E. Kiram

sûlullah vefât etdi¤i zemân yeryüzünde yüzyirmidörtbinden ziyâde
Sahâbî mevcûd idi.
Resûlullah›n “sallallahü aleyhi ve sellem” akrabâs›ndan birkaç
kifliden baflka, Eshâb-› kirâm›n hepsi “rad›yallahü teâlâ anhüm ecma’în”
yaflça, Resûlullahdan küçük idiler.
(Fevây›h-› Miskiyye) kitâb›nda, imâm-› Vâk›dîden alarak diyor
ki, Sahâbe-i kirâmdan en son vefât edenler flunlard›r:
Abdüllah bin Ebî Evfâ “rad›yallahü teâlâ anh” hicretin seksenalt›s›nda
Kûfe flehrinde vefât etdi.
Abdüllah bin Yesr, seksensekiz y›l›nda fiâmda vefât etdi.
Sehl bin Sa’d “rad›yallahü teâlâ anh” hicretin doksanbirinde
yüz yafl›nda Medînede vefât etdi.
Enes bin Mâlik, doksanüç y›l›nda Basrada vefât etdi.
Ebuttufeyl Âmir bin Vâsile, hicretin yüzüncü senesinde Mekkede
vefât etdi. Sahâbe-i kirâm›n en son vefât edeni budur.
Resûl aleyhisselâm, vefât›ndan sonra kimin halîfe olaca¤›n›
hiçbir zemân, hiçbir kimseye aç›kça bildirmedi. Vefât›ndan sekiz
gün önce, hazret-i Ebû Bekri kendi yerine imâm ta’yîn buyurarak,
halîfe olaca¤›na iflâret eyledi. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”
hasta olmadan çok evvel bir kerre mescide ç›kmay›p, nemâz›
k›ls›nlar diye emr buyurdu. Hazret-i Ebû Bekr bulunmad›¤› için,
hazret-i Ömer imâm oldu. Resûl aleyhisselâm, hazret-i Ömerin
sesini iflitince, (Hay›r, hay›r, Allahü teâlâ ve müslimânlar Ebû
Bekrden râz›d›rlar, Ebû Bekr nemâz› k›ld›rs›n!) buyurdu. Bir kerre
de, hazret-i Alîye karfl› buyurdu ki: (Eshâb›m aras›nda senin en
üstün olman› Allahü teâlâdan üç kerre istedim. Allahü teâlâ, Ebû
Bekrin en üstün olmas›ndan râz› oldu). Resûlullah “sallallahü
aleyhi ve sellem”, kendisinden sonra hazret-i Ebû Bekrin halîfe
olaca¤›n›, birçok zemân iflâret buyurmufldu. Meselâ, Medîneye
hicret buyurup, Mescid-i flerîf yap›l›rken, mubârek eliyle temele
bir tafl koyup, hazret-i Ebû Bekre; tafl›n› benim tafl›m›n yan›na
koy, buyurdu. Sonra hazret-i Ömere; tafl›n› Ebû Bekrin tafl›n›n yan›na
koy buyurdu. Sonra hazret-i Osmâna; tafl›n› Ömerin tafl›n›n
yan›na koy buyurdu. Hazret-i Osmân tafl›n› Ömerin tafl›n›n yan›na
koyunca, (Benden sonra, bunlar halîfelerimdir) buyurdu. ‹mâm-›
Ahmedin Müsnedinde ve Münâvînin (Künûz-üddekâ›k) kitâb›nda
bildirilen hadîs-i flerîfde, (Benden sonra, flu ikisine tâbi’ olunuz:
Ebû Bekr ve Ömere) buyuruldu. Bir kerre bir kad›n gelip bir fley
istedi. Sonra gel buyurdu. Gelip sizi bulamazsam ne yapay›m, deyince,
(Beni bulamazsan Ebû Bekre git! Benden sonra halîfem
odur) buyurdu. Vefât edeceklerine yak›n, (Bana k⤛d kalem geti-
– 252 –