ege üniversitesi hemşirelik yüksekokulu eğitim öğretim kılavuzu ııı ...

EGE ÜNİVERSİTESİ 

HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU 

EĞİTİM ÖĞRETİM KILAVUZU 

III. SINIF 

2012-2013 

İZMİR

EGE ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU 

2011-2012 ÖĞRETİM YILI 

III. SINIF YILLIK DERS PROGRAMI 

Dersler Yıllık/Dönemlik Teo. Lab. Uyg. Kredi AKTS 

Hastalıklar 

ve 

Hemşirelik 

Bakımı 

Dersi 

Sağlık 

İstatistikleri 

Mesleki 

İngilizce 

(Zorunlu) 

Seçmeli 

Dersler V 

Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar 

Y 12 12 - - 12 12 48 43 

D 3 - - - - - 3 3 

Y 2 2 - - - - 4 4 

D 3 - - - - - 3 5 

(Zorunlu) D - 3 - - - - 3 5 

Seçmeli 

Dersler VI 

TOPLAM 24 15 2 2 8 8 51 60 

3. SINIF SEÇMELİ DERSLER 

Zorunlu Seçmeli Dersler (V ve VI) 

(V) Nursing Care of Cardivascular Disease (3-0-3) 

(V) Evidence Based Nursing (3-0-3) 

(V) Critical Care Nursing (3-0-3) 

(V) Operating Room Nursing (3-0-3) 

(VI) Nursing Care of Hematology Disease (3-0-3) 

(VI) Elderly Care in the Community (3-0-3) 

(VI) Nursing Care of Rheumatology Disease (3-0-3) 

(VI) Current Issues in Nursing (3-0-3) 

(VI) Trauma Nursing (3-0-3) 

1



III. SINIF HAFTALIK DERS PROGRAMI (GÜZ DÖNEMİ) 

08.30 – 

09.15 

09.30 – 

10.15 

10.30 – 

11.15 

11.30 – 

12.15 

13.15 – 

14.00 

14.15 – 

15.00 

15.15 – 

16.00 

16.15 – 

17.00 

1 

2 

PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA 

HASTALIKLAR 

HASTALIKLAR VE 


VE 

HEMŞİRELİK 

HEMŞİRELİK 

HEMŞİRELİK 

BAKIMI (TEO) 

BAKIMI (TEO) 

BAKIMI (UYG) 

SAĞLIK 

İSTATİSTİKLERİ 

“ “ “ 

3 “ “ “ “ 

ZORUNLU SEÇMELİ 

DERSLER V (TEO) 

4 “ “ “ “ “ 

5 

MESLEKİ 

İNGİLİZCE 

(A) 


HEMŞİRELİK 

BAKIMI (TEO) 

“ 


HEMŞİRELİK 

BAKIMI (UYG) 

6 “ “ “ “ 

“ 

MESLEKİ İNGİLİZCE 

(B) 

7 “ “ “ “ 

8 “ “ “ 

2



III. SINIF HAFTALIK DERS PROGRAMI (BAHAR DÖNEMİ) 

08.30 – 

09.15 

09.30 – 

10.15 

10.30 – 

11.15 

11.30 – 

12.15 

13.15 – 

14.00 

14.15 – 

15.00 

15.15 – 

16.00 

16.15 – 

17.00 

1 


HASTALIKLAR VE HASTALIKLAR HASTALIKLAR VE 

HEMŞ. BAKIMI VE HEMŞ. BAK. HEMŞ. BAKIMI 

(TEO) 

(UYG) 

(TEO) 

2 “ “ “ 

3 “ “ “ 


DERSLER VI (TEO) 

4 “ “ “ “ 

5 

MESLEKİ 

İNGİLİZCE 

(A) 

“ “ 


HEMŞİRELİK 

BAKIMI (UYG) 

6 “ “ “ “ MESLEKİ İNGİLİZCE 

7 “ “ “ (B)” 

8 “ “ “ 

“ 

3


2012-2013 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 

HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI DERSİ SINAV TAKVİMİ 

DERS ADI 

BAŞLANGIÇ 

BİTİŞ 

ARA SINAV 

DERS BİTİRME SINAVI 

BÜTÜNLEME SINAVI 


HEMŞİRELİK BAKIMI 

18.09.2012 06.06.2013 

(10:00) 

20.06.2013 

(10:00) 

Sistem Hastalıkları ve 

Hemşirelik Bakımı I 

18.09.2012 04.10.2012 04.10.2012 

(13.15-15.00) 


Hemşirelik Bakımı II 

19.10.2012 30.10.2012 30.10.2012 

(14.15-16.00) 


Hemşirelik Bakımı III 

31.10.2012 21.11.2012 20.11.2012 

(14.15-16.00) 


Hemşirelik Bakımı IV 


Hemşirelik Bakımı V 

21.11.2012 11.12.2012 11.12.2012 

(08.30-10.15) 

11.12.2012 27.12.2012 27.12.2012 

(13.15-15.00) 


Hemşirelik Bakımı VI 

11.02.2013 22.05.2013 

4

Modül Ara Sınavı: 45dk. 

Bitirme ve Bütünleme Sınavı: 120 dk. 

5

HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI DERSİ 

DERS KOORDİNATÖRÜ 

: Doç. Dr. Meryem YAVUZ 

DERS ÖLÇME DEĞERLENDİRME SORUMLUSU: Yard.Doç.Dr.Şenay ÜNSAL ATAN 

DERS SEKRETERLERİ 

: Ar. Gör. Dr. Serap YILDIRIM 

Ar. Gör. Filiz ÖZEL 

TANIM 

Farklı sağlık sorunları nedeniyle yatan bireyin fiziksel, psikolojik ve sosyal sorunları 

saptayan ve hemşirelik bakım planı doğrultusunda bakım verme ve yönetme bilgi ve 

becerilerini kazandırmayı amaçlayan bir derstir. 

AMAÇ 

Öğrencilere; bireyin yaşam döngüsünde (döllenmeden yaşlılığa kadar) fizyolojik ve 

psikososyal sağlıktan sapma durumları ile ilgili bilgi kazandırma ve bu bilgileri sentez ederek 

bireyi bir bütün olarak (fiziksel, emosyonel, sosyal, entellektüel) değerlendirebilme yeteneği 

geliştirmektir. 

ÖĞRENME ÇIKTILARI 

1. Hastalıklar ile ilgili temel kavramları tanımlayabilme (PÇ 1, 2, 3, 4). 

2. Hastalıkların etiyolojisini, risk faktörlerini ve korunma yöntemlerini tanımlayabilme 

(PÇ 1, 2, 3, 4). 

3. Hastalıkların belirti ve bulgularını ifade edebilme (PÇ 1, 2, 3, 4). 

4. Hastalıklar ile ilgili tanı testlerini tanımlayabilme (PÇ 1, 2, 3, 4). 

5. Hastalıklar ile ilgili klinik ve laboratuar bulgularını yorumlayabilme (PÇ 1, 2, 3, 4). 

6. Hastalıklara yönelik planlanan tedavileri uygulayabilme (PÇ 1, 2, 3, 4). 

7. Hemşirelik bakım aktivitelerini hemşirelik süreci adımları doğrultusunda holistik 

bakış açısıyla yerine getirebilme (PÇ 1, 2, 3, 4, 8). 

8. Hasta ve ailesine gereksinimleri doğrultusunda eğitim ve danışmanlık yapabilme (PÇ 

1, 4, 6, 7). 

9. Ekip çalışmasının önemini kavrayabilme (PÇ 4, 7, 9, 12). 

10. Hemşirelik uygulamalarında etik ilkelere uyabilme (PÇ 1, 2, 4, 5). 

6


Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi 

Ders Öğrenme 

Çıktıları 

ÖÇ1 

ÖÇ2 

ÖÇ3 

ÖÇ4 

ÖÇ5 

ÖÇ6 

ÖÇ7 

ÖÇ8 

ÖÇ9 

ÖÇ10 

Program Çıktıları 

PÇ1 PÇ2 PÇ3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 PÇ10 PÇ11 PÇ12 PÇ13 

5 5 5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 5 4 

5 5 5 5 

5 5 5 4 

5 5 5 5 

*Katkı Düzeyi: 1 Çok Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok Yüksek 

7



MODÜLLER 

1. Modül: Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı I 

2. Modül Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı II 

3. Modül Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı III 

4. Modül Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı IV 

5. Modül Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı V 

6. Modül Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı VI 

HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI DERSİ SAATLERİNİN 

DAĞILIMI 

I. 

MODÜL 

II. 

MODÜL 

III. 

MODÜL 

IV. 

MODÜL 

V. 

MODÜL 

VI 

MODÜL 

TOPLAM 

Teorik 67 64 69 62 62 - 324 

Uygulama - - - - - 336 336 

Serbest 

1 - - 1 1 - 3 

çalışma 

Panel - - - - - - - 

Ara sınav ve 4 4 4 4 4 - 20 

Soruların 

tartışılması 

TOPLAM 72 68 73 68 67 336 683 

8

1. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I 

MODÜL KOORDİNATÖRÜ 

MODÜL ÖLÇME DEĞERLENDİRME 

SORUMLUSU 

MODÜL SEKRETERİ 

: Doç. Dr. Türkan ÖZBAYIR 

: Doç. Dr. Yasemin YILDIRIM 

: Ar. Gör. Hülya SARSILMAZ 

TANIMI 

Sistem hastalıkları ve hemşirelik bakımında, erişkin ve çocukta tıbbı ve cerrahi 

hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularından sıvı elektrolit 

dengesizlikleri, asit-baz dengesizlikleri, total parenteral-enteral beslenme, ağrı, şok, 

organ nakli, onkoloji, rehabilitasyon, ameliyat öncesi, sırası ve sonrasında hemşirelik 

yönetimi çerçevesinde; ameliyat öncesi hasta hazırlığı, ameliyat sırasında hasta bakımı, 

anestezi, ameliyat sonrasında hasta bakımı, ameliyat sonrası komplikasyonların 

yönetimi, yara iyileşmesi ve bakımı ve cerrahi enfeksiyonlar ile sistem hastalıkları 

içerisinde; genetik ve yenidoğan, immünolojik sistem hastalığı olan bireylerin 

hemşirelik yönetimini, klinik öğrenmeyi ve hizmet içi eğitimi inceler. 

AMACI 

Sistem hastalıkları ve hemşirelik bakımında, erişkin ve çocukta tıbbı ve cerrahi 

hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularını ve genetik ve yenidoğan, 

immünolojik sistemlerinin etiyolojisini, patofizyolojisini, risk faktörlerini, belirti ve 

bulgularını, tıbbi yönetimini, tıbbi ve cerrahi tedavi alan hastanın hemşirelik yönetimini 

inceleyebilme yönünde bilgi, beceri, davranış kazandırma ve olumlu tutum 

geliştirmedir. 


1. Sıvı-elektrolit ve asit-baz dengesizliğini tanımlayabilme / uygun hemşirelik 

yönetimini yapabilme 

2. Organ nakli konusunda hemşirenin rol ve sorumluluklarını tanımlayabilme 

3. Total parenteral beslenme konusunda hemşirenin rol ve sorumluluklarını 

tanımlayabilme 

4. Ağrılı hastayı tanımlayabilme / uygun hemşirelik yönetimi yapabilme 

5. Şoktaki hastayı tanımlayabilme / uygun hemşirelik yönetimi yapabilme 

9

6. Kanserli hastalarda tanı ve tedavi yöntemlerini bilme / uygun hemşirelik yönetimi 

yapabilme 

7. Kronik hastalıklarda hemşirelik bakımını bilme/ uygulayabilme 

8. Rehabilitasyon hastasının gereksinimlerini belirleyebilme ve uygun hemşirelik 


9. Ameliyat öncesi, sırası ve sonrası hasta bakımını bilme / uygun hemşirelik 


10. Yara iyileşmesinin aşamalarını bilme / uygun hemşirelik yönetimini yapabilme 

11. Cerrahi enfeksiyonların çeşitlerini tanımlayabilme / uygun hemşirelik yönetimini 

yapabilme 

12. Genetik hastalıklarda hemşirelik bakımını bilme/ uygulayabilme 

13. İmmünolojik hastalıklarda hemşirelik bakımını bilme/ uygulayabilme 

14. Yenidoğan hastalıklarında hemşirelik bakımını bilme/ uygulayabilme 

“HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI” DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI 

İLE “SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I” MODÜL 

ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

DÇ-1 DÇ-2 DÇ-3 DÇ-4 DÇ-5 DÇ-6 DÇ-7 DÇ-8 DÇ-9 DÇ-10 

ÖÇ-1 5 3 2 5 1 

ÖÇ-2 5 5 3 3 5 5 5 5 

ÖÇ-3 5 5 5 5 5 

ÖÇ-4 5 4 5 4 5 5 5 

ÖÇ-5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-7 5 5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-8 5 5 5 

ÖÇ-9 5 5 3 4 5 5 5 5 5 

ÖÇ-10 5 5 4 5 5 5 5 

ÖÇ-11 5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-12 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-13 5 5 5 5 5 5 5 5 

ÖÇ-14 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 

Katkı Düzeyi: 1 Çok Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok Yüksek 

ÖÇ: Öğrenme Çıktısı 

DÖÇ: Ders Öğrenme Çıktısı 

10

KAVRAMLAR 

 

Dehidratasyon 

 

Epidural anestezi 

 

Arterial kan gazı 

 

Overhidrasyon 

 

Hipotermi 

 

Oksijen saturasyonu 

 

Hiponatremi 

 

Ameliyat sonrası dönem 

 

Siyanoz 

 

Hipernatremi 

 

Ameliyat sonrası bakım 

 

Defekt 

 

Hipopotasemi 

 

Ameliyat sonrası erken 

 

Siyanotik 

 

Hiperpotasemi 

dönem komplikasyonlar 

 

Asiyanotik 

 

Ödem 

 

Ameliyat sonrası geç dönem 

 

Pilonidal sinüs 

 

Diürez 

komplikasyonlar 

 

Postural drenaj 

 

Diyare 

 

Yara 

 

Malnutrisyon 

 

Kusma 

 

Açık Yara 

 

Hidrasyon 

 

Yanık 

 

Kapalı yara 

 

Postüral drenaj 

 

Hidrasyon 

 

Primer iyileşme 

 

Mekonyum ileusu 

 

Şok 

 

Sekonder iyileşme 

 

Malarbsorbsiyon 

 

Senkop 

 

Tersiyer iyileşme 

 

İmmün sistem 

 

Hipotansiyon 

 

Granülasyon dokusu 

 

Primer immün yetmezlik 

 

Hipoaktivite 

 

Skar 

 

Sekonder immün yetmezlik 

 

Hiporefleksi 

 

Yara ayrılması 

 

Alerji 

 

Hipotermi 

 

Yara enfeksiyonu 

 

Sağlıklı yaşam davranışı 

 

Alfamimetik 

 

Enfeksiyon 

 

Astım 

 

Vazodilatatör 

 

Cerrahi enfeksiyonlar 

 

Solunum sistemi yapısı 

 

Alıcı (Recipient) 

 

Patojen 

fonksiyonları ve 

 

Verici (Donör) 

 

Virulans 

değerlendirilmesi 

 

Etik 

 

Profilaksi 

 

Solunum yetmezlikleri 

 

 

 

 

 

Red (Rejeksiyon) 

Sıcak iskemi zamanı 

(SİZ) 

Soğuk iskemi 

zamanı (SOİZ) 

Beyin ölümü 

Kanser 

 

 

 

 

 

 

 

Hastane enfeksiyon kontrol 

komitesi 

Abse 

Gen 

Genetik 

Kalıtım 

Kromozom 

Dominant-resesif geçiş 

 

 

 

 

 

 

 

 

Spirometre 

Nebulizasyon 

Oksijen 

Aspirasyon 

Oksijen maskesi 

Kateter 

Airway 

Nazal kanül 

11

Korunma 

 

Anomali 

 

Nazofarengeal 

 

 

 

Risk faktörleri 

Tarama programları 

Kemoterapi 

 

 

 

 

Galaktoz tolerans testi 

Hepatomegali 

Splenomegali 

Laterji 

 

 

 

 

Mekanik ventilatör 

Akut nazofaranjit 

Tonsillit 

Otitis media 

 

Radyoterapi 

 

Ter testi 

 

Bronşit 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Biyoterapi/immünot 

erapi 

Baş etme 

Cerrahi 

Cerrahi hemşireliği 

Pre operatif 

Malign Hipertermi 

Post operatif 

İntra operatif 

Bilgilendirilmiş 

onam 

Günübirlik cerrahi 

Ameliyat esnası 

dönem 

Ameliyat sırasındaki 

bakım 

Ameliyat sırasındaki 


Ayılma ünitesi 

Anestezi sırasındaki 

bakım 

Topikal anestezi 

Spinal anestezi 

Genel anestezi 

Ağrı skalası 

Ağrı değerlendirmesi 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Divertikül 

Anorektal hastalık 

Hemoroid 

Anal fistül 

Anal fissür 

Anorektal abse 

Kan basıncı 

Sistolik kan basıncı 

Diyastolik kan basıncı 

Kardiyak out-put 

Kardiyovasküler risk 

Serebrovasküler risk 

Sifigmomanometre 

Sinir bloğu 

Ambulatuvar kan basıncı 

Yaşam tarzı değişiklikleri 

Kontraksiyon 

Konjesyon 

Dispne 

Bölgesel anestezi 

Lokal infiltrasyonla blok 

Rehabilitasyon 

Habilitasyon 

Yetersizlik 

Özürlülük 

Engellilik 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bronşiyolit 

Pnömoni 

Göğüs ağrısı 

Dispne 

Peritonsiller abse 

Larenks ödemi 

Entübasyon mekanik 

Ventilasyon 

Anestezi sırasındaki 


Prematüre 

Düşük doğum ağırlıklı 

bebek 

Postmatüre 

Doğum travması 

Asfiksi 

Sepsis 

Nekrotizan enterekolit 

Respiratuvar distres 

sendromu 

Yenidoğan enfeksiyonları 

Mekonyum aspirasyonu 

Ağrı 

Ağrı eşiği 

Tolerans 

Bağımlılık 

12

Ağrı kontrolü 

 

Öz bakım 

 

Acı 

 

Hasta kontrollü 

 

Cerrahi ağrı 

 

Opioid 

analjezi 

 

Kronik Nonmalign Ağrı 

 

Non-Opioidler 

(KNMA) 

ÖĞRENİM HAZIRLIĞI 

Yazılı dökümanların, ders materyallerinin hazırlanması ve vakaların 

belirlenmesi, senaryoların hazırlanması, rol-play planlanması. 

YARARLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ 

Anlatım yöntemi, grup tartışması yöntemi, rol oynama tekniği, video ile öğretim 

yöntemi, beyin fırtınası, bireysel öğretim yöntemleri, görüşme tekniği, rotasyon, 

seminer, konferans, vaka çalışması, simulasyon tekniği, örnek olay yöntemi, gösterip 

yaptırma 

DERS ARAÇ-GEREÇLERİ 

Projeksiyon, resim, maket, video, interaktif CD. 

EK ÖĞRENİM KAYNAKLARI 

Yazılı ders notları, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Kütüphanesi, Ege 

Üniversitesi Merkez Kütüphane, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kütüphanesi, On- line 

veri tabanları, İnternet. 

1. Behrman R. E. Kliegman R. M. (2002): Nelson Essentials Of Pediatrics, Çev: 

Tuzcu S., 4. Basım, W. B. Saunders Company, USA 

2. Black J.M., Hawks J.H. Medical-Surgical Nursing Clinical Management for 

Pozitive Outcomes. 7. ed. USA. 2001. 

3. Black J.M., Hawks J.H. Medical-Surgical Nursing Clinical Management for 

Pozitive Outcomes. 7. ed. USA. 2004. 

4. Carpenıto, L. J.Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Erdemir, F(çev.), Nobel Tıp Kit, 

İstanbul, 1999. 

5. Cura A. (1999), Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, E.Ç.V Yayınları, İzmir. 

6. Curley M. A. Q. Moloney-Harmon P. A. (2001): Critical Care Nursing Of 

İnfants And Children, Second Edition, W. B. Saunders Company, Usa 

7. Çavuşoğlu H.(1995), Çocuk Sağlığı Hemşireliği 1-2, Bizim Büro Basımevi, 

Ankara. 

13

8. Erdil F., Özhan Elbaş N. Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği. 3. Baskı. Ofset 

Tasarım. Ankara.1999 

9. Ignatavicius, D.D. Workman,M.L. Mishler, M.A. Medical Surgical Nursing a 

Nursing Process Approach. Philadelpiha.1995 

10. Jane C. Rothrock 2010 Alexander's Care of the Patient in Surgery 

11. Karadakovan,A. Eti Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Nobel 

Tıp Kitapevi,2010 

12. Karadakovan,A. Eti Aslan F. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Nobel 

Tıp Kitapevi, Genişletilmiş II.baskı, 2011 

13. Lewis S.M., Heitkemper M.M. Patient During Surgery. Medical Surgical 

Nursing. 3. Ed. Mosby. USA. 1995 

14. Meeker M.H., Rothrock J.C. Alexander’s Care of the Patient in Surgery. 

11.Ed. Mosby USA.1999 

15. Neyzi O. Ertuğrul T. (2002), Pediatri 1-2, Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul. 

16. Smeltzer.S.C., Bare.B.G., Brunner and Suddarthis Textbook of Medical 

Surgical Nursing. 9.Ed. Lippincoitt. Philadelpiha. 2000 

17. Tintinalli. J.E. Kalen. D.G. Stapczynski. S.J. (2000), Emergency Medicine, 

The Mc Graw. Hill Companies, 5. Edition, United States of America. 

18. Velasco M. Coffin D. A. Lizardo L. M. and et.al. (2000), Pediatric Nursing, 

The Mcgraw-Hill Companises, Usa 

19. Wong D. L. Hockenberry M. J. (2003), Wong’s Nursing Care Of İnfants And 

Children, Seventh Edition, Mosby An Affiliate Of Elsevier, Usa 

14

UYGULAMA ALANI VE ETKİNLİKLERİ 

Hastane 

DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ 

Ara sınav, grup çalışması, materyallerin değerlendirilmesi, seminer sunumları. 

MODÜL DERS SAATLERİNİN DAĞILIMI 

Teorik 

: 67 ders saati 

Serbest çalışma 


Ara sınav 


Soruların Tartışılması : 2 ders saati 

TOPLAM 


15


2012-2013 ÖĞRETİM YILI GÜZ YARIYILI 


SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I MODÜL PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

17.09.2012 

SALI 

18.09.2012 

ÇARŞAMBA 

19.09.2012 

PERŞEMBE 

20.09.2012 

CUMA 

21.09.2012 

08.30-09.15 - 

09.30-10.15 

10.30-11.15 

SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ 

“ 

TOTAL PARENTERAL- 

DERS TANITIMI 

ENTERAL BESLENME 

Doç.Dr. T. Özbayır (A) 

Doç.Dr. M. Yavuz (B) 

SIVI ELEKTROLİT, ASİT- 

BAZ DENGESİZLİKLERİ 

Prof. Dr. A. Esen (A) 

Yard Doç.Dr. Öznur Usta 

Yeşilbalkan (B) 

“ ŞOK 

Prof.Dr.Ç. Fadıloğlu (A) 

Doç.Dr. A. D. Akyol (B) 

REHABİLİTASYON 


Yard. Doç Dr. S.Özer (B) 

“ “ - 

“ 

- 



11.30-12.15 

“ “ AĞRI 

“ 

Doç.Dr. A. D. Akyol (A) 

“ 

Prof. Dr. A. Esen (B) 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 

14.15-15.00 

MESLEKİ İNGİLİZCE (A) 

“ 








Prof.Dr. Z. Başbakkal (A) 

Yard.Doç.Dr. F. Yardımcı (B) 

KRONİK HASTALIKLAR 


Yard. Doç.Dr. S.Özer (B) 

“ AĞRI 


Doç.D.r. M. Yavuz (B) 

AĞRI 

Doç.Dr. A. D. Akyol (A) 

Prof. Dr. A. Esen (B) “ 

MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - “ “ “ “ 

16.15-17.00 - “ “ AĞRI 


Yard.Doç.Dr. F. Yardımcı (B) 

- 

16




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

24.09.2012 

SALI 

25.09.2012 

ÇARŞAMBA 

26.09.2012 

PERŞEMBE 

27.09.2012 

CUMA 

28.09.2012 

08.30-09.15 - AMELİYAT ÖNCESİ HASTA AMELİYAT SIRASINDA 

ONKOLOJİ 

- 

BAKIMI 



HASTA BAKIMI 

Doç.Dr. T. Özbayır (B) 

Yard.Doç.Dr. E. Özşaker(A) 


Yard.Doç.Dr. E. Özşaker (B) 

09.30-10.15 SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ “ “ “ - 

10.30-11.15 

“ AMELİYAT SONRASI YARA İYİLEŞMESİ VE 

“ 

HASTA BAKIMI 

BAKIMI 



Doç.Dr. M. Yavuz (A) 


Doç.Dr. F. D. Korkmaz (A) Doç.Dr. F. D.Korkmaz (B) 

11.30-12.15 “ “ “ “ “ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 


ANESTEZİ 



ONKOLOJİ 

Doç.Dr. Yasemin Yıldırım (A) 



CERRAHİ ENFEKSİYONLAR 


Doç.Dr. F. D.Korkmaz (B) 

14.15-15.00 “ “ “ “ MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - AMELİYAT SIRASINDA 

“ ONKOLOJİ 

HASTA BAKIMI 

Klinik Biyokimya 


Prof.Dr. D. Özmen 

“ 

Yard.Doç.Dr. E. Özşaker(A) 

Tıp Anfisi 

16.15-17.00 - “ “ ORGAN NAKLİ 

Doç.Dr.M. Yavuz (A) 

Yard.Doç.Dr. E. Özşaker (B) 

- 

“ 

17




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

01.10.2012 

SALI 

02.10.2012 

08.30-09.15 - ONKOLOJİ 


Doç.Dr. H. B. Yılmaz (B) 

09.30-10.15 


“ GENETİK HASTALIKLAR 


Yard.Doç.Dr.F. Yardımcı (B) 

ÇARŞAMBA 

03.10.2012 

PERŞEMBE 

04.10.2012 

CUMA 

05.10.2012 

- YENİDOĞAN 

- 


Doç.Dr.H. Bal Yılmaz(B) 

“ - 

10.30-11.15 

“ “ “ ZORUNLU SEÇMELİ 

“ 


11.30-12.15 

İMMÜNOLOJİK 

“ “ 

“ 

HASTALIKLAR 

Prof.Dr. A. Esen (A) 

“ 

Doç.Dr. Y. Yıldırım (B) 


13.15-14.00 

İMMÜNOLOJİK GENETİK HASTALIKLAR 

1. ARA SINAV 


HASTALIKLAR 


Prof.Dr. A. Esen (A) 


“ 

Doç.Dr. Y. Yıldırım (B) 

Tıp Anfisi- 

14.15-15.00 

“ 


HASTALIKLAR 

Doç.Dr.H. Bal Yılmaz(A) 

Yard.Doç.Dr.F. Yardımcı (B 


HASTALIKLAR 



Tıp Anfisi- 

15.15-16.00 - “ AMELİYAT SONRASI 

KOMPLİKASYONLARIN 

YÖNETİMİ 

Doç.Dr. F. D.Korkmaz (A) 

Yard.Doç.Dr. E. Özşaker(B) 

16.15-17.00 - 

“ 

1. ARA SINAV 

SORULARIN 

TARTIŞILMASI 

“ SORULARIN 

TARTIŞILMASI 


“ 

- 

18

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI I MODÜLÜNDE YER ALAN 

ANABİLİM DALLARI VE DERS SAATLERİ 

A SINIFI 

B SINIFI 

ANABİLİM DALI 

TEORİK LAB. TEORİK LAB. 

İÇ HASTALIKLARI 

21 - 21 - 

HEMŞİRELİĞİ 

CERRAHİ HASTALIKLARI 

25 - 25 - 


ÇOCUK SAĞLIĞI VE 

17 - 17 - 

HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ 

KLİNİK BİYOKİMYA 3 - 3 - 

MODÜLE GİRİŞ DERSİ 1 - 1 - 

19

2. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI II 



SORUMLUSU 


: Yard. Doç. Dr. Serap ÖZER 

:Yard. Doç. Dr. Esma ÖZŞAKER 

: Ar.Gör.Züleyha SEKİ 

TANIM 

Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı-II modülünde erişkin ve çocukta tıbbi ve 

cerrahi hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularından kan ve lenfoid sistem 

hastalıkları, üriner sistem hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin sistem 

hastalıkları, kas, iskelet, eklem ve bağ doku hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, 

dermatolojik hastalıklar, duyu organ hastalıkları ve meme hastalıkları olan bireylerin 

hemşirelik yönetimini, klinik öğrenmeyi ve hizmet içi eğitimini incelenir. 

AMAÇ 

Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı-II modülünde öğrencilerin erişkin ve 

çocukta tıbbi ve cerrahi hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularından kan ve 

lenfoid sistem hastalıkları, üriner sistem hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin 

sistem hastalıkları, kas, iskelet, eklem ve bağ doku hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, 


hemşirelik yönetimi konularında genel bilgi ve olumlu tutum geliştirmelerini amaçlar. 


1. Sistem hastaları ve hemşirelik bakımı ile ilgili kavramları tanımlayabilme 

2. Sistem hastalıklarının etiyolojisini ve risk faktörlerini tanımlayabilme 

3. Sistem hastalıklarının patofizyolojisini tanımlayabilme 

20

4. Sistem hastalıklarını tanımlayabilme 

5. Sistem hastalıklarının belirti ve bulgularını tanımlayabilme 

6. Sistem hastalıkları ile ilgili tanı testlerini tanımlayabilme 

7. Sistem hastalıkları ile ilgili klinik labaratuar bulgularını tanımlayabilme 

8. Sistem hastalıklarının tıbbi yönetimini kavrayabilme 

9. Sistem hastalıklarının bakım ilkelerini tanımlayabilme 

10. Sistem hastalıkları ile ilgili ortaya çıkabilecek komplikasyonları fark edebilme 

11. Sistem hastalıkları ile ilgili komplikasyonlara yönelik hemşirelik bakımını planlayabilme 

12. Sistem hastalıkları ile ilgili hemşirelik bakımını uygulayabilme 

13. Sistem hastalıkları ile ilgili hemşirelik bakımının sonuçlarını değerlendirebilme 

21

“HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI DERSİ” DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE 

“SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI-II” MODÜL ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

ÖÇ- 

1 

ÖÇ- 

2 

ÖÇ- 

3 

ÖÇ- 

4 

ÖÇ- 

5 

ÖÇ- 

6 

ÖÇ- 

7 

ÖÇ- 

8 

PÇ- 

1 

PÇ- 

2 

PÇ- 

3 

PÇ- 

4 

PÇ- 

5 

PÇ- 

6 

5 4 5 5 

5 5 

5 5 5 5 

5 5 5 

5 5 

5 5 5 4 

4 4 

PÇ- 

7 

PÇ- 

8 

PÇ- 

9 

PÇ-10 

5 5 5 5 5 

PÇ- 

11 

PÇ-12 

PÇ-13 


PÇ: Program Çıktısı 

22

KAVRAMLAR 

• İdrar yolu 

enfeksiyonu 

• Sistit 

• Üretrit 

• Pyelonefrit 

• Akut streptekokal 

glomerulonefrit 

• Nöbet 

• Konvülsiyon 

• Febril konvülsiyon 

• Afebril 

konvülsiyon 

• Epilepsi 

• Status epileptikus 

• Entiepileptik ilaçlar 

• Glokom, 

• Göz tümörleri, 

• Retinoblastoma, 

• Enükleasyon, 

• Eviserasyon, 

• Ekzantarasyon, 

• Yapay göz, 

• Refraktif cerrahi, 

• Lasık ve lasek 

tekniği 

• Tiroidit, 

• Hashimato 

Tiroiditi, 

• Soğuk Nodül, 

• Adrenalektomi 

• Papiler Tiroid 

Karsinomu, 

• Nefrotik sendrom 

• Minimal lezyon 

hastalığı 

• Vezikoüretral reflu 

• Ödem 

• Proteinüri 

• Hidrosefali 

• Nöral tüp defekti 

• Meningosel 

• Meningomiyelosel 

• Spina bifida 

• Şalazyon, 

• Blefarit, 

• Behçet hastalığı, 

• Retina arter 

tıkanıklığı, 

• Retina ven tıkanıklığı, 

• Diyabetik retinopati, 

• Makula 

dejenerasyonu, 

• Retina dekolmanı, 

• Katarakt, 

• FAKO tekniği, 

• Şaşılık, 

• Mamografi, 

• Mamoplasti, 

• Mastalji, 

• Mastit, medüller 

karsinoma, 

• Total mastektomi, 

• Modifiye radikal 

• Diürez 

• Hemodiyaliz 

• Peritoneal diyaliz 

• Hemşirelik 

• Görme problemi 

• Duyma problemi 

• Menenjit 

• Reye sendromu 

• Ensefalit 

• Serebral palsi 

• Post polio sendromu 

(PPS) 


• Miyopi, 

• Hipermetropi, 

• Astigmatizm, 

• Arpacık(hordeolum), 

• Dakriyosistit, 

• Kanalikülit, 

• Konjonktivit, 

• Trahom, 

• Keratit, 

• Kornea distrofisi, 

• Karatokonus, 

• Korne a nakli, 

• Episklerit, 

• Cushing Sendromu, 

• Feokromositoma 

• Divertikül, 

• Anorektal hastalık, 

• Hemoroid, 

23

• Foliküler Tiroid 

Karsinomu, 

• Meduller Tiroid 

Karsinomu, 

• Anaplastik Tiroid 

Karsinomu, 

• Troidektomi, 

• Lobektomi, 

Subtotal 

Troidektomi, 

• Total Troidektomi, 

• Tirotoksik Kriz, 

• Tetani, 

• Addison Hastalığı, 

• Diyabet 

• İnsülin 

• Kaşıntı 

• Diyabetik ayak 

• Ağrı 

• İnsülin Kalemi 

• Retinopati 

• Nefropati 

• Diyabetik 

ketoasidoz 

• Pankreas 

• Karaciğer 

• Açlık glikozu 

• OGGT 

• Oral 

antidiyabetikler 

• Keton cisimcikleri 

• Kemik 

• Fraktür 

mastektomi, 

• Paget hastalığı, 

• Profilaktik 

mastektomi, 

• Steriyotaktik biyopsi, 

• Cerrahi biyopsi, 

• Meme implantları, 

• Transvers rektus 

abdominis 

miyokütanöz flep 

• Mide ülseri 

• İrritabl barsak 

sendromu 

• Özefagus 

• Endoskopi 

• Motilite 

• Kolon 

• Anüs 

• Sekresyon 

• İkter 

• Peristaltizim 

• Konstipasyon 

• Diyare 

• İştahsızlık 

• Bulantı, kusma 

• Glikoz 

• Hipofiz 

• Hareket sınırlılıkları 

• Tendon 

• Refleks 

• Deformite 

• Kontraktür 

• Aktin, 

• Anal fistül, 

• Anal fissür, 

• Anorektal abse, 

• Pilonidal sinüs. 

• Jinekomasti, 

• Atipik hiperplazi, 

• Bening proliferatif 

meme hastalığı, 

• BRCA-1, BRCA-2, 

• Meme koruyucu tedavi, 

• Kendi kendine meme 

muayenesi, 

• Duktal karsinoma insitu, 

• Östrojen progesteron 

reseptörleri, 

• Fibrokistik meme 

hastalığı, 

• İnce iğne aspirasyon 

biyopsisi, 

• Galaktografi, 

• Lobüler karsinoma 

insitu, 

• Lenfatik haritalama ve 

sentinel lenf nodu, 

• Lenfödem, 

• Doedonum 

• Siroz 

• Biliyer siroz 

• Hepatit 

• Hepatit B 

• HCV 

• Gastrit 

• Dehidratasyon 

24

• Kas gücü 

• Romotoid artrit 

• Eklem 

• Yürüme 


• Hareket 

sınırlılıkları 

• Miyozin 

• Miyalji 

• Distrofi 

• Kolesistit 

• Akut pankreatit 

• Lipaz 


Yazılı dökümanların, ders materyallerinin hazırlanması ve vakaların belirlenmesi, 

senaryoların hazırlanması, rol play planlanması. 



yöntemi, beyin fırtınası, bireysel öğretim yöntemleri, görüşme tekniği, rotasyon, seminer, 

konferans, vaka çalışması, simulasyon tekniği, örnek olay yöntemi, demonstrasyon yöntemi. 


Barko-vizyon, slayt, resim 



Üniversitesi Merkez Kütüphane, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kütüphanesi, On- line veri 

tabanları, İnternet. 


Hastane 


Ara sınav, modül değerlendirme sınavı, grup çalışması, materyallerin 

değerlendirilmesi, seminer sunumları. 


Teorik 


Ara sınav 



TOPLAM 


25




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI II MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

08.10.2012 

SALI 

09.10.2012 

08.30-09.15 - DOLAŞIM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 


Prof. Dr. D. Özmen 

Tıp Amfisi 

09.30-10.15 

10.30-11.15 


“ 

ÇARŞAMBA 

10.10.2012 

FARMAKOLOJİ 

Kardiyovasküler Sistem İlaçları 

Doç. Dr. A. Erol 

Tıp Amfisi 

“ DOLAŞIM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Yrd. Doç. Dr. S.Özer (A) 

Doç. Dr. A. D. Akyol (B) 

FARMAKOLOJİ 

Kardiyovasküler Sistem 

İlaçları 


Tıp Amfisi 

PERŞEMBE 

11.10.2012 

DOLAŞIM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Doç. Dr. F. D. Korkmaz (A) 

Doç. Dr. T. Özbayır (B) 

“ “ 

CUMA 

12.10.2012 

- 

“ - 



11.30-12.15 “ “ “ “ “ 


13.15-14.00 


FARMAKOLOJİ 

Kardiyovasküler Sistem 

İlaçları 


HASTALIKLARI 

Yrd. Doç. Dr. S.Özer (A) 


HASTALIKLARI 


“ 


Tıp Amfisi 



14.15-15.00 

“ 

“ “ DOLAŞIM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Yrd. Doç. Dr. B. Bolışık (A) 


Yrd. Doç. Dr. F. Yardımcı (B) 

15.15-16.00 - “ “ “ “ 

16.15-17.00 “ DOLAŞIM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 



“ - 

26





SAATLER 

PAZARTESİ 

15.10.2012 

SALI 

16.10.2012 

ÇARŞAMBA 

17.10.2012 

PERŞEMBE 

18.10.2012 

CUMA 

19.10.2012 

08.30-09.15 - DOLAŞIM SİSTEMİ 

SOLUNUM SİSTEMİ 

KAN-LENFOİD SİSTEMİ 

- 

HASTALIKLARI 



HASTALIKLARI 


Yrd. Doç. Dr. E. Özşaker (B) 

HASTALIKLARI 



09.30-10.15 


“ KAN-LENFOİD SİSTEMİ 

- 


HASTALIKLARI 

HASTALIKLARI 

Doç. Dr. Y. Yıldırım (A) 

Yrd. Doç. Dr. Ö. U. Yeşilbalkan (A) 

Yrd. Doç. Dr. S. Özer (B) 


10.30-11.15 


“ 


11.30-12.15 

“ SOLUNUM SİSTEMİ 

“ 

“ 

HASTALIKLARI 


“ 



13.15-14.00 





HASTALIKLARI 

HASTALIKLARI 

HASTALIKLARI 

Doç. Dr. Y. Yıldırım (A) 

Yrd. Doç. Dr. B. Bolışık (A) Yrd. Doç. Dr. Ö. U. Yeşilbalkan (A) 

“ 

Yrd. Doç. Dr. S Özer (B) Yrd. Doç. Dr. F. Yardımcı (B) 


14.15-15.00 

“ 

“ “ KAN-LENFOİD SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Prof. Dr. Z. Başbakkal (A) 



(B) 

15.15-16.00 - “ “ “ “ 

16.15-17.00 - SOLUNUM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 


Yrd. Doç. Dr. E. Özşaker (B) 


HASTALIKLARI 



“ - 

27





SAATLER 

PAZARTESİ 

22.10.2012 

SALI 

23.10.2012 

08.30-09.15 - KAN-LENFOİD SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Prof. Dr. Z. Başbakkal (A) 


09.30-10.15 

SİNDİRİM SİSTEMİ 


HASTALIKLARI 



10.30-11.15 

“ 

ÇARŞAMBA 

24.10.2012 

PERŞEMBE 

25.10.2012 

CUMA 

26.10.2012 


- 

HASTALIKLARI 

Yrd. Doç. Dr. S. Özer (A) 

Doç. Dr. Y. Yıldırım(B) 

“ - 

“ “ ZORUNLU SEÇMELİ 


11.30-12.15 “ “ “ “ 


13.15-14.00 



HASTALIKLARI 


Resmi Tatil 

“ 

Doç. Dr. Y. Yıldırım (B) 

14.15-15.00 “ “ Resmi Tatil MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - SİNDİRİM SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Yrd. Doç. Dr. S. Özer (A) 

Resmi Tatil 

“ 

Doç. Dr. Y. Yıldırım(B) 

16.15-17.00 - “ Resmi Tatil - 

28





SAATLER 

PAZARTESİ 

29.10.2012 

SALI 

30.10.2012 


HASTALIKLARI 



ÇARŞAMBA 

31.10.2012 

PERŞEMBE 

01.11.2012 

CUMA 

02.11.2012 

- 

09.30-10.15 


“ - 

10.30-11.15 

“ ZORUNLU SEÇMELİ 

“ 


11.30-12.15 

“ 

“ 

“ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası 3. MODÜL 

Öğle Arası 

13.15-14.00 

MESLEKİ İNGİLİZCE (A) “ 

14.15-15.00 “ 2. ARA SINAV MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - 2. ARA SINAV 

“ 

16.15-17.00 - 

SORULARIN TARTIŞILMASI 

- 

29

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI II MODÜLÜNDE YER ALAN 

ANABİLİM DALLARI VE DERS SAATLERİ 

A SINIFI 

B SINIFI 




24 - 24 - 


CERRAHİ HASTALIKLARI 10 - 10 - 



16 - 16 - 



FARMAKOLOJİ 7 - 7 - 

30

3. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI III 



SORUMLUSU 


: Doç. Yasemin YILDIRIM 

:Yard. Doç. Dr. Serap ÖZER 

: Ar.Gör.Gülçin ÖZALP 

TANIM 

Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı-III modülünde erişkin ve çocukta tıbbi ve 

cerrahi hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularından kan ve lenfoid sistem 

hastalıkları, üriner sistem hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin sistem 

hastalıkları, kas, iskelet, eklem ve bağ doku hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, 


hemşirelik yönetimini, klinik öğrenmeyi ve hizmet içi eğitimini incelenir. 

AMAÇ 

Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı-III modülünde öğrencilerin erişkin ve 

çocukta tıbbi ve cerrahi hemşireliğinin fizyolojik ve psikososyal temel konularından kan ve 

lenfoid sistem hastalıkları, üriner sistem hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, endokrin 

sistem hastalıkları, kas, iskelet, eklem ve bağ doku hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, 


hemşirelik yönetimi konularında genel bilgi ve olumlu tutum geliştirmelerini amaçlar. 


14. Sistem hastaları ve hemşirelik bakımı ile ilgili kavramları tanımlayabilme 

15. Sistem hastalıklarının etiyolojisini ve risk faktörlerini tanımlayabilme 

16. Sistem hastalıklarının patofizyolojisini tanımlayabilme 

31

17. Sistem hastalıklarını tanımlayabilme 

18. Sistem hastalıklarının belirti ve bulgularını tanımlayabilme 

19. Sistem hastalıkları ile ilgili tanı testlerini tanımlayabilme 

20. Sistem hastalıkları ile ilgili klinik labaratuar bulgularını tanımlayabilme 

21. Sistem hastalıklarının tıbbi yönetimini kavrayabilme 

22. Sistem hastalıklarının bakım ilkelerini tanımlayabilme 

23. Sistem hastalıkları ile ilgili ortaya çıkabilecek komplikasyonları fark edebilme 

24. Sistem hastalıkları ile ilgili komplikasyonlara yönelik hemşirelik bakımını planlayabilme 

25. Sistem hastalıkları ile ilgili hemşirelik bakımını uygulayabilme 

26. Sistem hastalıkları ile ilgili hemşirelik bakımının sonuçlarını değerlendirebilme 

32


“SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI-III” MODÜL ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

PÇ- 

1 

PÇ- 

2 

PÇ- 

3 

PÇ- 

4 

PÇ- 

5 

PÇ- 

6 

PÇ- 

7 

PÇ- 

8 

PÇ- 

9 

PÇ-10 

PÇ- 

11 

PÇ-12 

PÇ-13 

ÖÇ- 

1 

5 4 5 5 

ÖÇ- 

2 

5 5 

ÖÇ- 

3 

5 5 5 5 

ÖÇ- 

4 

5 5 5 

ÖÇ- 

5 

5 5 

ÖÇ- 

6 

5 5 5 4 

ÖÇ- 

7 

4 4 

ÖÇ- 

8 

5 5 5 5 5 


PÇ: Program Çıktısı 

33

KAVRAMLAR 

• İdrar yolu 

enfeksiyonu 

• Sistit 

• Üretrit 

• Pyelonefrit 

• Akut streptekokal 

glomerulonefrit 

• Nöbet 

• Konvülsiyon 

• Febril konvülsiyon 

• Afebril 

konvülsiyon 

• Epilepsi 

• Status epileptikus 

• Entiepileptik ilaçlar 

• Glokom, 

• Göz tümörleri, 

• Retinoblastoma, 

• Enükleasyon, 

• Eviserasyon, 

• Ekzantarasyon, 

• Yapay göz, 

• Refraktif cerrahi, 

• Lasık ve lasek 

tekniği 

• Tiroidit, 

• Hashimato 

Tiroiditi, 

• Soğuk Nodül, 

• Adrenalektomi 

• Papiler Tiroid 

Karsinomu, 

• Nefrotik sendrom 

• Minimal lezyon 

hastalığı 

• Vezikoüretral reflu 

• Ödem 

• Proteinüri 

• Hidrosefali 

• Nöral tüp defekti 

• Meningosel 

• Meningomiyelosel 

• Spina bifida 

• Şalazyon, 

• Blefarit, 

• Behçet hastalığı, 

• Retina arter 

tıkanıklığı, 

• Retina ven tıkanıklığı, 

• Diyabetik retinopati, 

• Makula 

dejenerasyonu, 

• Retina dekolmanı, 

• Katarakt, 

• FAKO tekniği, 

• Şaşılık, 

• Mamografi, 

• Mamoplasti, 

• Mastalji, 

• Mastit, medüller 

karsinoma, 

• Total mastektomi, 

• Modifiye radikal 

• Diürez 

• Hemodiyaliz 

• Peritoneal diyaliz 


• Görme problemi 

• Duyma problemi 

• Menenjit 

• Reye sendromu 

• Ensefalit 

• Serebral palsi 

• Post polio sendromu 

(PPS) 


• Miyopi, 

• Hipermetropi, 

• Astigmatizm, 

• Arpacık(hordeolum), 

• Dakriyosistit, 

• Kanalikülit, 

• Konjonktivit, 

• Trahom, 

• Keratit, 

• Kornea distrofisi, 

• Karatokonus, 

• Korne a nakli, 

• Episklerit, 

• Cushing Sendromu, 

• Feokromositoma 

• Divertikül, 

• Anorektal hastalık, 

• Hemoroid, 

34

• Foliküler Tiroid 

Karsinomu, 

• Meduller Tiroid 

Karsinomu, 

• Anaplastik Tiroid 

Karsinomu, 

• Troidektomi, 

• Lobektomi, 

Subtotal 

Troidektomi, 

• Total Troidektomi, 

• Tirotoksik Kriz, 

• Tetani, 

• Addison Hastalığı, 

• Diyabet 

• İnsülin 

• Kaşıntı 

• Diyabetik ayak 

• Ağrı 

• İnsülin Kalemi 

• Retinopati 

• Nefropati 

• Diyabetik 

ketoasidoz 

• Pankreas 

• Karaciğer 

• Açlık glikozu 

• OGGT 

• Oral 

antidiyabetikler 

• Keton cisimcikleri 

• Kemik 

• Fraktür 

mastektomi, 

• Paget hastalığı, 

• Profilaktik 

mastektomi, 

• Steriyotaktik biyopsi, 

• Cerrahi biyopsi, 

• Meme implantları, 

• Transvers rektus 

abdominis 

miyokütanöz flep 

• Mide ülseri 

• İrritabl barsak 

sendromu 

• Özefagus 

• Endoskopi 

• Motilite 

• Kolon 

• Anüs 

• Sekresyon 

• İkter 

• Peristaltizim 

• Konstipasyon 

• Diyare 

• İştahsızlık 

• Bulantı, kusma 

• Glikoz 

• Hipofiz 

• Hareket sınırlılıkları 

• Tendon 

• Refleks 

• Deformite 

• Kontraktür 

• Aktin, 

• Anal fistül, 

• Anal fissür, 

• Anorektal abse, 

• Pilonidal sinüs. 

• Jinekomasti, 

• Atipik hiperplazi, 

• Bening proliferatif 

meme hastalığı, 

• BRCA-1, BRCA-2, 

• Meme koruyucu tedavi, 

• Kendi kendine meme 

muayenesi, 

• Duktal karsinoma insitu, 

• Östrojen progesteron 

reseptörleri, 

• Fibrokistik meme 

hastalığı, 

• İnce iğne aspirasyon 

biyopsisi, 

• Galaktografi, 

• Lobüler karsinoma 

insitu, 

• Lenfatik haritalama ve 

sentinel lenf nodu, 

• Lenfödem, 

• Doedonum 

• Siroz 

• Biliyer siroz 

• Hepatit 

• Hepatit B 

• HCV 

• Gastrit 

• Dehidratasyon 

35


• Romotoid artrit 

• Eklem 

• Yürüme 


• Hareket 

sınırlılıkları 

• Miyozin 

• Miyalji 

• Distrofi 

• Kolesistit 

• Akut pankreatit 

• Lipaz 









Barko-vizyon, slayt, resim 






Hastane 





Teorik 


Ara sınav 



TOPLAM 


36




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI III MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

29.10.2012 

SALI 

30.10.2012 

ÇARŞAMBA 

31.10.2012 

PERŞEMBE 

01.11.2012 

CUMA 

02.11.2012 


ÜRİNER SİSTEMİ 

- 

HASTALIKLARI 

Doç.Dr.TÖzbayır (A) 

Doç.Dr.F.D.Korkmaz(B) 

HASTALIKLARI 

Prof.Dr.A.Karadakovan(A) 

Doç. Dr. Y. Yıldırım (B) 

09.30-10.15 SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ “ “ - 

10.30-11.15 

“ “ ZORUNLU SEÇMELİ 

“ 


11.30-12.15 “ “ “ “ 


13.15-14.00 


ÜRİNER SİSTEMİ 


HASTALIKLARI 

HASTALIKLARI 

Doç.Dr.TÖzbayır (A) 


“ 

Doç.Dr.F.D.Korkmaz(B) Doç. Dr. Y. Yıldırım (B) 

14.15-15.00 

“ ÜRİNER SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

“ 

2. MODÜL 



Prof. Dr.D.Özmen 

Tıp Amfisi 

15.15-16.00 - “ “ “ 

16.15-17.00 - “ ÜRİNER SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Prof.Dr.Z. Başbakkal (A) 


- 

38





SAATLER 

PAZARTESİ 

05.11.2012 

SALI 

06.11.2012 

ÇARŞAMBA 

07.11.2012 

PERŞEMBE 

08.11.2012 

CUMA 

09.11.2012 

08.30-09.15 - ÜRİNER SİSTEMİ 

ENDOKRİN SİSTEMİ 


- 

HASTALIKLARI 



HASTALIKLARI 

Prof Dr. A.Esen (A) 

Doç.Dr.A.D.Akyol(B) 

HASTALIKLARI 



09.30-10.15 SAĞLIK 

“ “ “ - 


10.30-11.15 


“ 


Üriner Sistem Cerrahi 

“ 

“ 

Doç.Dr.Meryem Yavuz (A) 

“ “ 

Yard.Doç.Dr. Esma Özşeker (B) 


13.15-14.00 

Üriner Sistem Cerrahi 



MESLEKİ İNGİLİZCE Doç.Dr.Meryem Yavuz (A) 

HASTALIKLARI 

HASTALIKLARI 

(A) 

Yard.Doç.Dr. Esma Özşeker (B) 


Doç.Dr.F.D.Korkmaz(A) 

“ 


Doç.Dr.TÖzbayır (B) 

14.15-15.00 

“ ENDOKRİN SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

“ 


“ MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

Prof.Dr.D.Özmen 

Tıp Amfisi 

15.15-16.00 - “ “ KAS İSKELET SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 


“ 

Prof.Dr.D.Özmen 

Tıp Amfisi 

16.15-17.00 - ENDOKRİN SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 



“ KAS İSKELET SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Prof. Dr. A.Esen (A) 

Yard.Doç.Ö.UstaYeşilbalkan(B) 

- 

39





SAATLER 

PAZARTESİ 

12.11.2012 

SALI 

13.11.2012 

08.30-09.15 - KAS İSKELET SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Prof. Dr. A.Esen (A) 

Yard.Doç. Ö.Usta Yeşilbalkan 

(B) 

09.30-10.15 

KAS İSKELET SİSTEMİ 


HASTALIKLARI 

Doç. Dr.M.Yavuz (A) 

Yard. Doç.Dr.Esma Özşaker(B) 

10.30-11.15 

“ 

ÇARŞAMBA 

14.11.2012 

PERŞEMBE 

15.11.2012 

CUMA 

16.11.2012 

SİNİR SİSTEMİ 

FARMAKOLOJİ 

- 

HASTALIKLARI Otonom Sinir Sistemi İlaçları 


Prof.Dr.A. Önal 


Tıp Amfisi 

(B) 

“ “ - 

“ “ SİNİR SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 



Tıp Amfisi 



11.30-12.15 

“ “ SİNİR SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

“ 


“ 


(B) 


13.15-14.00 

14.15-15.00 


“ 

KAS İSKELET SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Doç. Dr.M.Yavuz (A) 

Yard. Doç.Dr.Esma Özşaker (B) 

FARMAKOLOJİ 

Santral Sinir Sistemi İlaçları 

Doç.Dr.C. Can 

Tıp Amfisi 

FARMAKOLOJİ 

Otonom Sinir Sistemi İlaçları 

Prof.Dr.A. Önal 

Tıp Amfisi 

FARMAKOLOJİ 

Santral Sinir Sistemi İlaçları 

Doç.Dr.C. Can 

Tıp Amfisi 

“ “ 

“ 


15.15-16.00 - “ “ “ “ 

16.15-17.00 - “ “ “ - 

40





SAATLER 

PAZARTESİ 

19.11.2012 

SALI 

20.11.2012 

ÇARŞAMBA 

21.11.2012 

PERŞEMBE 

22.11.2012 

CUMA 

23.11.2012 

08.30-09.15 - SİNİR SİSTEMİ 

TARTIŞMA 4. MODÜL - 

HASTALIKLARI 



(B) 

09.30-10.15 SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ “ 

- 

10.30-11.15 


“ 


11.30-12.15 “ “ “ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 

SİNİR SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

4. MODÜL 

MESLEKİ İNGİLİZCE (A) Prof.Dr.A.Karadakovan(A) 

“ 


(B) 

14.15-15.00 “ 3. ARA SINAV MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - 

“ 

16.15-17.00 - SORULARIN TARTIŞILMASI - 

41

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI III MODÜLÜNDE 

YER ALAN ANABİLİM DALLARI VE DERS SAATLERİ 

A SINIFI 

B SINIFI 




23 - 23 - 



18 - 18 - 



8 - 8 - 



FARMAKOLOJİ 13 - 13 - 

42

4. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI IV 


: Prof. Dr. Ümran SEVİL 

MODÜL ÖLÇME DEĞERLENDİRME SORUMLUSU: Yard. Doç. Dr. Aynur 

SARUHAN 


: Ar. Gör. Ruşen ÖZTÜRK 

TANIM 

Bu modül kadının gebelik, doğum, doğum sonu döneme özgü sorunlarını ve kadın 

hastalıklarını inceler. 

AMAÇ 

Öğrencinin kadın sağlığını etkileyen sorunları tanımlama ve bunlara uygun hemşirelik 

bakımı verebilmeleri için yeterli bilgi, beceri ve tutumları geliştirmesini amaçlar. 


1- Üreme sistemi hastalıkları ile ilgili temel kavramları tanımlayabilme (DÖÇ 1) 

2- Üreme sistemi hastalıklarının etiyolojisini ve risk faktörlerinin tanımlayabilme (DÖÇ 

2) 

3- Üreme sistemi hastalıklarının belirti ve bulgularını değerlendirebilme (DÖÇ 3) 

4- Üreme sistemi hastalıkları ile ilgili tanı testlerini tanımlayabilme (DÖÇ 4) 

5- Üreme sistemi hastalıkları ile ilgili klinik laboratuar bulgularını yorumlayabilme 

(DÖÇ 5) 

6- Üreme sistemi hastalıkları ile ilgili tedavileri uygulayabilme (DÖÇ 6) 

7- Hemşirelik bakım aktivitelerini hemşirelik süreci adımları doğrultusunda holistik 

bakış açısıyla yerine getirebilme (DÖÇ 7) 

8- Hasta ve ailesine yönelik eğitim ve danışmanlık yapabilme (DÖÇ 8) 

9- Ekip çalışmasının farkına varabilme (DÖÇ 9) 

10- Hemşirelik uygulamalarında etik ilkelere uyabilme (DÖÇ 10) 

43

DÖÇ-1 

DÖÇ-2 

DÖÇ-3 

DÖÇ-4 

DÖÇ-5 

DÖÇ-6 

DÖÇ-7 

DÖÇ-8 

DÖÇ-9 

DÖÇ-10 

DÖÇ-11 

DÖÇ-12 

“HEMŞİRELİK VE SAĞLIK I DERSİ” DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE 

“ÜREME SİSTEMİ HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI MODÜLÜ” 

MODÜL ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

ÖÇ-1 5 

ÖÇ-2 5 

ÖÇ-3 5 

ÖÇ-4 5 

ÖÇ-5 5 

ÖÇ-6 5 

ÖÇ-7 5 




KAVRAMLAR 

Partograf 

Riskli gebelik 

Patolojik 

Doğum 

Sezeryan 

Anomali 

Enfeksiyon 

Genital 

kanserler 

Jinekolojik 

operasyonlar 

Fetal distres 

İnvolüsyon 

Hormon 

bozuklukları 

Hemoraji 

ÖĞRENİM HAZIRLIĞI VE DEĞERLENDİRME 








44


Barko-vizyon, slayt, resim, maket, video, interaktif CD. 






Hastane, Doğum evleri. 





Teorik 




Ara sınav 



TOPLAM 


45




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI IV MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

19.11.2012 

ÇARŞAMBA 

21.11.2012 

PERŞEMBE 

22.11.2012 

CUMA 

23.11.2012 

08.30-09.15 - 3. MODÜL DERMATOLOJİ HASTALIKLARI 

- 


Doç.Dr.A.D.Akyol(B 

09.30-10.15 

SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI 

“ - 



Yard.Doç.Dr.F. Yardımcı 

10.30-11.15 


“ “ 


11.30-12.15 

“ DERMATOLOJİ HASTALIKLARI 

“ 

Doç. Dr. M.Yavuz (A) 

“ 

Yard.Doç.Dr. T.Özbayır(B) 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 

SİNİR SİSTEMİ HASTALIKLARI 

DERMATOLOJİ HASTALIKLARI 


Yard. Doç. Dr. T.Özbayır(A) 


“ 

Doç. Dr. M. Yavuz (B) 

Yard.Doç.Dr. T.Özbayır(B) 

14.15-15.00 

“ “ 

“ 


15.15-16.00 - “ “ “ 

16.15-17.00 - “ DUYU ORGAN SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Yard.Doç.Dr. T.Özbayır (A) 

Doç.Dr.F.D.Korkmaz (B) 

- 

46





SAATLER 

PAZARTESİ 

26.11.2012 

SALI 

27.11.2012 

08.30-09.15 - DUYU ORGAN SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 



09.30-10.15 

10.30-11.15 

SAĞLIK 


“ 

ÇARŞAMBA 

28.11.2012 

MEME HASTALIKLARI 


Doç.Dr.F.D.Korkmaz(B 

“ GEBELİKTE RİSK BELİRLEMESİ 



“ GEBELİKTE RİSKLİ DURUMLAR 

Yard.Doç.Dr.A.SARUHAN (A) 

Doç. Dr. O. Kavlak (B) 

PERŞEMBE 

29.11.2012 

GEBELİK VE DİĞER HASTALIKLAR 

(FETÜS VE YENİ DOĞANA ZARARLI 

ETMENLER) 

Yard.Doç. Dr. Ş.Ü. ATAN (A) 

Doç. Dr. O.KAVLAK (B) 

“ 

DOĞUMDA HEMŞİRELİK BAKIMI 

Doç. Dr. O.KAVLAK (A) 

Yard. Doç. Dr. A. SARUHAN (B) 

CUMA 

30.11.2012 

ZORUNLU 

SEÇMELİ 


11.30-12.15 “ “ “ “ “ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 

DUYU ORGAN SİSTEMİ 

GEBELİKTE RİSKLİ DURUMLAR DOĞUMDA HEMŞİRELİK BAKIMI 

MESLEKİ 

HASTALIKLARI 

Yard.Doç.Dr.A.SARUHAN (A) 


İNGİLİZCE (A) 


Doç. Dr. O. Kavlak (B) 

Yard. Doç. Dr. A. SARUHAN (B) 

“ 


14.15-15.00 

“ “ 

“ 

“ 

MESLEKİ 

İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - DUYU ORGAN SİSTEMİ 

HASTALIKLARI 

Doç.Dr.H.Balyılmaz (A) 

Yard.Doç.Dr.F. Yardımcı (B 

16.15-17.00 - MEME HASTALIKLARI 


Doç.Dr.F.D.Korkmaz(B) 

GEBELİK VE DİĞER HASTALIKLAR 

(FETÜS VE YENİ DOĞANA ZARARLI 

ETMENLER) 

Yard.Doç. Dr. Ş.Ü. ATAN (A) 

Doç. Dr. O.KAVLAK (B) 

“ “ 

“ DOĞUM EYLEMİNDE RİSKLİ 

DURUMLAR 

Prof. Dr. Ü. SEVİL (A) 

Yard. Doç. Dr. Ş. ÜNSAL ATAN (B) 

- 

47





SAATLER 

PAZARTESİ 

03.12.2012 

SALI 

04.12.2012 

ÇARŞAMBA 

05.12.2012 

PERŞEMBE 

06.12.2012 

08.30-09.15 - DOĞUM EYLEMİNDE RİSKLİ DOĞUM SONU RİSKLİ DURUMLAR 

GENİTAL ORGANLARININ 

DURUMLAR (Obstetrik operasyonlar) 

Doç.Dr. O. Kavlak (A) 

ANOMALİLERİ(KADIN-ERKEK) 

Prof. Dr. Ü. SEVİL (A) 

Yrd. Doç. Dr.A. SARUHAN (B 

Yar.Doç.Dr. Ş.Ü. ATAN (A) 

Yard. Doç. Dr. Ş. Ü. ATAN (B) 

Prof. Dr. Ü. SEVİL (B) 

09.30-10.15 SAĞLIK 


“ “ “ 

10.30-11.15 

JİNEKOLOJİK OPERASYONLAR VE 

HEMŞİRELİK YAKLAŞIMI 

Doç. Dr. O. Kavlak (A) 

“ “ 

Prof. Dr. Ü. SEVİL (B) “ 

CUMA 

07.12..2012 

ZORUNLU 

SEÇMELİ 

DERSLER V 

(TEO) 

11.30-12.15 “ “ “ “ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 

DOĞUM SONU RİSKLİ DURUMLAR JİNEKOLOJİK OPERASYONLAR VE ÜREME SİSTEMİNİ İLGİLENDİREN 

MESLEKİ 

Doç.Dr. O. Kavlak (A) 

HEMŞİRELİK YAKLAŞIMI 

HORMON BOZUKLUKLARI 

“ 

İNGİLİZCE (A) Yrd. Doç. Dr.A. SARUHAN (B) 

Doç. Dr. O. Kavlak (A) 

Yard. Doç. Dr. Ş. Ü. ATAN (A) 



14.15-15.00 

“ 

“ “ 

“ 

MESLEKİ 

İNGİLİZCE 

15.15-16.00 - 

YARDIMCI ÜREME TEKNİKLERİ VE 

“ 


Doç. Dr. Oya Kavlak (A) 

“ “ 

Yard.Doç. Dr. Aynur SARUHAN (B) 

16.15-17.00 - “ “ “ - 

48





SAATLER 

PAZARTESİ 

10.12.2012 

SALI 

11.12.2012 

08.30-09.15 - 4. ARA SINAV 

09.30-10.15 SAĞLIK 

4. ARA SINAV 


10.30-11.15 

SORULARIN TARTIŞILMASI 

“ 

ÇARŞAMBA 

12.12.2012 

PERŞEMBE 

13.12.2012 

CUMA 

14.12..2012 

ZORUNLU 

SEÇMELİ 

DERSLER V 

(TEO) 

11.30-12.15 “ SORULARIN TARTIŞILMASI “ 

12.15-13.15 Öğle Arası Öğle Arası 

13.15-14.00 MESLEKİ 

İNGİLİZCE (A) 

“ 

14.15-15.00 

“ “ 

MESLEKİ 

İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - “ “ 

16.15-17.00 - “ - 

49





A SINIFI 

B SINIFI 




3 - 3 - 



17 - 17 - 



4 - 4 - 



KADIN SAĞLIĞI VE 


37 4 37 4 

50

5. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI V 



SORUMLUSU 


: Prof. Dr. Olcay ÇAM 

: Doç. Dr. Esra ENGİN 

: Ar. Gör. Emel ÖZTÜRK 

TANIM 

Bu modül, insan davranışlarını, davranış bozukluklarını ruh sağlığı ve bozuklukları 

kapsamında irdeleyen ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinin temel ilkelerini, işlevini ve 

sürecini inceler. 

AMAÇ 

İnsan davranışlarını, davranış bozukluklarını ruh sağlığı bozuklukları kapsamında 

irdelemeye, ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinin temel ilkelerini, işlevini ve sürecini 

inceleyebilme yönünde bilgi, beceri ve tutumları geliştirmeyi amaçlar. 


1. Ruhsal bozukluklar ve hemşireliği ile ilgili tarihsel süreci kavrayabilme (DÖÇ 1) 

2. Ruh sağlığı ve hastalıklarına ilişkin kavramları tanımlayabilme (DÖÇ 1) 

3. Ruhsal bozuklukların etiyolojisine ilişkin kuramsal yaklaşımları kavrayabilme 

(DÖÇ2) 

4. Ruhsal bozuklukları tanımlayabilme (DÖÇ 1) 

5. Ruhsal bozuklukların belirtilerini saptayabilme (DÖÇ 3) 

6. Ruhsal bozuklukların tedavilerini kavrayabilme (DÖÇ 6,7) 

7. Ruhsal bozuklukları olan bireylerle çalışırken ilaç uygulamalarını uygun şekilde 

yapabilme ve ilaç yan etkilerinin farkında olabilme (DÖÇ 6) 

8. Ruhsal bozukluklarda hemşirelik bakımının temel ilkelerini kavrayabilme (DÖÇ 7) 

9. Ruhsal bozukluklarda hemşirelik sürecini değişik ortamlarda (hastane klinikleri, 

kurumlar ve evde) uygulayabilme (DÖÇ 5, 7,8) 

10. Ruhsal bozuklukları olan bireylerle çalışırken hasta hakları ve etik ilkelere uygun 

davranabilme (DÖÇ 10) 

51

DÖÇ-1 

DÖÇ-2 

DÖÇ-3 

DÖÇ-4 

DÖÇ-5 

DÖÇ-6 

DÖÇ-7 

DÖÇ-8 

DÖÇ-9 

DÖÇ-10 

11. Ruhsal bozuklukları olan bireylerle çalışırken ekibin diğer üyeleriyle profesyonel 

iletişim ve işbirliğini sağlayabilme (DÖÇ 9) 

12. Ruhsal bozuklukları olan bireylere ve ailelere gereksinimleri doğrultusunda eğitim 

ve danışmanlık yapabilme (DÖÇ 8) 

“HEMŞİRELİK VE SAĞLIK I DERSİ” DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE 

“RUHSAL HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI 

” MODÜL ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

ÖÇ-1 3 

ÖÇ-2 5 

ÖÇ-3 5 

ÖÇ-4 5 

ÖÇ-5 5 

ÖÇ-6 5 5 

ÖÇ-7 5 

ÖÇ-8 5 

ÖÇ-9 5 5 5 

ÖÇ-10 5 

ÖÇ-11 5 

ÖÇ-12 5 




KAVRAMLAR 

Ruh Hastalığı 

Uyku 

Beslenme 

Konuşma 

Bilinç 

Oryantasyon 

Kişilik 

Cınsel Yaşam 

Cinsel Uyum 

Mastürbasyon 

Anoreksiya 

Bulimia 

Psikoz 

Nevroz 

Şizofreni 

Delir 

Halüsinasyon 

İlüzyon 

52

Dikkat 

Konsültasyon 

Deliryum 

 

Bellek 

Liyezon 

Demans (Bunama) 

 

Algı 

Kriz 

Psikoaktif Madde 

 

Düşünce 

Bipolar 

Merkezi Sinir Sistemi 

 

Duygulanım 

Manik Nöbet (Epizot) 

(MSS) 

 

Duygudurum 

Depresif Epizod (Nöbet) 

Kronik Alkolizm 

 

Görüşme 

Intihar 

Narkotik Etki 

 

Gözlem 

Elektrokonvülsif Tedavi 

(Stimulan) Etki 

 

Tedavi Edici Ortam 

(Elektro- Şok) (EKT) 

Hallüsinojen Etki 

 

Ekip 

Psikoterapi 

Yasal Rol 

 

Hasta Hakları 

Öğrenme Ilkeleri 

 

Psikiyatri 

Varoluş 

ÖĞRENİM HAZIRLIĞI VE DEĞERLENDİRME 









Barko-vizyon, slayt, resim, maket, video, interaktif CD. 



Üniversitesi Merkez Kütüphane, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kütüphanesi, On-line veri 


1. Çam O, Dülgerler Ş, Engin E (2006). Psikiyatri Hemşireliğinde Standart Bakım İçin 

Hemşirelik Süreci, 1. Baskı, İzmir Güven Kitabevi, İzmir. 

2. Kum N (2000). Psikiyatri Hemşireliği El Kitabı. Vehbi Koç Vakfı Yayınları, İstanbul. 

53

3. Öztürk O, Uluşahin A (2008). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları I-II. Nobel Tıp Kitapevi, 

İstanbul. 

4. Hofling C K, Leininger MM (2009). Hemşirelikte Ana Psikiyatrik Kavramlar. Çev: 

Aysel Kumral. Vehbi Koç Vakfı, İstanbul. 


Hastane 


Ara sınav, modül değerlendirme sınavı, grup çalışması, materyallerin değerlendirilmesi, 

seminer sunumları. 


Teorik 



:1 ders saati 

Soruların tartışılması :2 ders saati 

Ara sınav 


TOPLAM 

:67 ders saati 

54




SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI V MODÜLÜ PROGRAMI 

SAATLER 

PAZARTESİ 

10.12.2012 

SALI 

11.12.2012 

ÇARŞAMBA 

12.12.2012 

PERŞEMBE 

13.12.2012 

CUMA 

14.12.2012 

08.30-09.15 - 4. MODÜL GENİTAL ORGAN 

ENFEKSİYON HAST. VE 

CİNSEL YOLLA BULAŞAN 

HAST. (C.İ.B.H) 

09.30-10.15 

10.30-11.15 


“ 

4. MODÜL GENİTAL ORGAN 





Yrd. Doç. Dr. A.Saruhan (B) 

4. MODÜL 

“ 

HASTALIKLARIN RUHSAL 

YÖNÜ 

Prof.Dr. O. Çam (A) 

Yrd.Doç.Dr.Ş. Dülgerler (B) 

“ - 

“ 

- 

ZORUNLU SEÇMELİ DERSLER 

V (TEO) 

11.30-12.15 


“ 

“ 

TÜMÖRLERİ 

Prof. Dr. Ü.SEVİL(A) 

“ 

Yrd. Doç. Ş. Ünsal Atan (B) 


13.15-14.00 

14.15-15.00 


“ 


TÜMÖRLERİ 

Prof. Dr. Ü.SEVİL(A) 

Yrd. Doç. Ş. Ünsal Atan (B) 

GENİTAL ORGAN 





Yrd. Doç. Dr. A.Saruhan (B) 

RUH SAĞ. VE HAST. GİRİŞ 

Yrd.Doç.Dr. G. Özgür(A) 

Prof.Dr. O. Çam (B) “ 

“ “ MESLEKİ İNGİLİZCE (B) 

15.15-16.00 - “ “ RUH SAĞ. VE HAST. 

ETKİLEYEN FAKTÖRLER 

Yrd.Doç.Dr. G. Özgür(A) 

“ 

Prof.Dr. O. Çam (B) 

16.15-17.00 - “ ,, - 

55

SAATLER 





PAZARTESİ 

17.12.2012 

SALI 

18.12.2012 

ÇARŞAMBA 

19.12.2012 

PERŞEMBE 

20.12.2012 

CUMA 

21.12.2012 

08.30-09.15 - RUHSAL BOZ. BELİRTİLERİ 

Yrd.Doç.Dr. Ş. Dülgerler(A) 

Yrd.Doç.Dr. G. Özgür(B) 

09.30-10.15 

10.30-11.15 

11.30-12.15 

SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ “ 

“ 

KRİZE MÜDAHALE 

Yrd.Doç.Dr. Ş.Dülgerler(A) 

Yrd.Doç.Dr. A.Gürkan (B) 

“ ,, 

TERAPÖTİK ORTAM VE 

EKİP 


Yrd.Doç.Dr. G. Özgür (B) 

ANKSİYETE BOZ. 

VE HEMŞİRELİK BAKIMI 

Doç.Dr. E. Engin(A) 

Yrd.Doç.Dr. A. Gürkan(B) 

UYKU BOZ. VE HEMŞİRELİK 

BAKIMI 

Doç.Dr. E. Engin (A) 


AFFEKTİF BOZ. 


Yard.Doç.Dr. G. Özgür (A) 

Doç.Dr. E. Engin (B) 

“ “ 

“ “ 

- 

- 


V (TEO) 

“ 


13.15-14.00 

14.15-15.00 


RUHSAL BOZ.’DA 

HEMŞİRELİK SÜRECİ VE 

RUHSAL DURUM DEĞ. 


Yrd.Doç.Dr. G. Özgür (B 

ŞİZOFRENİK BOZ. 



Yrd.Doç.Dr. Ş. Dülgerler(B) 

MADDE KULLANIM BOZ. 



Yrd.Doç.Dr. A. Gürkan (B) 

“ “ “ 

“ 

“ 


15.15-16.00 - “ “ “ 

“ 

16.15-17.00 - TERAPÖTİK ORTAM VE 

EKİP 



UYKU BOZ. VE HEMŞİRELİK 

BAKIMI 



ORGANİK MENTAL BOZ. VE 




- 

56





SAATLER 

PAZARTESİ 

24.12.2012 

SALI 

25.12.2012 

08.30-09.15 - ORGANİK MENTAL BOZ. 




09.30-10.15 

10.30-11.15 

11.30-12.15 

ÇARŞAMBA 

26.12.2012 

PSİKOFARMAKOLOJİ 


PERŞEMBE 

27.12.2012 

KONSÜLTASYON VE 

LİYEZON PSİKİYATRİSİ 

Prof.Dr.O. Çam (B) 

Yrd.Doç.Dr. A. Gürkan(A) 


SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ “ “ “ - 

“ 

PSİKOSEKSÜEL BOZ. 




“ ,, 

“ 

PSİKOTERAPİLER 

Prof.Dr.O. Çam (A) 


PSİKİYATRİDE YASAL 

KONULAR VE ETİK 



“ 

CUMA 

28.12.2012 

- 




“ 

13.15-14.00 


PSİKOSEKSÜEL BOZ. 




PSİKOTERAPİLER 

Prof.Dr.O. Çam (A) 


5. ARA SINAV 

“ 

14.15-15.00 

KİŞİLİK BOZ. VE 

“ 



Yrd.Doç.Dr. Ş. Dülgerler (B) 

15.15-16.00 - “ YEME BOZ. VE 




“ 5. ARA SINAV 

SORULARIN 

TARTIŞILMASI 


“ 

16.15-17.00 - “ “ SORULARIN 

TARTIŞILMASI 

- 

57 

A SINIFI 

B SINIFI

SİSTEM 

HEMŞİRELİK BAKIMI V 

ALAN 

ANABİLİM DALLARI VE 


KADIN SAĞLIĞI VE DOĞUM 

10 10 


PSİKİYATRİ HEMŞİRELİĞİ 52 16 52 16 

HASTALIKLARI VE 

MODÜLÜNDE YER 

DERS SAATLERİ 

58

6. MODÜL 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI VI 

MODÜL KOORDİNATÖRLERİ : Doç. Dr. Asiye AKYOL 


SORUMLUSU 

: Doç. Dr. Hatice BAL YILMAZ 

MODÜL SEKRETERLERİ: 

Ar.Gör. Hande DAĞ 

Ar. Gör. Mahmut ATEŞ 

Uygulama Başlama ve Bitiş Tarihleri: 11.02.2013-22.05.2013 

TANIM 

Bu ders erişkin, gebelik, doğum, doğum sonu ve çocukluk döneminde ve ruh sağlığı 

bozulmuş bireylerde hastalıkların nedenleri, tanı ve tedavi yöntemlerinin öğrenilmesi, hemşirelik 

bakımı ve hemşirelik süreci basamaklarının uygulama becerisinin kazandırılmasını kapsar. 

AMAÇ 

Öğrencinin, Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı dersinde edinilen bilgileri uygulamaya 

aktarmasını, erişkin, gebelik, doğum, doğum sonu ve çocukluk döneminde hastalıkların nedenleri, 

tanı ve tedavi yöntemlerinin öğrenilmesi, hemşirelik bakımı ve hemşirelik süreci basamaklarını 

uygulama becerisinin kazanılması için yeterli bilgi, beceri ve olumlu tutum geliştirmeyi amaçlar. 

Ayrıca öğrencinin insan davranışlarını, davranış bozukluklarını ruh sağlığı bozuklukları 

kapsamında irdelemeye, ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinin temel ilkelerini, işlevini ve 

sürecini inceleyebilme yönünde bilgi, beceri ve tutumları geliştirmesini amaçlar. 


1. Sistem hastalıklarının etiyolojisini, belirti ve bulgularını, tanı yöntemlerini, 

komplikasyonlarını ve tedavi yöntemlerini tanımlayabilme (DÖÇ 1, 2, 3, 4, 5), 

2. Sistem hastalıklarının tıbbi yönetimini kavrayabilme (DÖÇ 6, 7, 8), 

3. Hemşirelik bakım aktivitelerini hemşirelik süreci adımları doğrultusunda yerine getirebilme 

(DÖÇ 7, 8, 9, 10), 

4. Komplikasyon ortaya çıktığında ekip ile birlikte sorunu yönetebilme (DÖÇ 6, 7, 9), 

5. Hasta ve ailesine gereksinimleri doğrultusunda eğitim ve danışmanlık yapabilme (DÖÇ 8), 

6. İletişim becerilerini geliştirebilme (DÖÇ 7, 8, 9), 

7. Hastane ortamını tanıyabilme (DÖÇ 9), 

8. Ekip çalışmasının farkına varabilme (DÖÇ 9), 

9. Hemşirelik uygulamalarında etik ilkelere uyabilme (DÖÇ 10). 

59

DÖÇ-1 

DÖÇ-2 

DÖÇ-3 

DÖÇ-4 

DÖÇ-5 

DÖÇ-6 

DÖÇ-7 

DÖÇ-8 

DÖÇ-9 

DÖÇ-10 


“SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI VI MODÜLÜ” MODÜL 

ÖĞRENME ÇIKTILARININ İLİŞKİSİ 

ÖÇ-1 5 5 5 5 5 

ÖÇ-2 5 5 5 

ÖÇ-3 5 5 5 5 

ÖÇ-4 5 5 5 

ÖÇ-5 5 

ÖÇ-6 4 4 4 

ÖÇ-7 4 

ÖÇ-8 5 

ÖÇ-9 5 


ÖÇ: Öğrenme Çıktısı DÖÇ: Ders Öğrenme Çıktısı 

UYGULAMA ALANLARI 

Hastanelerin Dahili, Cerrahi, Kadın Hastalıkları - Doğum, Çocuk ve Psikiyatri tıp bilimlerinin 

poliklinikleri, servisleri, yoğun bakım üniteleri, ameliyathaneleri ve doğumhaneleri 

UYGULAMA DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ 

Uygulama dosyası 

Öğretim üyelerinin gözlem raporları 

Seminer sunumları 

Grup çalışmaları 

UYGULAMA MODÜL SAATLERİNİN DAĞILIMI 

Uygulama: 336 saat 

Toplam: 336 saat 

60



HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI I DERSİ 

SİSTEM HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI VIODÜLÜ PROGRAMI 


08.30 – 09.15 1 



(UYG) 

HASTALIKLAR 

VE HEMŞ. BAK. 

(UYG) 



(UYG) 

09.30 – 10.15 2 “ “ “ 

10.30 – 11.15 3 “ “ “ 


DERSLER VI (TEO) 

11.30 – 12.15 4 “ “ “ “ 

13.15 – 14.00 5 


(A) 



(UYG) 

HASTALIKLAR 

VE HEMŞİRELİK 

BAKIMI (UYG) 



(UYG) 

14.15 – 15.00 6 “ “ “ “ 

“ 


(B) 

15.15 – 16.00 7 “ “ “ “ 

16.15 – 17.00 8 “ “ “ 

61

Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı Uygulaması Modülü 13.03.2012 -22.05.2012 tarihleri arasında yapılacaktır. 

Modül toplam 336 ders saatidir. 

12- 16.03.2012 tarihleri arasında 18 saat uygulama yapılacaktır. 

23.04.2012 ve 01.05.2012 tarihlerinde, resmi tatil olması nedeni ile uygulama yapılmayacaktır. 

62

ORTAK ZORUNLU DERSLER 

SAĞLIK İSTATİSTİĞİ 

TANIM 

Hemşirelik alanına katkı yapıcı araştırmalardan elde edilecek bulguları 

değerlendirme yeteneği geliştirme amacı ile düzenlenmiş, doğru istatistiksel 

yöntemlerin tanıtılmasını içeren derstir. 

AMAÇ 

Araştırma verilerini sınıflandırabilme, doğru istatiksel yöntemlerle analiz 

edebilme, yorumlayabilme bilgi ve becerisi kazandırmaktır. 

DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI 

1. Temel istatiksel kavramları tanıyabilme 

2. İstatiksel verileri sınıflandırabilme ve yorumlayabilme 

3. Dağılımların tanımlayıcı ölçütlerini tanımlayabilme 

4. Bilgisayar ortamında verilerin girişini ve dağılımını gösterebilme 

5. Parametrik testleri tanımlayabilma 

6. Non-parametrik testleri tanımlayabilme 

7. Parametrik ve non-parametrik testler arasındaki farkı yorumlayabilme 

8. Bir araştırma makalesindeki temel istatiksel yöntemlerin farkına varabilme 

KAVRAMLAR 

-Veri 

-Merkezi dağılım ölçütleri 

-Yaygınlık gösteren 

ölçütler 

-Normal dağılım 

-Önemlilik testi 

-Parametrik test 

-Hipotez 

-İstatiksel karar 

63


Ders Öğrenme 

Çıktıları 


PÇ1 PÇ2 PÇ3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 PÇ10 PÇ11 PÇ12 PÇ13 

ÖÇ1 4 4 5 

ÖÇ2 5 5 

ÖÇ3 5 5 

ÖÇ4 5 5 4 4 

ÖÇ5 5 5 

ÖÇ6 5 5 

ÖÇ7 5 5 

ÖÇ8 5 5 4 4 4 5 4 


64


TANIM 

Bu ders öğrencilere kariyerleri sırasında karşılaşabilecekleri İngilizce yapılar ile 

ilgili yazılı ve sözlü iletişim yetilerinin kazandırılmasına yöneliktir. 

AMAÇ 

Sağlık organizasyonlarında kullanılan İngilizce anahtar kelimeleri ve hemşirelik 

kavramlarını bilme, profesyonel yaşantıda hasta ve sağlık ekibi ile İngilizce iletişim 

kurabilme, temel mesleki İngilizce yayınları izleyebilme becerisini kazandırmaktır. 

DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI 

1. Profesyonel gelişimde İngilizce dilinin önemini kavrayabilme 

2. Türkçe İngilizce, İngilizce – Türkçe çeviri yapabilmede gerekli temel ilkeleri 

kullanabilme 

3. Hemşirelik mesleği ile ilgili İngilizce teknik kelimeleri kullanabilme 

4. Temel mesleki İngilizce yayınları izleyebilme 

KAVRAMLAR 

-Registered nurse 

-Hospital departments 

-Social worker 

-Admission 

-Occupational therapy 

-Body parts 

-Ward 

-Operating theatre 

-Operating room 

-Surgical instruments 

-Asepsis 

-Disinfection 

-Casualty 

-Emergency 

-Abstract 

-Summary 

-Sample 

-Population 

-Method 

-Results 

-Findings 

-Conclusion 

-Recommendation 

-UDS 

-KPDS 

-NCLX 

65


Ders 

Öğrenme 

Çıktıları 


PÇ1 PÇ2 PÇ3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 PÇ10 PÇ11 PÇ1 

2 

PÇ1 

3 

ÖÇ1 5 

ÖÇ2 5 

ÖÇ3 5 

ÖÇ4 3 5 


66


-Nursing Care of Cardivascular Disease 

-Evidence Based Nursing 

-Critical Care Nursing 

-Operating Room Nursing 

- Nursing Care of Haematology Disease 

-Elderly Care in the Community 

-Nursing Care of Rheumatologie Disease 

-Current Issues in Nursing 

-Trauma Nursing 

67


2013-2013 ÖĞRETİM YILI “HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI” DERSİ 

ÖĞRETİM ELEMANLARI GÖREV DAĞILIMLARI 

DERS KOORDİNATÖRÜ 

Doç. Dr. Meryem YAVUZ 

DERS ÖLÇME DEĞERLENDİRME SORUMLULARI 

Yard. Doç. Dr. Şenay ÜNSAL ATAN 

DERS SEKRETERLERİ 

Ar. Gör .Dr. SERAP YILDIRIM 

Ar.Gör.Filiz ÖZEL 

SEKRETERLER 

MODÜL KOORDİNATÖR ÖLÇME DEĞERLENDİRME 

SORUMLULARI 

Sistem Hastalıkları ve Doç. Dr. Türkan ÖZBAYIR Doç. Dr. Yasemin YILDIRIM Ar. Gör. Hülya SARSILMAZ 

Hemşirelik Bakımı I 

Sistem Hastalıkları ve Yard. Doç. Dr. Serap ÖZER Yard. Doç. Dr. Esma ÖZŞAKER Ar. Gör. Züleyha SEKİ 

Hemşirelik Bakımı II 

Sistem Hastalıkları ve Doç. Dr. Yasemin YILDIRIM Yard. Doç. Dr. Serap ÖZER Ar. Gör. Gülçin ÖZALP 

Hemşirelik Bakımı III 

Sistem Hastalıkları ve Prof. Dr. Ümran SEVİL Yard. Doç. Dr. Aynur SARUHAN Ar. Gör. Ruşen ÖZTÜRK 

Hemşirelik Bakımı IV 

Sistem Hastalıkları ve Prof. Dr. Olcay ÇAM Doç. Dr. Esra ENGİN Ar. Gör. Emel ÖZTÜRK 

Hemşirelik Bakımı V 

Sistem Hastalıkları ve Doç. Dr. Asiye AKYOL Doç. Dr. Hatice Bal YILMAZ Ar. Gör. Hande DAĞ 

Hemşirelik Bakımı VI 

Ar. Gör. Mahmut ATEŞ 

68

3.SINIF “HASTALIKLAR VE HEMŞİRELİK BAKIMI DERSİ” 

SORUMLU ÖĞRETİM ÜYELERİ 

Prof. Dr. Çiçek FADILOĞLU 

Prof. Dr. Gülümser ARGON 

Prof. Dr. Aynur ESEN 

Prof. Dr. Ayfer KARADAKOVAN 

Prof. Dr. Ahsen ŞİRİN 

Prof. Dr. Olcay ÇAM 

Prof. Dr. Zümrüt BAŞBAKKAL 

Prof. Dr. Dilek ÖZMEN 

Prof. Dr. Mucide AK 

Doç. Dr. Meryem YAVUZ 

Doç. Dr. Asiye DURMAZ AKYOL 

Doç. Dr. Cenk CAN 

Doç. Dr. Aytül ÖNAL 

Doç. Dr. Hande DAĞCI 

Doç. Dr. Rüçhan SERTÖZ 

Doç. Dr. Fatma DEMİR KORKMAZ 

Doç. Dr. Esra ENGİN 

Doç.Dr. Yasemin YILDIRIM 

Doç. Dr. Oya KAVLAK 

Doç. Dr. Türkan ÖZBAYIR 

Doç. Dr. Hatice BAL YILMAZ 

Yrd. Doç. Dr. Aynur SARUHAN 

Yard. Doç. Dr. Bahire BOLIŞIK 

Yard. Doç. Dr. Gönül ÖZGÜR 

Yard. Doç. Dr. Ayça GÜRKAN 

Yard. Doç. Dr. Şeyda DÜLGERLER 

Yard. Doç. Dr. Ayşe EROL 

Yard.Doç.Dr. Öznur Usta YEŞİLBALKAN 

Yard.Doç.Dr. Esma ÖZŞAKER 

69

Yard.Doç.Dr. Figen YARDIMCI 

Yrd. Doç. Dr. Şenay ÜNSAL ATAN 

Yard. Doç. Dr. Serap ÖZER 

70

ege üniversitesi hemşirelik yüksekokulu eğitim öğretim kılavuzu ııı ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?