E. Kiram

m›n] hepsi, kâfirlere karfl› fliddetlidirler. Fekat, birbirlerine karfl›
merhametli, yumuflakd›rlar. Bunlar› çok zemân rükû’da ve secdede
görürsünüz. Herkese dünyâda ve âh›retde her iyili¤i, üstünlü¤ü,
Allahü teâlâdan isterler. R›dvân›, ya’nî Allahü teâlân›n kendilerini
be¤enmesini de isterler. Çok secde etdikleri yüzlerinden belli olur.
Onlar›n hâlleri, flerefleri böylece Tevrâtda ve ‹ncîlde bildirilmifldir.
‹ncîlde de bildirildi¤i gibi, onlar, ekine benzer. ‹nce bir filiz yerden
ç›k›p kal›nlafld›¤›, yükseldi¤i gibi, az ve kuvvetsiz olduklar› hâlde,
az zemânda etrâfa yay›ld›lar. Her taraf› îmân nûru ile doldurdular.
Herkes filizin hâlini görüp, az zemânda nas›l büyüdü diyerek, flafl›rd›klar›
gibi, hâl ve flânlar› dünyâya yay›l›p, görenler hayret etdi ve
kâfirler k›zd›lar.) Bu âyet-i kerîme, yaln›z indi¤i zemânda bulunan
Eshâb›n de¤il, sonra îmâna gelecek olanlar›n da flân›n› bildirmekdedir.
Bilindi¤i üzere Mu’âviye “rad›yallahü anh” da, dîn-i islâm›n
yay›lmas›na çok hizmet eden bir sahâbîdir. Allahü teâlân›n bu
medh ve senâlar›na, herbir sahâbî gibi, O da dâhildir.
(Mir’ât-› kâinât) kitâb›n›n üçyüzyirmialt›nc› (326) sahîfesinde,
Eshâb-› kirâm›n “rad›yallahü teâlâ anhüm ecma’în” büyüklü¤ünü,
derecelerinin yüksekli¤ini bildiren hadîs-i flerîflerden flunlar yaz›l›-
d›r:
1 — (Eshâb›m›n hiçbirine dil uzatmay›n›z. Onlar›n flânlar›na yak›flm›yan
birfley söylemeyiniz! Nefsim elinde olan Allahü teâlâya
yemîn ederim ki, sizin biriniz Uhud da¤› kadar alt›n sadaka verse,
eshâb›mdan birinin bir müd arpas› kadar sevâb alamaz.) Çünki, sadaka
vermek ibâdetdir. ‹bâdetlerin sevâb› niyyetin temizli¤ine göredir.
Bu hadîs-i flerîf, Eshâb-› kirâm›n “rad›yallahü teâlâ anhüm
ecma’în” kalblerinin ne kadar çok temiz oldu¤unu göstermekdedir.
Hazret-i Mu’âviyeye “rad›yallahü anh” dil uzatanlar›n, bu hadîs-i
flerîfe uymad›klar› anlafl›lmakdad›r. [Müd, menn demekdir. Bir
menn, iki r›tld›r ki, 260 dirhem-i fler’î, ya’nî 875 gramd›r. Sadaka-i
f›tr yar›m sâ’, ya’nî 2 müd olup 1750 gram bu¤dayd›r.]
2 — (Eshâb›m›n herbiri gökdeki y›ld›zlar gibidir. Herhangisine
uyarsan›z, Allahü teâlân›n sevgisine kavuflursunuz). Ya’nî hangisinin
sözü ile hareket ederseniz do¤ru yolda yürürsünüz. Denizlerde,
çöllerde, y›ld›zlarla cihet bulundu¤u, yol al›nd›¤› gibi, bunlar›n
sözleriyle hareket edenler, do¤ru yolda giderler.
3 — (Eshâb›ma dil uzatmakda Allahü teâlâdan korkunuz!
Benden sonra onlar› kötü niyyetlerinize hedef tutmay›n›z! Nefsinize
uyup, kin ba¤lamay›n›z! Onlar› sevenler, beni sevdikleri için
severler. Onlar› sevmiyenler, beni sevmedikleri için sevmezler.
Onlara el ile, dil ile eziyyet edenler, gücendirenler, Allahü teâlâya
– 11 –