E. Kiram

‹Y‹ ‹NSAN OLALIM, HEP ‹Y‹L‹K YAPALIM!
Allahü teâlâ, iyi insan› sever, Allahü teâlân›n sevgisini kazanmak
için çal›flana (Sâlih insan), (‹yi insan) denir. Allahü teâlân›n
sevgisini kazanm›fl olana (Velî), (Evliyâ) denir. Baflkalar›n›n da iyi
insan olmas› için çal›flan Velîye (Mürflid) denir. ‹yi insan olmak
için, Allahü teâlâya karfl› iyi olmak ve Peygamber efendimize karfl›
iyi olmak ve bütün insanlara karfl› iyi olmak lâz›md›r. Bir kimsede
bu üç iyilikden biri bulunmazsa, buna iyi insan denilemez. Allahü
teâlâya karfl› iyi olmak, Onun var oldu¤una, bir oldu¤una, herfleyi
Onun yaratd›¤›na, yapd›¤›na inanmak demekdir. Her insan›n,
her canl›n›n ve her cans›z cismlerin ve kuvvetlerin yapd›klar› herfleyi,
O irâde edip, dileyip halk etmekde, var etmekdedir. Muhammed
aleyhisselâma karfl› iyi olmak, Onun Allahü teâlân›n Peygamberi
oldu¤una, bütün Peygamberlerin ve bütün insanlar›n en üstünü,
en k›ymetlisi oldu¤una ve her sözünü Allahü teâlâ taraf›ndan
söyledi¤ine (îmân etmek), inanmak ve Ona tâbi’ olmak, uymakd›r.
Onun sözlerine (Hadîs-i flerîf) denir. Ona inanmak ve uyabilmek
için, Onun sözlerini, hareketlerini ve ifllerini, iyi ve fenâ dediklerini
ö¤renmek lâz›md›r. Ya’nî (‹lm) lâz›md›r.
Müslimân›n ö¤renmesi lâz›m olan bilgilere (‹slâm ilmleri) denir.
‹slâm bilgileri ikiye ayr›l›r: (Din bilgileri) ve (Fen bilgileri).
Din bilgileri de ikiye ayr›l›r: (Beden bilgileri) ve (Kalb ile îmân bilgileri).
Beden bilgileri, yap›lmas› iyi ve lâz›m [Farz] olan ve yap›lmas›
fenâ ve yasak [Harâm] olan fleyleri bildiren ilmlerdir. Din
ilmlerini Muhammed aleyhisselâm bildirdi. Bunlara (‹slâmiyyet)
denir. Beden bilgilerine (Ahkâm-› ilâhiyye) veyâ (Ahkâm-› islâmiyye
bilgileri) denir. ‹slâmiyyeti do¤ru olarak ö¤renip anlatan ve
kitâblar›na yazan âlimlere (Ehl-i sünnet âlimleri) denir. Ehl-i sünnet
âlimleri, bu ilmleri, (Kur’ân-› kerîm)den ve (Hadîs-i flerîf)lerden
anlam›fllar, kendi düflüncelerini kar›fld›rmam›fllard›r. Kendi
düflüncelerini de kar›fld›ran âlimlere (Bid’at ehli) veyâ (Dinde reformcu),
ya’nî sap›k denir. Ehl-i sünnet âlimleri, ilmde (‹ctihâd)
derecesine yükselmifl olan mürflidlerdir. Zemânlar›nda mevcûd
olan fen bilgilerine de âflinâd›rlar.
Bir Mürflid-i kâmilin sohbetinde, ya’nî yan›nda bulunup, ahkâm-›
islâmiyye bilgilerini ifliten kimse, hem ahkâm-› islâmiyyeyi
ö¤renir. Hem de, Onun mubârek kalbinden yay›lan nûrlara kavu-
– 261 –