E. Kiram

(Nefsini, düflman›n bil! Çünki o, bana düflmand›r) buyuruldu. Bu
ma’rifete (Îmân-› mecâzî) denildi. Bu îmân yok olabilir. ‹kinci
ma’rifetde, insan yok oldu¤u için, nefs îmâna gelmifldir. Bu ma’rifet
[îmân] yok olmaz. Buna (Îmân-› hakîkî) denir. Ameller de, hakîkî
olur. Hadîs-i flerîfde, (Yâ Rabbî! Senden, sonu küfr olm›yan
îmân istiyorum) buyuruldu. Nisâ sûresinin 136. c› (Ey îmân edenler!
Allaha ve Resûlüne îmân ediniz!) âyetinde, bu îmâna iflâret
edilmekdedir. ‹mâm-› Ahmed ibni Hanbel, ilmde ve ictihâdda en
yüksek derecede oldu¤u hâlde, Biflr-i Hâfînin kap›s›na giderek, bu
ma’rifete tâlib oldu. Sebebi soruldukda, o Hak teâlâya benden dahâ
çok ârifdir dedi. Ebû Hanîfe Nu’mân-› Kûfî “rahmetullahi
aleyh”, ömrünün son iki senesinde, ictihâd› b›rakarak, uzlet eyledi.
Vefât›ndan sonra, rü’yâda, (Son iki sene olmasayd›, Nu’mân helâk
olurdu) dedi. Uzletinin sebebi, bu ma’rifeti temâmlamak idi. Bu
ma’rifetin netîcesi olan, îmân›n kemâline kavuflmak idi. Yoksa,
ilmde ve amelde, derecesi çok yüksek idi. Hiçbir amel, ictihâd derecesine
ulaflamaz. Hiçbir ibâdet, ders vermek makâm›na varamaz.
Amellerin kemâli, îmân›n kemâline ba¤l›d›r. ‹bâdetlerin nûrâniyyeti,
ihlâs›n mikdâr›na ba¤l›d›r. Îmân›n kemâli ve ihlâs›n mikdâr›
da, ma’rifete ba¤l›d›r. Bu ma’rifet ve îmân-› hakîkî fenâya ve ölmeden
evvel nefsin ölmesine ba¤l› oldu¤u için, fenâs› çok olan›n, îmân›
kâmil olur. Bunun için, S›ddîk-› ekberin îmân›, bu ümmetin
îmânlar› toplam›ndan fazla oldu. Hadîs-i flerîfde, (Ebû Bekrin îmân›,
ümmetimin îmân› ile dart›lsa, Ebû Bekrin îmân› fazla gelir) buyuruldu.
Çünki, fenâda, benzeri yok idi. Hadîs-i flerîfde, (Yürüyen
ölü görmek isterseniz, Ebû Kuhâfenin o¤lunu görünüz!) buyuruldu.
Ebû Bekrin fenâya misâl gösterilmesi, fenâdaki kemâline delîldir.
Çünki, Eshâb-› kirâm›n hepsinde fenâ hâs›l olmufldur. Bu
ma’rifet kimde hâs›l olursa, müjdeler olsun! Nerde bulunursa, oraya
koflmal›d›r. Ne yaz›k ki, aran›lmas› lâz›m olan terk ediliyor.
Tahrîbi emr olunan, ta’mîr ediliyor. K›yâmet günü, hangi yüz ve
hangi özr ile hesâb verilecek
‹K‹NC‹ C‹LD, 62. ci MEKTÛB
‹nsân›n flerefi, îmân ile ve ma’rifet iledir. Mal ile ve mevk›’ ile
de¤ildir. Îmân›n kuvvetlenmesine çal›fl›n›z! Ma’rifet derecelerinde
yükselme¤e gayret ediniz! Hadîs-i flerîfde, (Âhiret için çal›flan›, Allahü
teâlâ, her arzûsuna kavufldurur. Yaln›z dünyâ iflleri ard›nda
koflanlar› helâk eder) buyuruldu. Geçim s›k›nt›s› olan›n, bir iflde
çal›flmas› câizdir. Kazan›rsa, iyi olur. Kazanamazsa, bu iflin üzerine
düflmemelidir. U¤raflmas›n›n sonu gelmez. Zarar› artar.
– 219 –