E. Kiram

ile bir sabâh ezân› okuyarak, bütün Medîne ehâlisi flaflk›na dönmüfldü.
133, 243, 250.
53 — B‹RG‹VÎ: Muhammed bin Alî 928 de Bal›kesirde tevellüd
ve 981 [m. 1573] de Ödemiflin Birgi kasabas›nda tâ’ûndan vefât
etdi. Türkçe (Vasiyyetnâme) kitâb› çok k›ymetli olup, bunun
(Kâdî-zâde flerhi) pek istifâdelidir. Arabî (Tarîkat-i Muhammediyye)
kitâb›n› çok âlimler flerh etmifl ve türkçeye terceme edilmifldir.
Çok kerre bas›lm›fld›r. Türk âlimlerinin bafl tâc›d›r “rahime-hullahü
teâlâ”. 90.
54 — BUHÂRÎ: Muhammed bin ‹smâ’îl 194 [m. 809] de Buhârada
tevellüd, 256 [m. 869] y›l› f›tr bayram› günü Semerkandda vefât
etdi. (Sahîh-i Buhârî) ad› ile meflhûr olan (Câmi’ussahîh) hadîs
kitâb›, Kur’ân-› kerîmden sonra islâm dîninin en k›ymetli, en sa¤lam
kitâb›d›r. Baflka eserleri de çokdur. Buhâriyyi flerîfde yedibin
ikiyüz yetmiflbefl hadîs-i flerîf vard›r. Bunlar› alt›yüzbin hadîs aras›ndan
seçmifldir. Her hadîsi yazaca¤› zemân, gusl abdesti al›r, iki
rek’at nemâz k›lar, istihâre yapard›. Buhâriyyi flerîfi on alt› senede
yazd›. 18, 21, 40, 79, 231, 242, 362.
55 — BURHÂNEDDÎN MERGINÂNÎ: Alî bin Ebû Bekr, büyük
âlim olup, Buhârâda müderris idi. fieyhülislâm ad› ile meflhûrdur.
Fergânenin Merg›nân kasabas›nda tevellüd ve 593 [m. 1197] de
Buhârâda Cengiz hücûmunda flehîd oldu. Eserleri aras›nda (Hidâye)
ya’nî (fierh-i Bidâye) ve (Tecnîs) ve (Kunye-tül-fetâvâ) kitâblar›
meflhûrdur “rahime-hullahü teâlâ”. Hidâye iki cild olarak bas›lm›fl,
‹ngilizceye terceme edilmifldir. Çok âlimler taraf›ndan flerh
edilmifldir. ‹bni Hümâm›n flerhi olan (Feth-ul-kadîr) yeniden bas›lm›fld›r.
125.
56 — BÜREYDE-TÜBNÜ HASÎB ESLEMÎ: Eshâb-› kirâmdand›r.
Hicretde, kavmi ile birlikde gelip müslimân oldu. Uhud gazâs›ndan
sonra Medîne-i münevvereye geldi. Bundan sonraki gazâlar›n
hepsinde bulundu. Bir müddet Basrada kald›. Horasana cihâda
gitdi. Mervde yerlefldi ve orada vefât etdi. Çocuklar›, torunlar›,
orada kald›. O¤lu Abdüllah vâs›tas› ile birkaç hadîs-i flerîf bildirmifldir.
113.
57 — CÂB‹R B‹N ABDÜLLAH: Ensâr-› kirâm›n büyüklerindendir.
‹kinci Akabe anlaflmas›nda babas› ile idi “rad›yallahü teâlâ
anhümâ”. Bedr ve Uhudda küçük idi. Di¤er onsekiz gazâda
bulundu. Ömrü sonunda gözlerine perde geldi. Yezîdin kumandas›ndaki
ordu ile ‹stanbul muhâsaras›nda bulundu. 77 y›l›nda 95 ya-
– 317 –