E.Ü. HYO Dergisi Cilt 26 - Sayı 2 - 2010 - Hemşirelik Yüksekokulu

Sürekli Öfke - Öfke Tarz Ölçeği, Spielberger ve arkadaşları (1983)
tarafından geliştirilmiştir. Türkiye için geçerlilik ve güvenirlilik
çalışması ise Özer (1994b) tarafından gerçekleştirilmiştir. Ölçek, her biri
ayrı ayrı değerlendirilen Sürekli Öfke yanı sıra, Öfke İçte, Öfke Dışa ve
Öfke Kontrol alt ölçeklerinden oluşmuştur. Ölçekteki toplam 36 madde,
“Hemen Hiçbir Zaman (1)”, “Bazen (2)”, “Çoğu Zaman (3)”, “Hemen Her
Zaman (4)” olarak değerlendirilmektedir. Sürekli Öfke alt ölçeğinin
puan aralığı 10-40 dır. Öfke Tarz alt ölçeğinin her bir alt ölçeğinin (Öfke
İçte, Öfke Dışa ve Öfke Kontrol) puan aralığı ise 8-32’dir (Özer 1994b,
Savaşır ve Şahin 1997).
Sürekli öfke alt ölçeğinden alınan yüksek puanlar öfke düzeyinin
yüksek olduğunu; öfke kontrol alt ölçeğinden alınan yüksek puanlar
öfkenin kontrol edilebildiğini; öfke dışa alt ölçeğinden alınan yüksek
puanlar öfkenin kolayca ifade edildiğini; öfke içe alt ölçeğinden alınan
yüksek puanlar ise öfkenin bastırıldığını göstermektedir. Puanları
%75’in üzerinde olanların öfke duygularının, optimum işleyişlerini
engelleyeceği ve kişilerarası ilişkilerde çatışmalara, psikolojik ya da
fiziksel sorunlara yol açabileceği, aynı zamanda öfke içe puanları
yüksek olanların öfke dışa puanları düşük ise, tansiyonlarının da
yüksek olduğu ileri sürülmektedir. Öfke içe ve öfke dışa puanlarının
%90’nın üzerinde olması ise kalp krizi açısından risk olduğu kabul
edilmektedir (Savaşır, Şahin 1997).
Ölçeğin Cronbach Alfa değerleri sırasıyla sürekli öfke alt ölçeği
için 0,79; öfke içte alt ölçeği için 0,62; öfke dışa alt ölçeği için 0,78; öfke
kontrol alt ölçeği için 0,84’dür (Savaşır, Şahin 1997). Bu çalışmada ise
Cronbach Alfa değerleri sürekli öfke boyutu için 0,83; öfke içte boyutu
için 0,71; öfke dışa boyutu için 0,79; öfke kontrol boyutu için 0,83
olarak bulunmuştur.
Tablo 1: Hastaların Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Puanlarının Dağılımı (N= 305)
_
X
SD Max. Min. Puan Aralığı
Sürekli Öfke 21,13 6,61 40,0 10,0 10 – 40
Öfke İçte 19,44 4,94 32,0 8,0 8 – 32
Öfke Dışa 13,10 4,49 32,0 8,0 8 – 32
Öfke Kontrol 23,40 4,97 32,0 9,0 8 – 32
Araştırmaya başlamadan önce verilerin toplanabilmesi için ölçeğin
geçerlilik ve güvenilirliğini yapan Kadir Özer’den kullanım izni alınmıştır.
Bunun yanısıra yüksekokulun etik kurulundan yapılabilir onayı,
araştırmanın yapılacağı kurumdan yazılı ve hastalardan sözlü onay
alınmıştır.
4