13.01.2015 Views

Madde kullanımı ve eşlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ögel

Madde kullanımı ve eşlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ögel

Madde kullanımı ve eşlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ögel

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

çıkmaktadır. Ancak NIDA’nın destei ile yapılan iki çalıma, medikal tedavinin DEHB’si<br />

olan madde kullanıcılarında problemden çok çözümün bir parçası olabileceini<br />

göstermektedir.<br />

Boston’da yapılan bir çalımanın baında TCAs <strong>ve</strong>ya dier sitümilanlarla tedavi edilen<br />

DEHB’li 56 erkek, tedavi almayan 19 DEHB’li <strong>ve</strong> DEHB’si olmayan 137 erkek madde<br />

kullanımı <strong>ve</strong> belirtileri açısından birbirleriyle karılatırılmıtır (Biederman <strong>ve</strong> ark., 1999)<br />

Çalımaya alındıklarında 15 yaında olan erkekler esrar, alkol, halüsinojen, sitümilan <strong>ve</strong>ya<br />

kokain kullanımı <strong>ve</strong> baımlılıı açısından deerlendirildikten sonra 4 yıl boyunca takip<br />

edilmilerdir. DEHB’yi medikal yöntemle tedavi etmenin alkol <strong>ve</strong> madde kötüye kullanımı<br />

eilimini azalttıı gözlenmitir. DEHB’si tedavi edilmeyen ergenlerin %75’i geçen dört yıl<br />

içerisinde bu maddeleri kullanmaya balamıken, tedavi edilen ergenlerin sadece %25’i <strong>ve</strong><br />

DEHB’si olmayan ergenlerin %18’i bu süre zarfında madde kullanmaya balamılardır.<br />

Yapılan çalıma, DEHB’nin tedavi edilmesinin madde kullanımı <strong>ve</strong>ya baımlılık riskini %84<br />

oranında azalttıını göstermitir.<br />

DEHB semptomlarının azalması çocukların aileleri <strong>ve</strong> arkadalarıyla daha ile iletiim<br />

kurmasına <strong>ve</strong> okulda daha iyi performans sergilemesine yardımcı oluyor olabilir. Bu sayede<br />

okuldaki arkadaları tarafından dalga geçilme <strong>ve</strong> reddedilme <strong>ve</strong>ya okulda baarısızlık yaama<br />

olasılıkları daha düük olmaktadır. Bu sebeple depresyon gelitirme <strong>ve</strong> depresyonlarını tedavi<br />

etmek için madde kullanma olasılıkları daha da azalmaktadır diye düünülebilir. DEHB’si<br />

olan çocuklarda medikal tedavinin ie yaramasının bir dier sebebi de medikal tedavinin<br />

DEHB’li çocukların impulsif olma eilimlerini <strong>ve</strong> bu sayede madde kullanmak gibi riskli<br />

aktivitelerle megul olma olasılıını azaltması olabilir.<br />

Çalımalarda çocukluk dönemi DEHB’si olan kokain kullanıcısı yetikinlerin, maddeyi ilk<br />

almaya baladıklarında konsantrasyon özelliklerinin arttıını, daha az impulsif <strong>ve</strong> daha sakin<br />

olduklarını rapor etmilerdir. Bu durum, DEHB’li gençlerin kokain <strong>ve</strong> dier sitümilanları<br />

reddedilmek <strong>ve</strong> baarısızlıktan kaynaklanan depresyonlarını deil; DEHB semptomlarını bir<br />

tür kendi kendine tedavi etmek amacıyla kullandıklarını düündürmektedir.<br />

Yapılan bir pilot çalımada DEHB’si olan 12 kokain kullanıcılarına 12 hafta kadar<br />

metilfenidat <strong>ve</strong>rilmitir (Levin <strong>ve</strong> ark., 1998). Hastalar ayrıca haftada bir olmak üzere bireysel<br />

olarak relapse önleme terapisine (madde kullanmalarını tetikleyecek <strong>durumlar</strong>ı tespit etmek<br />

<strong>ve</strong> bu <strong>durumlar</strong>dan kaçınmak için stratejiler gelitirme) girmilerdir. Çalımaya katılan 12<br />

yetikinden 7’si üç aylık bu çalımayı tamamlamılardır. Hastalar DEHB belirtilerinin, kokain<br />

kullanımının <strong>ve</strong> maddeyi arzulama oranlarının azaldıını belirtmilerdir. Hastaların <strong>ve</strong>rdii bu<br />

bilgiler yapılan idrar testleri ile de dorulanmı; kokain kullanımlarının ciddi bir ekilde<br />

azaldıı görülmütür.<br />

Yapılan çalımalar DEHB’nun erken dönemde tehis edilmesi, uygun medikal <strong>ve</strong> psikososyal<br />

terapilerin uygulanmasının önemine iaret etmektedir. DEHB’da ilaç tedavisinin korkulanın<br />

aksine ektanı olasılıını azaltma yönünde etki edeceini düündürmektedir.<br />

323

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!