E. Kiram

ine de fesâd kar›fld›. ‹ttihâd ve terakkî f›rkas›na kaydl› olan câhiller,
hattâ masonlar, din ifllerinde yüksek mevki’lere getirildi. ‹lk ifl
olarak, sultân Abdülhamîd hân›n son fleyh-ül-islâm› Muhammed
Ziyâ-üd-dîn efendi, vazîfesinden al›nd›. Bu yüksek makama 1328
[m. 1910] da Mûsâ Kâz›m efendi getirildi. Bu zât, koyu ittihâdc› ve
mason idi. Bunun gibi, islâmiyyete uym›yan hareketlerinden ve sap›k
yaz›lar›ndan dolay› ikinci Abdülhamîd hân taraf›ndan nefy
edilmifl, Iraka ve Fizana sürülmüfl olan bölücü kimseler, ‹stanbula
getirilip, kendilerine din ifllerinde vazîfeler verildi. Bu câhil ve partizan
kimseler, bozuk, sap›k din kitâblar›n›n yaz›lmas›na, yay›lmas›na,
önayak oldular. Abdülhamîd hân zemân›nda yaz›lan din kitâblar›,
bir ilm hey’eti taraf›ndan tedkîk edilirdi. Tasdîk edilip, izn
verilenler basd›r›ld›. Böylece, o târîhlerde bas›lan din kitâblar›na
güvenilir. 1327 [m. 1909] den sonra din kitâblar› salâhiyyetli âlimler
taraf›ndan kontrol edilmez oldu. Bu kitâblardan, ancak vesîkalar
vererek, yaz›lanlara güvenilir. Ne olduklar› belirsiz kimselerin
ve flî’îlere, vehhâbîlere sat›lm›fl olan mezhebsiz din adamlar›n›n
yazd›klar› bozuk kitâblar› okuyan müslimân yavrular›, temiz gençler,
dîni yanl›fl ö¤rendiler. Böyle câhil yetifldirilen müslimânlardan
ba’z›lar›, siyâset canbazlar›n›n tuzaklar›na düfldüler. Kendi partilerinden
olm›yanlara kâfir diyecek kadar taflk›nl›k yapanlar› oldu.
Müslimânlar aras›ndaki bu fitne, islâm düflmânlar›n›n ifllerine yarad›.
‹ngilizlerin (‹slâmiyyeti yok etmek) plânlar›n›n gerçekleflmesini
kolaylafld›rd›. (K›yâmet ve Âhiret), 365.ci sahîfeye bak›n›z! ‹flte bunun
için, Allahü teâlâ, müslimânlar›n bölünmelerini yasak etmifl,
kardefl olduklar›n› bildirmifl, seviflmelerini, vatan düflmânlar›na
karfl› birleflerek kuvvetli olmalar›n› emr etmifldir. (Birleflmemiz kâfirleri
korkutur ve Allah›n yard›m etmesine sebeb olur. Tefrikaya
düflmemiz kâfirleri sevindirir ve Allah›n gadab›na u¤ramam›za sebeb
olur) nasîhati, her müslimân›n kalbine ifllenmifl olmal›d›r.
193 — ÖMER B‹N ABDÜL’AZÎZ: Emevî halîfelerinin sekizincisidir.
Mervân›n torunudur. Vâldesi Ümmü Âs›m bint-i Âs›m
bin Ömer-ül Hattâbd›r. 60 da ya’nî hazret-i Mu’âviyenin vefât› y›-
l›nda Medînede tevellüd etdi. Babas› M›sr vâlisi olunca, M›sra gitdiler.
O¤lunu Medîneye tahsîle gönderdi. Enes bin Mâlik, Abdüllah
bin Ca’fer Tayyâr ve Sa’îd bin Müseyyeb ve baflka zâtlardan
ders ald›. Babas› ölünce amcas› olan halîfe Abdülmelik bunu fiâma
getirdi. K›z› Fât›may› buna verdi. 99 da amcas› o¤lu Süleymân vefât
edince halîfe oldu. Çok âdil idi. ‹kinci Ömer denme¤e lây›k idi.
Hazret-i Mu’âviyenin vefât›ndan sonra hutbelerde Ehl-i beyte
la’net okumak âdet olmufldu. Halîfe olunca, ilk ifl olarak bu âdeti
kald›rd›. Ehl-i beyte çok sayg› gösterir ve yard›m yapard›. 101 [m.
– 378 –