You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bankacılar <strong>Dergi</strong>si<br />
Mutabakat Üyesi olabilme ölçütlerine (sermaye yapısı şirket notu ve personel sayısı)<br />
uymayan ya da Mutabakat Üyesi olmak istemeyen bankaların, Üçüncü Taraf Kullanıcı<br />
olmaksızın CLS Sistemi’ne katılmasını sağlamayı amaçlayan Kullanıcı Üye statüsünde<br />
bugün için sadece 2 katılımcı bulunmaktadır.<br />
4.3. Üçüncü Taraf Kullanıcılar<br />
Üçüncü Taraf Kullanıcılar, Mutabakat Üyeleri ile CLS dışında başka bir bağı olmayan<br />
ayrı tüzel kişiliklerdir. Döviz alım satım işlemlerini, seçtikleri (müşterisi oldukları) Mutabakat<br />
Üyesinin sistemi üzerinden gerçekleştirirler. CLS Bank, Üçüncü Tarafların işlemlerinden<br />
ayrıca masraf almamaktadır. Ama Mutabakat Üyeleri’yle olan anlaşmalarından kaynaklı bir<br />
borç alacak ilişkisi olabilir. Üçüncü Tarafların, CLS’i Mutabakat Üyeleri aracılığıyla etkili<br />
biçimde kullanmalarını temin etmek amacıyla, bu kullanıcıların da işlem raporlarını<br />
Mutabakat Üyeleri gibi CLS Bank üzerinden eş zamanlı (real-time) alabilmeleri temin<br />
edilmiştir.<br />
Üçüncü Taraflara ait işlemler, Kullanıcı ya da Mutabakat Üyeleri’ne arz edilebilir<br />
(Medlar, 2005). CLS, ödeme karşılığı ödeme (PvP) prensibiyle çalışan bir sistem<br />
olduğundan, Üçüncü Taraf Kullanıcıların uzun ve kısa pozisyonlarını net olarak bilmeleri<br />
mümkündür. Böylelikle Üçüncü Taraf Kullanıcıların işlem yapma kapasitesi de artar. Ayrıca;<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Mutabakat Üyeleri, Üçüncü Tarafların pozisyonlarını, kendi pozisyonlarından<br />
ayırarak takip etmelidir. Kısa pozisyon limitlerinin kontrolü bu yolla sağlanmaktadır.<br />
Döviz işlemlerinin hem CLS sistemi içindeki hem de dışındaki bacaklarına ödemeler<br />
için aynı nostro hesapların kullanılması, nakit akışının kontrolüyle ilgili sorunları<br />
azaltması bakımından daha uygundur (Medlar, 2005).<br />
Üçüncü Taraf Kullanıcıların işlemleri için Mutabakat Üyesi bünyesinde, ayrı bir son<br />
işlem gerçekleştirme zaman limiti (cutoff-time) uygulanabilir (Medlar, 2005).<br />
Her bir Üçüncü Taraf Kullanıcı için, ayrı kısa pozisyon limiti uygulanmalıdır. Her<br />
döviz cinsi için tek tek ve bunların ABD DOLARI toplamı olmak üzere iki farklı kısa<br />
pozisyon limiti de uygulanabilir (Dresner Bank, 2002, s. 17).<br />
Üçüncü Taraf Kullanıcıların limitleriyle doğru orantılı olarak, günlük döviz alım<br />
satım işlemlerinin sorunsuz gerçekleşmesini sağlayacak servis alt yapısının<br />
sağlanması gerekir.<br />
Döviz cinsleri bazında, gün içi eksi bakiyeye sebebiyet verebilecek yüksek montanlı<br />
işlemler için Mutabakat Üyesi, Üçüncü Taraf Kullanıcılardan önbilgi (pre-advice)<br />
isteyebilir.<br />
Gün içi eksi bakiye limitinin aşılmaması için birtakım kurallar, prosedürler ve<br />
sistemler geliştirilerek, bunların Üçüncü Taraf Kullanıcılarca dikkate alınması<br />
sağlanabilir. Bu mekanizmalar sayesinde eksi bakiye masrafları azalabileceği için,<br />
Üçüncü Taraf Kullanıcılara verilecek hizmetin fiyatlandırılmasında da olumlu<br />
yansıması mümkündür.<br />
Ülke ve firma riskleri en alt düzeye çekildiğinden, CLS kapsamında işlem yapmak<br />
isteyen taraflar, CLS Sistemi’ni kullananların tamamına, ayırt etmeksizin rahatlıkla<br />
başvurabileceklerdir. 2013 yılsonu itibarı ile CLS sistemini üçüncü taraf olarak kullananların<br />
sayısı 14,000’in üzerindedir (Hartsink, 2013, s.2).<br />
123
Change language