Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bankacılar <strong>Dergi</strong>si<br />
<br />
<br />
Mutabakat Üyeleri, CLS Bank’a karşı olan ödeme yükümlülüklerini yerine<br />
getirebilmek için, likidite yönetimlerine önem vermelidir. Üçüncü Taraf Kullanılıcılar<br />
da aynı özeni, Mutabakat Üyelerine yapmaları gereken ödemeler konusunda<br />
göstermelidir.<br />
Anlık likidite gereksiniminden dolayı CLS Bank, üyeleri için gün içinde belli bir<br />
oranda likidite bulundurma zorunluluğu getirmiştir.<br />
Sistemde prensip olarak, döviz alım satım işlemlerinin gerçekleşme süreci hiç kesintiye<br />
uğramaz. Alt hesaplarındaki eksi bakiyeler, diğer alt hesaplardaki artı bakiyelerle<br />
giderildiğinden, CLS Sistemi’nde alacaklandırmayla ilgili bir risk bulunmamaktadır. Eğer<br />
üyenin hiç bir alt hesabında eksi bakiyeyi karşılayacak kadar bakiye yoksa, CLS Bank<br />
yetkilileri, üye kuruluşu arayarak CLS hesaplarında işleme bağlı karşılıklı döviz değişimi<br />
(swap) yapmaları gerektiğini bildirmektedir. Değişimi yapılana kadar, döviz alım satım işlemi,<br />
CLS Sistemi içerisinde gerçekleşmek üzere sırada bekletilmektedir.<br />
Günlük döviz işlemleri, sadece sabah (CET) 07:00-12:00 saatleri arasında (5 saat)<br />
gerçekleştirilebilir. Bunun sebebi, dünya üzerindeki yerel zaman farkları konusunda ortak bir<br />
zaman dilimi sağlanabilmesidir (SWIFT, 2005,s.125). Döviz alım satım işlemleri genellikle<br />
ileri vadeyle gerçekleşir (Bir gün, birkaç gün ya da aylar sonrası için). Bu yüzden CLS’in<br />
kullanıcılarının yalnızca aynı gün değil, gelecekteki pozisyonlarını da hesaplayabilecek<br />
durumda olması gerekir.<br />
CLS Bank’ın, döviz alım satım anlaşmalarıyla ilgili sisteme dahil her bir para biriminin,<br />
ait olduğu ülkenin merkez bankası nezdinde bir hesabı vardır. Bu yöntemin CLS’in güvenli<br />
çalışmasını sağladığı belirtilmektedir. Üye bankalar CLS Bank’tan, işlemlerin ödeşme<br />
(settlement) için tespit edilen tarihlerinde, bölgesel ödeme sistemleri (RTGS) kanalıyla<br />
ödeşme işlemlerinin gerçekleştirilmesini talep ederler. CLS Bank ta döviz alım satım<br />
işlemlerine taraf bankaların hesaplarını borçlandırıp alacaklandırmak suretiyle işlemi<br />
gerçekleştirir (SWIFT, 2006, s. 128).<br />
6.2. CLS Pozisyonlarının Ayarlanması<br />
CLS sisteminde üyelerin mevcuttaki nakitlerinden daha fazla kısa pozisyonlarının<br />
olması önemli sorunlar doğurabilir. Bu yüzden Mutabakat Üyeleri, CLS pozisyonlarını<br />
azaltmak için dahili ya da harici döviz değişimi yapabilirler. Döviz takas işleminin bir bacağı<br />
CLS Sistemi içinde, bir bacağı ise dışında olacak şeklide de işlem yapılabilir. Bu durumda,<br />
CLS dışında kalan bacak yüzünden döviz ödeşme riski üstlenilmektedir. CLS Sistemi içinde<br />
PETRA (Preemptive Trade Alogarithm) programı, CLS kullanıcılarının piyasadaki en uygun<br />
orandan döviz takası yapabilmelerini sağlar (Medlar, 2005).<br />
127
Change language