E. Kiram

gelmedi¤imizi, Kâ’beyi ziyâret edip, geri dönece¤imizi onlara söyle!)
buyurdu. Hazret-i Ömer, bu emrin ictihâd yolu ile verildi¤ini
anlay›p kendi ictihâd›n› bildirdi ve (Yâ Resûlallah! Kureyfl kâfirleri,
benim kendilerine çok düflman oldu¤umu bilirler. Aralar›na girersem
beni parçalarlar. Bu ifl için Osmân›n gitmesi uygundur. Osmân›n
orada akrabâs› çokdur. Onu korurlar) dedi. Resûlullah “sallallahü
aleyhi ve sellem”, Ömerin bu cevâb›na incinmek flöyle dursun,
kabûl buyurdu. Mekkeye hazret-i Osmân› gönderdi. Resûlullah
“sallallahü aleyhi ve sellem”, bunun gibi Eshâb›n›n nice ictihâdlar›n›
kabûl buyurmufl ve (Allahü teâlâ, do¤ru sözü, Ömerin diline
yerlefldirmifldir) demifldir.]
Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”, son hastal›¤›nda, onlar
için birfleyler yazmak diledi ve k⤛d istedi. Eshâb-› kirâm
“aleyhimürr›dvân”, k⤛d getirmekde birbirine uymad›lar. K⤛d
getirelim diyenler oldu¤u gibi getirmiyelim diyenler de oldu. Hazret-i
Ömer-ül-Fârûk “rad›yallahü anh”, getirmiyelim diyenlerden
idi. (Bize Allah›n kitâb› Kur’ân-› kerîm yetiflir) demifldi. Bu yüzden
de hazret-i Ömere sald›r›yorlar. A¤›zlar›na geleni söylemekden
çekinmiyorlar. Do¤rusu birfley söyleme¤e haklar› yokdur.
Çünki, hazret-i Ömer, o ânda Vahyin kesilmifl oldu¤unu ve Allahü
teâlân›n emrlerinin temâmland›¤›n›, islâmiyyete kaynak olarak,
yaln›z ictihâd yolunun aç›k kald›¤›n› anlam›fld›. Resûlullah
“sallallahü aleyhi ve sellem” efendimiz, o vakt ictihâd ile anlad›klar›n›
yazacakd›. Haflr sûresinin ikinci âyetinde meâlen (Ey akl sâhibleri!
Bildirilenlerden ibret al›n›z!) buyuruldu. Burada, ictihâd
derecesindeki âlimlere, ictihâd etmeleri emr ediliyor. Eshâb-› kirâm›n
hepsi müctehid idi. Orada yaz›lacak ictihâd bilgileri için, onlar
da ictihâd ederdi. Hazret-i Ömer “rad›yallahü anh”, Peygamberimizin
“sallallahü aleyhi ve sellem” hastal›¤›n a¤r›lar› artd›¤›
bir zemânda, bu ifl için de s›k›lmas›n› uygun bulmad›. Resûlullah›
çok sevdi¤i için, Eshâb›n ictihâd› ile ifllerin çözülmesi yetiflir. Resûlullah›
yorm›yal›m düflüncesiyle, (Allah›n kitâb› bize yetiflir) dedi.
Müctehidler, aran›lan bilgileri, Kur’ân-› kerîmden ictihâd yolu
ile ç›kard›klar›ndan, o yaz›lacaklar›, ictihâdla ç›karmam›z için, bize
Kur’ân-› kerîm yetiflir buyurdu. Yaln›z (Allah›n kitâb› yetiflir)
demesinden anlafl›l›yor ki, o ânda yaz›lacak fleylerin, Kur’ân-› kerîmde
bildirilenlerden ç›kar›laca¤›n›, hadîs-i flerîflerden ç›kar›lacak
fleyler olmad›¤›n› sezmifldi. Görülüyor ki, hazret-i Ömer “rad›-
yallahü anh”, Resûlullah› “sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem” çok
sevdi¤i ve çok ac›d›¤› için, hastal›¤›n en s›k›nt›l›, ac›l› zemân›nda,
yaz› ile yorulmas›n›, üzülmesini uygun görmiyerek, k⤛d getirilmesini
istemedi. Resûlullah›n “sallallahü aleyhi ve sellem” o ânda
yazmak istemesi de, Eshâb›na bir ihsânda, bir yard›mda bulunmak
– 238 –