You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Bankacılar <strong>Dergi</strong>si<br />
Ülkemizde kredi kartlarının yaygın kullanımı göz önüne alındığında kredi kartlarına<br />
ilişkin iyi uygulama ilkelerinin ayrıntılı olarak sunulmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.<br />
Bu çerçevedeki iyi uygulama ilkeleri ve ilgili mevzuat durumu şöyledir:<br />
a) Kredi kartlarının çıkartılıp verilmesini ve ilgili müşteri bilgilendirme koşullarını düzenleyen<br />
kanuni kurallar bulunmalıdır. Bu konuyla ilgili mevzuat 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi<br />
Kartları Kanunu ve bu Kanuna dayanan ilgili Yönetmelikle düzenlenmiştir.<br />
b) Kredi kartı düzenleyen ve veren kurumlar olarak, bankalar, tüm kredi kartı teklifleri ve<br />
tanıtımlarında, ücret ve komisyonlar (finansal ücretler de dahil), kredi limiti, ceza faizi oranları<br />
ve asgari aylık ödemeyi hesaplama yöntemi de dahil kişiselleştirilmiş bilgilendirme<br />
kurallarının belirlenmesini ve uygulanmasını sağlamalıdırlar.<br />
Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmeliği’nin “Kart Çıkarma ve Buna İlişkin<br />
Yükümlülükleri” düzenleyen 21. maddesinde yer alan hususlar arasında yukarda belirtilen<br />
uygulamaya esas teşkil edecek bir hüküm bulunmamaktadır.<br />
c) Bankaların müşterinin kabul etmediği, önceden onaylanmış kredi kartları üzerinden ücret<br />
veya komisyon almalarına izin verilmemelidir.<br />
Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmeliğ’in “Kart Çıkartma ve Buna İlişkin<br />
Yükümlülükleri” düzenleyen 21. maddesinin birinci fıkrasında tüketicinin bilgisi dışında kart<br />
çıkartılması yasaklanmaktadır. Komisyon hususunda ilgili Kanunda ve Yönetmelikte açık bir<br />
hüküm bulunmamaktadır. Diğer yandan TKHK’nun 31. maddesinin üçüncü fıkrasında “Kart<br />
çıkaran kuruluşlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil<br />
etmedikleri bir kredi kartı türü sunmak zorundadır.” biçiminde bir düzenleme mevcuttur.<br />
Ayrıca Türkiye Bankalar Birliği’nin Bankalar ile Bireysel Müşterileri Arasında<br />
İmzalanacak Sözleşmelerin Şekil ve İçeriğinde Yer Alması Gereken Asgari Hususlar ile<br />
Sözleşmelerin Uygulanacağı İşlemlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği’nin 7<br />
maddesinde müşteriye yapılacak bilgilendirmede asgari olarak; sözleşmeye ilişkin her bir<br />
ürünün adı ya da tanımı, vadesi ya da süresi, tüm ayrıntılarıyla ürün veya hizmet için<br />
müşteriden tahsil edilecek faiz, ücret tutarları (komisyon, hesap işletim ücreti, havale-eft<br />
masrafı v.b.), faiz veya ücretin tahsil yöntemi (nakden, hesaben vb.) geçerli olduğu süre,<br />
geçerlilik süresi sonunda yapılacak değişikliğin tutarı ya da oranı ya da değişikliğin hangi<br />
esasa göre yapılacağı hususlarını içermesi zorunluluğu getirilmiştir. 8. maddede ise faiz ve<br />
ücretlerdeki değişikliklerin müşteriye en az 30 gün önce etkin bir yolla bildirilmesi zorunlu<br />
tutulmuştur.<br />
d) Tüketicilere, her aylık hesap özetinde kişiselleştirilmiş asgari ödeme uyarılarının yapılması<br />
ve kart sahibinin sadece talep edilen asgari ödemeyi yapması halinde tahakkuk edecek<br />
toplam faiz maliyetinin bildirilmesi gerekir. Bu konuda doğrudan bir düzenleme<br />
bulunmamaktadır. Ancak 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 10.<br />
maddesi ve buna bağlı Yönetmeliğin 19. (f) maddesi asgari ödeme miktarı ve uygulanacak<br />
gecikme faizi oranını düzenlemektedir. Müşteriye toplam faiz maliyetini bildirmek zorunlu<br />
kılınmamıştır. Ancak bütün yukarda belirtilen iyi uygulama ilkeleri çerçevesinde 5464 sayılı<br />
Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 24. maddesi içeriği mevcut mevzuat içerisinde<br />
önemli bir bileşen olarak öne çıkmaktadır.<br />
(e) İyi uygulamalarda yer alan:<br />
(i) bağımsız gelir kaynakları bulunmayan genç yetişkinlere kredi kartlarının verilmesi ve<br />
pazarlanması hakkında belirli koşullar veya kısıtlamalar getirmeli; hususuna ilişkin<br />
103