Tüketici Yazıları III - tüpadem - Hacettepe Ãniversitesi
Tüketici Yazıları III - tüpadem - Hacettepe Ãniversitesi
Tüketici Yazıları III - tüpadem - Hacettepe Ãniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
154 Tüketici Yazıları <strong>III</strong><br />
Nanoteknoloji, Çevre ve Aile<br />
155<br />
Tablo1: Nanoteknolojiye Dayalı Tüketim Malları (Nielsen, 2008):<br />
Otomotiv Giyim ve Tekstil Kozmetik<br />
-Hava ve yağ filtreleri<br />
-Cilalar, motor yağı<br />
-Çizilmez yüzey<br />
-Araba cilası<br />
-Hava temizleyicileri<br />
-Yakıt tüketimini iyileştirmek için<br />
katalizörler<br />
-Lastikler<br />
-Buruşmaz ve leke tutmaz giysiler<br />
-Anti-bakteriyel ve koku önleyici<br />
giysiler<br />
-Anti-bakteriyel kumaş<br />
-UV’ye dayanıklı ve koruyucu<br />
giysiler<br />
-Alev geciktirici kumaşlar<br />
-Cilt kremleri ve<br />
nemlendiriciler<br />
-Cilt temizleyicileri<br />
-Güneş kremleri<br />
-Makyaj malzemeleri<br />
-Makyaj gidericiler<br />
Elektronik Besin ve Besin Takviyeleri Ev<br />
-Piller<br />
-Görüntüleyiciler- elektronik<br />
-Organik ışık yayan LEDler<br />
-Veri hafızası<br />
-Anti-bakteriyel ve statik önleyici<br />
kaplamalar (klavye, mouse, cep<br />
telefonları)<br />
-DVD kaplamaları<br />
-MP3 oynatıcıları<br />
-Bilgisayar işlemcileri ve çipler<br />
Kişisel Bakım/ Sağlık Spor Ekipmanları Oyuncaklar ve<br />
Çocuk Eşyaları<br />
-İşitme cihazları<br />
-Kontak lensler<br />
-Vücut yıkama<br />
-Suni deri<br />
-Diş macunu<br />
-Şampuanlar, saç kremleri<br />
-Deodorantlar<br />
-Böcek kovucular<br />
-Anti-bakteriyel kremler<br />
-Bandaj<br />
vb.<br />
-Enerji içecekleri<br />
-Besin takviyeleri<br />
-Gıda saklama kapları<br />
-Anti-bakteriyel mutfak eşyaları<br />
-Kesme tahtaları<br />
-Plastik ambalajlar<br />
-Nano-çay, kanola aktif yağı vb.<br />
-Golf topları ve sopaları<br />
-Tennis raketleri ve topları<br />
-Beysbol sopaları<br />
-Hokey sopaları<br />
-Kayaklar ve snowboardlar<br />
-Kayak cilası<br />
-Bisiklet parçaları<br />
-Dalgıç kıyafeti<br />
-Ayakkabı tabanlıkları<br />
-Anti-buğu kaplamalar<br />
-Anti-bakteriyel mobilya<br />
ve minderler<br />
-Anti-bakteriyel<br />
kaplamalı aletler<br />
-Filtreler<br />
-Hava temizleyicileri<br />
-Kendi kendini temizleyen<br />
cam<br />
-Anti-bakteriyel UV<br />
dayanıklı boyalar<br />
-Ütüler, elektrikli<br />
süpürgeler<br />
-Güneş pilleri<br />
-Temizlik ürünleri<br />
-Dezenfektan spreyler<br />
-Yumuşatıcı<br />
-Leke dirençli peluş oyuncaklar<br />
-Anti-bakteriyel bebek<br />
emzikleri, kupalar ve<br />
şişeler<br />
-Oyun kutuları<br />
-Anti-bakteriyel<br />
doldurulmuş oyuncaklar<br />
Gıda tüketimi ve nanoteknoloji<br />
Beslenme ailenin temel faaliyetlerindendir. Beslenme; vücut olaylarını kontrol etme ve<br />
düzenleme, büyüme, yıpranan hücre ve dokuları onarma, normal sağlığı ve hayatı devam<br />
ettirebilmek için gerekli yiyecek maddelerinin alınması olduğuna göre; beslenme<br />
idaresinde ailenin hedefi; kişilerin fiziksel, zihinsel gelişimlerini sağlayacak yiyeceklerin<br />
temini için mevcut kaynakların yerinde ve uygun miktarda kullanılması olacaktır.<br />
Bunun içinde öncelikle; yiyeceklerin temini, hazırlanması ve servisiyle ilgili olarak idari<br />
kararların alınması gerekir (Terzioğlu, 1987).<br />
Yaşam tarzının farklılaşmasıyla birlikte tüketim tercihleri ve davranışları da değişmeye<br />
başlamıştır. Özellikle gıda tüketim ve talebinde bu tür farklılaşmalara oldukça sık rastlanmaktadır.<br />
Sağlıklı ürün tüketimi konusunda bilinçlenen tüketici ekolojik ve güvenilir<br />
ürünlere yönelmektedir. Gıda ürünlerinin birçoğu yılın her döneminde bulunabildiğinden<br />
tüketimi daha kolay olmaktadır. Ancak gıda tüketimi tarzında en önemli değişiklik<br />
aile bireylerinin ve özellikle de ev hanımlarının ekonomik hayata atılmalarıyla meydana<br />
gelmiştir. Ev kadınlarının çalışmaya başlamasıyla ev dışı gıda tüketiminde (fast food, hazır<br />
gıda, lokanta) ve evde hazır gıda tüketiminde artışlar başlamıştır. Evde hazır gıda tüketimi<br />
veya ev dışı gıda tüketiminin sağladığı en önemli fayda zamandan tasarruftur<br />
(Gündüz ve Emir, 2010). Günümüzde dünyanın en önemli problemlerinden birisi, artan<br />
nüfusa karşılık, insanların yeterli ve dengeli beslenememeleri ve yeterli miktarda güvenilir<br />
gıda sağlayamamalarıdır. Çünkü tüketicilerin gıda tercihleri sadece sağlıklarını etkilememekte,<br />
aynı zamanda ekonomik gelişmeyi, tarımsal üretimi, ticaret dengesini, gıda ve<br />
diğer sektörlerdeki işgücünü de etkilemektedir (Akbay ve Boz, 2005).<br />
Günümüzde tüketici nasıl beslendiğine, ne yediğine dikkat eder hale gelmiştir ve gıda<br />
endüstrisinden beklentileri vardır (Uygun, 2007). Nanoteknoloji gıda alanında yenilikler<br />
getirmektedir. Gıda endüstrisindeki nanoteknoloji uygulamaları, taşıma sistemleri<br />
(miseller, nanoemülsiyonlar, liposomlar, biyopolimerik nanoparçacıklar vb), gıda güvenliği<br />
ve biyogüvenlik (nanosensörler vb) ve nanotoksisite gibi uygulamaları kapsamaktadır.<br />
Nanoteknolojinin öngörüleri arasında, gıda bileşenleri ve biyopolimerlerinin kendi<br />
yapıları içerisinde bir araya gelerek oluşturdukları molekülleri ve özelliklerini anlamak ve<br />
bunu temel alarak geleneksel gıdalara göre daha lezzetli, aynı zamanda içerdiği besin<br />
öğesi veya biyomoleküllerin istenen hedeflerde salınımını gerçekleştirebilecek özelliğe sahip<br />
olabilecek yeni gıdalar üretmek yer almaktadır. Özellikle fonksiyonel gıda sanayinde<br />
geleneksel gıda işlemenin yerini kısa zamanda nano yaklaşımın alacağı öngörülmektedir.<br />
Fonksiyonel gıda kısaca temel beslenme gereksiniminin üzerinde bir sağlık etkisi olan<br />
ürünler olarak tanımlanabilir. Gıda sanayinde nanoteknoloji uygulamaları henüz çok yenidir<br />
ve ticari olarak üretilen ürünlerin basında likopen ve karoten destekleri yer almaktadır<br />
(Karakaya, 2009; Uygun, 2007).