E. Kiram

190 — OSMÂN B‹N AFFÂN: Osmân bin Affân bin Ebil’âs
bin Ümeyye bin Abd-i fiems, Eshâb-› kirâm›n büyüklerinden, Cennet
ile müjdelenen on kiflinin üçüncüsü ve Resûlullah›n “sallallahü
teâlâ aleyhi ve sellem” dâmâd› ve halîfelerin üçüncüsüdür. Talha
ve Zübeyrden önce îmâna geldi. Îmâna gelenlerin beflincisidir.
Zevcesi hazret-i Rukayye ile Habeflistâna iki kerre hicret etdi. Medîneye
de hicret etdi. Rukayye a¤›r hasta oldu¤undan, Bedr gazâs›na
götürülmedi. Zafer haberi geldi¤i gün, Rukayye vefât etdi.
Resûlullah, ikinci k›z› Ümm-i Gülsümü Osmâna verdi. Bunun için,
hazret-i Osmâna, zinnûreyn (iki nûr sâhibi) denildi. Rukayyeden,
Abdüllah ad›nda bir o¤lu olup, hicretin dördüncü y›l›, alt› yafl›nda
vefât etdi.
Hazret-i Osmân tüccâr idi. Çok zengin idi. Bütün mal›n› ve
mülkünü Resûlullah için fedâ etdi. Hadîs-i flerîfler ile medh olundu.
Hilmi ve hayâs› pek fazla idi. 24. cü senesinin birinci günü halîfe
oldu. Zemân›nda Horasan, Hindistân, Mâverâünnehr, Semerkand,
K›br›s, Kafkasya, Afrikan›n birçok yerleri ve Endülüs
feth edildi. Acem devletini târîhden sildi. Amcas› o¤lu Mervân
bin Hakemi vezîr yapd›. Abdüllah bin Sebe’ ad›ndaki Yemenli
bir yehûdî, müslimân flekline girerek, islâmiyyeti içerden parçalama¤a,
y›kma¤a u¤rafld›. Medînede çok çal›fld› ise de, baflaram›yaca¤›n›
anlay›p M›srda, fitne, fesâd yayma¤a bafllad›. Câhil ve serseri
M›sr çingenelerini aldatarak bir çapulcu alay› Medîneye gelip,
35. ci y›lda halîfeyi flehîd etdiler. 82 yafl›nda, Kur’ân-› kerîm
okurken flehîd oldu. Bakî’dedir “rad›yallahü teâlâ anh”. Vehhâbîler,
türbesini y›kd›. Orta boylu, kaba sakall›, bu¤day benizli,
flanl› bir zât idi. Hazret-i Ebû Bekrin toplad›¤› Kur’ân-› kerîmi ço-
¤altarak vilâyetlere da¤›td›. 13, 17, 18, 21, 22, 23, 28, 44, 49, 60, 61,
62, 63, 66, 71, 73, 75, 76, 77, 79, 82, 111, 118, 120, 121, 122, 123, 124,
129, 163, 166, 167, 174, 175, 177, 179, 180, 185, 189, 201, 203, 205,
206, 207, 208, 209, 211, 220, 223, 224, 238, 246, 250, 251, 252, 258,
259, 266, 279, 304, 309, 323, 325, 326, 330, 340, 341, 353, 354, 355,
383, 397, 408.
191 — OSMÂN B‹N ALÎ: Tâc-ü-islâm denir. 124.
192 — OSMÂNLI SULTÂNLARI “rahime-hümullahü teâlâ”:
Osmânl› devleti Osmân gâzî taraf›ndan 699 [m. 1299] da Sö-
¤üd kasabas›nda kuruldu. Yeni flehri paytaht yapd›. O¤lu Sultân
Orhan taraf›ndan Bursa flehri 726 da rumlardan al›narak paytaht
yap›ld›. Birinci Murâd hân taraf›ndan 767 [m. 1364] de Edirne ve
Fâtih Sultân Muhammed taraf›ndan 857 [m. 1453] de ‹stanbul
paytaht yap›ld›. Devletin dîni, (‹slâmiyyet) idi. Kanûnlar ve bü-
– 365 –