Tüketici Yazıları III - tüpadem - Hacettepe Üniversitesi

82 Tüketici Yazıları III Gösteriş Tüketimine Karşı Gönüllü Sadelik 83
5- Bireysel gelişme (iç dünyanın keşfi ve geliştirilmesi arzusu) (Özgül, 2009)
Bu hareketin öncülüğünü, aynı zamanda bir sosyolog olan Duane Elgin yapmaktadır.
1981 yılında Voluntary Simplicity (Gönüllü Sadelik) ismiyle yayınlanan kitabında, Duane
Elgin, insanların hayatlarını sadeleştirmelerine yönelik uygulamaları sistematik bir şekilde
ortaya koymaktadır. (Elgin, 1998)
Bu kitap kısa zamanda, tüketim hastalığından kurtulma arayışındaki milyonlarca
Amerikalı için adetâ bir can simidi olarak algılanmıştır. Adından da vurgulandığı gibi,
Sosyolog Elgin’in kitabını okuyan herkes, “Gönüllü” olarak sade bir hayatı tercih etme
ve hayatını sadeleştirme arayışına girmişlerdir. Küçük gruplar halinde bir araya gelip, sade
hayata geçişte birbirlerine destek olmaya çalışmışlardır.
Gönüllü Sadelik, çalışma grupları veya halkalarının en belirgin özelliği, sayıları üç-beş
aileden oluşan küçük gruplardan meydana gelmesidir. Bu gruplar, sırayla evlerde toplanırlar.
Her toplantının ana gündemi ise, hayatlarını daha sade hale getirebilmenin yollarını
oluşturmaktır. Yaptıkları araştırmalar neticesinde, buldukları çözüm yollarını beraberce
uygulamaya çalışmaktadırlar
Sade hayatı benimseyen kişilerin faaliyetleri sadece bundan ibaret değildir. Kimileri,
uzun yıllar boyunca sadeliği yaşama ve insanlara anlatma kaygısına düşmüşlerdir. Kimisi
ise, bu yöndeki faaliyetlerini daha organizeli hale getirmekte; hatta akademik çalışmalarda
bulunmaktadırlar.
Gönüllü sadelik, insanın hayatından ihtiyaç fazlasını çıkarmak suretiyle, daha başka
şeylerin hayatımız içinde yer alabilmesi için zemin hazırlar. Sade hayatın tanımı kişiden
kişiye değişir.Ancak temel olarak daha hafif, daha temiz ve aerodinamik bir hayat demektir.
Gönüllü sadelik adı altında dünyada farklı faaliyetler yürütülmektedir. Bunlardan bazıları;
1972 yılında İskoçya’da Findhorn Eko köyü kurulmuştur. Dünyanın her yerinden 350-
400 kişi Findhorn adı verilen bu bölgedeki eko-köyde yaşamaktadır. Yaklaşık üç bin kişi
de her yıl bu köyü ziyaret etmektedir. Birkaç gün burada kalmaktadır. Onlara holistik
eğitimler verilmekte, sade hayata nasıl ulaşılacağını anlatan atölyeler yapılmaktadır.
http://www.gezenbilir.com/index.phptopic=41478.0
Vietnamlı rahip Thich Nhat Hahn tarafından 1982’de Güney Fransa Erik köyü kurulmuştur.
Vietnam’a girmesi yasaklanan bu rahip önce Paris’in güneyinde Tatlı Patates adlı
bir komünite kurmuştur. Fakat katılımcıların sayısı artınca daha büyük bir arazi arayı-
şına girmiştir. En sonunda orijinal adı Persimmon Köyü olan araziyi satın almıştır. Burada
müthiş erik ağaçları olduğu için köyün adı Erik Köyü olarak değiştirildi. Bu köy her
yıl dünyanın her yerinden gelen ziyaretçilerine 4 haftalık inziva hayatı sunmaktadır. Katılım
2500-3000 kişi arasında değişmektedir.
Kuzey Amerika’da kurulan sadelik forumu akademisyenler, yazarlar ve aktivistlerden
oluşan bir düşünce kuruluşudur. 2001’de kurulmuştur. Sadelik akımının dünyada yayılması
için kitaplar hazırlamakta, makaleler yazmakta, ve konferanslar düzenlemektedirler.
Sade hayatı ortak yaşamaya yönelik olarak Batıda yaygınlaşan ve bizim kültürümüzdeki
yardımlaşma örneklerini andıran örnek uygulamalar bulunmaktadır. Meselâ, belli
bir bölgede yaşayan insanlar gönüllü olarak bir araya gelmekte ve ihtiyaçları olan gıda
maddelerini topluca almaktadırlar. Böylelikle ihtiyaçlar hem en kaliteli ürünlerle giderilmiş,
hem de çok ucuz fiyatlarla temin edilmiş olmaktadır. Basit bir satın alma maksadıyla
dahi olsa, bu yolla insanlar arasında önemli bir bağın ve toplum ruhunun oluşması sağlanmaktadır.
Sade hayatı tercih edenler çok ilginç eylemler de gerçekleştirmektedirler. 1992 yılından
beri dünyanın 13 ülkesinde Kasım ayının üçüncü Cuma günü “Buy Nothing Day,”
yani Satın Almama Günü olarak kutlanıyor. Bu günde yine dünyanın değişik yerlerinde
tüketim alışkanlıklarını eleştiren ilginç eylemler yapılıyor.
Sade hayat merkezli ortak eylemlere bir başka ilginç örnek ise “TV-Turn Off Week,”
yani Televizyonu Kapatma Haftası. 1995 yılında başlanan bu özel faaliyet, Nisanın son
haftası kutlanmaktadır.
Her yıl 22 Eylül’de kutlanan “Arabasız Gün” eylemi ise ilk kez 1997 yılında başlatılmıştır.
Günümüzde özellikle pek çok Avrupa ülkesinde, şehirlerde otomobilin hakimiyetine
ve otomobil merkezli yaklaşımlara karşı ‘Kendi Kentimde Arabasızım’ (In Town
without my car) ifadesiyle mesaj verilmeye çalışılmaktadır. Yapılan etkinliklerle şehir
içinde otomobil kullanarak yapılan pek çok seyahatin başta yaya olmak üzere bisiklet ve
toplu taşım gibi sürdürülebilir biçimlerde yapılmasının mümkün olduğu vurgulanmaktadır.
Böylece şehirlerdeki hava kirliliği, görüntü kirliliği ve ses kirliliği gibi olumsuzlukların
ortadan kaldırılması hedeflenmektedir. (www.worldcarfree.net; www.car-freedays.org)