Dergi_89
Share Embed Flag
Download ePaper

Dergi_89

Dergi_89 Dergi_89

cengizaskan
14.01.2015 Views

Yrd. Doç. Dr. Haşmet Sarıgül Coğrafi erişim değerleri (1.000 km² başına düşen ATM ve şube sayısı) müşterilerin fiziki hizmet noktalarına ortalama yakınlıklarını göstermektedir. Yüksek değerler, coğrafi mesafenin kısa ve erişimin kolay olduğunu belirtmektedir. Demografik erişim değerleri ise (100,000 kişi başına düşen şube ve ATM sayıları) bir banka şubesi ve ATM’nin ortalama kaç kişiye hizmet verdiğini ölçmektedir. Yüksek değerler, şube veya ATM başına daha az kişi düştüğünü ve erişimin kolaylaştığını ortaya koymaktadır. Finansal hizmetlere coğrafi ve demografik erişim açısından en düşük değerlere sahip olan Küme-2’de 16 il yer almaktadır. Bu kümede finansal erişim değişkenlerine bağlı yakınlık katsayılarına göre, birbirine en çok benzeyen iller 0,05 öklid mesafedeki Adıyaman ile Bitlis, en az benzeyen iller ise 1,04 öklid mesafedeki Muş ve Osmaniye’dir (Finansal erişim kümelerindeki illerin öklid yakınlık matrisleri ekteki Tablo 5, Tablo 6, Tablo 7, Tablo 8 ve Tablo 9’da gösterilmiştir). Küme-2’ye göre daha iyi değerlere sahip olmasına karşın, ülke geneli ile karşılaştırıldığında, Küme-1’in de oldukça düşük erişim ortalamalara sahip olduğu görülmektedir. Bu kümede 21 il bulunmakta olup en fazla benzerlik gösteren illerin 0,04 öklid uzaklıktaki Niğde ile Aksaray, en az benzerlik gösteren illerin ise 1,13 öklid mesafede Çorum ve Kars olduğu belirlenmiştir. 19 ilin bulunduğu Küme-4 ile 20 ilin yer aldığı Küme-5 in ortalama coğrafi erişim göstergeleri oldukça yakındır. Bu kümeler 100.000 kişi başına düşen ATM sayısı değişkeni açısından farklılaşmaktadır. Küme-4’de en yakın iller 0,09 öklid uzaklıktaki Balıkesir ile Eskişehir ve en uzak iller 1,20 öklid mesafede Tunceli ile Yalova’dır. Küme-5 de ise Bartın ile Kayseri 0,04 öklid mesafede en yakın, Kocaeli ile Kütahya 2.50 öklid mesafede en uzak iller konumundadırlar. İstanbul ilinin tek başına oluşturduğu Küme-6 dışarıda bırakıldığı zaman Küme-3’ün ortalama değerlerin diğer kümelerin oldukça üzerinde olduğu ve ülke geneline göre farklılaştığı görülmektedir. Bu kümede finansal hizmetlere coğrafi ve demografik erişim yüksektir. Diğer bölgelere göre oldukça yüksek erişim değerlerine sahip olan İstanbul’un bütün iller arasında en fazla benzerlik gösterdiği il 11,25 öklid mesafedeki Kocaeli iken, en az benzeştiği il 13,92 öklid uzaklıktaki Muş’tur. Bu uzaklık aynı zamanda finansal erişim değişkenlerine bağlı benzerlik katsayılarına göre birbirine en az benzeyen iki ilin uzaklık değeridir. Tüm iller dikkate alındığında ise birbirine en çok benzeyen iller 0,04 öklid uzaklıktaki Niğde ile Aksaray ve Kayseri ile Bartın’dır. 4.4.2. Bankacılık Hizmetlerinin Kullanımına Ait Bulgular Finansal hizmetlerin kullanımı ile ilgili illerin kümeleme yapısını gösteren dendogram Şekil 1’de sunulmuştur. Bir birimlik mesafede benzeyen illerin bir araya gelerek 6 küme oluşturduğu görülürken 70 il kendi başlarına kümelenmektedir. Beş birimlik mesafede kendi başlarına hareket eden illerin sayısı 5’e düşmekte, bir araya gelen illerin oluşturduğu küme sayısı 8’e yükselmektedir. Tüm illerin diğerleri ile kümelendiği 9 birimlik mesafede ise 6 küme ortaya çıkmaktadır. Referans alınan bu noktadaki kümeler ve bunlara ait tanımlayıcı istatistikler Tablo 4’de gösterilmiştir. Kişi başına düşen mevduat hesabı sayısı, kullanımının yaygınlığına işaret etmektedir. Ortalama kredi ve mevduat tutarlarının kişi başına GSKD’ye oranları ise finansal hizmetlerin karşılanabilme gücünü göstermektedir. 54

Bankacılar Dergisi 55 Şekil 2: Finansal Kullanım Dendogram İller 0………….…………5………….….………10……….………...….15...………....…….…20……...……………25 Artvin İstanbul Ankara Kayseri Adana Denizli Zonguldak İçel Tunceli Eskişehir Bolu Düzce Gaziantep Hatay Kilis Bilecik Bingöl Erzurum Nigde Muğla Yozgat Çanakkale Giresun Burdur Edirne Kırklareli Çorum Amasya Afyonkarahisar Balıkesir Aydın Elazığ Malatya Ağrı Muş Ardahan Bursa Samsun Sivas Diyarbakir Igdır Kars Erzincan Kırşehir Kocaeli Karaman Bartın Kastamonu Kırıkkkale Bayburt Tokat Kütahya Tekirdag Yalova Karabük Uşak Konya Ordu Adıyaman Siirt Bitlis Rize Antalya Gümüşhane Sakarya Isparta Şırnak Sinop İzmir Trabzon Batman Van Hakkari Mardin Şanlıurfa Kahramanmaraş Osmaniye Aksaray Çankırı Manisa Nevşehir

Bankacılar <strong>Dergi</strong>si<br />

55<br />

Şekil 2: Finansal Kullanım Dendogram<br />

İller<br />

0………….…………5………….….………10……….………...….15...………....…….…20……...……………25<br />

Artvin<br />

İstanbul<br />

Ankara<br />

Kayseri<br />

Adana<br />

Denizli<br />

Zonguldak<br />

İçel<br />

Tunceli<br />

Eskişehir<br />

Bolu<br />

Düzce<br />

Gaziantep<br />

Hatay<br />

Kilis<br />

Bilecik<br />

Bingöl<br />

Erzurum<br />

Nigde<br />

Muğla<br />

Yozgat<br />

Çanakkale<br />

Giresun<br />

Burdur<br />

Edirne<br />

Kırklareli<br />

Çorum<br />

Amasya<br />

Afyonkarahisar<br />

Balıkesir<br />

Aydın<br />

Elazığ<br />

Malatya<br />

Ağrı<br />

Muş<br />

Ardahan<br />

Bursa<br />

Samsun<br />

Sivas<br />

Diyarbakir<br />

Igdır<br />

Kars<br />

Erzincan<br />

Kırşehir<br />

Kocaeli<br />

Karaman<br />

Bartın<br />

Kastamonu<br />

Kırıkkkale<br />

Bayburt<br />

Tokat<br />

Kütahya<br />

Tekirdag<br />

Yalova<br />

Karabük<br />

Uşak<br />

Konya<br />

Ordu<br />

Adıyaman<br />

Siirt<br />

Bitlis<br />

Rize<br />

Antalya<br />

Gümüşhane<br />

Sakarya<br />

Isparta<br />

Şırnak<br />

Sinop<br />

İzmir<br />

Trabzon<br />

Batman<br />

Van<br />

Hakkari<br />

Mardin<br />

Şanlıurfa<br />

Kahramanmaraş<br />

Osmaniye<br />

Aksaray<br />

Çankırı<br />

Manisa<br />

Nevşehir

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!