E. Kiram

¤ifliklik olurdu. De¤iflikli¤e u¤rayan fley de, hâdis, ya’nî sonradan
var olmufl olur. Bundan, Allahü teâlân›n sonradan var olmas› lâz›m
gelir. Bu ise olamaz).
Emâlî kasîdesi onbirinci beytinde, (Kur’ân-› kerîm, Allahü teâlân›n
kelâm›d›r. Mahlûk, sonradan yarat›lm›fl de¤ildir. Zât-› ilâhînin
s›fat›d›r) diyor. Ahmed Âs›m efendi, bunu flöyle aç›kl›yor:
Kur’ân-› kerîm, bu kelimelerden, seslerden ç›kan ma’nâlard›r. Kelimeler,
sesler, kelâm-› ilâhî de¤ildir. ‹nsan›n kelâm› da kalbdedir.
Sözlerimiz bunu meydâna ç›karan tercümând›r. Her dirinin kemâli,
üstünlü¤ü, kelâm s›fat› iledir. Kelâm s›fat› olmazsa, kusûrlu olur.
Allahü teâlâ da, diri oldu¤u için, kelâm sâhibi olmas› lâz›md›r. Bütün
Peygamberler, bütün kitâblar, Allahü teâlân›n kelâm s›fat› vard›r
dedi. Mûsâ aleyhisselâm›n a¤açdan iflitdi¤i kelime ve ses, kelâm-›
ilâhî idi. Hâf›z›n sesi ise de¤ildir. Bu sesin ma’nâlar›, kelâm-›
ilâhîdir. Allahü teâlâ, mahlûklar›n sözünü harfsiz, sessiz iflitir.
Harfsiz, sessiz olan kendi kelâm›n›, arabî dil ile indirdi. Kelâm-› ilâhîde
bir de¤ifliklik olmad›. ‹nsan çeflidli elbise ile, çeflidli sûretde
görünür, fekat insanda bir de¤ifliklik olmaz. Allahü teâlân›n kelâm›,
mahlûklar›n kelâm› gibi, kelime ve sese muhtâç de¤ildir. Fekat
bu kelime ve sesler de¤ifldirilirse, terceme edilirse, kelâm-› ilâhî de-
¤ifldirilmifl, bozulmufl olur. Kur’ân-› kerîm, bu kelimelere, bu sese
mahsûsdur. Allahü teâlâ, kelâm›n› bu kelimelere, seslere kendi yerlefldirmifldir.
Kur’ân-› kerîm, Levhilmahfûzda da, bu kelimeler ile, bilmedi-
¤imiz bir hâlde yaz›l› idi. Mahlûk de¤ildi. Cebrâîl aleyhisselâm
harfli, sesli olarak, Resûlullah efendimizin “sallallahü aleyhi ve sellem”
ba’zan mubârek kula¤›na, ba’zan da, harfli ve sessiz olarak,
do¤ruca kalbine okudu, yerlefldirdi. Yoksa ma’nâlar kelimesiz olarak
mubârek kalbine ilhâm edilmifl, Muhammed aleyhisselâm da,
arabî konufldu¤u için, bu kelâm-› ilâhîyi, kendisi, bu kelime ve seslerle
söylemifl de¤ildir. Evet, bu fleklde de vahy oldu. Kelâm-› ilâhî
mubârek kalbine vahy edildi ve bunu kendisi, belirli kelime kal›blar›na
sokarak söyledi. Bunlar›n ma’nâs›, Allahü teâlâdan; kelimeleri,
sesleri ise, Muhammed aleyhisselâmdan oldu ki, bunlara (Hadîs-i
kudsî) denildi. Kur’ân-› kerîmi, hadîs-i kudsî ile kar›fld›rmamal›d›r.
Kelime ve ses içindeki (Kelâm-› lafzî), kelimesiz, sessiz
olan (Kelâm-› nefsî)nin ayn›d›r. Allahü teâlân›n ilm s›fat› baflkad›r,
kelâm s›fat› baflkad›r. Kur’ân-› kerîm, ilm s›fat› de¤il, kelâm s›fat›-
d›r.
‹mâm-› Rabbânî, müceddid-i elf-i sânî, Ahmed bin Abdül’ehad
Fârûkî “kuddise sirruh” (Mektûbât) kitâb› üçüncü cild,
seksendokuzuncu mektûbunda buyuruyor ki, (‹mâm-› a’zam Ebû
– 104 –