Madde kullanımı ve eşlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ögel

ark., 2000; Trezza ve Popp, 2000). Düzenli madde kötüye kullananların tamamlanmı intihar
açısından genel psikiyatrik popülasyona göre iki kat kadar daha fazla risk altında olduu
bildirilmitir (Kokkevi ve ark., 1997). Baka bir çalımada ise madde baımlıları arasında
intihar oranının genel popülasyona göre 20- 30 kez daha yüksek olduu bulunmutur
(Rossow, 1994).
Madde kullanıcılarında %20- 40 intihar oranı ve izlem çalımalarında %3-35 oranında yaam
boyu intihar giriimi olduu belirtilmitir (Darke ve Ross, 2002). Çalımalarda madde kötüye
kullananlar arasında yaam boyu intihar sıklıının oranın %15 ila 20 arasında olduu, bu
oranın %45'e kadar çıkabildii bulunmutur (Weis ve Stephens, 1992; Johnson ve Fridell,
1997; Cavaiola ve Lavender,1999; Rossow ve Lauritzen, 2001). Madde kullanıcılarında en sık
karılaılan intihar ekli olarak aırı doz görünmektedir. Baka bir çalımada ise aırı doz ile
intihar olguların %45'ini oluturduu saptanmıtır (Oyefeso ve ark., 1999).
ntihar davranıında kullanılan maddenin miktarı, maddenin tipinden daha önemli
belirtilmitir (Borges ve ark., 2000). Genç yataki intiharların % 10’unun eroin kullanıcısı
olduu ve eroin kullanımı olan kiilerde intihar riskinin 14 kat fazla olduu görülmütür
(Johnson ve Fridell, 1997). Eroin baımlıları ile yapılan çalımalarda eroin kullanımı olanlar
arasında intihar giriimi %35, intihar düüncesi de %55 oranında bulunmutur (Murphy ve
ark., 1983; Appleby, 2000; Darke ve Ross, 2001). Ülkemizde yapılan çalımalara
baktıımızda eroin baımlılarının %27’ sinde intihar giriimi,%70’ sinde ise intihar düüncesi
olduu belirtilmitir (Koyuncu ve ark., 2003). Baka bir çalıma da ise intihar davranıı ve
madde kullanımı arasındaki iliki en fazla kokain kullanıcılarında olduu saptanmıtır. Aynı
çalımada intihar düüncesi ve giriiminin sıklıı ile madde kullanımı sıklıı ve iddeti
arasında iliki olduu gösterilmitir (Cottler ve ark., 2005).
Madde baımlılarının %25,2’ sinde en az 1 kez intihar giriimi öyküsü saptanmıtır (Evren ve
ark., 2001). Madde kullanıcıları ile yapılan baka bir çalımada ise madde kullanımı olanların
%24,7’ sinde intihar giriimi olduu bulunmutur. Eroin kullananların %35’i; hap
kullananların %34’ü; esrar kullananların %17,6’ sı; uçucu madde kullananların %16,9’unda
intihar giriimi öyküsü olduu görülmütür (Ögel ve ark., 1999).
ntihar giriiminde bulunan ya da intihar etmi olgular üzerinde yapılan çalımalarda intihar
giriiminde bulunan 311 kiinin %46'sında madde kötüye kullanım bozukluu saptanmıtır
(Dhossche ve ark., 2000) Baka bir çalımada ise intihar giriimi olan 302 kiinin %16,2'
sinin esrar kötüye kullandıı ya da baımlısı olduu bulunmutur (Beautrais ve ark., 1999).
Risk etmenleri
Alkol ve madde baımlılarında depresyon ve dier ektanılı bozuklukların bulunması intihar
ve intihar giriimi için önemli bir risk etmenidir (Darke ve Ross, 2002). Tamamlanmı
intiharlarda yapılan bir çok çalımada en sık rastlanan tanılar sırasıyla duygudurum
bozuklukları ve alkol-madde kullanımıdır(Conwell ve ark., 1999; Rudd ve ark., 1993).
ntihar eden madde baımlılarını inceleyen bir çalımada, major depresyon gibi ek psikiyatrik
tanıların daha fazla olduu, baımlılık iddetlerinin daha yüksek olduu, daha fazla çeit
madde kötüye kullandıkları, alkol ve sedatif hipnotikleri daha yüksek oranda kötüye
kullandıkları, nörotik ve borderline skorlarının yüksek olduu görülmütür (O'Boyle ve
Brandon, 1998).
326