You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Pelin Ataman Erdönmez<br />
tanınmış; ancak, uyuşmazlığı kesin biçimde sona erdirme yetkisi tüketici mahkemelerine<br />
verilmiştir. Tüketici mahkemeleri TKHK’nun uygulamasından doğan uyuşmazlıklara bakan<br />
özel bir mahkemedir. Tüketici mahkemelerinde basit yargılama usulünün uygulanacağı kabul<br />
edilerek (TKHK.m.73/4), anılan mahkemelerde basit ve ucuz bir yargılama yapılması<br />
hedeflendiği görülmektedir. Bu açılardan, iyi uygulamalarda söz edildiği gibi ihtilafların kesin<br />
olarak çözümleme sürecinin maliyetinin makul olduğu söylenebilir.<br />
Ruhsatlandırma<br />
Ruhsatlandırma konusunda 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümleri çerçevesinde<br />
Türkiye'de bir bankanın kurulmasına veya yurt dışında kurulmuş bir bankanın Türkiye'deki ilk<br />
şubesinin açılması için BDDK (Kurul) tarafından izin verilir (BK 6. madde). İzin için yapılacak<br />
başvurulara ve iznin verilmesine ilişkin usul ve esaslar ilgili yönetmelikle belirlenmektedir<br />
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 6’ncı maddesi çerçevesinde kuruluş veya Türkiye'de şube<br />
açma izni alan bankaların, Kuruldan ayrıca faaliyet izni alması şarttır. (BK 10. madde) Ayrıca,<br />
5411 sayılı Kanun kapsamındaki kuruluşlar ve bunların faaliyetleri, Kurumun denetim ve<br />
gözetimine tâbidir (BK 65. madde). Yine 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları<br />
Kanunu’nun 4. maddesi uyarınca kartlı sistem kurma, kart çıkarma, üye işyerleri ile anlaşma<br />
yapma, bilgi alışverişi, takas ve mahsuplaşma faaliyetinde bulunmak isteyen kuruluşların<br />
Kuruldan izin almaları şarttır.<br />
II. Bilgilendirme ve Satış Uygulamaları<br />
Genel Durum:<br />
TKHK’nun iyi uygulama ilkelerinden bilgilendirme ve satış uygulamaları kapsamındaki<br />
maddelerine bakıldığında 4. madde, 5. madde (Fıkra, 4), 22. madde, 23. madde (Fıkra 1),<br />
26. madde, 31. madde, 49. madde (Fıkra 4, 5) öne çıkan maddeler olarak saptanmıştır.<br />
Özellikle 4.madde 9 ile getirilen temel ilkeler bankacılık sektörünü doğrudan ilgilendirdiği gibi,<br />
Dünya Bankası tarafından ortaya konulmuş olan iyi uygulama ilkeleriyle de örtüşmektedir.<br />
5. madde (Fıkra 4) tüketici sözleşmelerindeki olası haksız şartları düzenlerken, 22.<br />
Madde Tüketici Kredisi Sözleşmelerini, 23. madde ve özellikle de (1.) bendi sözleşme öncesi<br />
bilgilendirme yükümlülüğünü düzenlemektedir, 26. Madde sözleşmelerde değişiklik yapılması<br />
hususunu düzenlerken, 32., 33., 40., 44., 49 (4). (5). maddeler konut kredileri, sigorta vb<br />
konulardaki diğer sözleşmelerini ve tüketicinin bu kapsamda bilgilendirilmesi hususunu<br />
düzenlemektedir.<br />
31. maddenin dördüncü fıkrası sözleşme öncesi bilgilendirme/bilgilendirme formu<br />
verme yükümlülüğünü aşağıdaki gibi düzenlemektedir. İlgili maddede söz edilen yeni kanuna<br />
bağlı yönetmelik 10 yayınlanıp yürürlüğe girdiğinde iyi uygulama ilkeleri çerçevesinde önemli<br />
mesafe alınmış olacaktır.<br />
“Madde 31/4 - Sözleşme öncesi bilgilendirme, sözleşmenin zorunlu içeriği, kapsam dışı<br />
sözleşmeler, tüketici ile kredi verenin hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, erken ödeme,<br />
efektif yıllık faizin hesaplanması, tüketici kredilerine ilişkin reklamların zorunlu içeriği, fesih<br />
hakkının kullanılması, temerrüt, kredinin devri, bağlı kredi ile diğer hususlara ilişkin usul ve<br />
esaslar yönetmelikle belirlenir.”<br />
Yine 31. maddenin ikinci fıkrası ile tüketicinin açık talimatı olmaksızın belirli süreli kredi<br />
sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapılamayacağı hükme bağlanmıştır.<br />
Bilgilendirme ve satış uygulamalarına dair iyi uygulama ilkeleri kapsamı aşağıdaki alt<br />
bölümlerde daha da detaylı olarak sunulmaktadır. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu<br />
98