. Bu faktör ilgili sensörün 

tip etiketi veya kalibrasyon formunda verilir. Listelenen diğer 

sensörlerin kalibrasyonunu yapmak için, ölçüm kazancını, bir 

başka deyişle dönüştürüm eğrisi eğimini girin. 

104 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

7. Calibrate’ı tıklatarak sensörün kalibrasyonunu yapın. 

NOT 

Manual Calibration penceresinde değiştirdiğiniz ancak henüz 

Calibrate’i tıklatarak QML günlükçüsüne göndermediğiniz değerler 

kalın yazılı olarak görüntülenir. Refresh düğmesini tıklatarak güncel 

Offset ve Factor değerlerini QML günlükçüsünden tekrar 

alabilirsiniz. 

NOT 

QML günlükçüsünde yeni sensör kalibrasyonu değerleri örneğin 

Reset komutu uygulanarak gerçekleştirilerecek bir tekrar 

başlatmadan sonra devreye girer. QML günlükçüsünün tekrar 

başlatılması hakkında daha fazla bilgiyi, 123. sayfada QML 

Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması bölümünde bulabilirsiniz. 

Kur Dosyası 

QML günlükçüsünü ilk çalıştırmadan önce bilgisayarınızdan 

günlükçüye bir kur dosyası yüklemeniz gerekmektedir. 

TMO 150 AWOS Ağı sisteminde, kullanılacak olan kur dosyası 

Vaisala fabrikasında hali hazırda yüklenmiş olarak gelmektedir. 

Bu kur dosyasında, sistemin doğru çalışması için gerekli bütün 

detaylar bulunmaktadır: sistemde hangi sensörlerin bulunduğu; sistem 

sensörlerinin hangi ayarları kullandığı; sistem sensörlerinin hangi 

QML günlükçüsü kanallarına bağlandığı; sistem sensörlerinin hava 

parametrelerini ne sıklıkta ölçtüğü. Kur dosyası ayrıca QML 

günlükçüsünün bir dosyada ne sıklıkta veri günlüğü tuttuğu ve veri 

günlüğü dosyalarının günlükçünün belleğinde tutulma gün sayısı gibi 

bilgileri gösterir. 

Kur dosyalarını arşivlemek için, bu dosyaları güvenilir bir yedek 

cihazdaki bir klasöre .dtg uzantısıyla kaydedin. Bu konu hakkında 

detaylı bilgileri Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu Kullanım 

Kılavuzu Cilt 2’de bulabilirsiniz. 

Kur Dosyasının Seçilmesi 

İstediğiniz tam kurulumu gerçekleştirmek için Lizard Kur Yazılımını 

kullanarak kur dosyasında değişiklik yapabilirsiniz. Ancak, bunu 

yapabilmeniz için sistemi tam biliyor olmanız gerekir. Bu konu 

hakkında detaylı bilgileri Vaisala HydroMet Veri Toplama Platformu 

Kullanım Kılavuzu Cilt 2 ve 3’te bulabilirsiniz. 

105 _____________________________________________________________________________


DİKKAT 

Hazır gelen dosyaları değiştirerek kendi kur dosyanızı oluşturmanız 

halinde, oluşturduğunuz bu yeni kur dosyasını farklı bir adla yeni bir 

dosyaya kaydediniz. Böylece, yeni kur dosyasını çalıştıramadığınızda 

özgün kur dosyasını kullanabilirsiniz. 

DİKKAT 

Bir hususa daha dikkat etmeniz gerekir. Kur dosyasında 

tanımladığınız ayarlar AWS Client Adres Defterinde yaptığınız 

iletişim ayarları ile istasyona özgü, genel ve statik parametrelere 

ilişkin ayarlarla eşleşmelidir. 

Kur Dosyasının Yüklenmesi 

DİKKAT 

Yeni bir kur dosyası yüklediğinizde, sistem veri günlüğü dosyalarının 

tamamını QML günlükçüsünden siler. Yeni kur dosyasını 

yüklemeden önce, kaydetmek istediğiniz dosyaları indirdiğinizden 

emin olunuz. Veri günlüğü dosyalarının indirilmesi hakkında detaylı 

bilgileri 112. sayfada Günlük Dosyalarının İndirilmesi bölümünde 

bulabilirsiniz. Ayrıca, yeni bir kur dosyası yüklemeden önce, güncel 

QML günlükçüsü kur dosyasını bilgisayarınıza indirmeniz önerilir. 

Bu konu hakkındaki talimatları, sonraki sayfada QML 

Günlükçüsünden Kur Dosyalarının İndirilmesi bölümünde 


İki durumda kur dosyası yüklemeniz gerekir: 

- QML günlükçüsünü ilk çalıştırdığınızda; 

- Sisteminiz güncellendiğinde, örneğin yeni sensörler eklendiğinde. 

Sistem güncellemesinden sonra, yapılan değişikliklere uygunluğu 

sağlamak için kur dosyasının da güncellenmesi gerekir. Normalde, 

kur dosyasını güncelleme işlemini, Lizard Kur Yazılımını kullanarak 

yapmanız gerekir. Lizard’la işleminizi bitirdikten sonra, kur dosyasını 

yükleyebilmek için AWS Client yazılımını, aşağıdaki adımları takip 

ederek açmanız gerekir: 

1. Maintenance menüsünde, Setup File - Upload to Logger (Kur 

Dosyası - Günlükçüye Yükle) seçeneğini seçin. 

2. Sonraki sayfada Şekil 60’ta gösterilen Select File (Dosya Seç) 

penceresi açılır. İlgili kur dosyasını seçerek, Select File’ı 

tıklatın. Kur dosyaları için varsayılan yükleme klasörü AWS 

Client Options penceresinde tanımlanmaktadır. Bu hususu 

unutmayın. 

106 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Şekil 60 Bir Yükleme Konfigürasyon Dosyasının Seçilmesi 

3. Kur dosyası QML günlükçüsüne yüklenmeye başlar; yükleme 

durumunu Setup File Upload Progress (Kur Dosyası Yükleme 

Durumu) penceresinden takip edebilirsiniz. 

Şekil 61 Kur Dosyası Yükleme Durumu 

4. Dosya aktarımı tamamlandığında QML günlükçüsü, kur 

dosyasındaki ayarlara uygun olarak yeni kur ayarlarını yapmaya 

başlar. 

Kur Dosyalarının QML 

Günlükçüsünden İndirilmesi 

QML günlükçüsündeki kullanımdaki kur dosyasını AWS Client'ı 

kullanarak indirebilirsiniz. Bu dosya, arıza giderme amaçları 

bakımından yararlı olabilecektir. QML günlükçüsündeki kullanımdaki 

kur dosyasını indirmek için, aşağıdaki adımları takip edin: 

107 _____________________________________________________________________________


1. Maintenance menüsünde, önce Setup File ve daha sonra 

Download from Logger (Günlükçüden İndir) seçeneğini seçin. 

2. Kur dosyasını indirmek istediğiniz klasörü seçin. Varsayılan 

klasör, AWS Client Options penceresinde belirtilen klasördür. 

Bir hususa dikkat edin. Kur dosyasının adı, QML 

günlükçüsünde kullanılan addır. 

3. Kur dosyası QML günlükçüsünden indirilmeye başlar; indirme 

durumunu Setup File Download Progress (Kur Dosyası 

İndirme Durumu) penceresinden takip edebilirsiniz (bakınız 

aşağıda Şekil 62). 

Veri Günlüğü Tutma 

NOT 

Şekil 62 Setup File Download Progress İletişim Kutusu 

4. Kur dosyasının indirilmesi tamamlandığında, Close düğmesi 

etkinleşir. Bu düğmeyi tıklatarak indirme iletişim kutusundan 

çıkabilirsiniz. Kur dosyası indirme işlemini iptal etmek 

istiyorsanız, Cancel’ı (İptal) tıklatın. 

Günlük tutma, ölçülen ve hesaplanan verilerin QML günlükçüsünün 

dahili belleğine, 1,6 MB veri saklama kapasiteli bir Flash çip, 

saklanmasını ifade eder. Bu amaçla, ayrıca, bir harici bellek kartı 

kullanabilirsiniz. Harici bellek kartı kullanımı hakkında detaylı 

bilgileri 122. sayfada Harici Bellek Kartı Kullanma bölümünde 

bulabilirsiniz. Dahili ve harici bellekten daha sonra, örneğin bir seri 

hat bağlantısı üzerinden günlüğe alınan veriler geri alınabilir. 

Günlüğe alınan veriler, L2070326.dat - bir ikili dosyadır - gibi günlük 

dosyalara saklanır. Adlandırma için, aşağıda tarif edilen yazım 

kuralları uygulanır: 

- Bütün günlük dosyaları, günlük grubunun adıyla başlar. Günlük 

grubu adı bir harf ve onu takip eden bir sayıdan oluşur. L0, L1, L2, 

L3, vb. gibi. 

- Günlük grubu adından sonra, YYMMDD (YYAAGG) formatında 

tarih bilgisi gelir. 

QML günlükçüsü, veri günlüğü tutma ve günlük dosyalarının 

yönetiminde, yerel saati değil UTC saatini kullanır. 

108 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

QML günlükçüsü ölçümünü yaptığı ve hesapladığı her şeyin kendi 

Flash belleğinde günlüğünü tutabilir. Günlük belleğinin yaklaşık 

kapasitesi kontrol edilebilir. Ayrıca, kapasite bilgisi, bir kur dosyası 

oluşturulduğunda Lizard Kur Yazılımı Setup information (Kur 

bilgileri) penceresinde yazdırılabilir. Aşağıda Tablo 20’de, ölçülen 10 

değerin günlüğe alındığı bir kur işlemi için yaklaşık azami günlüğe 

alma süresi verilmektedir. 

Tablo 20 

Günlük Belleği Kapasitesi 

Günlüğe alma aralığı 

Azami günlüğe alma süresi 

1 saniye 5 saat 

10 saniye 2 günden fazla 

1 dakika 2 hafta 

10 dakika 4 aydan fazla 

1 saat Yaklaşık 2 yıl 

Günlük dosyaları belirli bir süre sonunda otomatik olarak silinir, bu 

nedenle daima, Flash belleğe kaydedilmiş günlüğe alınan belli 

miktarda veri bulunur. Günlüğe alma süresi kur dosyasında 

ayarlanabilir ve 0 (bir başka deyişle, bellekte yer açmak için önceki 

güne ait olan dosya gece yarısında silinir) ile “hiçbir zaman silme” 

(bir başka deyişle, bellek kapasitesinin tamamı kullanılır) seçeneği 

arasında değişir. Örneğin, veri yedeklemesi için, 4 günlük bir değer 

uygun olabilmektedir. Lizard Kur Yazılımı kullanılarak, silme 

aralığının negatif (-) olarak ayarlanması halinde, eski günlük dosyaları 

otomatik olarak silinecektir. 

Günlük Verileri Formatı 

Kur dosyasında tanımlanan zamanda bir günlük girişi oluşturulur. 

Girişlerin logshow (günlüğü göster) komutu uygulanarak getirilmesi 

halinde, oluşturulan çıktılar aşağıdaki iki bölümden oluşacaktır: üst 

bilgi ve günlük girişi bilgileri. 

Sonraki sayfada Şekil 63, günlük sorgulamaya ilişkin bir örneği 

göstermektedir. Bu örnekte, günlüğe alınan 1. ve 2. öğenin 27 Şubat 

2008’de gece yarısında başlayan 10 girişi görülmektedir. 

109 _____________________________________________________________________________


Şekil 63 Logshow Komutunun Çıktısı 

Üst bilgide değişken bir ad gösterilir 

(WindSim:outputVar1 ve WindSim:outputVar2). 

Günlük girişi bilgileri şunları içerir: zaman etiketi, bir başka deyişle 

girişin tarih-saati; durum; günlüğe alınan ölçüm veya hesaplamanın 

değeri. 

Tablo 21 Günlük Girişi Durumu 

Durum İşareti Durum Açıklama 

-I----- Geçersiz Değer, ayarlanmış skalanın, 

bir başka deyişle ayarlanmış 

olan klimatolojik sınırlar veya 

adım değişikliği doğrulaması, 

dışında olabilir 

-I--N- 

Geçersiz; 

Henüz ölçüm yapılmamıştır 

kullanılabilir değil 

V----- Geçerli (normal) Normalde, ölçülen veya 

hesaplanan değer kullanılabilir 

durumdadır 

Günlüğe Alma Denetimi 

Günlüğe alma işlevi, kur dosyasında tanımlanmışsa ve 

durdurulmamışsa otomatik olarak etkinleşir. AWS Client yazılımı 

kullanılarak günlük dosyası getirildiğinde ise günlüğe alma işlevi 

otomatik olarak durdurulur. İndirme tamamlandığında, günlüğe alma 

tekrar otomatik olarak etkinleşir. 

Bir sensör değişikliği durumunda, bazı geçersiz günlük öğeleri kabul 

edilebilecek gibiyse durdurma işlemine gerek yoktur. Alternatif bir 

yol ise, günlüğe almayı durdurma yerine, bir ölçüm veya sensörü elle 

devre dışı bırakmaktır. Bu konu hakkında detaylı bilgileri sonraki 

sayfada Ölçümün Etkinleştirilmesi/Devre Dışı Bırakılması bölümünde 


110 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Günlüğe alma gruplarını görmek için, logstatus (günlük durum) 

yazın. Belli bir grubun güncel günlüğe alma durumunu görmek için, 

logstatus yazın. Belli bir grubun günlüğe alma işlemini 

durdurmak/başlatmak için, logstop/loggı (günlüğe almayı 

durdur/günlüğe almaya devam) yazın. Komutların çıktısını, aşağıda 

Şekil 64’te görebilirsiniz. 

Şekil 64 Logstatus Komutunun Çıktısı 

Ölçümün Etkinleştirilmesi/Devre 

Dışı Bırakılması 

Ölçüm girdileri ve sensörlerin tamamını elle etkinleştirebilir/devre dışı 

bırakabilirsiniz. Bu özelliği, örneğin aşağıdaki amaçlar için 

kullanabilirsiniz: 

- Hatalı bir sensörün okuma değerlerinin geçersiz olarak 

işaretlenmek üzere uzaktan değiştirilmesi. 

- Bir bakım işlemi sırasında bütün sensör okuma değerlerinin 

işaretlenmesi. 

İşaretlemeyi değiştirmek için hizmet bağlantısında aşağıdaki 

komutları kullanın: 

111 _____________________________________________________________________________


enable 

disable 

enable 

Ölçüm girdilerini/sensörleri etkinleştirir 

disable 

Ölçüm girdilerini/sensörleri devre dışı bırakır 

Measurement name Lizard’da ölçümün adı 

NOT 

Birden fazla giriş kanalı kullanan sensörlerde, her bir ölçüm için ayrı 

komut girmeniz gerekir. Örneğin, QMH sıcaklık ve bağıl nem 

sensörünün TA ve RH ölçümlerini ayrı ayrı kontrol etmeniz gerekir. 

Örnekler: 

>\ disable RHMeasQMH102_1 

>\ disable TAMeasQMH102_1 

>\ disable WMS302_1 

>\ enable PWD22_1 

Komutların başarıyla uygulanması üzerine, yanıt aşağıdaki gibi olur: 

Successfully disabled 

veya 

Successfully enabled 

Bunun dışındaki yanıtlar bir hata gösterir. 

Ölçüm girişi devre dışı kaldığında: 

- Durum dışında bütün çıkış değerleri tanımlanmamış değerlere 

sahip olur. 

- Sensör durumu disabled olur; sensor durumlarının listesini 

100. sayfada Tablo 19’da bulabilirsiniz. 

- Değer durumu INVALID ve NOT AVAILABLE olur. 

Günlüğe Alma Alanında Yer 

Açılması 

Bir günlük dosyası, logdel (günlük sil) komutu ile silinebilir: 

logdel 

112 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

logdel 

group_id 

YYMMDD 

Belli bir günlük grubuna ait günlük dosyalarını silmek 

için uygulanan komut 

Günlük grubunun adı, bir başka deyişle L0, L1, L2, vb. 

Günlük dosyalarının silineceği son tarih 

Örnek: 

/ > logdel L2 d070910 

Günlük sistemindeki bütün verileri silmek için, LOGFSERASE yazın. 

Bu komut, Flash bellek içeriğini tamamen silerek QML günlükçüsünü 

tekrar başlatır. Yeni günlük verileri için yer açmak bakımından bu 

komut gereklidir. 

DİKKAT 

Bir kur dosyasında değişiklik yaparken, günlük belleğinin kesinlikle 

LOGFSERASE komutu ile silinmesi önerilir. İlk önce, yeni bir kur 

dosyası yükleyerek, bu dosyanın düzgün çalıştığından emin olunuz. 

Günlük belleğinden gerekli bilgilerin tamamını aldığınızdan emin 

olduktan sonra günlük belleğini siliniz. 

Veri Günlüğü Dosyalarıyla Çalışma 

Günlüğe alınan verileri görmenin en uygun yolu, AWS Client 

yazılımını kullanmaktır. Bu işlemi yapabilmek için, hizmet bağlantısı 

açmanız, dosyaları QML günlükçüsünden bilgisayarınıza indirmeniz 

ve bu dosyaları CSV (Virgülle Ayrılan Değer) formatına 

dönüştürmeniz gerekir. Bu dönüştürümü bitirdikten sonra, dosyaları 

doğrudan AWS Client yazılımı veya örneğin Microsoft Excel'de 


Dosyaları indirebilmeniz için QML günlükçüsüne bağlantı kurmanız 

gerekir. Bu bağlantıyı, File menüsünde Connect seçeneğini seçerek 

veya araç çubuğundaki Bağlantı aç düğmesini tıklatarak 

kurabilirsiniz. Bağlantı açma hakkında daha fazla bilgiyi, 88. sayfada 

Hizmet Bağlantısı Açılması bölümünde bulabilirsiniz. 

Günlük Dosyalarının İndirilmesi 

QML günlükçüsünden günlük dosyalarını indirmek için, aşağıdaki 

adımları takip edin: 

1. Maintenance menüsünde, önce Log File (Günlük Dosyası) ve 

daha sonra Download from Logger seçeneğini seçin. QML 

günlükçüsünden indirilebilir durumdaki günlük dosyalarının 

113 _____________________________________________________________________________


listesi gelir (bakınız sonraki sayfada Şekil 65). Dosyalar, günlük 

grubuna göre düzenlenir. Her bir günlük grubu, kur dosyasında 

tanımlandığı şekilde özel parametreler içerir. Bir harici bellek 

kartı kullanıyorsanız, External (Harici) seçeneğini işaretleyin ve 

gerekirse harici bellek kartında kullanılacak olan dizini girin. 

Şekil 65 İndirilebilir Durumdaki Günlük Dosyaları Listesi 

2. İndirmek istediğiniz dosyaları listede bu dosyaların adını 

tıklatarak seçin. Arka arkaya birden çok dosya seçecekseniz, 

listedeki ilk dosyayı tıklatın, daha sonra SHIFT tuşunu basılı 

tutarak, listedeki son dosyayı tıklatın. Listede dosyaları arka 

arkaya değil de rasgele seçecekseniz, CTRL tuşuna basıp bu 

tuşu tuşu basılı halde tutarak seçmek istediğiniz her bir öğeyi 

tıklatın. Listedeki dosyaların tamamını seçmek için, CTRL+A 

tuş kombinasyonunu kullanın. Select files to download 

(İndirilecek dosyaları seç) listesinde indirmek istediğiniz 

dosyanın adını tıklatın. İndirmek için seçtiğiniz bir dosyayı 

indirmekten vazgeçtiyseniz, o dosya üzerindeki seçimi, dosya 

adını tıklatarak kaldırabilirsiniz. 

3. Log File Storage Directory (Günlük Dosyası Depolama Dizini) 

alanına ilgili yolu girerek, indirdiğiniz günlük dosyalarını 

saklayacağınız klasörü seçin. Bu işlemi, Browse'u tıklatıp 

indirdiğiniz günlük dosyalarını saklayacağınız klasörü tarayarak 

da yapabilirsiniz. 

4. İndirme seçeneklerini ayarlamak için, Settings’i tıklatın. 

Sonraki sayfada Şekil 66’da gösterilen Log File Download 

Settings (Günlük Dosyası İndirme Ayarları) penceresi açılır. 

114 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

NOT 

Şekil 66 Log File Download Settings Penceresi 

Dönüştürülen günlük dosyalarının tarih-saat formatları, AWS Client 

dil seçeneklerinde belirtilmiş olan tarih-saat formatlarına bağlıdır. 

5. Yukarıda Şekil 66’da görüntülenen penceredeki seçenekler ile 

seçeneklerin kullanımları ise aşağıda Tablo 22’de 


Tablo 22 Günlük Dosyası İndirme Seçenekleri 

Seçenek 

Convert to CSV (CSV 

Formatına dönüştür) 

Merge log files of same 

group (Aynı grubun 

günlük dosyalarını 

birleştir) 

Delete local file after 

conversion 

(Dönüştürme sonrası 

yerel dosyayı sil) 

Separate date and time 

columns (Tarih-saat 

sütunlarını ayır) 

Remote File - Delete 

after conversion (Uzak 

Dosya - Dönüştürme 

sonrası sil) 

Overwrite (Üstüne yaz) 

Skip (Geç) 

Stop downloading 

(İndirmeyi durdur) 

Açıklama 

Günlük dosyalarını CSV formatına dönüştürür 

Aynı günlük grubuna ait tarihleri farklı günlük 

dosyalarını birleştirir. Bu seçeneği kullanmak için, 

Convert to CSV seçeneği seçilmiş olmalıdır. 

İndirilen ikili günlük dosyalarını bu dosyalar CSV 

formatına dönüştürüldükten sonra siler. Bu 

seçeneği kullanmak için, Convert to CSV 

seçeneği seçilmiş olmalıdır. 

Günlük dosyası tarih-saat dizisini, günlük 

girişlerinin tarih-saati için ayrı sütunlara 

dönüştürür. Bu seçeneği kullanmak için, Convert 

to CSV seçeneği seçilmiş olmalıdır. 

QML günlükçüsünden indirilen günlük dosyasını 

o dosya indirildikten sonra siler. Bu seçenek 

seçildiğinde, QML günlükçüsünde depolama için 

yer açılacaktır. 

Bilgisayarınızdaki günlük dosyası indirme 

klasöründe aynı adda bir günlük dosyası zaten 

varsa yeni dosyayı o dosyanın üstüne yazar 



varsa aynı adı taşıyan yeni dosyayı indirme 

sırasında geçer 



varsa, seçili günlük dosyalarının indirilmesini 

durdurur 

115 _____________________________________________________________________________


NOT 

İndirme ayarları bilgisayarınızda kayıtlıdır. Sonuç olarak, ileride 

yapacağınız indirmelerde otomatik olarak bu ayarlar kullanılacaktır. 

6. İndirme seçeneklerinizi kaydedin ve Save'i tıklatarak günlük 

dosyası seçim penceresine dönün. 

7. Download’u seçerek günlük dosyalarını indirmeye başlayın. Bir 

indirme durumu iletişim kutusu görüntülenir (bakınız aşağıda 

Şekil 67). İndirme işlemini iptal etmek istiyorsanız, Cancel’ı 

tıklatın. Dosyalar indirildikten sonra, Close’u tıklatarak indirme 

durumu iletişim kutusunu kapatıp ana menü penceresine 

dönebilirsiniz. İndirilen günlük dosyaları, Log File Storage 

Directory’de tanımlanan klasöre yerleştirilir. 

Şekil 67 Log File Download Progress İletişim Kutusu 

İndirilen Günlük Dosyalarının CSV 

Formatına Dönüştürülmesi 

AWS Client’a ikili formatta indirilmiş olan günlük dosyalarını CSV 

formatına dönüştürmek için CSV'ye dönüştürme işlevini 

kullanabilirsiniz. 

NOT 

Dönüştürülen günlük dosyalarının tarih-saat formatları, AWS Client 

dil seçeneklerinde belirtilmiş olan tarih-saat formatlarına bağlıdır. 

İndirilen günlük dosyalarını dönüştürmek için, aşağıdaki adımları 

takip edin: 

116 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

1. Maintenance menüsünde, önce Log File ve daha sonra 

Convert seçeneğini seçin. QML günlükçüsüne indirilen günlük 

dosyalarının listesi, aşağıda Şekil 68’de gösterildiği gibi gelir. 

Şekil 68 Dönüştürülebilir Durumdaki Günlük Dosyaları Listesi 

2. Conversion Source (Dönüştürüm Kaynağı) çerçevesinde 

Browse’u tıklatıp, dönüştürülecek günlük dosyalarını içeren 

klasörü tarayarak günlük dosyası dönüştürüm kaynağını seçin. 

3. Conversion Target (Dönüştürüm Hedefi) alanına ilgili yolu 

girerek günlük dosyası dönüştürüm hedefi klasörünü seçin. Bu 

işlemi, Browse'u tıklatıp hedef klasörü tarayarak da 

yapabilirsiniz. 

4. Dönüştürmek istediğiniz dosyaları listede bu dosyaların adını 

tıklatarak seçin. Arka arkaya birden çok dosya seçecekseniz, 

listedeki ilk dosyayı tıklatın, daha sonra SHIFT tuşunu basılı 

tutarak, listedeki son dosyayı tıklatın. Listede dosyaları arka 

arkaya değil de rasgele seçecekseniz, CTRL tuşuna basıp bu 

tuşu tuşu basılı halde tutarak seçmek istediğiniz her bir öğeyi 

tıklatın. Listedeki dosyaların tamamını seçmek için CTRL+A 

tuş kombinasyonunu kullanın. Dönüştürmek için seçtiğiniz bir 

dosyayı dönüştürmekten vazgeçtiyseniz, o dosya üzerindeki 

seçimi, dosya adını tıklatarak kaldırabilirsiniz. 

5. Dönüştürme seçeneklerini ayarlamak için, Settings’i tıklatın. 

Sonraki sayfada Şekil 69’da gösterilen Log File Conversion 

Settings (Günlük Dosyası Dönüştürme Ayarları) penceresi 

açılır. 

117 _____________________________________________________________________________


Şekil 69 Log File Conversion Settings 

6. Yukarıda Şekil 69’da görüntülenen penceredeki seçenekler ile 

bu seçeneklerin kullanımları aşağıda Tablo 23’te 


Tablo 23 Günlük Dosyası Dönüştürme Seçenekleri 

Seçenek 

Merge log files of same 

group 

Delete local file after 

conversion 

Separate date and time 

columns 

Açıklama 

Aynı günlük grubuna ait tarihleri farklı günlük 

dosyalarını birleştirir 

İndirilen ikili günlük dosyalarını bu dosyalar CSV 

formatına dönüştürüldükten sonra siler 

Günlük dosyası tarih-saat dizisini, günlük 

girişlerinin tarih-saati için ayrı sütunlara 

dönüştürür 

NOT 

CSV’ye dönüştürme ayarları bilgisayarınızda kayıtlıdır. Sonuç olarak, 

ileride yapacağınız CSV’ye dönüştürmelerde otomatik olarak bu 

ayarlar kullanılacaktır. 

7. Dönüştürme seçeneklerinizi kaydedin ve Save'i tıklatarak 

günlük dosyası seçim penceresine dönün. 

8. Convert’i tıklatarak, seçili dosyaları CSV formatına 

dönüştürün. Dönüştürülen günlük dosyaları, Conversion 

Target alanında tanımlanan klasöre yerleştirilir. 

Günlük Dosyalarının Otomatik 

Olarak İndirilmesi 

AWS Client yazılımını otomatik indirme modunda çalıştırabilirsiniz. 

Bu mod, günlük dosyalarını kullanıcı tarafından tanımlanmış bir 

zamanlamaya göre otomatik olarak indirmenizi sağlar. 

Otomatik indirme moduna geçebilmeniz için bir zamanlama 

oluşturmanız zorunludur. Bu işlemi, açılan pencerede Settings - Auto 

Download (Ayarlar-Otomatik İndirme) seçeneğini seçerek 

yapabilirsiniz. Auto Download Settings (Otomatik İndirme Ayarları) 

penceresi, sonraki sayfada Şekil 70’te gösterilmektedir. 

118 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Bu pencerede, bağlanacağınız istasyonları, indireceğiniz günlük 

dosyalarını ve bunları ne zaman indireceğinizi, nereye 

kaydedeceğinizi ayarlayabilirsiniz. 

NOT 

Otomatik indirme işlevini etkinleştirebilmeniz için AWS Client’ın 

sürekli çalışıyor olması gerekmektedir. Buna ek olarak, bir seri hat 

bağlantısını kullanıyorsanız, COM portu boş ve AWS Client’a 

atanmış olmalıdır. 

Şekil 70 Auto Download Settings Penceresi 

Yukarıda Şekil 70’te görüntülenen penceredeki seçenekler ile bu 

seçeneklerin kullanımları aşağıda Tablo 24’te açıklanmaktadır. 

Tablo 24 Auto Download Settings Penceresi Ayarları 

Seçenek 

Address book entry 

(Adres defteri girişi) 

Polling frequency 

(Yoklama sıklığı) 

Açıklama 

Günlük dosyalarının indirileceği QML 

günlükçüsünü belirtir 

Günlük dosyalarının indirilme sıklığını belirtir. 

Karşılıklı olarak özel seçenekler aşağıda 

açıklanmaktadır: Never (Asla). AWS Client 

günlük dosyalarını asla indirmeye çalışmaz. 

Daily (Her Gün). Günlükler, seçilen bir 

istasyondan belli bir saatte her gün indirilir. 

Weekly (Haftalık). Günlükler, seçilen 

119 _____________________________________________________________________________


istasyondan haftanın belli bir günü belli bir 

saatte her hafta indirilir. Bu seçenek 

seçildiğinde, Poll day (Yoklama günü) alanı 

etkinleşir. Bu alan, Pazar’dan (Sun) 

Cumartesi’ye (Sat), değerleri kabul eder. 

Monthly (Aylık). Günlükler, seçilen istasyondan 

bir ayın bir gününde belli bir saatte her ay 

indirilir. Bu seçenek seçildiğinde, Poll day alanı 

etkinleşir. Bu alan, 1’den 28’e, değerleri kabul 

eder. Ayın son günü (Last day of month), 

aralıktaki son değerdir. 

Download Logs from 

(Günlükleri şuradan 

indir) 

Günlüklerin indirileceği zaman dilimini belirtir. 

Şu seçenekler vardır: Current day (İçinde 

bulunulan gün). Previous day (Önceki gün). 

Last week (Geçen hafta). All files (Tüm 

dosyalar). 

From memory 

(Bellekten indir) 

QML günlükçüsündeki, günlüklerin indirileceği 

depolama ortamını belirtir. Şu seçenekler vardır: 

Internal (Dahili). Günlükler, QML 

günlükçüsünün dahili belleğinden indirilir. 

External (Harici). Günlükler, günlükçüye takılan 

harici bellek kartından indirilir. /Ext/. Harici 

bellek kartındaki, günlüklerin indirileceği dizini 

belirtir. 

Poll day 

Poll time (Yoklama 

zamanı) 

Load all log groups 

(Tüm günlük gruplarını 

yükle) 

Download groups 

(Grupları indir) 

Storage directory 

(Depolama dizini) 

Convert to CSV 

Polling frequency için Weekly seçilirse ilgili 

haftada günlüklerin indirileceği günü gösterir. 

Polling frequency için Monthly seçilirse, ilgili 

ayda günlüklerin indirileceği günü gösterir. 

Gün içinde, günlüklerin indirileceği zaman 

dilimini belirtir. Zaman formatı, Options 

penceresinde Locale parametresi ile belirlenir. 

Saat ve dakika bilgisi ayrı ayrı verilip yukarı ve 

aşağı ok yön tuşlarıyla ayarlanabilir. 

Bu onay kutusu işaretlendiğinde, Download 

logs from alanı için seçilen zaman diliminden 

bütün gruplar indirilir. 

İndirilecek günlük gruplarını eklemeniz ve 

çıkarmanıza izin verir. 

Bilgisayarınızda, günlüklerin indirileceği dizini 

belirtir. 

İndirilen günlük dosyalarını CSV formatına 

dönüştürür. CSV formatı, günlüklerin, örneğin 

Microsoft Excel’de görüntülenmesini sağlar. Şu 

seçenekler vardır: Merge log files of the same 

group. Aynı günlük grubuna ait tarihleri farklı 

günlük dosyalarını birleştirir. Delete local files 

after conversion. İndirilen ikili günlük 

dosyalarını bu dosyalar CSV formatına 

dönüştürüldükten sonra siler. Separate date 

and time columns. Günlük dosyası tarih-saat 

120 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Delete remote file after 

download (İndirdikten 

sonar uzak dosyayı sil) 

Existing log file (Var 

olan günlük dosyası) 

dizisini, günlük girişlerinin tarih-saati için ayrı 

sütunlara dönüştürür. 

QML günlükçüsünden indirilen günlük dosyasını 

o dosya indirildikten sonra siler. Bu seçenek 

seçildiğinde, depolama için günlükçüde yer 

açılacaktır. 

Var olan günlük dosyalarının nasıl ele 

alınacağını gösterir. Şu seçenekler vardır: 

Overwrite: Bilgisayarınızdaki günlük dosyası 

indirme klasöründe aynı adda bir günlük 

dosyası zaten varsa yeni dosyayı o dosyanın 

üstüne yazar. Skip: Bilgisayarınızdaki günlük 

dosyası indirme klasöründe aynı adda bir 

günlük dosyası zaten varsa aynı adı taşıyan 

yeni dosyayı indirme sırasında geçer. Skip 

downloading (İndirmeyi geç): 


dizininde aynı adda bir günlük dosyası zaten 

varsa, seçili günlük dosyalarının indirilmesini 

durdurur. 

Zamanlama ve diğer parametreleri ayarladıktan sonra, Save’i tıklatın. 

Yoklama tetikleninceye kadar uygulama boş modunda (idle) bekler. 

Yoklama sırasında, uygulama otomatik olarak bir istasyona bir hizmet 

bağlantısı açarak kullanıcı tarafından tanımlandığı şekilde günlük 

dosyalarını indirir. İndirme sürecinde, bir ilerleme durumu iletişim 

kutusu gelir; bakınız sonraki sayfada Şekil 71. 

NOT 

Otomatik indirmeyi başarıyla tamamlamanız için, AWS Client’ın ya 

yoklama sırasında herhangi bir QML günlükçüsüyle açık bağlantısı 

olmamalı ya da bir açık bağlantı varsa, söz konusu bağlantı yalnızca 

Auto Download Settings penceresinde belirtilmiş olan günlükçüyle 

kurulmuş olmalıdır. Bir başka günlükçüyle açık bağlantı varsa, söz 

konusu bağlantının kapatılmayacağı ve otomatik indirmenin başarıyla 

tamamlanmayacağını aklınızdan çıkarmayın. 

NOT 

AWS Client, yoklama sırasında, günlükçüye kalibrasyon komutu gibi 

bir komutun gönderilmesini gerektiren bir işlem yapıyorsa otomatik 

indirme işlemi gerçekleşmeyecektir. 

121 _____________________________________________________________________________


Şekil 71 Otomatik İndirme İlerleme Durumu 

Günlük dosyalarının indirilmesi tamamlandığında, bağlantı kapatılır 

ve uygulama, önceden zamanlanmış yeni bir yoklama olayı 

tetikleninceye kadar boş modda beklemeye devam eder. 

Otomatik İndirmelerin Durumunun 

İzlenmesi 

Gerçekleştirdiğiniz otomatik indirmelerin durumunu Auto Download 

Status (Otomatik İndirme Durumu) penceresinden izleyebilirsiniz. 

Maintenance menüsünde, Log files - Auto Download Status 

(Günlük dosyaları - Otomatik İndirme Durumu) seçeneğini 

seçtiğinizde, aşağıda Şekil 72’de gösterilen Auto Download Status 

penceresi gelir. 

Şekil 72 Auto Download Status Penceresi 

122 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

Otomatik indirme ayarlarıyla tetiklenen her bir indirmeyle ilgili 

olarak, aşağıda Tablo 25’te açıklanan bilgiler görüntülenir. 

Tablo 25 Auto Download Status Penceresi Alanları 

Seçenek 

Event (Olay) 

Poll time 

Frequency 

(Sıklık) 

Logs from 

(Günlükleri 

şuradan indir) 

Completed 

(Tamamlandı) 

Entry (Giriş) 

File count (Dosya 

sayısı) 

Bytes (Bayt) 

Açıklama 

İndirme durumu. Şu seçenekler vardır: OK (TAMAM): 

Otomatik indirme başarıyla tamamlandı. Failed 

(Başarısız): Otomatik indirme başarısız. Cancelled 

(İptal): Otomatik indirme iptal. 

Otomatik indirmenin başlangıç zamanı. 

İndirme için ayarlanmış olan Polling frequency değeri. 

Günlüklerin indirildiği zaman dilimi. 

İndirme bitiş zamanı. 

Günlüklerin indirildiği istasyon. 

İndirilen günlük dosyası sayısı. 

İndirme büyüklüğü. 

Harici Bellek Kartının Kullanılması 

NOT 

Harici bellek kartı, dahili günlük dizininden kopyalanan veya taşınan 

günlük dosyalarını saklamak için kullanılır. Harici bellek kartındaki 

veriler terminal bağlantısı ile veya bellek kartını boş bir kartla 

değiştirmek suretiyle alınabilir. 

Kompakt Flash bellek kartı biçimlendirilmemişse, kullanımdan önce 

biçimlendirilmelidir. 

MAWS 6.00 ve üstü sürümlerde, harici bellek kartınızı Windows 

yüklü bir bilgisayarda biçimlendirmeniz önerilir. Kullanılacak dosya 

sistemi FAT’tır (FAT32 değil). Ayrıca, hızlı biçimlendir seçeneği 

kullanılmamalıdır. 

QML günlükçüsünde CF kartını biçimlendirmek için kartı 

günlükçünün CF yuvasına takınız. EXTFSERASE komutunu 

uygulayın. Kart biçimlendirildikten sonra, kartı yuvadan 

çıkarabilirsiniz. 

İşlemlerde herhangi bir kesintiye neden olmadan verilerin alınması 

için harici bellek kartı QML günlükçüsünden çıkarılabilir. Günlükçü, 

verileri dahili günlük dizininden harici bellek kartına gece yarısında 

kopyalar. Varsayılan zaman, 00:00:30’dur. Günlükçünün kapağında 

harici bellek kartının soluna doğru bulunan LED, veriler yazılırken 

sürekli ışıkla yanar. 

123 _____________________________________________________________________________


DİKKAT 

Veriler yazılırken harici bellek kartı QML günlükçüsünden 

çıkarılmamalıdır, aksi takdirde veriler kaybolabilir. Varsayılan 

olarak, veriler bellek kartına her gün saat 00:00:30’da aktarılır. 

QML günlükçüsüne yeni bir bellek kartı takıldığında, yazılım kartın 

kullanıma hazır olup olmadığını denetler. Bellek kartının durumu bir 

LED ile gösterilir. Aşağıda Tablo 26, LED’in farklı yanıp sönme 

sıklıklarını ve gösterdiği kart durumlarını vermektedir. 

Tablo 26 LED Yanıp Sönme Sıklıkları ve Kart Durumu 

Seçenekleri 

Yanıp sönme sıklığı 

Kart durumu 

Uzun-uzun 

Kart sorunsuz 

Sürekli 

Veriler yazılıyor 

5 saniyeliğine kesik kesik Kart biçimlendirilmemiş veya bozuk 

Harici Bellek Kartından Otomatik 

Silme 

Günlük grubuna özgü bir ayar olan, Lizard Kur Yazılımında belirtilen, 

Number of days to preserve log files (Günlük dosyalarının 

korunacağı gün sayısı) ayarı da, harici bellek kartına saklanan 

dosyaları etkiler. Bu ayarın işlevleri dahili günlük belleğinin 

işlevleriyle aynıdır: 

- Seçili değerden [days] daha eski dosyalar otomatik olarak silinir. 

- Dosyalar silinmez, bir başka deyişle otomatik temizleme işlevi 

devre dışıdır. 

Dosyalar harici bellek kartına kaydedilirken, dahili bellek, içinde 

bulunulan güne ait günlük dosyalarının saklanması için çalışma 

belleği işlevi görür. Bu çalışma dosyaları, yazma için yeni dosyalar 

oluşturulduğunda her gün gece yarısından hemen sonra harici karta 

aktarılır. 

QML Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması 

QML günlükçüsü, Reset komutu uygulanarak tekrar başlatılır. 

Günlükçüyü hemen veya belli bir sürenin sonunda tekrar 

başlatabilirsiniz. Günlükçüyü tekrar başlatmak için, aşağıdaki adımları 

takip edin: 

1. Maintenance menüsünde, Reset seçeneğini seçin. 

124 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

2. Reset menüsünde, günlükçünün tekrar başlatılması için iki 

seçenek bulunur: 

1. Günlükçüyü hemen tekrar başlatmak için, Immediate’i 

(Hemen) tıklatın. Günlükçü tekrar başlatılır. 

2. Günlükçüyü belli bir sürenin sonunda tekrar başlatmak için, 

Delayed’i (Gecikmeli) tıklatın. Delayed Reset (Gecikmeli 

Tekrar Başlatma) komut istemi gelir. 

Şekil 73 Delayed Reset Komut İstemi 

1. Reset delay (s) (Tekrar Başlatma Gecikme Süresi) alanına, 

dolduğunda günlükçüyü tekrar başlatacağınız süreyi (saniye 

cinsinden) girin. Belirtilen süre dolduğunda günlükçü tekrar 

başlatılacaktır. 

2. OK’yi tıklatın. Günlükçü, bir önceki adımda belirtilen sürenin 

sonunda tekrar başlatılacaktır. 

Tekrar başlatma işlemi tamamlandığında ve kur dosyası sorunsuz 

çalıştığında, AWS Client terminal penceresine Setup running ok 

(Kur sorunsuz çalışıyor) iletisi gelir ve günlükçü tekrar kullanıma 

hazırdır. 

Tekrar Başlat (Reset) Düğmesinden 

Tekrar Başlatma 

AWS Client’ı kullanarak QML günlükçüsünü tekrar başlatmanın 

alternatif bir yolu, günlükçüyü tekrar başlat düğmesinden tekrar 

başlatmaktır. Tekrar başlat düğmesi yukarıda Şekil 74’te 1 ile 

gösterilen düğmedir. 

125 _____________________________________________________________________________


Şekil 74 QML Günlükçüsü Tekrar Başlat Düğmesi 

Bir kısa tekrar başlatma (tekrar başlat düğmesine çabuk şekilde 

basılması), günlükçüyü komut uygulayarak tekrar başlatma ile aynı 

şekilde tekrar başlatır ve programı tekrar çalıştırır. Bir uzun tekrar 

başlatma (tekrar başlat düğmesine basılarak düğmenin birkaç saniye 

basılı halde tutulması) ise programı bir boş kur ile birlikte tekrar 

başlatır. Bir boş kur, bir kur dosyasını çalıştırmaz. 

Boş kur, kur dosyası hatalıyla ve bir terminal bağlantısı açılmasına 

izin vermiyorsa yararlı olabilmektedir. Boş kur çalıştığında, QML 

günlükçüsü iletişim parametreleri varsayılan değerlerine geri yüklenir: 

COM0, 9600, N, 8, N, 1. 

Terminal Bağlantısı Komut Başvurusu 

Komut 

altitude 

battery 

cd 

chmod 

Close 

copy 

del 

dir 

disable 

enable 

errors 

EXTFS 

ftp 

Tablo 27 Komut Kümesi 

Açıklama 

altitude (rakım) [meters]. İstasyonun mevcut rakımını görmek için, altitude 

yazın. Rakımı değiştirmek için, altitude ve deniz yüzeyinden yükseklik 

cinsinden yeni istasyon rakımını yazın. 

battery (pil) [capacity], QML günlükçüsünün dahili denetimi için gerekli olan 

dahili pilin kapasitesini ayarlar. Kabul edilen değerler, 1.2...24 Ah’dir. Pil 

durumunu görmek için, battery yazın. battery komutu yalnızca dahili pil 

için uygulanır. Bu hususu aklınızdan çıkarmayın. 

cd , güncel dizini değiştirir. cd /, kök dizine dönmenizi sağlar. 

Bir dizin düzeyine çıkmak için cd .. komutunu uygulayın. 

chmod , dosya erişimi öz niteliklerini değiştirir: okuma 

(r), yazma (w) ya da uygulama (x). Kur dosyası 

"Basic/Advanced/Lowpower" (Temel/Gelişmiş/Güç Tutumu), rwx öz 

niteliklerine sahip olmalıdır. 

Terminal bağlantısını kapatır. 

copy [destination file], bir dosyayı bir başka yere kopyalar. 

del [filename], belirtilmiş bir dosyayı siler. Yalnızca yazma (w) 

erişim öz niteliğine sahip dosyalar silinebilir (bakınız chmod komutu) 

dir [file/path] [/F], dizin dosyaları ve alt dizinlerin bir listesi ile kullanılan ve 

boş disk alanını görüntüler. Dosya bilgileri, ad, erişim öz nitelikleri, saattarih 

ve boyutu bilgilerinden oluşur. 

disable , ölçüm girişi veya sensörü devre dışı 

bırakır. 

enable , ölçüm girişi veya sensörü etkinleştirir. 

errors (hatalar) [clear]. Etkin hataları görmek için, errors yazın. Etkin 

hataları temizlemek için, errorsclear yazın. Errors, yazılımda hatalı bir 

durumun olduğunu gösterir. 

EXTFS . Bir Kompakt Flash kartı biçimlendirmek 

için, EXTFSERASE yazın. Kart bilgilerini görüntülemek için, EXTFSINFO 

yazın. UNUTMAYIN! Bu komut büyük harflerle yazılmalıdır. 

ftp [destination] [interface] 

[options]. QML günlükçüsüne/günlükçüsünden dosyaları taşır veya FTP 

sunucusu bağlantısını sınar. QML günlükçüsüne bir dosya indirmek için, 

ftpget yazın. QML günlükçüsünden FTP 

sunucusuna bir dosya yüklemek için, ftpput 

126 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

help 

ipconfig 

LASTVAL 

logdel 

LOGFS 

loggo 

yazın. FTP sunucusu bağlantısını sınamak için, ftptest 

yazın. user:password parametreleri, FTP sunucusu için 

kullanıcı adı ve şifredir. source parametresi, QML günlükçüsü ya da FTP 

sunucusundaki kaynak dosyanın adıdır. İsteğe bağlı bir parametre olan 

destination parametresi, hedef dosyanın adıdır. İsteğe bağlı bir parametre 

olan interface parametresi, FTP bağlantısı için kullanılacak arayüzün 

adıdır. 

help [command...], bir komut söz dizimini görüntüler. Kullanılabilir 

komutların tamamını listelemek için, help yazın. 

ipconfig. Açık bütün ağ arayüzlerinin IP konfigürasyonunu gösterir. Bu 

komut parametre içermemektedir. 

LASTVAL [F(orce id)] [S(ensor status)], herhangi bir 

doğrulamadan önce, ölçülmüş olan değer ile doğrulama sırasında oluşan 

durumu gösterir. Doğrulanmış olan değer, Lizard’da tanımlanan sinyal adı 

verildiğinde gösterilir. 

logdel , en son verilen tarihten daha 

eski tarihli olan bir dosyayı/dosyaları siler. 

LOGFS , günlük sistemindeki bütün verileri siler 

ve QML günlükçüsünü tekrar başlatır. UNUTMAYIN! Bu komut büyük 

harflerle yazılmalıdır. 

loggo , tanımlanmış günlük grubunun günlüğe alınma işlemini 

başlatır. 

logshow logshow [start (YYMMDDHH)] [count] [itemno1 itemno2 ...]. 

logshowL1, içinde bulunulan günün bir satırını gösterir; logshowL1 40, 40 

satır gösterir; logshowL1 40 3, 3. öğenin 40 satırını gösterir; logshowL1 

050618 10, 18.06.2005 tarihinden itibaren 10 satır gösterir. 

logshownext 

logshowprev 

logstatus 

logstop 

md 

move 

net 

netif 

ntp 

logshownext (sonraki günlüğü göster) [count]. logshow 

komutundan sonra, bu komut, sonraki günlük girişlerini görüntülemek için 


logshownext (önceki günlüğü göster) [count]. logshow 

komutundan sonra, bu komut, önceki günlük girişlerini görüntülemek için 


logstatus , günlüğe alma durumunu ve tanımlanmış günlük 

grubunun değişkenlerini gösterir. Parametreleri olmadan uygulandığında 

bütün günlük gruplarının durumlarını gösterir. 

logstop , tanımlanmış günlük grubunun günlüğe alınma 

işlemini durdurur. 

md , bir dizin oluşturur. Örnek: md/Ext/logdata. 

move (taşı) [destination file], bir dosyayı bir başka yere 

kopyalar ve kaynak dosyayı siler. 

net . Ağ istatistikleri veya uyarılarını gösterir 

ve isteğe bağlı olarak bunları temizler. Ağ istatistikleri veya uyarılarını 

görüntülemek için, netstatistics veya netwarnings yazın. İstatistikleri veya 

uyarıları temizlemek için, netstatisticsclear yazın. 

netif [open | close ]. Konfigüre edilmiş bütün ağ 

arayüzlerini görüntülemek için, parametreleri olmadan netif yazın. Belirli bir 

arayüzü açmak için, netifopen yazın. Burada, ifname, arayüzün 

adıdır. Belirli bir arayüzü kapatmak için, netifclose yazın. 

ntp [maxroundtrip] [interface]. Uzak NTP 

sunucusu saatine uygun olarak QML günlükçüsünün saatini ayarlar veya 

NTP sunucusu bağlantısını sınar. QML günlükçüsünün saatini ayarlamak 

için, ntpset yazın. NTP sunucusu saatini görüntülemek için, 

ntpshow yazın. Bağlantıyı sınamak için, ntptest yazın. 

İsteğe bağlı bir parametre olan port parametresi, bağlantı için kullanılacak 

olan portu tanımlar; varsayılan port, 123’tür. İsteğe bağlı bir parametre olan 

127 _____________________________________________________________________________


open 

paramset 

ping 

pslevel 

rd 

rep 

reset 

serial 

roundtrip parametresi, sunucu zamanını isteme ile sunucunun yanıtı 

arasında izin verilen azami süreyi milisaniye cinsinden tanımlar. İsteğe 

bağlı bir parametre olan interface parametresi, NTP bağlantısı için 

kullanılacak arayüzün adıdır. 

Bir terminal bağlantısı açar. 

paramset [ []]. Bütün parameter kümelerini 

listelemek için, parametreleri olmadan paramset yazın. Belirli bir kümedeki 

bütün parametrelerin değerlerini görüntülemek için, paramset yazın. 

Bir kümedeki bir parametrenin değerini görüntülemek için, paramset 

yazın. Bir kümedeki bir parametrenin değerini ayarlamak için, 

paramset yazın. 

ping . Bir ana makineye erişimi, o 

ana makinenin IP adresi veya DNS adı temelinde sınar. 

pslevel [meters]. Basınç sensörünün güncel seviyesini görmek için, 

pslevel yazın. Basınç sensörünün seviyesini değiştirmek için, pslevel ve 

istasyon rakımından metre cinsinden yeni basınç sensörü seviyesini yazın. 

rd , bir dizini kaldırır. 

rep , bir raporun içeriğini görüntüler. Örnek: repMyRep0. 

reset [delay (seconds)], QML günlükçüsünü tekrar başlatır (sıcak 

başlatma). Tekrar başlatma zamanı belirtilmezse, günlükçü hemen tekrar 

başlatılır. 

serial [ ]. 0 no’lu portun ayarlarını 

görmek için, serial0 yazın. Ayarları değiştirmek için, serial0 ve yeni 

parametreleri yazın. Örnek: serial 0 9600 N 8 1. Kullanılabilir 

aralıklar/seçenekler: Speed 300-19200, Parity N/O/E, Bits 7/8, Stop 0/1. 

SLEEP Sistemi, güç tutumu moduna ayarlar. İstasyonu bir süreliğine (en fazla 1 

ay) depoladığınızda güç tüketimini azaltmak için SLEEP komutunu 

kullanın. Sistemi normal çalışma moduna döndürmek için yağış ölçerin 

“kaşığına” hafifçe vurun. Tekrar başlat düğmesine basıldığında da sistem 

normal çalışma moduna dönecektir. UNUTMAYIN! SLEEP komutu büyük 


sname 

spclear 

spset 

SYSINFO 

time 

timezone 

userlevel 

verify 

sname [station_name]. Mevcut istasyonun adını görmek için, sname 

yazın. Adı değiştirmek için, sname ve yeni adı yazın. İstasyonun adı bir 

sayı ile başlıyorsa veya bir boşluk içeriyorsa, ad, tırnak içinde yazılmalıdır. 

Örnek: sname “Vaisala MAWS”. 

spclear , bir statik parametreyi veya bütün parametreleri 

temizler. UNUTMAYIN! Bu komut QMS101 ve QMN101'in duyarlık 

ayarlarını temizler ve genellikle gerekli bir komut değildir. 

spset [parameter] [value], bir statik parametreye bir değer ayarlar. Statik 

parametrelerin bir listesini görmek için, spset yazın. UNUTMAYIN! 

Genellikle, bu komut gerekli bir komut değildir. 

SYSINFO, sistem bilgilerini görüntüler. UNUTMAYIN! Bu komut büyük 


time [HH MM SS YY MM DD]. Güncel zamanı görmek için, time yazın. 

Güncel zamanı değiştirmek için, time ve yeni zamanı yazın. Örnek: time14 

10 00. Güncel tarihi değiştirmek için, time ve yeni saat-tarihi yazın. Örnek: 

time14 10 00 98 12 31. 

timezone [hours], UTC’ye göre saat farkını ayarlar. Saat dilimini görmek 

için, timezone yazın. Saat dilimini ayarlamak için, örneğin timezone2 

yazın. 

userlevel [level ]. Bu komut, sisteme yetkisiz girişleri önlemek 

için kullanılır. Kabuk komutlarının yanı sıra sistem verilerine erişim için üç 

adet şifre korumalı erişim düzeyi sağlar. Varsayılan olarak, kullanıcı 

düzeyleri devre dışıdır. 

verify (doğrula) [destination file], iki dosyayı karşılaştırır. 

128 _____________________________________________________________________________

Bölüm 4_____________________________________________________________________ İşletim 

warnings 

winddircal0 

zr 

zs 

Dosyalar farklıysa, aşağıdaki ileti gelir: Error: Files are different 

warnings [clear] Etkin uyarıları görmek için, warnings yazın. Etkin 

uyarıları temizlemek için, warnings clear yazın. Warnings, yazılımda 

sorunlar olduğunu gösterir. Bu konu hakkında detaylı bilgileri 130. sayfada 

Arıza Giderme Bölümünde bulabilirsiniz. 

winddircal0 [direction]. Rüzgar okunu hizalamak için derece cinsinden 

yönü ayarlar. Örneğin, winddircal0360 (north) yazın. 

Zmodem receive. Bu komut, kur dosyasını QML günlükçüsüne aktarırken 

kullanılır. 

zs . Zmodem iletişim kuralını kullanarak (AWS Client işlevi 

yerine kullanılır), QML günlükçüsüne bir dosya gönderir. 

NOT 

Aşağıdaki komutlar, joker karakter kullanımına izin verir: chmod, 

dir, del, copy, move, verify, zs. 

Örnek: 

copy /log/L2*.* /Ext/log_L2copy 

NOT 

Dosya komutlarını (dir, del, copy, move, verify), CTRL+C tuş 

kombinasyonunu kullanarak iptal edebilirsiniz. 

129 _____________________________________________________________________________

Bölüm 5 ___________________________________________________________ Lizard Kur Yazılımı 

BÖLÜM 5 

LİZARD KUR YAZILIMI 

MAWS Lizard Kur Yazılımı, var olan kur dosyasını değiştirmek ve 

yeni kur dosyaları oluşturmak için kullanılır. 

Lizard Kur Yazılımı hakkında detaylı bilgileri Vaisala HydroMet Veri 

Toplama Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 2 ve 3’te bulabilirsiniz. 

130 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

BÖLÜM 6 

BAKIM 

Bu bölümde, MAWS, sensörler ve aksesuarların temel bakımı 

hakkında bilgiler verilmektedir. Sensör bakımı hakkında detaylı 

talimatları ilgili sensörün Kullanım Kılavuzunda bulabilirsiniz. 

Olağan Bakım ve Kalibrasyon 

Periyodik bakımın amacı, sensörleri çalışır ve emniyetli durumda 

tutmak, ölçümleri güvenilir kılmak, kalibrasyon ihtiyacını tanımlamak 

ve sistemin kullanım ömrünü uzatmaktır. 

Normal şartlar altında, MAWS sistemi çok az bakıma ihtiyaç duyar. 

Bakım ihtiyacı, MAWS sisteminize bağlı olan sensörlere göre oluşur. 

DİKKAT 

MAWS günlükçüsünün kasasını koşullar uygun olmadığında, örneğin 

hava yağmurluysa veya ortam tozluysa, açmayınız. Genellikle, 

sensörlerin onarımının sahada yapılması uygun olmaktadır. 

Periyodik olağan bakım görevleri şunları içerir: kontrol; temizleme; 

bütün sistem elemanlarını servise alma; hasarlı veya yıpranmış 

parçaları onarma ya da değiştirme. 

Bakım, sadece bu konuda eğitim almış bir bakım teknisyeni tarafından 

yapılmalıdır. Bakım teknisyeni, sisteme aşina olmalı ve sistemin her 

bir parçasının nasıl çalıştığını bilmelidir. Buna ek olarak, bakımın 

başarılı şekilde tamamlanması için gerekli aletler ve test ekipmanı 

hazır olmalıdır. 

131 _____________________________________________________________________________


Yüksek kaliteli sensörler ve sistemde, olağan bakım görevlerinin çoğu 

montaj sahasında yapılabilir. Bazı cihazlar ile ileri kalibrasyon ve 

onarımlar, sensörlerin doğru kalibrasyonun yapılabilmesi için 

laboratuara gönderilmesini gerektirmektedir. Sistem parçalarının 

sistemin kurulu olduğu yerden çıkarılması gereken durumlarda takip 

edilecek en iyi yol, yedek parçaların bir envanterini tutmaktır. 

Böylece, kullanıcı bir parçayı kalibrasyonu yapılmış bir parçayla veya 

sensörle tek bir seferde değiştirebilecektir. Özellikle kalibrasyon için 

üreticiye gönderilmesi gereken sensörlerde bu yol takip edilmelidir. 

Bakımdan önce, yapılacak bakımın başarılı olması için belli 

hazırlıkları yapmak gerekir. Bunlar aşağıda verilmektedir: 

- Programlı bakım öncesinde, tesisin nasıl çalıştığı hakkında bilgi 

edinilmesi. 

- Önceki bakım sırasında yapılan bakım çalışmaları hakkında bilgi 

edinilmesi. 

- Gerekli aletlerin tamamının hazır edildiğinden emin olunması. 

Bakım aletleri, sistem konfigürasyonuna göre değişse de aşağıda 

asgari bulundurulması gereken aletlerin bir listesi verilmektedir: 

- Bir diz üstü bilgisayar, tam şarjlı birden çok pille birlikte. 

- MAWS işletim yazılımı sürümü, MAWS Lizard Kur Yazılımı ve 

Vaisala AWS Client yazılımının en son işletim sürümleri. 

- Bakım yapılacak istasyonda kullanılan konfigürasyon dosyası. 

- Gerekli bütün sistem dokümanları. 

- MAWS Terminal kablosu (QMZ101). 

- El aletleri; tornavida, lokma anahtar, pense, tel makası ve izolasyon 

sıyırıcılar. 

- Sayısal multimetre. 

- Temiz bez, temizlik solüsyonu ve temizlik fırçası. 

- Yağlama yağı. 

- Tutmayı önleyici bileşik. 

- Emniyet kemeri, kuleye çıkmak gerekiyorsa. 

- Düzenli olarak değiştirilmesi gereken bütün parçalar. 

- Onarılan ve kalibrasyonu yapılanla değiştirilecek olan bütün 

sensörlerin bir listesinin çıkarılması. 

132 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Genel Kontrol 

- Sinyal kabloları ve ana kablolar, konnektörler ve bağlantıları 

kontrol edin. 

- Mahfazaların contalarını kontrol edin. 

- Bütün topraklama telleri, pabuçlar, vb.yi kontrol edin. 

- Mekanik tertibat, cıvata, somun, vb.yi kontrol edin. 

- Aşınma olup olmadığını kontrol edin. Gerekirse onarın. 

NOT 

İyi kalitede doğru aletleri kullanınız. 

Kablo Bakımı 

Kablolarda kopma, koruyucu kaplama veya kablo konnektörlerinde 

çatlak, ayrıca bükülmüş, hasarlanmış veya yanlış dizilmiş pinler olup 

olmadığını kontrol edin. Ayrıca, biriken kir, toz, kum veya yaprakları 

temizleyin. 

QML201 Veri Günlükçüsünün Bellenim 

Yazılımının Güncellenmesi 

Vaisala tarafından yayınlanan yeni özellikleri kullanabilmek için 

günlükçünün yazılımını güncellemeniz gerekir. 

NOT 

Günlükçünün yazılımını sadece Vaisala istediğinde güncelleyiniz. 

Günlükçünün yazılımını güncellemek için: 

1. Yükleyici program loader.exe ve MAWS yazılımı bin.mot’un 

bilgisayarınızda aynı klasörde yüklü olup olmadığını kontrol 

edin. 

2. Varsayılan olarak, loader.exe uygulaması, bilgisayarınızın 

COM1 portunu kullanır. COM1 portunu kullanmak için, 

aşağıda yazılı adımlardan 1. adımı, bu portu kullanmayacaksanız 

3. adımı takip edin. 

NOT 

Yazılımı MAWS'ye yüklemek için bilgisayarınızda COM1’den farklı 

bir COM portu kullanılıyorsa, yazılımı yüklemek için bir .bat dosyası 

oluşturmanız gerekir. Bakınız aşağıda 3. adım. 

133 _____________________________________________________________________________


1. Bakım terminal kablosunu MAWS sisteminin COM0 portuna 

ve bilgisayarınızın COM1 portuna bağlayın. 

2. Bakım terminal kablosunu MAWS sisteminin COM0 portuna 

ve bilgisayarınızın boşta olan herhangi bir COM portuna 

bağlayın. Örneğin, boş COM portu COM3 ise, Notepad’i 

kullanarak .bat dosyasını oluşturun. Bakınız aşağıda Şekil 75. 

3. .bat dosyasındaki -s115200 parametresi bit hızını (varsayılan bit 

hızı 38400’dür), -pCOM3 parametresi ise iletişim portunu 

(varsayılan iletişim portu COM1’dir) gösterir. 

Şekil 75 Notepad’de .bat Dosyasının Oluşturulması 

4. Yazılımı yüklemesi için seri portu boşa almak amacıyla 

MAWS’a kurulan terminal bağlantılarını kapatın. 

5. Diğer Windows programlarının tamamını kapatın. 

6. Yazılımı yüklemek için: 

1. Bilgisayarınızın COM1 portunu kullanıyorsanız, Command 

Prompt (Komut İstemi) penceresini açın ve dizini, loader.exe ve 

bin.mot’un bulunduğu klasör olarak değiştirin. loader 

(yükleyici) yazarak ENTER’a basın. Command Prompt 

penceresine Waiting iletisi gelir. 

2. Başka bir iletişim portunu kullanıyorsanız, 2.b. no’lu adımda 

oluşturulan .bat dosyasını uygulayın. Command Prompt 

penceresine Waiting iletisi gelir. 

3. Tekrar başlat düğmesine basarak günlükçüyü tekrar başlatın. 

4. Command Prompt penceresinde belli süre Erasing iletisi 

göründükten sonra pencereye Loading iletisi gelir. Bir 

yükleme hatası iletisi alırsanız, 2. adımdan başlayarak işlemi 

tekrar deneyin. 

5. Birkaç dakika sonra ekrana, Loading 100 % iletisi gelir. 

6. Program var olan kurulumla tekrar başlatılır ve MAWS 

çalışmaya hazırdır. MAWS’ı uzun tekrar başlat ile tekrar 

başlatırsanız, program boş bir kur dosyası ile başlatılır. 

Günlükçüye yazılım yüklerken sorunlar yaşıyorsanız, örneğin 

yükleme kesiliyor Load Error -1 iletisi alıyorsanız, Command 

134 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Yedek Parçalar 

Rüzgar Sensörleri 

Prompt dışında diğer Windows programlarının tamamını kapatarak 

tekrar deneyin. 

Bu şekilde bir yükleme hatası, özellikle de bir diz üstü bilgisayar 

kullanıyorsanız, bozuk bir bin.mot dosyası veya güç tutumu 

özelliklerinden kaynaklanıyor olabilir. 

Yedek Parçaların Sipariş Edilmesi 

Tam yedek parça listesi veya yedek parçalar ya da isteğe bağlı 

birimlerin siparişi için bölgenizdeki Vaisala temsilcisiyle temas 

kurunuz. 

WAA151 Anemometreleri 

Şekil 76 WAA151 Anemometresi 

Yukarıda Şekil 76'da görünen rakamlar şunları ifade etmektedir. 

1 = Kepçe çarkı tertibatı 

2 = Sensör şaftı 

3 = Alt gövde 

135 _____________________________________________________________________________


WAA151, optoelektronik, hızlı yanıt veren, düşük eşikli bir 

anemometredir. Kepçe çarkı tertibatında bulunan üç konik kepçe 75 

m/s’ye kadar çıkan işletim aralığının tamamında mükemmel 

doğrusallık sağlar. 

Şaft tünelindeki ısıtma elemanı, soğuk havalarda yatakların sıcaklığını 

donma sıcaklığının üstünde tutar. Bu eleman, nominal olarak, 10 W 

ısıtma gücü verir. Isıtma gücünü +4 °C’nin altında olacak şekilde 

ayarlamak için sensörün çapraz kolunda bir termostat anahtarının 

kullanılması önerilir. 

Periyodik Bakım 

Tablo 28 Anemometre Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Temizleme 

Yıllık 

Gerekli Bakım 

Kepçelerin üzerindeki, kuş pislikleri veya buz gibi 

unsurların meydana getireceği aşırı kirlenme, 

anemometrenin hassaslığını bozar. Gerektiğinde kepçeleri 

temizleyin. 

Anemometrenin bilyalı yataklarını ve rüzgar okunu kontrol 

edin. Kepçe çarkı veya rüzgar oku rahat dönmüyorsa ya da 

gürültülü çalışıyorsa, yataklar mutlaka değiştirilmelidir. 

WAA151 Anemometresinin Yataklarının 

Değiştirilmesi 

Bilyalı yatakları sadece eğitimli bir teknisyen değiştirmelidir. 

WAA151’in bilyalı yataklarını değiştirmek için aşağıdaki prosedürü 

takip edin, ayrıca 138. sayfada Şekil 77’ye bakın. 

1. Bir 2 mm allen anahtarıyla kepçe tespit vidasını sökün. Kepçe 

çarkı tertibatını çıkarın. 

2. Bir 22 mm anahtarla konnektörün altıgen somununu gevşetin. 

DİKKAT 

Konnektör pinlerini bükmemeye dikkat edin. 

3. Bir 22 mm anahtarla sensör gövdesinin altındaki üç adet tava 

başlı vidayı gevşetin. Alt gövde tertibatını dışarıya doğru 

dümdüz çekerek çıkarın. 

4. Bir 7 mm anahtarla ara vidalarını gevşeterek ısıtma elemanı 

çıkışının bağlantısını kesin. 

5. Baskılı devre kartını, optik bağlayıcı ile birlikte çıkarın. 

136 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

DİKKAT 

Konnektörü eğriltmeyiniz ya da bükmeyiniz. Aksi takdirde, pinler 

kırılabilir. 

6. Bir 2 mm allen anahtarıyla akım kesici diskin tespit vidasını 

gevşeterek diski çıkarın. 

7. Dış tespit bileziğini (ince ağızlı pense (narrow-pointed) 

kullanarak) çıkarın. 

8. Ara bileziğini çıkarın. 

9. Şaftın altındaki iç tespit bileziğini (ince ağızlı pense kullanarak) 

çıkarın. 

10. Alt yatağı çıkarın. 

11. Şaftı üst gövdeden dışarıya doğru itin. 

12. Şaftı dışarıya doğru çektikten sonra üst yatağı çıkarın. 

NOT 

Yeni bilyalı yatakları kullanırken dikkat ediniz. Bilyalı yatakları 

şaftın üstüne düşürmeyiniz veya şafta doğru zorlayarak itmeyiniz. 

Sensörü tekrar monte etmek için, yukarıdaki adımları tersten başlayarak 

takip edin. Ayraç içinde verilen rakamlar 138. sayfada Şekil 77'ye atıf 

yapmaktadır. 

DİKKAT 

Akım kesici disk dişlerinin optik bağlayıcıyla temas etmesini 

önleyiniz. Optik bağlayıcının tabanı ile diskin dişleri arasında 1 ila 2 

mm boşluk olmalıdır. 

1. Akım kesici diskin montajını tamamlayıncaya kadar önceki 

adımları tersten başlayarak takip edin. 

2. Akım kesici diski (7), şafta geri bağlayın. Diski, diskin dişleri 

devre kartı üzerindeki optik bağlayıcıya (6) temas etmeyecek 

şekilde yerleştirin. Vidayı sıkın. 

3. Isıtma elemanı çıkışını (5) devre kartına bağlayın. Devre kartını 

yerine yerleştirerek ara vidalarıyla (5) sıkın. 

NOT 

Alt gövde tertibatını yerleştirirken, O halkasının üst ve alt gövde 

arasına doğru yerleştiğinden emin olunuz. Tekrar montajdan önce O 

halkalarının yenileriyle değiştirilmesi önerilir. 

137 _____________________________________________________________________________


4. Alt gövde tertibatını (4) dikkatli şekilde yerine yerleştirin. 

Sensörün tabanındaki üç adet vidayı (3) sıkın. Büyük O 

halkasının (14) sensörün üst ve alt gövdesi arasına doğru 

yerleştiğinden emin olun. Her açtıktan sonra O halkasının 

yenisiyle değiştirilmesi önerilir. Ayrıca, konnektörün O 

halkasının (14) yerine doğru biçimde oturduğunu kontrol edin. 

5. Konnektörün altıgen somununu (2) sıkın. 

6. Fişi sensör gövdesindeki konnektöre takın. Çapraz kolun 

üzerindeki sensör gövdesini üç vidayla sıkın. 

7. 7. Kepçe tertibatını sensör gövdesine monte edin. Tespit vidasını 

sıkın. 

DİKKAT 

Isıtma direnç elemanı özel aletler olmadan çıkarılamaz. Oluşabilecek 

hasarları önlemek için, ısıtma elemanın sadece üretici tarafından 

değiştirilmesi önerilir. 

Sonraki sayfada Şekil 77'de görünen rakamlar şunları ifade 

etmektedir: 

1 = Kepçe çarkı tertibatı 

2 = Konnektörün altıgen somunu 

3 = M6x16 DIN7991 (3 adet) 


5 = Ara vidası (3 adet) 

6 = Baskılı devre kartı (PCB) 

7 = Akım kesici disk 

8 = Dış tespit bileziği, gövde 

9 = Ara bileziği 

10 = İç tespit bileziği, şaft 

11 = Bilyalı yataklar 

12 = Şaft ve Üst gövde tertibatı 


14 = O halkası, 2 adet 

138 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Şekil 77 WAA151 Anemometresinin Kurgusu 

139 _____________________________________________________________________________


DİKKAT 

Isıtma direnç elemanı özel aletler olmadan çıkarılamaz. Oluşabilecek 

hasarları önlemek için, ısıtma elemanın sadece üretici tarafından 

değiştirilmesi önerilir. 

WAV151 Rüzgar Okları 

WAV 151, karşı dengeli, düşük eşikli optoelektronik bir rüzgar 

okudur. Bir 6 bit GRİ kod diskinin her yanındaki 6 adet kutba kızıl 

ötesi LED'ler ile fototransistörler takılıdır. Rüzgar okunun döndürdüğü 

disk, fototransistörlerin aldığı kodda değişiklikler yapmaktadır. Kod 

5.6° adımlarla değişmekte, kodlamada herhangi bir anlam bulanıklığını 

önlemek için değişiklik bir kerede bir bit ile olmaktadır. 

Şekil 78 WAV151 Rüzgar Oku 

Şaft tünelinde yer alan bir ısıtma elemanı, soğuk havalarda yatakların 

sıcaklığını donma sıcaklığının üstünde tutar. Bu eleman, nominal 

olarak, 10 W ısıtma gücü verir. Isıtma gücünü +4 °C’nin altında 

olacak şekilde ayarlamak için sensörün çapraz kolunda bir termostat 

anahtarının kullanılması önerilir. 

Yukarıda Şekil 78'de görünen rakamlar şunları ifade etmektedir. 

1 = Ok tertibatı 

2 = Sensör şaftı 


140 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 


Tablo 29 Rüzgar Oku Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 


Okların üzerindeki, kuş pislikleri veya buz gibi unsurların 

meydana getireceği aşırı kirlenme, rüzgar okunun 

hassaslığını bozar. Gerektiğinde oku temizleyin. 

Anemometrenin bilyalı yataklarını ve rüzgar okunu kontrol 

edin. Kepçe çarkı veya rüzgar oku rahat dönmüyorsa ya da 

gürültülü çalışıyorsa, yataklar mutlaka değiştirilmelidir. 

WAV151 Rüzgar Okunun Yataklarının 

Değiştirilmesi 

Yatakları sadece eğitimli bir teknisyen değiştirmelidir. WAV151’in 

bilyalı yataklarını değiştirmek için aşağıdaki prosedürü takip edin, 

ayrıca 142. sayfada Şekil 79’a bakın. 

1. Bir 2 mm allen anahtarıyla ok tertibatı tespit vidasını sökün. 

Doğru vida, 142. sayfada Şekil 79’da gösterilen alttaki vidadır. 

Ok tertibatını sökün. 

2. Bir 27 mm anahtarla konnektörün altıgen somununu gevşetin. 

DİKKAT 

Konnektör pinlerini bükmemeye dikkat ediniz. 

3. Bir 7 mm anahtarla sensör gövdesinin altındaki üç adet tava 

başlı vidayı gevşetin. 

4. Alt gövde tertibatını dışarıya doğru dümdüz çekerek çıkarın. 

5. Bir 7 mm anahtarla ara vidalarını gevşeterek ısıtma elemanı 

çıkışının bağlantısını kesin. 

6. Baskılı devre kartını çıkarın. 

DİKKAT 

Konnektörü eğriltmeyiniz ya da bükmeyiniz. Aksi takdirde, pinler 

kırılabilir. 

7. Bir 2 mm allen anahtarıyla kod diskinin tespit vidasını 

gevşeterek diski çıkarın. 

8. Dış tespit bileziğini (ince ağızlı pense) kullanarak) çıkarın. 

9. Ara bileziğini çıkarın. 

141 _____________________________________________________________________________


10. Şaftın altındaki iç tespit bileziğini (ince ağızlı pense kullanarak) 

çıkarın. 

11. Alt yatağı çıkarın. 

12. Şaftı üst gövdeden dışarıya doğru itin. 

13. Şaftı dışarıya doğru çektikten sonra üst yatağı çıkarın. 

Sensörü tekrar monte etmek için, yukarıdaki adımları tersten 

başlayarak takip edin. Ayraç içinde verilen rakamlar 142. sayfada 

Şekil 79'a atıf yapmaktadır. 

1. Kod diskinin montajını tamamlayıncaya kadar önceki adımları 

tersten başlayarak takip edin. 

2. Kod diskini (7), şafta geri bağlayın. Diski, devre kartı üzerindeki 

optik bağlayıcıya (6) temas etmeyecek şekilde yerleştirin. Kod 

diskinin tespit vidasını sıkın. 

NOT 

Yeni bilyalı yatakları kullanırken dikkat ediniz. Bilyalı yatakları 

şaftın üstüne düşürmeyiniz veya şafta doğru zorlayarak itmeyiniz. 

DİKKAT 

Kod diskinin optik bağlayıcıyla temas etmesini önleyiniz. 

NOT 

Alt gövde tertibatını yerleştirirken, O halkasının üst ve alt gövde 

arasına doğru yerleştiğinden emin olunuz. Tekrar montajdan önce O 

halkalarının yenileriyle değiştirilmesi önerilir. 

3. Isıtma elemanı çıkışını baskılı devre kartına bağlayın. Baskılı 

devre kartını yerine yerleştirerek ara vidalarıyla (5) sıkın. 

4. Alt gövde tertibatını (4) dikkatli şekilde yerine yerleştirin. 

Sensörün tabanındaki üç adet vidayı (3) sıkın. Büyük O 

halkasının (14) sensörün üst ve alt gövdesi arasına doğru 

yerleştiğinden emin olun. Ayrıca, konnektörün O halkasının (14) 

yerine oturduğunu kontrol edin. Her açtıktan sonra O halkasının 

yenisiyle değiştirilmesi önerilir. 

5. Konnektörün altıgen somununu (2) sıkın. 

6. Fişi sensör gövdesindeki konnektöre takın. Çapraz kolun 

üzerindeki sensör gövdesini üç vidayla sıkın. 

142 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

7. Ok tertibatını sensör gövdesine monte edin. Tespit vidasını 

sıkın. 

Şekil 79 WAV151 Rüzgar Okunun Kurgusu 

143 _____________________________________________________________________________


Önceki sayfada Şekil 79'da görünen rakamlar şunları ifade etmektedir: 

1 = Ok tertibatı 

2 = Konnektörün altıgen somunu 

3 = M6 x 16 DIN7991 (3 adet) 


5 = Ara vidası (3 adet) 

6 = Baskılı devre kartı (PCB) 

7 = Kod diski 

8 = Dış tespit bileziği, gövde 

9 = Ara bileziği 

10 = İç tespit bileziği, şaft 


12 = Şaft ve Üst gövde tertibatı 


14 = O halkası, 2 adet 

Ultrasonik Rüzgar Sensörleri 

WMT50 Ultrasonik Rüzgar 

Sensörleri 

Doğru ölçüm sonuçları almak için, WMT50 Ultrasonik Rüzgar 

Sensörü kirlendiğinde temizlenmelidir. Rüzgar çeviricileri üzerinde 

biriken yapraklar veya buna benzer maddeler temizlenmelidir. 

Sensörün yumuşak deterjanla nemlendirilmiş yumuşak, tiftiksiz bir 

bezle dikkatli biçimde temizlenmesi önerilir. 

DİKKAT 

Rüzgar çeviricileri temizlerken azami dikkat gösterilmelidir. 

Çeviriciler ovulmamalı veya eğriltilmemelidir. 

Tablo 30 WMT50 Sensörlerinin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 


Sensörü toz ve kirden temizleyin. 

Hassaslık testi yapın. Hassaslık testi başarılı olmazsa, 

kalibrasyon/onarım için sensörü Vaisala’ya gönderin. 

144 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

WS425 Ultrasonik Rüzgar 

Sensörleri 


Sensörün hassaslığı, iki faktörün doğru olmasına bağlıdır: 

1. Ultrasonik verici ile alıcı arasındaki mesafe. Bu, çevirici 

kolunun doğruluk ölçümünün yapılmasını gerektirir. 

2. Zaman referansı için bir kristal osilatör kullanan uçuş müddeti 

ölçüm devresi. 

NOT 

İletişim devresi, kristal osilatörü bit hızı üreteci için kullanır. Seri 

iletişim modlarını kullanıyorsanız ve osilatör hassaslığını 

kaybetmişse, sensör iletişimi durdurur. Sonuç olarak, sensör, hatalı 

zamanlamanın oluşturduğu hatalı değerleri gönderemez. 

RS-232 işletim modlarını kullanıyorsanız, sensör iyice bozularak 

hassaslığı etkilemeden, sensörde yavaş yavaş bozulma olup 

olmadığını tespit etmek için sensörü periyodik olarak kontrol edin. 

Testi ya sahada ya da laboratuarda yapın. Periyodik test için, üç sonik 

yolun her birinde, yerleşik 10 dB sonik zayıflatıcılar bulunan, yankı 

yapmayan küçük bir odacık olan “margin verifier” kullanılır. 

“Margin verifier”, sonraki sayfada Şekil 80'de gösterilmektedir. 

Testte aşağıdaki durumlar doğrulanır: 

- Çeviricinin kolunun doğruluğu; çünkü bir kol bükükse “verifier” 

yerine yerleştirilemez; 

- Verici çıkış gücü; 

- Verici ve alıcı çeviricisinin verimliliği; 

- Alıcının duyarlığı; 

- Herhangi bir vericiden herhangi bir alıcıya doğru akustik yan ses 

olup olmadığı; 

- Elektrik yan ses; 

- Otomatik kazanç eşik dedektörleri. 

Test, rüzgar hızı arttıkça sinyal:gürültü oranı düştüğünden sensörün 

yüksek rüzgar hızlarında çalışacağını göstermektedir. Rüzgar hızı 

arttıkça, türbülans da akustik gürültüyü artırır. Aynı zamanda, 

çeviricilerin etrafında oluşan akustik lensler (hava basıncı 

değişimlerinden dolayı) alınan sinyali azaltır. 

145 _____________________________________________________________________________


“Margin verifier” sinyal:gürültü oranını sensörün izin verdiği en 

yüksek rüzgar hızında gerçekleşecek oranın biraz altına indirdiğinden, 

"verifier"da sıfır rüzgar hızı okunması, yüksek rüzgar hızlarında 

hassas okuma gerçekleştiğini gösterir. 

Test aşağıdaki adımlardan oluşur: 

1. “Margin verifier”ı üç çeviricinin üzerinden kaydırın (bakınız 

aşağıda Şekil 80). 

2. Açık alan koşullarında, sensör ve "margin verifier"ın üstünü 

örterek rüzgar akımını sıfırlayın. 

3. Sensör, “margin verifier” yerinde takılı halde 0,5 mil/s (0,22 

m/sn) değerinin altında bir değer göstermelidir. 

Tablo 31 WS425 Sensörlerinin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 


Sensörü toz ve kirden temizleyin. 

Hassaslık testi yapın. Hassaslık testi başarılı olmazsa, 

kalibrasyon/onarım için sensörü Vaisala’ya gönderin. 

Şekil 80 Margin Verifier 

146 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

NOT 

Sıfır doğrulayıcı testi sırasında bazı rasgele veri numuneleri 

kaybolabilmektedir. Ancak, bu durum, sensörün hatalı olduğunu 

göstermez. 

Sıcaklık ve Bağıl Nem Sensörü 

QMH102 


Kullanım durumu ve istenen hassaslık derecesine bağlı olarak, 

sıcaklık ve bağıl nem probunun düzenli aralıklarla kalibrasyon ve 

bakımı yapılmalıdır. Okumaların geçerliliği yıllık olarak kontrol 

edilmelidir. 

Sıcaklık ve Bağıl Nem problarının bakım ve kalibrasyonu kolaydır. 

Sensör, bir prob kafası ile kablolu bir tutamaktan oluşur. Kalibrasyon 

elektroniğinin tamamı prob kafasında bulunur. Prob kafası sonraki 

sayfada Şekil 147’de gösterildiği gibi tutamaktan telleri ayırmadan 

çıkarılabilir. Ölçüme hemen devam etmek istiyorsanız, çıkardığınız 

probun yerine kalibrasyonu yapılmış bir prob takabilirsiniz. Sonuç 

olarak, ölçüm sadece 1 dakikadan daha az bir süre için kesintiye 

uğramış olur. 

Tablo 32 HMP45 Serisinin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 

Yıllık 


Sıcaklık ve nem ölçümü doğrulaması 

Gerekirse nem ölçümü kalibrasyonu. Kalibrasyon ihtiyacı, 

müşterinin hassaslıkla ilgili gereksinimlerine göre belirlenir. 

Sıcaklık/Nem Membran Filtresinin kontrolü ve gerekirse 

değiştirilmesi. 

147 _____________________________________________________________________________


Şekil 81 Prob Bakımı 

Yukarıda Şekil 81'de görünen rakamlar şunları ifade etmektedir. 

1 = Ayar şeritleri: W = ıslak, D = kuru, (T = sıcaklık, sadece fabrika 

kullanımı için) 

2 = Probu hava geçirmez yapmak için kullanılacak O halkası 

HUMICAP®180 Nem Sensörünün Değiştirilmesi 

Filtrenin vidasını sökün. Hasarlı sensörü çıkararak yeni bir 

HUMICAP®180 nem sensörünü takın. Sensörü dikkatli taşıyın. 

Probu, iki noktalı bir kalibrasyon prosedürü kullanarak kalibre edin. 

Nem Kalibrasyonu 

Hassaslık derecesi yüksek iki noktalı bir kalibrasyon için, Vaisala 

HMK15 kalibrasyon cihazını ve doymuş tuz solüsyonları kullanın. Bu 

konu hakkında detayları ilgili Kılavuzda bulabilirsiniz. 

Kalibrasyonu yapmanın en kolay yolu, prob kafası için HMH40- 

MAWS Tutamaklı HMI41 Göstergesini kullanmaktır. Bu ayarlar 

sadece bağıl nem için olup, sıcaklık değerleri görüntülenmez. Bu 

hususu aklınızdan çıkarmayın. 

148 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Şekil 82 HMH40-MAWS Tutamağı 

Kalibrasyon cihazı ve prob kafasını, bu ikisinin sıcaklıklarının 

eşitlenebilmesi için en az 4 saat süreyle aynı yerde bırakın. Probun 

plastik ızgarasının vidasını sökün. 

D ve W ile işaretli şerit potansiyometreleri ayarlayarak önce kuru olan 

ucun (%50 RH) 

kalibrasyonu yapılır. Potansiyometreler bir koruyucu tapa altına 

yerleştirilmiştir. Potansiyemetreleri ayarlamak için bir 2,5 mm (0,1 

inç) seramik bıçak ağzı kullanın. 

NOT 

Sıfır noktasının kalibrasyonu azot (N2) içinde yapılıyorsa, 0,008 V 

minimum çıkış sinyali, %0,8 RH bağıl neme karşılık gelir. 

Tablo 33 

Sıcaklık [°C] 15 20 25 30 35 

LiCl [%RH] 

1 

11.3 11.3 11.3 11.3 

NaCl [%RH] 75.6 75.5 75.3 75.1 74.9 

K2SO4 [%RH] 97.9 97.6 97.3 97.0 96.7 

1 

LiCl solüsyonunu +18 °C (64 °F)’nin altındaki sıcaklıklarda kullanmayın/depolamayın aksi takdirde 

solüsyonun nem dengesi kalıcı olarak değişebilir. 

D ve W ayarları birbirini etkileyebileceğinden, alt uçtaki nem okuma 

değerini tekrar kontrol edin. Gerekirse, doğru okuma değeri gelinceye 

kadar hem alt hem üst nem noktalarında ayarlamaları tekrar yapın. 

149 _____________________________________________________________________________


Hava Basıncı Sensörü 

PMT16A 


Normal işletim şartları altında, PMT16A çok az bakıma ihtiyaç duyar. 

- Basınç portunu temiz tutun. Sahayı her ziyaretinizde basınç 

portunu kontrol edin. 

- Basınç değerlerini kalibre edilmiş bir portatif standardıyla her yıl 

karşılaştırın. 

Tablo 34 PMT16A Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 


Basınç portunu kontrol edin ve temizleyin. 

Basınç değerlerini kalibre edilmiş standardıyla karşılaştırın. 

Gerekirse, sensörü ayarlayın. Tekrar ayarlama ihtiyacı, 

müşterinin hassaslıkla ilgili gereksinimlerine göre belirlenir. 

Kalibrasyon 

MAWS yazılımı, PMT16 sensörünün tek noktalı saha kalibrasyonu 

için kullanılacak araçları sağlar. 

Gerekli teçhizat aşağıda gösterilmektedir: 

- Terminal yazılımı olan bir diz üstü bilgisayar; 

- Seyahat standardı barometre (örneğin Vaisala PTB220TS); 

- QMZ101 terminal kablosu (MAWS'la beraber verilir). 

Kalibrasyon prosedürü: 

1. Terminal kablosunu MAWS’ın COM0 portuna ve 

bilgisayarınızdaki kullanılabilir bir I/O portuna bağlayarak 

MAWS’a terminal bağlantısı kurun. 

2. Her iki basınç sensörünü de aynı seviyede yerleştirin. 

150 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

NOT 

Referans barometre okumasını rüzgarın etkilemediğinden emin olun. 

3. Referans barometre değerini okuyun. 

4. Bu referans değeri MAWS’a verin. 

5. Tip: PMT16CAL1003.7 (referans okuma değeri, 1003.7 hPa) 

6. MAWS’ın verdiği okuma değerlerini kontrol edin. 

7. Değer = referans okuma değeri 

8. Ölçülen değer = MAWS tarafından ölçülen değer 

9. Ofset = ölçülen değer - referans okuma değeri 

10. Gerekirse kalibrasyonu tekrarlayın. 

11. Close komutunu tıklatarak terminal bağlantısını kapatın. 

Yağış Ölçer 

RG367 


Güvenilir ve doğru ölçüm için Vaisala, yağış ölçere her gidildiğinde 

aşağıdaki kontrollerin yapılmasını önerir. 

NOT 

Yağış ölçer AWS günlükçüsüne bağlıysa ve günlükçü çalışıyorsa, 

kepçeyi boşaltmayınız. 

1. Huni ve filtrede hasar veya tıkanma olup olmadığını kontrol 

edin. Yılın belli dönemlerinde huni üzerinde yapraklar 

birikebilir, ayrıca biriken kir ve tozlar filtreyi tıkayarak akış 

hızını önleyerek veya azaltarak alttaki kovalara sadece küçük 

damlalar halinde akış olmasına yol açabilir. Filtre tüpünün uç 

başlığı çıkarılarak hunideki yapraklar kolayca alınabilir ve filtre 

kolayca temizlenebilir. Filtreyi dikkatle çıkarın ve temizleyin. 

Filtreyi ve başlığı değiştirin. 

2. Yağış ölçerin dengede olduğunu kontrol edin. Sabit duran bir 

yağış ölçerin, küçük yer hareketleri, saldırı veya küçük bir 

parmak dokunuşuyla kolayca eğilebileceği bilinmelidir. 

151 _____________________________________________________________________________


3. Kovadaki kirleri temizleyin. 

4. Bazı zamanlar yağış ölçer kayıt yapmayabilir veya günlükçüyle 

yağış ölçerin bağlantısı kopabilir. Böyle durumlarda, kovanın 

denge kolunun gerginliği kontrol edilmelidir. Kova, merkez 

konumunda dengelenmeye çalışılarak bu işlem çok kolay 

şekilde yapılabilir. Bu yapılamıyorsa, işiniz çok zor olacaktır. 

Kova kolayca dengeye oturuyorsa, kovayı yakından inceleyerek 

pivot pin ve kova tüplerinde herhangi bir kir veya aşınma olup 

olmadığını kontrol edin. 

Tablo 35 Yağış Sensörlerinin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 

Yıllık 

Yıllık 

Yıllık 


Huni ve filtrede hasar veya tıkanma olup olmadığını kontrol 

edin. 

Yağış ölçerin dengede olduğunu kontrol edin. 

Kovadaki kirleri temizleyin. 

Yağış ölçerin etrafındaki ağaçları budayın. Budama, 

ağaçların boyu yağış ölçerin ağız seviyesinden aşağıda 

olacak şekilde olmalıdır. 

Kovanın denge kolunu kontrol edin. 

NOT 

Yağış ölçer AWS günlükçüsüne bağlıysa ve günlükçü çalışıyorsa, 

kepçeyi boşaltmayınız. 

Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörü 

IRU-9429S 

Ultrasonik Kar Seviyesi Sensörü, ilk kurulumdan sonra çok az bakım 

gerektirir. Sensör kafasının dış kısmı düzenli aralıklarla kontrol 

edilmeli ve gerektiğinde temizlenmelidir. 

Şiddetli fırtınalarda, sensör kar seviyesini algılayamayabilir. Ancak, 

fırtına dindikten sonra, sensör normal çalışmaya devam edecektir. 

152 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Tablo 36 Kar Seviyesi Sensörlerinin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 


Sensörlerin dış yüzeylerini temizleyin. Daima 

mahfaza yüzeyine ve contalara zarar vermeyen 

temizlik ajanları kullanın. 

Güneş Radyasyonu Sensörleri 

EQ08-S Pyranometresi 


EQ08-S sensörü, her türlü havada çalışabilen bir aygıttır. Sensör, ilk 

kurulumdan sonra çok az bakım gerektirir. Sensörün dış kubbesi 

düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve düzenli olarak temizlenmelidir. 

Bazı kurulumlarda, pyranometrenin açıkta kalan kubbesinin, kubbeyi 

çiy noktası sıcaklığının üzerinde tutmak için bir üfleç ile sürekli 

havalandırılması gerekir. 

Kurutma kartuşundaki mavi silis jeli tamamen pembeye döndüğünde 

(normalde bu olay birkaç ay sonra gerçekleşir), jel, aktif madde ile 

değiştirilmelidir. Pembe silis jeli bir fırında 130 C sıcaklıkta tekrar 

aktifleştirilebilecektir. 

Duyarlık zamanla ve radyasyona maruz kaldıkça değiştiğinden, en az 

iki yılda bir fabrikada tekrar kalibrasyon yapılması önerilir. 

Tablo 37 Pyranometrelerin Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 


Sensörün dış kubbesini su veya alkolle 

temizleyin. 

6 ayda bir Silis jeli kurutucusunu değiştirin. 

Yıllık 

Sensörleri tekrar kalibre edin. 

153 _____________________________________________________________________________


UVR1-B UV Pyranometresi 


UVR1-B sensörü, her türlü havada çalışabilen bir aygıttır. Sensör, ilk 

kurulumdan sonra çok az bakım gerektirir. Sensörün dış kubbesi 

düzenli aralıklarla kontrol edilmeli ve düzenli olarak temizlenmelidir. 








Sıklık 

Yıllık 



temizleyin. 


Yıllık 


CSD 3 Güneşlenme Müddeti 

Sensörleri 

CSD3 günüşlenme müddeti sensörü, çok az bakım gerektirir. 

Sensörün cam ve kubbelerini su veya alkolle temizleyin. 








Sıklık 


Yıllık 


temizleyin. 


154 _____________________________________________________________________________

Bölüm 6_____________________________________________________________________ Bakım 

Sıklık 

Yıllık 



Toprak/Yer Sıcaklığı Sensörleri 

QMT103 


QMT103/QMT110 sensörü düzenli bakım gerektirmez. Saha 

onarımlarında sensör tamamen değiştirilir. 

DTR502 Güneş Radyasyonu Kalkanı 

DTR serisi radyasyon kalkanları, doğal havalandırmalı kalkanlar olup, 

hem parçalı hem doğrudan güneş radyasyonu ve yağmura karşı 

koruma sağlarlar. Kalkan malzemesi fiber cam dolgulu polyesterden 

olup, kalkanın dış yüzeyi, ışımayı yansıtması için beyaz renkte, içi ise 

biriken ısıyı emmesi için siyah renktedir. 

Radyasyon kalkanında hasar veya tıkanma olup olmadığını kontrol 

edin. Yılın belli dönemlerinde kalkan üzerinde yapraklar birikebilir, 

böcekler olabilir, ayrıca biriken kir ve tozlar kalkanı tıkayarak rahat 

hava akışını önleyebilir veya azaltabilir. 

Tablo 40 Radyasyon Kalkanının Periyodik Bakımı 

Sıklık 

Yıllık 

Yıllık 


Kalkanın mekanik koşullarını kontrol edin. Gerekirse 

kalkanı değiştirin. 

Kalkanı toz ve kirden temizleyin. Gerekirse tel fırça ve 

yaklaşık %30 oranında hidroklorür asit solüsyonu kullanın. 

155 _____________________________________________________________________________


BÖLÜM 7 

ARIZA GİDERME 

Bu bölümde, yaygın olarak karşılaşılan bazı sorunlar, bu sorunların 

olası nedenleri ile çözümleri hakkında bilgiler verilmektedir. 

Arıza Giderme Prosedürü 

QML günlükçüsü için yapacağınız arıza giderme işlemlerinde, 

aşağıdaki konuları içeren bir arıza bildirimi hazırlayın: 

- Arızanın kaynağı nedir (arızalı olmayan/arızalı olan parça) 

- Arıza nerede görüldü (arızanın yeri ve çevresi) 

- Arıza ne zaman meydana geldi (tarihi, hemen/bir süre sonra/dönem 

dönem/rasgele) 

- Kaç arıza görüldü (sadece bir arıza/aynı veya benzer olan diğer 

arızalar/bir birimde birçok arıza) 

- Ürüne hangi birimler hangi konnektörle bağlıydı 

- Giriş güç kaynağının türü, gerilimi ve aynı güç çıkışına bağlı olan 

diğer parçaların listesi (ışıklar, ısıtıcılar, motorlar, vb.). 

- Arıza görüldüğünde ne yapıldı 

QML günlükçüsü arızalarını gidermek için elinizde aşağıda Tablo 

41'de listelenen aletlerin olduğundan emin olun. 

Tablo 41 Önerilen Arıza Giderme Aletleri 

Alet Listesi 

Terminal kablosu, kur dosyalarının geçerli sürümleri ile AWS Client yazılımı 

yüklü bir diz üstü bilgisayar 

Kasaların anahtarları 

Multimetre 

Düz tornavida, özellikle küçük olanlar 

156 _____________________________________________________________________________

Bölüm 7______________________________________________________________ Arıza Giderme 

Philips tornavida, özellikle küçük olanlar 

Açık uçlu lokma anahtar takımı, farklı boyutlarda 

Allen anahtarı takımı 

Kullanılacak yedek parçalar, yeni bir QML günlükçüsü gibi 

Baret, direği eğerken takılacak 

MAWS sistemi arızalarını gidermek için, aşağıda anlatılan prosedürü 

takip edin. Gerektiğinde detaylar için bu bölümün ilgili maddelerine 

bakın. Arıza giderme işlemlerini yapan kişinin MAWS sisteminin 

nasıl çalıştığını bilen bir kişi olmalıdır. 

1. Kablo bağlantıları ve mekanik yapıyı gözle muayene ederek, 

arızaya neden olmuş olabilecek bir saldırı, kir, yıldırım düşmesi 

veya görünür başka nedenler olup olmadığına bakın. Ayrıca, 

konnektörlerin tamamının doğru bağlandığını kontrol edin. 

Günlükçünün ve kasanın gözle muayenesi ile ilgili detayları 

160. sayfada Gözle Muayene bölümünde (Şekil 84) 


2. MAWS sistemi tamamen bozulmuş görünüyor. 

a. QML201’in yeşil LED'i yanıp sönüyor mu 161. sayfada 

QML Günlükçüsünün İşletim Modunun Belirlenmesi 

bölümüne bakınız. LED yanıp sönmüyorsa aşağıdakileri 

kontrol edin: 

- Günlükçünün EXT-DC girişinde yeterli gerilim (8… 

16 VDC) var mı 

b. Günlükçüye enerji geliyor fakat günlükçü yine de 

çalışmıyor. 

- Terminal kablosunu bağlayarak MAWS Terminal 

yazılımını başlatın. Terminal bağlantısının kurulması 

hakkında detaylı bilgileri 161. sayfada Arıza Giderme 

için Terminal Bağlantısı Kurulması bölümünde 


- Günlükçünün kapağını açarak tekrar başlat düğmesine 

basın. 

164. sayfada QML Günlükçüsünün Tekrar 

Başlatılması bölümüne bakın. Birkaç saniye sonra, 

terminal günlükçü, başlatma iletilerini görüntülüyor 

olmalıdır. 

c. MAWS hiçbir şey göndermiyor (ekranda hiçbir şey 

görünmüyor). 

MAWS’ın enerjisi kesildikten sonra, örneğin 

MAWS’ı ilk kez başlattığınızda, saat-tarihi kontrol 

157 _____________________________________________________________________________


edin. Doğru tarih-saat ayarlanmazsa zamanlanmış 

görevler çalışmaz. 

Kur hatalıdır. Tekrar başlat düğmesine basarak bu 

düğmeyi birkaç saniye basılı halde tutun. MAWS, 

Using blank configuration iletisi ile 

tekrar başlatılır. 

d. Günlükçü normal başlatılıyor fakat başlatma sırasında, 

!Erroneous setup file gibi hata iletileri gönderiyor. 

Kur dosyasını tekrar yükleyin. 

İstasyon parametrelerini ayarlayın. 

Sistemi tekrar başlatın. 

e. Yeni bir kur dosyası yükledikten sonra, MAWS Terminali 

ekranına Unhandled exception number: 39 iletisi 

geliyor. 

Kur dosyası çok fazla hesaplama içeriyor olabilir, bazı 

hesaplamaları kaldırmanız gerekebilir. 

İstatistiki hesaplamalar arasındaki süre çok kısadır, 

hesaplamaları daha az sıklıkta yapmanız gerekebilir. 

Örneğin, sonuçların raporlanma veya günlüğe alınma 

sıklığından daha fazla sıklıkta yaptığınız hesaplamaları 

artık bu şekilde yapmamanız gerekebilir. 

f. İletişim modülleri varsa, enerjiyi keserek modülleri değiştirin. 

Bir seferde bir modülü değiştirin ve hatalı modülü bulmak 

için sistemi tekrar başlatmayı deneyin. 

Sistemi tekrar başlatın. 

3. MAWS, MAWS Terminaline girilen komutları almıyor. 

a. Terminal kablosunu ve doğru terminal kablosunu (QMZ101) 

kullandığınızı kontrol edin. 

b. Terminal bağlantısı açık değildir. 

open yazarak ENTER’a basın. UNUTMAYIN! Komut eksiksiz 

yazılmalı ve ekranda yankılanmamalıdır. 

c. Port ayarları senkron değildir. 

158 _____________________________________________________________________________


Bilgisayarınızın COM portu ile MAWS'ın COM portu ayarlarını 

senkronize edin. 

4. Arıza meydana gelmeden önce MAWS sisteminde yazılım veya 

donanım değişikliği yapıldı mı Yapıldıysa, bu değişiklerin 

işletim üzerinde bir etkisi olmuş olabilir mi MAWS Terminal 

içeriğini alabilirsiniz; 161. sayfada Terminal Bağlantısı 

Metninin Kaydedilmesi bölümüne bakınız. 

a. Yeni bir kur dosyası yüklediğinizde: 

- İlk kur dosyası ile yeni kur dosyasını .dtg uzantısıyla 

kaydettiğinizden emin olun. 

- İlk kur dosyasını tekrar yükleyin ve sistemin bu 

dosyayla başlatılıp çalıştığını doğrulayın. 

- Yeni kur dosyasını MAWS Lizard ile bir kez daha 

kontrol edin, dosyayı tekrar yükleyin ve sistemin 

başlatılıp çalıştığını doğrulayın. 

b. Yeni donanım yüklediğinizde: 

Yeni donanımın bağlantısını kesin. 

İlk kur dosyasını tekrar yükleyin ve sistemin başlatılıp 

çalıştığını doğrulayın. 

Yeni kur dosyasını, MAWS Lizard’ı kullanarak bir kez 

daha yükleyin. 

Yeni donanımı bağlayın. 

Yeni kur dosyasını tekrar yükleyin ve sistemin 

başlatılıp çalıştığını doğrulayın. 

5. Sensör/Sensörler doğru çalışmıyor. 

a. Arızalı sensör sadece bir tane mi, yoksa birden çok mu 

Aynı günlükçüde eş zamanlı birden çok sensör arızası 

genellikle bir günlükçü hasarına işaret eder. 

b. Arızanın olası nedenini bulmak için warnings ve errors 

komutlarının çıktılarını kontrol edin. 

- Terminal kablosunu bağlayarak MAWS Terminal’ini 

başlatın. warnings ve errors komutlarını yazın. Bu 

konu hakkındaki detaylar için 171. sayfada Uyarılar 

ve Hatalar bölümüne bakın. 

- Ayrıca, uyarı gerilimleriyle ilgili iletiye bakın. 

Hasarlı olan sensör enerjisini günlükçüden alıyorsa, 

bu sensör bir aşırı yüklenmeye neden olabilecektir. 

c. Arızalı olan sensör günlükçü tarafından ölçülüyorsa: 

159 _____________________________________________________________________________


MAWS Terminal’inde sensör kalibrasyonu penceresini 

açın; 165. sayfada Sensör Durumunun Belirlenmesi 

bölümüne bakın. 

Sensör durumunu kontrol edin ve gördüğünüz değeri, 

167. sayfada Tablo 47'deki sensör durumu listesiyle 

karşılaştırın. 

d. Arızalı olan sensör aynı zamanda, Vaisala Ceilometer (Selyometre) 

veya Vaiasala Present Weather Detector (Güncel Hava Dedektörü) 

gibi bir “akıllı” sensör ise, sensörün kendi tanılama özelliklerini 

kullanın. 

Terminal kablosunu bağlayarak MAWS Terminal’ini başlatın. 

Akıllı sensörlerin hizmet arayüzüne, 162. sayfada QML 

Günlükçüsü Üzerinden bir Hizmet Bağlantısı Açılması 

bölümünde açıklandığı üzere MAWS üzerinden ulaşabilirsiniz. 

6. İletişim doğru çalışmıyor. 

a. Mümkün olduğu hallerde, iletişim altyapısının doğru çalıştığını 

doğrulamak için bir harici cihaz kullanın. Örneğin, sahada yeterli 

sinyal kuvveti olduğunu veya MAWS sistemindeki SIM kartın ağa 

erişebildiğini doğrulamak için bir cep telefonu kullanın. 

b. Modem arızalarını, GSM Modemleri bölümünde anlatıldığı gibi 

giderin. 

c. İletişim cihazı, modeme ilişkin AT komutları gibi ASCII komutlarını 

destekliyorsa, ASCII komutlarının arayüzüne 162. sayfada QML 

Günlükçüsü Üzerinden bir Hizmet Bağlantısı Açılması bölümünde 

açıklandığı gibi ulaşabilirsiniz. 

7. Bellek kartına veri kaydı yapılamıyor. 

a. Bellek kartının durumunu kontrol edin. Bellek kartının durumu bir 

LED ile gösterilir. 

b. 169. sayfada Tablo 48, LED’in farklı yanıp sönme sıklıklarını ve 

gösterdiği kart durumlarını vermektedir. 

c. Bellek kartının kullanımdan önce EXTFSERASE komutu 

uygulanarak biçimlendirilmiş olduğunu doğrulayın. Bu konu 

hakkında detaylı bilgileri, 168. sayfada Harici Bellek Kartının 

Kullanılması bölümünde bulabilirsiniz. 

Yukarıdakileri yapmanıza rağmen hala çalışmıyor mu Günlükçüyü 

değiştirerek hasarlı olanı onarım için Vaisala’ya gönderin. Buna 

ilişkin talimatları 179. sayfada Teknik Destek bölümünde 


160 _____________________________________________________________________________


Gözle Muayene 

Kasayı açarak, teçhizatın tamamının kasanın içinde olduğunu kontrol 

edin. QML günlükçüsü, güç kaynağı ve iletişim cihazlarının doğru 

bağlandığını kontrol edin. 

CPU kartı ile kapağın altında bulunan diğer parçaları gözle muayane 

etmek için günlükçünün kapağını çıkarın. Aşağıda Şekil 84, 

günlükçünün kapaksız halini ve isteğe bağlı iletişim modüllerini 


Şekil 84 QML Günlükçüsü, Kapaksız hali 

Yukarıda Şekil 84'de görünen rakamlar şunları ifade etmektedir: 

1 = Dahili pil yeri 

2 = Tekrar başlat düğmesi (dirseğin altında) 

3 = RTC lityum pili 

4 = MOD1 ve MOD2 iletişim modüllerinin yerleri 

5 = Durum LED’i 

6 = SPI konnektörü 

7 = Basınç sensörü konnektörü 

8 = CF Kartı konnektörü 

161 _____________________________________________________________________________


QML Günlükçüsünün İşletim Modunun 

Belirlenmesi 

Günlükçünün hangi işletim modunda olduğunu, durum LED’inden 

belirleyebilirsiniz. Durum LED’i QML günlükçüsü kartına 

yerleştirilmiştir ve günlükçünün kapağından gözle görülebilir. 

Tablo 42 LED’in Yanıp Sönmesine Göre İşletim Modunun 

Belirlenmesi 

LED’in yanıp sönme 

aralığı 

Sürekli 

İşletim modu 

QML günlükçüsü tekrar 

başlatıldı fakat kur henüz 

incelenmedi 

5 saniyede bir Kur çalışıyor 

10 saniyede bir Boş başlatma/konfigürasyon 

çalıştırılamaz 

Hızlı hızlı 2 kez Kur çalışıyor fakat uyarılar var Kur tarafından belirlenen aralık 

Hızlı hızlı 3 kez Kur çalışıyor fakat hatalar var 

Hiç yanmıyor Yok Güç kaynağını kontrol edin 

Not 

Arıza Giderme için Terminal Bağlantısının 

Kurulması 

75. sayfada Terminal Bağlantısı Kurulması ile 88. sayfada Hizmet 

Bağlantısı Açılması bölümlerine bakınız. 

Terminal Bağlantısı Metninin 

Kaydedilmesi 

Arıza durumlarında, AWS Client terminal bağlantısı penceresinde 

görüntülenen komutlar ile programın verdiği yanıtları 

kaydedebilirsiniz. 

Terminal penceresindeki metnin tamamını bir dosyaya kaydetmek 

için, ilk önce Settings’i ve daha sonra Options’ı tıklatarak, Trace log 

on seçeneğini işaretleyin. Program bütün metni yyMMddHHmmSS.log 

formatında bir dosyaya kaydetmeye başlar. Burada yy, yılı; MM, ayı; 

dd, günü ifade eder. Dosya, Options penceresinde tanımladığınız 

Trace log directory’e kaydedilir. 

162 _____________________________________________________________________________


NOT 

AWS Client yazılımı, Trace log on seçeneği üzerindeki seçim 

kaldırılıncaya kadar terminal bağlantısı tarihçesini kaydetmeye 

devam eder. Yeterli sayıda iletiyi kaydettikten sonra bu seçenek 

üzerindeki seçimi kaldırmayı unutmayınız; aksi takdirde, günlük 

dosyaları zamanla birikir ve disk alanınızı gereksiz yere doldurur. 

Yakalama dosyalarına artık ihtiyacınız kalmadığında bu dosyaları 

bilgisayarınızdan silebilirsiniz. Yakalama dosyasının formatı 

yyMMddHHmmSS.log şeklindedir. Bu ad, dosyanın oluşturulduğu 

zamanı gösteren bir zaman damgasıdır. Dosya, Options penceresinde 

tanımladığınız Trace log directory’e kaydedilir. 

Arıza durumlarında, aşağıdaki komutları uygulayın: battery, errors, 

spset, SYSINFO, warnings. Capture all (Tümünü yakala) 

tıklatıldığında, sonuçlar ileride kullanılmak üzere bir dosyaya 

kaydedilir. 

QML Günlükçüsü Üzerinden bir 

Hizmet Bağlantısı Açılması 

Modemin veya bir seri sensörün komut arayüzüne, örneğin AT 

komutlarını elle göndermek için, QML günlükçüsü üzerinden 

ulaşılabilir. Modem veya sensörü doğrudan kontrol etmek için, 

günlükçüye hizmet bağlantısı açın ve örneğin cihaz modülün MOD1 

yerinde DSU232’nin ilk iletişim portuna bağlandığında 

openDSU232_0_0 yazın. Bu işlemi sonlandırmak içinse, close yazın. 

Modem veya sensöre doğrudan bağlantı açıkken, bağlı port üzerinden 

otomatik işlemler engellenir. Open komutuna ilişkin tipik 

parametreler aşağıda Tablo 43’te verilmektedir. Doğru konnektör 

hakkındaki bilgileri Lizard’da, Devices (Cihazlar), Equipment 

(Ekipman) ve Additional sensors (Ek sensörler) pencerelerinde I/O 

Connections (I/O Bağlantıları) altında bulabilirsiniz. 

Tablo 43 Open Komutu parametreleri 

Lizard’daki konnektör 

Parametre 

COM0 

COM0 

COM1 

COM1 

RS-232 modülü DSU232 (MOD1/1) DSU232_0_0 1 

RS-232 modülü DSU232 (MOD1/2) DSU232_0_1 



RS-485 modülü DSI486 (MOD1/1) DSI486_0_0 

RS-485 modülü DSI486 (MOD1/2) DSI486_0_1 1 

RS-485 modülü DSI486 (MOD2/1) DSI486_1_0 

RS-485 modülü DSI486 (MOD2/2) DSI486_1_1 2 

1 

RS-232 ve çift RS-485 modüllerinde, iki alt çizgi arasındaki rakamlar modül 

163 _____________________________________________________________________________


yerini, MOD1 / MOD2, son rakam ise ilgili modül üzerindeki kanalı ifade eder. 

2 

Çift RS-485 modülünde, RS-232 bağlantısı yalnızca modülün B kanalına 

kurulabilir ve sonuç olarak son rakam 1 ile biter. 

Bağlantı Sorunları 

QML günlükçüsüne bağlanamıyorsanız, hizmet bağlantısı 

açmamışsınızdır ve günlükçü ile çalışamazsınız. Bağlantı sorunları ile 

ilgili olarak, olasılıkla hangi bağlantı sorunlarının oluşabileceğini 

aşağıda Tablo 44’te görebilirsiniz. 

Tablo 44 Bazı Yaygın Bağlantı Sorunları ve Bunların Çözümleri 

Sorun Olası Neden Çözüm 

Aşağıdaki iletiyi 

alıyorsanız: 

Yanlış porta bağlanmaya 

çalışıyorsunuzdur 

Port numaralarını kontrol etmek 

için Settings menüsünde 

Address book seçeneğini 

seçin. 

Kablolar bağlı değildir 

Modem kablosunun doğru 

bağlandığını kontrol edin 

Aşağıdaki iletiyi 

alıyorsanız: 

Bilgisayarınızda bulunmayan bir 

porta bağlanmaya 

çalışıyorsunuzdur 

Port ayrılmış bir porttur (porta bir 

başka program bağlıdır) 

Port ayarlarını kontrol edin 

Terminal programını zaten 

açmış, simge durumuna 

küçültmüş ve programı açtığınızı 

unutup programı tekrar açmaya 

çalışmış olabilirsiniz 

Herhangi bir ileti almıyorsanız Kablolar bağlı değildir 75. sayfada Terminal Bağlantısı 

Kurulması bölümünde anlatıldığı 

gibi kabloları bağlayın 

164 _____________________________________________________________________________


Hata İletileri 

Komutları yazarken bazı hata iletileri ile karşılaşabilirsiniz. Aşağıda 

Tablo 45, en sık karşılaşılan hata iletilerini açıklamaktadır. 

Tablo 45 Hata İletileri 

Hata İletisi Olası Neden Çözüm 

Error: Executable not found Yazım hatası 

Yazım hatasını düzelt 

(Hata: Çalıştırılabilir 

bulunamadı) 

Syntax error! (Söz dizimi 

hatası) 

Yazım hatası: kabul edilmeyen 

karakter, örneğin + 

Error: Directory not found 

(Hata: Dizin bulunamadı) 

Dizin adı yanlış yazılmıştır 

Error: Wrong number of 

parameters (Yanlış 

parametre sayısı) 

Bir parametre eksik veya fazla 

Error: Missing parameter 

(Parametre eksik) 

Bir parametre eksik 

Komutun söz dizimini kontrol 

ederek (helpcommand) 

komutu tekrar uygula 

QML Günlükçüsünün Tekrar Başlatılması 

QML günlükçüsünü tekrar başlatmak için, reset komutunu girin 

(önerilen) veya aşağıda Şekil 85’te 1 ile gösterilen tekrar başlat 

düğmesine basın. 

Şekil 85 QML Günlükçüsü Tekrar Başlat Düğmesi 

Bir kısa tekrar başlatma (tekrar başlat düğmesine çabuk şekilde 

basılması), günlükçüyü komut uygulayarak tekrar başlatma ile aynı 

şekilde tekrar başlatır ve programı tekrar çalıştırır. Bir uzun tekrar 

başlatma (tekrar başlat düğmesine basılarak düğmenin birkaç saniye 

basılı halde tutulması) ise programı bir sözde boş kur ile birlikte tekrar 

başlatır. Bir boş kur, bir kur dosyasını çalıştırmaz. 

165 _____________________________________________________________________________


Boş kur, kur dosyası hatalıyla ve bir terminal bağlantısı açılmasına 

izin vermiyorsa yararlı olabilmektedir. Boş kur çalıştığında, QML 

günlükçüsü iletişim parametreleri varsayılan değerlerine geri yüklenir: 

COM0, 9600, N, 8, N, 1. 

Sensör Durumunun Belirlenmesi 

Sensör durumu değerleri, sensör arayüzlerinin genel durumu hakkında 

bilgi verir. Bir sensöre ilişkin durum değerini iki değişik yolla 

görebilirsiniz: 

NOT 

Vaisala Ceilometer veya Vaisala Present Weather Detector gibi kendi 

ölçüm arayüz ve algoritmaları olan sensörler, Sensör Calibration 

sekmesi altındaki sensör listesinde görünmez. 

1. Herhangi bir sensör için aşağıdaki hizmet terminali komutunu 

girin: 

1. LASTVAL status 

1. Örnek: 

1. / > LASTVAL TAMeasQMH101_1 status Status:1 

Value:0 

Status:1 

Value:0 

Çıktıdaki Status alanı, değer durumudur 

Value alanı, sensör durum değerini gösterir 

1. LASTVAL komutu hakkındaki detayları 170. sayfada 

LASTVAL Komutu bölümünde bulabilirsiniz. 

2. Klasik sensörleri kullanıyorsanız, AWS Client yazılımında 

Settings menüsünden Calibration penceresini açın; bakınız 

aşağıda Şekil 86. Sensör listesi pencerenin sol tarafında 

görüntülenir. Status alanı, seçili sensörün durumunu gösterir. 

En son sensör durumu ve ölçüm değerlerini okumak için 

Refresh (Yenile) düğmesini tıklatın. 167. sayfada Tablo 46, 

Calibration penceresindeki diğer alanları açıklamaktadır. 

166 _____________________________________________________________________________


Şekil 86 Settings Menüsü: Calibration Penceresi 

DİKKAT 

QML günlükçüsünün bir ilk sürümü 3.06 sürümünün üstü bir sürüme 

yükseltildiğinde, aşağıdaki sensörler, kurdan kaldırılıp tekrar 

oluşturulmadıkları sürece Sensör Calibration sekmesinde doğru 

çalışmayacaklardır: CM6B, CM11, QMS101, QMS102, QMN101. 

NOT 

Sensor Calibration sekmesini kullanabilmeniz için QML 

günlükçüsüne uygun bir kur dosyası yüklemeniz gerekir. 

NOT 

Sensor Calibration sekmesi, 3.06 sürümünden önceki yazılım 

sürümleriyle oluşturulan kur dosyaları için gelmez. Eski kur 

dosyalarında, rüzgar yönü ve güneş radyasyonu sensörleri için 

kalibrasyon değerlerini sadece MAWS common parameters 

(MAWS genel parametreleri) çerçevesi gösterir. Diğer sensörlerin, 

uygun kalibrasyon komutlarını kullanarak terminal bağlantısı 

üzerinden kalibre edilmesi gerekir. 

167 _____________________________________________________________________________


NOT 

Value karşısında N/A geliyorsa, bu, kalibrasyon faktörünün 

değiştirildiği fakat kaydedilmediği, sensörün ölçülmediği veya 

sensörün ölçüm kanalının başarısız olduğu ya da sensörün devre dışı 

kaldığını gösterir. Olası neden hakkında daha fazla bilgi, Status 

sütununda verilen değer ile aşağıda Tablo 47’de listelenen değerler 

karşılaştırılarak elde edilebilir. 

Tablo 46 Sensor Calibration sekmesi sütunları 

Sütun Açıklama Girdi 

Sensor Kurda tanımlanan sensör yok 

adı 

Channel Sensörün ölçüm kanalı yok 

ID Ölçüm tanımlayıcısı yok 

Status Sensör durumu yok 

Offset Sensörlere ilişkin ofset Yeni ofset değerini eski ofset 


Sensitivity 

Factor 

Value 

Radyasyon sensörleri 

(QMN10x ve QMS10x) 

duyarlık değeri 

Radyasyon sensörleri 

dışındaki sensörlere ilişkin 

ölçüm kazancı 

En son ölçülen sensör 

okuması değeri, fiziksel 

birimlerle gösterilir 

Radyasyon sensörleri sensör 

duyarlık değerinin üstüne 

yazar 

Yeni kazanç değerini eski 

kazanç değerinin üstüne 

yazar 

Girilen değeri sensör okuması 

değerinin üstüne yazar, bir 

başka deyişle ölçümün ofset 

değerini değiştirir 

Tablo 47 Sensör Durum Listesi 

Değer Anlamı Notlar 

0 Sensör sorunsuz çalışıyor (OK) 

1 Henüz ölçülmedi 

2 Arayüz başlatılmadı 

1 

3 İletişim zaman aşımı oluştu 

1 

4 Bilinmeyen veri alındı 

1 

5 İletişim kuruldu ancak sensör hata raporu veriyor. 

1 

Sensörün kendi hizmet arayüzünü kullanarak hatanın 

nedenini bul 

6 QML günlükçüsü üzerinden hizmet bağlantısı 

1 

açıldığından sensör iletişimi duraklatıldı 

7 Autotrac uydu verici-alıcı arayüzünde ileti sıra 

1 

numaraları çakışıyor 

8 ... 19 Kullanılabilir değil 

20 Uyarı arızasına, uyarı çıkışındaki aşırı yük neden oldu 

1 

21 Giriş gerilimi aralık dışında ya da A/D dönüştürümü bir 

dahili hata nedeniyle yapılamadı 

2 

168 _____________________________________________________________________________


22 Sensör bağlantısı kesik ya da bağlantı kabloları koptu 

23 Sensör çıkışı, Measurements penceresinde verilen 

2 

minimum/maksimum sınırları aştı 

24 Sensör çıkışı değişimi, Measurements penceresinde 

2 

verilen maksimum adımı aştı 

25 Bir dahili konfigürasyon hatası oluştu 

2 

26 Referans ölçüm hatası; bu hataya genellikle hasarlı 

2 

sensör/günlükçü veya elektrik arayüzü neden olur 

27 Dahili gerilim hatası oluştu ya da günlükçü hasar 

2 

gördü 

28 PMT16 kalibrasyon verisi hatası 

2 

29 Belirtilmemiş nedenle geçersiz veri 

2 

30 Ölçüm veya sensör elle devre dışı bırakıldı 

99 Sensör durumu desteklenmiyor 

1 Bu değer, sadece seri arayüzü olan sensörler için kullanılabilir. 

2 Bu değer, klasik analog veya sayaç/frekans arayüzü olan sensörler için 


2 

Harici Bellek Kartının Kullanılması 

Harici bellek kartı, dahili günlük dizininden kopyalanan veya taşınan 

günlük dosyalarını saklamak için kullanılır. Harici bellek kartındaki 

veriler terminal bağlantısı ile veya bellek kartını boş bir kartla 

değiştirmek suretiyle alınabilir. 

NOT 

Kompakt Flash bellek kartı biçimlendirilmemişse, kullanımdan önce 

biçimlendirilmelidir. 

MAWS 6.00 ve üstü sürümlerde, harici bellek kartınızı Windows 

yüklü bir bilgisayarda biçimlendirmeniz önerilir. Kullanılacak dosya 

sistemi FAT’tır (FAT32 değil). Ayrıca, hızlı biçimlendir seçeneği 

kullanılmamalıdır. 

QML günlükçüsünde CF kartını biçimlendirmek için kartı 

günlükçünün CF yuvasına takınız. EXTFSERASE komutunu 

uygulayınız. Kart biçimlendirildikten sonra, kartı yuvadan 

çıkarabilirsiniz. 

QML günlükçüsüne yeni bir bellek kartı takıldığında, yazılım kartın 

kullanıma hazır olup olmadığını denetler. Bellek kartının durumu bir 

LED ile gösterilir. 

Aşağıda Tablo 48, LED’in farklı yanıp sönme sıklıklarını ve 

gösterdiği kart durumlarını vermektedir. 

169 _____________________________________________________________________________


Tablo 48 LED Yanıp Sönme Sıklıkları ve Kart Durumu 

Seçenekleri 

Yanıp sönme sıklığı 

Kart durumu 

Uzun-uzun 

Kart sorunsuz 

Sürekli 

Veriler yazılıyor 

5 saniyeliğine kesik kesik Kart biçimlendirilmemiş veya bozuk 

DİKKAT 

İşlemlerde herhangi bir kesintiye neden olmadan verilerin alınması 

için harici bellek kartı QML günlükçüsünden çıkarılabilir. Günlükçü, 

verileri dahili günlük dizininden harici bellek kartına gece yarısında 

kopyalar. Varsayılan zaman, 00:00:30’dur. Günlükçünün kapağında 

harici bellek kartının yanında bulunan LED, veriler yazılırken sürekli 

ışıkla yanar. 

Veriler yazılırken harici bellek kartı QML günlükçüsünden 

çıkarılmamalıdır, aksi takdirde veriler kaybolabilir. Varsayılan 

olarak, veriler bellek kartına her gün saat 00:00:30’da aktarılır. 

Harici Bellek Kartından Otomatik 

Silme 

Günlük grubuna özgü bir ayar olan Number of days to preserve log 

files ayarı da, harici bellek kartına saklanan dosyaları etkiler. Bu 

ayarın işlevleri dahili günlük belleğinin işlevleriyle aynıdır. Bu 

işlevler aşağıda gösterilmektedir: 

- Seçili değerden [days] daha eski dosyalar otomatik olarak silinir. 

- Dosyalar silinmez, bir başka deyişle otomatik temizleme işlevi 

devre dışıdır. 

Dosyalar harici bellek kartına kaydedilirken, dahili bellek, içinde 

bulunulan güne ait günlük dosyalarının saklanması için çalışma 

belleği işlevi görür. Bu çalışma dosyaları, yazma için yeni dosyalar 

oluşturulduğunda her gün gece yarısından hemen sonra harici karta 

aktarılır. 

Arıza Giderme Amaçlarıyla Uygulanacak 

Komutlar 

Sensör girişlerinin birçoğu için, aşağıdaki ölçüme ilişkin nitelik 

parametrelerini kontrol etmek amacıyla veri doğrulama parametreleri 

vardır: 

170 _____________________________________________________________________________


- Maksimum değer: Sensör ölçümü için maksimum klimatolojik 

değerdir. 

- Minimum değer: Sensör ölçümü için minimum klimatolojik 

değerdir. 

- Adım değişikliği: iki ardıl ölçüm arasındaki sensör değerine ilişkin 

maksimum adım değişikliğidir. 

Bu parametrelerin tamamını Lizard Kur Yazılımını kullanarak 

ayarlayabilirsiniz. Bu konu hakkında detaylı bilgileri Vaisala 

HydroMet Veri Toplama Platformu Kullanım Kılavuzu Cilt 2 ve 3’te 


Sensör değeri, maksimum veya minimum değerlerin dışındaysa veya 

maksimum adım değişikliğinin izin verdiğinden daha fazla 

değiştirilmişse, bu durumda veri, INVALID (geçersiz) olarak 

işaretlenir. Geçersiz veriler genellikle ///// (bu parametreyi kendiniz 

ayarlayabilirsiniz) şeklinde görüntülenir. Bir sensör geçersiz veri 

görüntülüyorsa, bu, sensörün hatalı veya kalibrasyonsuz ya da 

sensörün enerjilendirilmesi veya ölçümünde bir sorun olduğunu 

gösterir. 

LASTVAL Komutu 

Rapordaki değer //// şeklinde görüntüleniyorsa, ölçüm/sensör değerini 

LASTVAL komutu ile kontrol edebilirsiniz. Terminal bağlantısında 

bu komutu uygulayın. Raw (ham) parametresini kullanıyorsanız, 

herhangi bir doğrulamadan önce ölçülen değer ile doğrulama sırasında 

oluşan durum gelir. Karşılık gelen sinyal adını (signal name) 

kullanıyorsanız, doğrulanmış değer gelir. 

LASTVAL [Measurement] [raw | Signal name] 

burada 

Measurement 

raw 

Kur dosyasında tanımlanan ölçüm adı 

Doğrulama öncesi ölçüm durumu ve değerini veren 

parametre 

Signal name 

Doğrulanmış ölçüm değerini veren parametre 

Örnekler: 

LASTVAL komutu, sinyal adı parametresi (aşağıdaki örnekte TA) ile 

birlikte girildiğinde gelen yanıt aşağıdaki gibi olur: 

/ > LASTVAL TAMeasQMH101_1 TA 

Status:1 Value:20.490570 

burada 

171 _____________________________________________________________________________


Status:1 

Value:20.490570 

Değer geçerli 

Doğrulanmış sıcaklık ölçüm değeri 20.49xxxx 

TAMeasQMH101_1 ölçümü kur dosyasında tanımlanır. LASTVAL 

komutu raw parametresi ile birlikte girildiğinde yanıt aşağıdaki gibi 

olur: 

/ > LASTVAL TAMeasQMH101_1 raw 

Status:1 Value:20.490570 

burada 

Status:1 

Value:20.490570 

Değer geçerli 

Ham sıcaklık ölçüm değeri 20.49xxxx 

Rapor değeri //// şeklinde görüntülendiğinde, değeri kontrol 

edebelirsiniz. Aşağıdaki örnekte, prob bağlı değildir: 

/ > LASTVAL TAMeasQMH101_1 raw 

Status:2 Value:-238.285549 

burada 

Status:2 

Value:-238.285549 

Değer geçersiz 

Ham sıcaklık ölçüm değeri -238.285549, prob 

bağlı değil 

Değer geçersiz olduğunda, sensör durumu değerini kontrol edin, 

ayrıca 100. sayfada verilen Tablo 19’a bakın: 

/ > LASTVAL TAMeasQMH101_1 status 

Status:1 Value:0 

burada 

Status:1 

Value:0 

Çıktıdaki Status alanı, değer durumudur 

Value alanı, sensör durumunu gösterir 

Uyarılar ve Hatalar 

Aşağıdaki komut istemlerinden biri geliyorsa birtakım sorunlar var 

demektir: 

/ E> 

/ W> 

172 _____________________________________________________________________________


/ E>, hata olduğunu / W> ise uyarı olduğunu ifade eder. 

QML günlükçüsüne kurulan seri bağlantı tekrar kurulduğunda birkaç 

uyarı alınması normaldir; örneğin bilgisayarınızı kapatarak bu 

uyarıları yok sayabilirsiniz. 

Etkin uyarıları görmek için, warnings yazın. Etkin uyarıları 

temizlemek için, warningsclear yazın. Warnings, yazılımda sorunlar 

olduğunu gösterir. 

Örnek: 

/ W> warnings 

Warning: Break 

occurred 9 times first in uart.cpp[84] 

during thread: 00019F60 [AbsTimerT] 

object pointer: 106C [component: COM0] 

Warning: Frame 

occurred 14 times first in uart.cpp[83] 

during thread: 00019F60 [AbsTimerT] 

object pointer: 106C [component: COM0] 

Break (Kesme) ve Frame (Çerçeve) uyarıları aldıysanız, çok büyük 

ihtimalle bilgisayarınızı kapatıp açmışsınızdır. Bu durum bir sorun 

oluşturmaz ve bu uyarıları silebilirsiniz. 

Warning: Device reset 

occurred 1 times first in 

c:/libs/MAWS/adcl/kernel/idle.cpp[52] 

during thread: 00001694 [Idle] 

object pointer: 163C [component: Idle] 

Yukarıdaki uyarılar, QML günlükçüsünü tekrar başlattığınızı gösterir. 

Bu durum bir sorun oluşturmaz ve bu uyarıyı silebilirsiniz. QML 

günlükçüsünü tekrar başlatmadığınız halde bu uyarıyı almaya devam 

ediyorsanız, Vaisala teknik destek birimi (bakınız 175. sayfada Teknik 

Destek bölümü) ile temas kurun. 

Warning: Data missing 

occurred 2 times first in 

h:/MAWS/software/adcl/report/confrep.cpp[414] 

during thread: 00019C0C [AbsTimerT] 

object pointer: 33A94 [component: MyRep1] 

Yukarıdaki uyarıyı aldıysanız, sname, pslevel ve altitude 

parametrelerinin ayarlı olup olmadığını kontrol edin. 

Etkin hataları görmek için, errors yazın. Etkin hataları temizlemek 

için, errorsclear yazın. Errors, sensörler veya konfigürasyonda hatalı 

bir durumun olduğunu gösterir. Hata bilgilerini bir yere not edin ve 

173 _____________________________________________________________________________


175. sayfada Teknik Destek bölümünde anlatıldığı şekilde Vaisala 

Teknik Destek birimi ile temas kurun. 

Sistem Bilgileri 

SYSINFO terminal komutunu uygulayarak, sistem bilgilerini içeren 

bir rapor alabilirsiniz. Bu komut, özellikle sistem arızalarının giderme 

veya Vaisala HelpDesk ile temas kurma sırasında kullanıbilecek 

yararlı parametreleri listeler. 

Örnek: 

/ > SYSINFO 

Serial # : 59289091 

Hardware : Rev B-002 

Software : 6.01a Checksum: 13604994 

Boot sw version : 6.00 

System RAM : 2048kB 

Free memory : 1625kB 

Internal temp. : 23.13'C 

Active errors : NO 

Active warnings : NO 

Piggyback - 0 : DSU232 rev: B serial no: 009513 

Piggyback - 1 : N/A 

System uptime : 1612h 55min 31sec since Thy Feb 28 

13:33:04 2008 

/ > 

burada 

Serial # 

Hardware 

Software 

Boot sw version 

System RAM 

Free memory 

Internal temp. 

Active errors 

Active warnings 

Piggyback - 0 

Piggyback - 1 

System uptime 

Günlükçünün baskılı devre kartı seri numarası 

Günlükçünün baskılı devre kartının donanım 

revizyonu 

İşletim yazılımı ve bu yazılımın denetim toplamına 

ilişkin yazılım sürümü 

QML günlükçüsü ön yükleme yazılımı sürümü 

Günlükçünün toplam bellek miktarı 

Günlükçüdeki boş bellek miktarı 

Günlükçünün iç sıcaklığı 

Etkin hata varlığı: YES/NO (EVET/HAYIR) 

Etkin uyarı varlığı: YES/NO (EVET/HAYIR) 

1 no’lu modül yuvasına takılan ek modülün tip ve 

seri numarası 

2 no’lu modül yuvasına takılan ek modülün tip ve 

seri numarası 

En son tekrar başlatmadan itibaren sistemin toplam 

çalışma süresi 

174 _____________________________________________________________________________


Ölçümün Etkinleştirilmesi/Devre 

Dışı Bırakılması 

Ölçüm girdileri ve sensörlerin tamamını elle etkinleştirebilir/devre dışı 

bırakabilirsiniz. Bu özelliği, örneğin aşağıdaki amaçlar için 

kullanabilirsiniz: 

- Hatalı bir sensörün okuma değerlerinin geçersiz olarak 

işaretlenmek üzere uzaktan değiştirilmesi. 

- Bir bakım işlemi sırasında bütün sensör okuma değerlerinin 

işaretlenmesi. 

İşaretlemeyi değiştirmek için hizmet bağlantısında aşağıdaki 

komutları kullanın: 

enable 

disable 

enable 

disable 

Measurement Name 

Ölçüm girdilerini/sensörleri etkinleştirir 

Ölçüm girdilerini/sensörleri devre dışı bırakır 

Lizard Kur Yazılımı Configuration 

penceresinde tanımlanan ölçüm adı 

NOT 

Birden fazla giriş kanalı kullanan sensörlerde, her bir ölçüm için ayrı 

komut girmeniz gerekir. Örneğin, sıcaklık ve bağıl nem sensörünün 

TA ve RH ölçümlerini ayrı ayrı kontrol etmeniz gerekir. 

Örnekler: 

>\ disable RHMeasQMH101_1 

>\ disable TAMeasQMH101_1 

>\ disable WMS302_1 

>\ enable PWD22_1 

Komutların başarıyla uygulanması üzerine, yanıt aşağıdaki gibi olur: 

Successfully disabled 

veya 

Successfully enabled 

Bunun dışındaki yanıtlar bir hata olduğunu gösterir. 

Ölçüm girişi devre dışı kaldığında: 

175 _____________________________________________________________________________


- Durum dışında bütün çıkış değerleri tanımlanmamış değerlere 

sahip olur. 

- Sensör durumu disabled olur; sensor durumlarının 

güncellenmiş listesini 100. sayfada Tablo 19’da bulabilirsiniz. 

- Değer durumu INVALID ve NOT AVAILABLE olur. 

Pil Regulatörü ve Harici Pilin Durumu 

Tablo 49 

LED Rengi Anlamı 

Pil durum LED’i Yeşil 

Şarj oluyor 

Boş 

Şarj olmuyor 

Şarj LED’i 

Yeşil 

Şarj Tamam 

Turuncu 

Zayıf 

Kırmızı 

DC bağlı değil 

Şarj Akım Sınırının Ayarlanması: 

Pilin şarj akım sınırı, QBR101C’nin ön panelindeki üç adet atlama teli 

J1, J2, J3 kullanılarak 0,5 A adımlarında ayarlanabilir. Bu ayar 

normalde pil kapasitesine göre yapılır. Örneğin bir 12 Ah kurşun asit 

pil için uygun şarj sınırı 1,0 ila 1,5 A olacaktır. Atlama teli ayarıyla 

ilgili talimatlar aşağıdaki Şekilde gösterilmektedir. 

INM 63 MAWS301 Sinoptik Ağı'nda önerilen ayar 2A, bağlanacak 

atlama telleri J1 ve J2’dir. 

Şarj Akım Sınırı için Atlama Telleri 

176 _____________________________________________________________________________


Pil Gerilimini Seçmek için 

Kullanılacak Atlama Teli 

Ön paneldeki J4 no’lu atlama teli, 12 V (J4 açık) ve 24 V (J4 kapalı) 

pil sistemleri arasında seçim yapar. Atlama teli seçimi sadece Zayıf 

Pil Alarm sınırı ile Derin Deşarj sınırını tanımlarken, şarj gerilim 

seviyesi Harici Gerilim Seçim rezistansı tarafından belirlenir. 

LED’ler 

Pil şarj olurken, yeşil renkli Şarj LED’i yanar. Pilin şarjı bittiğinde 

veya şarj akımı yaklaşık 200 mA’nın altına indiğinde bu LED boş 

olur. 

Pil Durum LED’i üç durumludur: yeşil: pil gerilimi TAMAM; 

turuncu: pil gerilimi zayıf (12 V sistemlerde < 11.5 V veya 24 V 

sistemlerde < 23 V); kırmızı: pil gerilimi derin deşarj sınırının altında 

(9.7…10.3 V veya 19.7…20.3 V). Son durumda, DCout/Switch 

terminali yükü otomatik olarak kesilir. 

Kontrol Devresi 

Kontrol devresi, pilin gerilim seviyesini izler. Gerilim seviyesi normal 

işletime uygun olduğunda, 3 renkli Pil Durum LED’i yeşil renkle 

yanar ve DCout/Switch çıkışı (X2/5) açık konuma (ON) geçerek yüke 

akım sağlar. Gerilim seviyesi Zayıf Pil Alarm sınırının altına düşerse 

(12 V pillerde 11.5 V veya 24 V pillerde 23.0 V), Pil Durum LED’i 

turuncu renkle yanar ve Zayıf Pil Alarm çıkışı (X3/3) düşer (0 V). 

Gerilim daha da düşerek Derin Deşarj sınırının altına inerse 

(9.7…10.3 V veya 19.7…20.3 V), Pil Durum LED’i kırmızı renkle 

yanar ve DCout/Switch çıkışı (X2/5) kapalı konuma (OFF) geçerek 

pilin deşarj olmasını durdurmak için yük bağlantısını keser. Pil 

gerilimi tekrar normal seviyeye döndüğünde (12.3 V veya 24.5 V 

üstüne çıktığında), DCout/Switch çıkışı tekrar açık konuma geçer ve 

Pil Durum LED’inin rengi yeşil olur. Pil Durum LED’i sadece TEST 

düğmesine basıldığında yanar. Burada amaç, LED’in pilin gücünü 

tüketmesini (neredeyse boş) önlemektir. Diğer taraftan, Şarj LED’ini 

etkinleştirmek için herhangi bir düğmeye basmak gerekmez çünkü bu 

LED sadece yeterli şarj akımı var olduğunda yanar. 

Şarj gerilim seviyesi, External Voltage Selection Resistor (Harici 

Gerilim Seçim Rezistansı) seçilmek suretiyle belirlenir. 

177 _____________________________________________________________________________


GSM Modemleri 

AT komutları ile GSM modemlerinin sınanması ile ilgili bilgileri 

...sayfada ....bölümünde bulabilirsiniz. Arızalı GSM Modemlerinin 

sahada servisi yapılamamaktadır; arızalandıklarında bu modemleri 

onarım için Vaisala’ya göndermek zorundasınız. 

Tablo 50 

Parametre Komut Değer 

Ağ kayıt AT+CREG= Elverişli operatörleri getirir 

Elverişli operatör 

AT+COPS 

AT+COPS= 

Kullanılan operatörü getirir 

Elverişli bütün operatörleri 

sorgular; bağlantıyı 

yenilemek için kullanılabilir 

Operatör seçimi AT+COPS=0/1 0= otomatik, 1= elle 

Sinyal kalitesi AT+CSQ Alış seviyesi 31 = en iyi 0 = 

en kötü 99 = bilinmiyor, Bit 

hata oranı 0...7 99 

bilinmiyor 

Sensörler 

Farklı komut sıralarını izlemek için, modem konfigürasyonunda Extra 

op. Info to COM0 seçeneğini işaretleyin. Böylece, modem kontrol 

yazılımının sabit RS232 portu, bir başka deyişle COM0, çeşitli durum 

bilgilerini vermesini sağlar. Örneğin, modem gönderilenler ile 

modemin bunlara verdiği yanıtları izleyebilirsiniz. Çıktıda, ek dahili 

hata ayıklama verileri yer alır. Unutmayın! Çıktı sadece servis 

bağlantısı kapatıldığında gönderilir. 

Sensör arızalarının giderilmesi hakkında detaylı bilgileri her bir 

sensörün Kullanım Kılavuzunda bulabilirsiniz. 

178 _____________________________________________________________________________


Teknik Destek 

Vaisala Teknik Destek birimi ile temas kurarken, arıza için yaptığınız 

teknik sorgu veya arıza açıklamasıyla beraber aşağıdaki bilgileri 

yollayın: 

- QML günlükçüsünün seri numarası; 

- SYSINFO komutu ile alınan metin; 

- Kur dosyasını değiştirdiyseniz ve kur olasılıkla hatalıysa ayrıca, 

aldığınız yyMMddHHmmSS.log dosyasını ve kur dosyasını (.dtg) 

yollayın. Bir kur dosyasını dışa verme (export) talimatlarını Vaisala 

HydroMet Veri Toplama Platformu Kullanıcı Kılavuzu Cilt 2'de 


- 

E-posta helpdesk@vaisala.com 

Faks +358 9 8949 2790 

Ürünün onarım gerektirmesi halinde, süreci hızlandırmak ve daha az 

maliyetli hale getirmek için aşağıdaki talimatlara göre hareket edin. 

1. Garanti bilgilerini okuyun. 

2. Vaisala Teknik Destek birimi ile e-posta veya faks aracılığıyla 

temas kurarak İade Malzeme İzni (RMA) ve sevkıyat 

talimatlarını isteyin. 

3. Vaisala Teknik Destek biriminin verdiği talimatlara göre hareket 

edin. 

NOT 

Herhangi bir arızalı ürün iade edilmeden önce Vaisala Teknik Destek 

biriminden RMA istenmek zorundadır. 

179 _____________________________________________________________________________


BÖLÜM 8 

TEKNİK BİLGİLER 

Bağlantı Talimatları 

Bu bölümde, QML günlükçüsü ile aksesuar modülleri hakkında teknik 

bilgiler verilmektedir. 

NOT 

Bu Kılavuzda verilen bütün bağlantı şemaları örnek olarak 

verilmiştir. Gerçek bağlantılar hakkında bilgileri ilgili teslim 

dokümanlarında bulabilirsiniz. 

Konnektörler ile günlükçünün pinleri arasındaki bağlantıları 

değiştirmeyin. Özel teslimatlarda veya bazı sensörlerle birlikte, sensör 

kablolarını doğru konnektörlere bağlamanıza yardımcı olması için ayrı 

bir bağlantı şeması verilir. 

RS-232 Modülü 

İzolasyonsuz RS-232 modülü ya sinyal alışverişi özelliği olmayan bir 

çift seri kanal ya da sinyal alışverişi özelliği olan tekli bir RS-232 

sağlar. RS-232 modülü ayrıca, sensör modunda kullanıldığında bir seri 

sensör için 12 V (45 mA) güç beslemesi sağlar. 

180 _____________________________________________________________________________

Bölüm 8_______________________________________________________________ Teknik Bilgiler 

Şekil 87 RS-232 Bağlantı Şeması 

Şekil 88 Çift Portlu Modda Önerilen T Bağlantısı 

DSE101 Ethernet Modülü 

DSE101 Ethernet modülü, 100 Mbps ve 1 G santrallerle uyumlu olan 

bir 10base-T bağlantısı sağlar; bununla beraber, DSE101, 10 Mbps’de 

çalışır. Yazılım destekli olan bu modül günlükçüye sanal seri port 

bağlantıları ve soketli bağlantılar kurulmasını sağlar. 

Şekil 89 DSE101 Ethernet Modülü Bağlantı Şeması 

Özellikler 

QML Günlükçüsü 

Tablo 51 QML Günlükçüsünün Genel Özellikleri 

181 _____________________________________________________________________________


Özellik 

İşlemci 

Bellek 

A/D dönüştürümü 

Veri günlüğü oluşturma belleği 

Sensör girişleri 

Seri iletişim 

Standart 

İsteğe bağlı özellikler 


33 MHz, 32 bit Motorola 

1MB RAM, 2 MB program 

16 bit 

1.6 MB dahili Flash bellek 

İsteğe bağlı kompakt Flash bellek kartı 

üzerinde 2 GB’ye kadar 

10 adet analog giriş (20 adet tek uçlu giriş) 

2 adet counter/frekans girişi 

PMT16A basınç çeviricisi için dahili kanal 

Bir adet RS-232 ve bir adet IS-485 (iki telli) 

Seri I/O kanalı sayısını altıya yükseltmek 

amacıyla iletişim modülleri için iki adet 

isteğe bağlı eklenti yuvası 

Hız 

Parametreleri 

TCP/IP iletişimi 

Desteklenen iletişim kuralları 

Örneğin sayısal I/O modülünü bağlamak 

için hızlı seri genişletme veri yolu 

300 ... 38400 bps 

Konfigüre edilebilir hız, başlatma bitleri, 

veri bitleri, durdurma bitleri, eşlik, 

XON/XOFF ve denetim toplamı 

PAP ve CHAP doğrulaması ile birlikte PPP, 

Ethernet (DSE101 Ethernet İletişim 

Modülünü kullanan) 

IP 

TCP, UDP 

DNS (istemci) 

FTP (istemci), NTP (istemci), DHCP ve 

Telnet (sınırlı destek: ikili dosya aktarımını 

sağlamak için belli çıkış sırası işlemleri 

sanal COM portları tarafından yapılır) 

Gerilim (harici güç kaynağı) 8 ... 16 VDC önerilen (maksimum 30 V) 

QMB101 dahili pil (isteğe 1.2 Ah / 6 V 

bağlı) 

Güç tüketimi 

< 10 mA / 6 V (genellikle 5 temel sensörde) 

Sıcaklık (işletim) 

-50 ... +60 °C (-58 ... 140 °F) 

Sıcaklık (depolama) 

-50 ... +70 °C (-58 ... 158 °F) 

Nem 

%0 ... 100 RH 

182 _____________________________________________________________________________


Tablo 52 QML Günlükçüsünün Hassaslık Özellikleri 

Özellik 


-50 ...+80 °C sıcaklık ± 0,06 °C’den daha iyi 

aralığında tipik hassaslık 

-35 ...+50 °C sıcaklık ± 0,12 °C’den daha az 

aralığında maksimum hata 

0 °C’de maksimum hata ± 0,06 °C’den daha az 

Gerilim ölçümü 

±2,5 V aralığı Okuma değeri ± 150 μV’nin %0,04’ünden 

daha iyi 

±250 mV aralığı Okuma değeri ± 20 μV’nin %0,06’sından 

daha iyi 

±25 mV aralığı Okuma değeri ± 6 μV’nin %0,06’sından 

daha iyi 

±6,5 mV aralığı Okuma değeri ± 6 μV’nin %0,12’sinden 

daha iyi 

Frekans ölçümleri 

±%0,003 + 8 kHz’ye kadar çözünürlük 

Genel mod aralığı 

+5 V / -4 V 

Gerçek zamanlı saat 

(standart) 

doğruluk 

20 sn/aydan daha iyi 

yedekleme süresi 

CR1220 lityum pille en az 5 yıl 

Tablo 53 QML Günlükçüsü – Standartlara Uygunluk 

Özellik 


Emisyon 

CISPR 22 sınıf B (EN55022) 

ESD bağışıklığı IEC 61000-4-2 

RF alanı bağışıklığı IEC 61000-4-3 

EFT bağışıklığı IEC 61000-4-4 

Aşırı gerilim (yıldırım darbesi) IEC 61000-4-5 

İletilen RF bağışıklığı IEC 61000-4-6 

QMU101 Sensörü Çoklayıcısı 

Tablo 54 QMU101 Sensörü Çoklayıcısının Genel Özellikleri 

Özellik 

İşlemci 

A/D dönüştürümü 

Sensör girişleri 

Seri iletişim standart hız 

parametreleri 

Gerilim (harici güç 

kaynağı) 





33 MHz, 32 bit Motorola 

16 bit, 12 bit 

10 adet analog giriş (20 adet tek uçlu giriş) 

2 adet counter / frekans girişi 

MAWS sistemine RS-485 veri yolu 

Konfigüre edilebilir hız, başlatma bitleri, veri 

bitleri, durdurma bitleri, eşlik, XON/XOFF ve 

denetim toplamı 

8 ... 14 VDC önerilen (maksimum 30 V) 

< 5 mA/12 V 

-40 ... +60 C 

-60 ... +70 C 

183 _____________________________________________________________________________


Özellik 

Nem 


%0 ... 100 RH 

Tablo 55 QMU101 Sensörü Çoklayıcısının Hassaslık Özellikleri 

Özellik 


-40 ...+80 °C ölçülen 0,06 C’den daha iyi 

sıcaklık aralığında tipik 

hassaslık 

-35 ...+80 °C ölçülen 0,12 C’den daha iyi 

sıcaklık aralığında 

maksimum hata 

0 C’de maksimum hata 0,06 C’den daha iyi 

Gerilim ölçümü 

Özel fabrika kalibrasyonu yapılmamış olarak: 

2,5V aralığı 

Okuma değeri 150 V’nin %0,04’ünden 

250mV aralığı 

25mV aralığı 

daha iyi 

Okuma değeri 20 V’nin %0,06’sından daha 

6,5mV aralığı 

iyi 

Okuma değeri 6 V’nin %0,06’sından daha 

iyi 

Okuma değeri 6 V’nin %0,12’sinden daha 

iyi 

Frekans ölçümleri %0,003 + 8 kHz’ye kadar çözünürlük 

Genel mod aralığı +5 V / -4 V 

Tablo 56 QMU101 Sensörü Çoklayıcısı – Standartlara Uygunluk 

Özellik 


Emisyon 





Aşırı gerilim (yıldırım IEC 61000-4-5 

darbesi) 


QMI108 Sayısal I/O Modülü 

Tablo 57 QMI108 Sayısal I/O Modülünün Özellikleri 

Özellik 

Sayısal giriş sayısı 

Sayısal çıkış sayısı 

Giriş gerilimi aralığı 

Giriş eşiği 

Giriş histerezisi 

Giriş zıplama süresi 

Giriş empedansı 

Frekans aralığı 


8 adet 

8 adet (açık toplayıcı tipi) 

-25V...+25V 

~2.4V 

300mV 

40ms 

63kOhm tipik (3,3V’ye bağlı kaldırma) 

0Hz...25Hz 

184 _____________________________________________________________________________


Özellik 

Çıkış gerilimi 

Çıkış akımı 


0V...+30V 

1A sürekli/çıkış (QMI108 çıkış konnektörünün GND 

uçları, toplam çıkış akımını kaldıracak yeterli çapraz 

kesitle sistem GND'sine topraklanmalıdır) 

İşletim sıcaklığı aralığı -40 ... +60 C 

Sıcaklık (depolama) -50 ... +70 C 

Nem 

%0 ... 100 RH 

Emisyon 





Aşırı gerilim (yıldırım IEC 61000-4-5 

darbesi) 


Montaj 

DIN rayı 

185 _____________________________________________________________________________


Pil Regülatörü 

Tablo 58 QBR101C Pil Regülatörünün Özellikleri 

Özellik 


Maksimum giriş gerilimi 30 VDC 

(SMPS ve Güneş Paneli 

girişleri) 

Maksimum giriş akımı 6 A 

(SMPS) 

Güneş paneli girişi Maksimum 55 W 

SMPS girişinden önerilen 16 VDC 

giriş gerilimi 

Maksimum yük akımı 3,5 A 

(yedek çıkış) 

Önerilen pil kapasitesi 4 … 72 Ah 

aralığı 

4 Ah pil için pil şarjı akımı 0,5 A 

(atlama teli ile 

0,5 / 1,0 / 2,0 / 2,5 A 

seçimleri) 

Maksimum pil deşarj akımı 3,5 A 

Pil şarj gerilimi seçimi 

(harici rezistans ile) 

13,7 V, stand-by kullanım için (şebeke yedeği) 

14,4 V, döngüsel kullanım için (güneş 

panelleri) 

Pil şarf sıcaklığı uygunluk -20 mV/ C tip 

katsayısı 

Yük bağlantı kesme eşiği 10,0 V tip 

gerilimi (Zayıf Pil Anahtarı 

ile) 

Yük tekrar bağlantı eşiği 12,0 V tip 

gerilimi 

Zayıf Pil sinyali eşiği 11,5 V tip 

gerilimi 

Pilden kendi kendine Maksimum 0,2 mA @ + 25 C 

tüketim (LED’ler bağlı 

değilken) 

Topraklama bağlantısı Negatif (-) 

Ters gerilim koruması Pil, güneş paneli 

Boyutları (mm cinsinden) 90 80 25 (G D Y) 

Ağırlığı 

0,1 kg 

Mahfaza 

Tel uçları 

pil ve yük telleri 

güneş paneli, DC girişi ve 

kontroller 

Anodize edilmiş alüminyum, gri 

vida uçları, çıkarılabilir 

2,5 mm 2 

1,5 mm 2 

İşletim sıcaklığı aralığı 

MTBF (parça gerilim 

yöntemi, MIL.HDBK 271F 

ground benign Ta +25 C 

-50 ... +60 C 

> 150.000 saat 

186 _____________________________________________________________________________


AC Güç Kaynağı 

Tablo 59 ADC15V60’ın Özellikleri 

Özellik 

Çıkış gücü 


60W 

Giriş gerilimi aralığı 90 ... 264 VAC 


45 ... 65 Hz 

Tam yükte giriş akımı: 110 

VAC 

1,2 A 

0,7 A 

220 VAC 


15 VDC 


5 A 

Verimlilik > %82 

İşletim sıcaklığı aralığı -40 ºC ... +50ºC 

Nem 

%85 RH IEC68-2-30 

EMC 

EN 55022 sınıf B 

Emniyet EN 60950 sınıf 1 

Onay 

CE 

MBTF 243 902 Gf (h) 

4,10 f/10e6h 

0,4 MTTR (h) 

Rüzgar Sensörü Isıtma AC Güç 

Kaynağı 

Tablo 60 ADC36V60’ın Özellikleri 

Özellik 



60W 



45 ... 65 Hz 


VAC 

1,2 A 

0,7 A 

220 VAC 


36 VDC 


1,25 A 



Nem 

%85 RH IEC68-2-30 

EMC 

EN 55022 sınıf B 

Emniyet EN 60950 sınıf 1 

Onay 

CE 

MBTF 243 902 Gf (h) 

4,10 f/10e6h 

0,4 MTTR (h) 

187 _____________________________________________________________________________


Yağış Ölçer Isıtma AC Güç Kaynağı 

Tablo 61 SNT150’nin Özellikleri 

Özellik 



150W 



47 ... 63 Hz 


VAC 

3,2A/115VAC 

1,6A/230VAC 

220 VAC 


24 VDC 


6,25 A 



Nem 

%85 RH IEC68-2-30 

EMC 

EN 55022 sınıf B, EN61000-3-2,-3, EN61000- 

4-2,3,4,5,6,8,11; ENV50204, EN55024, hafif 

sanayi seviyesi, kriter A, 

Emniyet 

UL1012, UL1950, TUV EN60950 Onaylı 

Onay 

CE 

MBTF 243 902 Gf (h) 

4,10 f/10e6h 

0,4 MTTR (h) 

Şebeke Elektriği Aşırı Gerilim 

Önleyicisi 

Tablo 62 PT2-PE/S 230AC-ST Şehir Şebekesi Elektriği Aşırı 

Gerilim Önleyicisinin Özellikleri 

Mahfaza malzemesi PA 6.6 

UL 94’e göre tutuşabilirlik sınıfı 

V0 

Hava ve yayılma mesafeleri standartları DIN VDE 0110-1 

Aşırı gerilim kategorisi 

Koruma derecesi 

Kirlenme derecesi 2 

IEC 60664-1: 1992-10 

III 

IP20 

Ortam sıcaklığı (işletim) -40 °C ... 85 °C 

Aşırı gerilim önleyicisi hatası iletisi 

Eylem yönü 

optisch, N/C kontağı 

1L-N ve N-PE 

188 _____________________________________________________________________________


Koruyucu devre 

IEC kategorisi 

EN tipi 

Nominal gerilim U N 

Kesici nominal gerilimi Uc (L-N) 

Nominal frekans f N 

Nominal akım 

U N :[µA]’da PE’ye deşarj akımı 3 

III/D/T3 

T3 

230 V AC 

250/275 V AC 

50 Hz 

26 A 

Nominal deşarj aşırı akım In (8/20) µs: 10 

[kA] 

Maksimum deşarj aşırı akım Imax (8/20) ≤ 1,1 /≤ 1,5 

µs: [kA] 

Koruma düzeyi [kV] ≤ 25 /≤ 100 

Yanıt süresi [ns] 25 

Test standartları/yönetmelikleri IEC 61643-1:1998-02 EN 61 

643-1, E DIN VDE 0675-6/A1, 

E DIN VDE 0675-6/A2, UL 

1449 

189 _____________________________________________________________________________


LAN arayüzü aşırı gerilim koruması 

Tablo 63 LAN arayüzü (DT-LAN-CAT.6+) aşırı gerilim 

koruması - Özellikler 

Mahfaza malzemesi 

Pres döküm çinko 

Rengi 

Gümüş/siyah 

Hava ve yayılma mesafeleri standartları VDE 0110-1 

IEC 60664-1: 1992-10 

Toplam aşırı akım (8/20) μs 

10 kA 

Ortam sıcaklığı (işletim) -40 °C ... 85 °C 

Montaj şekli 

Bağlantı için kullanılan 

bağlantı fişi ve DIN rayı, 35 

mm 

Tasarım 

DIN rayı montajı için bağlantı 

fişi 

Konum sayısı 8 

Koruma derecesi 

IP20 

Eylem yönü 

Hat-Hat ve Hat- 

Topraklama/Kalkan 

IEC kategorisi 

B2 

C2 

D1 

Kesici nominal gerilimi Uc 

≤ 3,3 V DC 

Nominal akım IN 

≤ 1,5 A (25°C) 

UC’de işletim etkili akımı IC 

≤ 1 μA 

UC’de PE’ye deşarj akımı 

≤ 8 μA 

Nominal deşarj aşırı akım In (8/20) μs 100 A 

(Çekirdek- Çekirdek) 

Nominal deşarj aşırı akım In (8/20) μs 2 kA 

(Çekirdek- Yer) 

Nominal güç puls akımı lan (10/700) μs ≤ 40 A 

(Çekirdek- Çekirdek) 

Nominal güç puls akımı lan (10/700) μs ≤ 160 A 


1 kV/μs’de çıkış gerilimi sınırlaması ≤ 85 V (PoE) 

(Çekirdek-Çekirdek) 

Ani gerilim yükselmesi 

1 kV/μs’de çıkış gerilimi sınırlaması ≤ 700 V 

(Çekirdek-Yer) 

Ani gerilim yükselmesi 


(Çekirdek-Çekirdek) 

statik 


(Çekirdek-Yer) 

statik 

In’de artık gerilim (iletken-iletken) ≤ 15 V 

≤ 100 V (PoE) 

Koruma düzeyi UP (Çekirdek- Çekirdek) ≤ 9 V (B2 (1 kV/25 A) ) 

≤ 100 V (B2 (1 kV/25 A) - 

PoE) 

≤ 15 V (500 V/100 A) 

190 _____________________________________________________________________________


Koruma düzeyi UP (Çekirdek- Yer) ≤ 600 V (B2 (4 kV/100 A)) 

≤ 700 V (C2 (4kV/2kA)) 

Yanıt süresi tA (Çekirdek-Çekirdek) ≤ 1 ns 

Yanıt süresi tA (Çekirdek-Yer) 

≤ 100 ns 

Giriş zayıflaması, aE, simetrik 

1 dB (≤ 250 MHz) 

Yakın uç yan ses zayıflaması ≤ 35 dB (At 250 MHz / 100 

Ω) 

Kesim sıklığı fg (3 dB), 100 Ohm’da > 500 MHz 

simetrik 

sistem 

Kapasite (Çekirdek- Çekirdek) 

Tip 12 pF (f=1 MHz / VR= 

0V) 

Kapasite (Çekirdek- Yer) Tip 2 pF (f=1 MHz / VR= 0V) 

IEC 61643-21'e uygun aşırı gerilim C2 (4 kV / 2 kA) 

taşıma kapasitesi 

D1 (1 kA) 


Bağlantı türü 

RJ45 

Bağlantı türü IN 

RJ45 dişi konnektör 

Bağlantı türü OUT 

RJ45 dişi konnektör 

Standartlar/yönetmelikler IEC 61643-21 

EN 50173-1 

Devre Kesici 

Tablo 64 PLS6-C10/2 Devre Kesicinin Özellikleri 

Özellik 

Tip 

DEVRE KESİCİ 


Sızdırmaz mahfazalı. Kurşun asit 

10A, 2 KUTUPLU 

Gerilim anma değeri AC:230V 

Akım anma değeri 10A 

Kutuplar 2 

Tetikleme özelliği 

C 

Montaj şekli DIN Rayı EN 50022 

Akım, kesme kapasitesi AC:6kA 

Uzunluk/Yükseklik, harici 

Genişlik, RoHS Uyumlu 

80 mm 

Evet 

191 _____________________________________________________________________________


GPRS Modemi güç kontrolü röle 

modülü 

Röle Modülünün Özellikleri 

Özellik 


Tip 

Vidalı elektromekanik röle 

Gerilim anma değeri 12 VDC 

Akım anma değeri 6 A/10A pik 

Tetikleme özelliği 

C 

Montaj şekli DIN Rayı EN 50022 

Onay 

CE 

Kasa boyutları 

87,3x75,6x6,2 mm 

Montaj 

35 mm ray ile montaj 

Ortam Sıcaklığı -40 °C ... 85 °C 

Yedek Pil 

Tablo 65 12 Ah Yedek Pilin Özellikleri 

Özellik 


Tip 

Sızdırmaz mahfazalı. Kurşun asit 

Nominal gerilim 

12 V 

Nominal kapasite 

12 Ah 

Kendi kendine deşarj %3 / ay 

Beklenen kullanım ömrü 4 … 5 yıl, sıcaklığa bağlı 

Boyutları 151 (G) 98 (D) 94 (Y) mm 

Ağırlığı 

4 kg 

GSM Modemleri 

Tablo 66 MC35 GSM Terminalinin Özellikleri 

Özellik 


Duyarlık 

-104 dBm 

Çift Band 

EGSM900/GSM1800 

Veri iletimi 

GPRS sınıf 8 (85,6 kbps’ye kadar) 

Tam PBCCH desteği 

GPRS cep telefonu istasyonu, sınıf B 

CSD, 14,4 kbps’ye kadar 

USSD 

Saydam olmayan mod 

V.110 

7E1 karakter çerçevelemesi 

SMS 

Dahil 

Tx gücü 2 W (sınıf 4) 

192 _____________________________________________________________________________


1 W (sınıf 1) 

Kaynak gerilimi 

8 ... 30 V 


İletim modu 

300 mA (ortalama) 

Bekleme modu 

10 mA 

Uyku 

3 mA 

Güç kapalı 

0,1 mA 

Sıcaklık aralığı -20 ... +55 °C 

Ağırlığı 

130 g (4,6 ons) 

Tablo 67 GSM Anteninin Özellikleri 

Özellik 



Çift band 900/1800 MHz 

Bileşen sayısı 16 

Kazanç 

7,5 dBd 

Polarizasyon 

Düşey 

Ağırlığı 

420 g (14,8 ons) 

Kablo 

2,5 / 10 m 

DSU232 RS232 Ethernet İletişim 

Modülü 

Tablo 68 İzolasyonsuz RS-232 İletişim Modülünün Özellikleri 

Özellik 

Kanallar 

DUART 

İşletim modları 

Doğrudan güç kaynağı 

beslemesi 


bekleme 

etkin 



Nem 


İki RS-232 

Dahili 

Çift RS-232 

Tekli RS-232 modu, donanım akış kontrolü ile 

birlikte (RTS/CTS) 

Tekli RS-232, doğrudan güç kaynağı 

beslemesi ile birlikte 

5 V ... 30 V, maksimum 1A 

5 mA 

Maksimum 15 mA 

-40 ... +60 °C (-40 ... 140 °F) 

-50 ... +70 °C (-58 ... 158 °F) 

%0 ... 100 RH 

193 _____________________________________________________________________________



Tablo 69 DSE101 Ethernet Modülünün Özellikleri 

Özellik 

İşletim modu 

Güç tüketimi (iletim) 

Sıcaklık 

Nem 


10Base-T 

12 V’de 50 mA 

Normal: -40 ... +70 °C (-76 ... 158 °F) 

Genişletilmiş: -60 ... +70 °C (-76 ... 158 °F) 

%0 ... 100 RH 

ENCRST542 Ekipman Kasası 

Tablo 70 ENCRST542 Ekipman Kasasının Özellikleri 

Özellik 


Malzemesi 

Paslanmaz çelik 

Koruma sınıfı 

IP 66, NEMA 4X’e eşdeğer 

Boyutları 530 (Y) 430 (G) 200 (D) mm 

Ağırlığı 

7 kg (boş ağırlığı) 

Duvar montajı Arkadan dört adet M8 15 mm vida ile 

Sıcaklık aralığı -50 … + 100 ºC 

194 _____________________________________________________________________________

Ek A ______________________________________________________________ Terimler Sözlüğü 

EK A 

TERİMLER SÖZLÜĞÜ 

Bu Ek A, bazı genel meteorolojik ve teknik terimler ile özelliklerde 

kullanılan terimlerin açıklamaları bulunan bir terimler sözlüğü 

içermektedir. 

Hassaslık 

Rakım 

Atmosferik basınç 

Barometre 

Barometrik basınç 

Baud 

Santigrad 

Konfigürasyon 

Yan rüzgar 

Sönümleme oranı 

Gecikme mesafesi 

Çiy noktası (sıcaklık) 

Küresel radyasyon 

Rüzgar sağanağı 

Onaltılı 

Ölçülen veya hesaplanan bir değerin, aynı değerin gerçek veya 

tanımlanmış değerine uygunluk derecesi. 

İstasyonun deniz yüzeyinden yüksekliği. 

Üstündeki hava kolonu üzerindeki yer çekimi kuvvetinden dolayı belirli bir 

noktadaki basınç. Resmi basınç birimi Pascal’dır (Pa = Newton/m 2 ). 

Meteorolojik barometrik basınç ölçümü için hectopascal (hPa) birimi 

kullanılmaktadır. 1 hPa = 100 Pa = 1 mbar. 

Atmosferik basıncı ölçen alet. 

Bakınız atmosferik basınç. 

Bir hattın sinyalleşme hızını gösterir birim; her saniyede geçiş (gerilim veya 

frekans değişikliği) sayısıdır. Bu terim, genellikle hatalı olarak bit/saniye 

terimi için kullanılmıştır. Ancak, baud yalnızca çok düşük hızlarda bps’ye 

eşdeğer olur; örneğin, 300 baud = 300 bps. Bunun dışında, bir baud, bir biti 

gösterecek şekilde kullanılabilir. Örneğin, bir V.22bis modem, 600 baud’da 

1200 bps üretir. 

Standart deniz seviyesi basıncı altında saf suyun 0 C’de donma sıcaklığı 

ve 100 C’de kaynama sıcaklığını temel alan sıcaklık ölçeği. QML 

günlükçüsünde ölçülen bütün sıcaklıklar Santigrad cinsinden ifade edilir. 

QML günlükçüsüne ilişkin talimatlar dizisi. Derlenen kur (bir metindir) 

aslında, günlükçüde çalışan bir programdır. 

Hareketli bir nesnenin hareket yönüne dikey esen rüzgar. 

Bir rüzgar okunun rüzgar yönündeki ani bir değişime karşı yanıtı. Gerçek 

sönümleme:kritik sönümleme oranı olarak tanımlanır. Kritik sönümleme, 

aşma olmadan en hızlı geçici akım yanıtını veren sönümleme değeridir. 

Rüzgar okunun rüzgar yönündeki bir adım fonksiyon değişikliğinin %50'sine 

yanıt verebilmesi için rüzgar okunun üzerinden geçmesi gereken hava. 

Soğumuşsa havanın doygunluğa ulaşma ve katı bir yüzeyde çiy oluşma 

sıcaklığı. 

Bir yatay yüzeyin aldığı toplam doğrudan güneş ışıması ve yayılan gökyüzü 

ışıması. Küresel radyasyon pyranometre ile ölçülür. 

10 dakika gibi belirli bir zaman aralığında rüzgar hızındaki anlık yükselme. 

Taban rakam olarak 16 rakamı kullanan ve altı alfa basamak (A-F) ile 

birlikte on ondalık (0-9) rakamı içeren numaralandırma sistemi. 

195 _____________________________________________________________________________


Nem 

LED 

Günlükçü 

Günlüğe alma 

Rüzgarsız 

Modem 

Yağış 

Basınç sensörü 

seviyesi (Pslevel) 

Pyranometre 

QFE 

QFF 

QNH (altimetre ayarı) 

Yağış ölçer 

RS-232 

RS-485 

Güneş ışıması 

Eşleme zamanı 

DMÖ 

ZModem 

Havadaki su buharı içeriği. Hava istasyonu sensörleri genellikle bağıl nemi 

ölçer. Bağıl nem, bir gazdaki su buharı basıncının o sıcaklıkta gazda 

bulunabilecek maksimum su buharı basıncına oranıdır. 

Işık Yayma Diyodu 

Sistemin işlem birimi. QML günlükçüsünün elektroniği, ölçme, saklama ve 

ölçülen parametrelerin işlenmesi işlemlerini yapar. 

Ölçülen ve hesaplanan değerleri günlükçünün belleğine kaydetme. 

Belli bir zaman aralığındaki minimum rüzgar hızı. 

Bir yerde kurulu bir terminal veya bilgisayarın uzak bir yerde kurulu bir 

terminal veya bilgisayarla kablo veya telefon hatları üzerinden iletişimini 

sağlayan bir cihaz. 

Yer yüzüne düşen her türlü su taneciğini ifade eder terim. Yağmur, kar ve 

dolu birer yağış biçimidir. Evrensel uygulama, yağmur ve kar ile toplam 

yağışı birbirinden ayırmaktadır. Kar bazı zamanlar yağış olarak ölçülmekte, 

bazı zamanlar ise eriyerek suya dönüşmekte ve su olarak ölçülmektedir. 

Basınç sensörünün metre cinsinden istasyondan yüksekliği. 

Yarı kürenin tamamından alınan güneş enerjisini ölçen aygıt (180 ’lik görüş 

alanı). Çıkış, Watt/metre kare (W/m 2 ) olarak ifade edilir. 

İstasyon rakımı seviyesinde veya pist eşiği yüksekliğindeki gerçek 

atmosferik basınç. Basınç sensörü seviyesi ile istasyon (veya pist eşiği) 

arasındaki fark, QML günlükçüsündeki basınç sensörü (pslevel) ayarı ile 

gösterilir. QFE normalde havacılıkta kullanılır. 

QNH olarak deniz seviyesi basıncı ancak, değer gerçek hava sıcaklığı ile 

düzeltilir (veya bazı durumlarda bu düzeltme sanal sıcaklık, bir başka 

deyişle 12 saat önceki sıcaklık, ile yapılır). QFF, sinoptik gözlemlerde 

kullanılır. 

Standart atmosferde deniz seviyesindeki atmosferik basınç. İstasyon 

rakımı, QML günlükçüsündeki istasyon rakımı ayarı ile gösterilir (ortalama 

deniz seviyesinin istasyon rakımından farkı). QNH, havacılıkta kullanılır. 

Derinliğe göre yağışı ölçer; derinlikten, akış veya buharlaşmayla herhangi 

bir su kaybı olmazsa düz bir yüzeyin suyla kaplanacağı derinlik 

anlaşılmalıdır. 

Standart seri iletim iletişim kuralı. Bir bilgisayarın giriş/çıkış portu ile bir 

çevre birimi arasındaki standart bir arayüz. 

Standart seri iletim iletişim kuralı. Bu iletişim kuralı, tekli örgülü çift kablo 

kullanan çok prizli ağlara (32 düğüme kadar) izin verir. 

Yarı kürenin bütününden alınan güneş enerjisi. Pyranometre ile ölçülür. 

Yazılım işlemleri için işlem zamanlaması yapılmasını sağlar. Örneğin, bir 

işlem daima bir saate yirmi dakika kala yapılacaksa, eşleme zamanı 

00:40:00 olarak ayarlanmalıdır. 

Dünya Meteoroloji Örgütü. 

QML günlükçüsü ile bir terminal programı arasında dosya aktarımında 

kullanılan dosya aktarım iletişim kuralı. 

196 _____________________________________________________________________________

RÃ¼zgar SensÃ¶rleri

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?