Madde kullanımı ve eÅlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ãgel
Madde kullanımı ve eÅlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ãgel
Madde kullanımı ve eÅlik eden psikiyatrik durumlar - Kültegin Ãgel
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gerektii yolundadır. Ancak klinisyenler madde kullanımına balı olarak ortaya çıkan depresif<br />
belirtiler ile gerçek depresif bozukluu birbirinden ayırt etmenin zorluklarına balı olarak<br />
madde baımlısı olan hastalarda antidepresan tedavi balamaya karı bir direnç<br />
göstermektedirler. Bu n<strong>eden</strong>le bu alanda kanıta dayalı tedavi kılavuzları önem kazanmaktadır.<br />
Alkol <strong>ve</strong> madde kullanımını sürdüren hastalarda antidepresan tedavi etkinlii gösterilmitir.<br />
Opiyat, kokain <strong>ve</strong> alkol baımlılarında imipramin, sertralin, <strong>ve</strong> fluoksetin ile yapılmı <strong>ve</strong><br />
ilacın faydalı olduunu gösteren plasebo kontrollü çalımalar vardır. Bu çalımalarda<br />
yalnızca kesitsel deerlendirme ile yetinilmemi <strong>ve</strong> DSM-IV’ün tanı ölçütleri kullanılmıtır.<br />
Bu ek tanı ölçütleri madde kullanımından önceki dönemde depresyonun varlıı, abstinens<br />
dönemlerinde de depresyonun sürmesi, <strong>ve</strong> imdiki depresif epizodun uzun süreli olmasıdır.<br />
Ancak yine bu ölçütleri kullanmı olan <strong>ve</strong> antidepresan tedavi etkinlii bakımından negatif<br />
sonuçlu çalımalar da vardır. Hangi hastaların antidepresan tedaviden faydalanacaını<br />
öngörmeye yardımcı olacak yordayıcılar henüz belirlenmemitir.<br />
Alkol baımlılıında trisiklik antidepresanlar (TCA) <strong>ve</strong> serotonin gerialım inhibitörleri (SSRI)<br />
alkol tüketimini azaltmakta <strong>ve</strong> depresyonu düzeltmektedir. SSRI ilaçların etkisi TCA’lara<br />
göre daha belirgindir. Opiyat baımlılarında imipraminin, kokain baımlılarında desipraminin<br />
tedavi edici etkileri gösterilmitir. Fluoksetin kokain baımlıları <strong>ve</strong> metadon alan opiyat<br />
baımlılarında kullanıldıında madde kullanımı <strong>ve</strong> depresyon semptomları üzerinde<br />
iyiletirici etkide bulunmamıtır.<br />
.<br />
Kullanılan maddeyle antidepresan ilacın etkileimine dikkat edilmesi gerekir. Bunun n<strong>eden</strong>i<br />
kiinin antidepresan tedavi sırasında madde kullanım riskinin olmasıdır. <strong>Madde</strong>yle etkileimi<br />
olduu bilinen antidepresanların seçimi sakıncalı olabilir. Özellikle alkol ile birçok<br />
antidepresanın etkileim gösterdii bilinmektedir. SSRI grubu antidepresanların alkol ile en<br />
düük etkileimi olan antidepresan ilaçlar olduu bildirilmitir. Bu grup yan etkilerinin az<br />
olması, toksisite <strong>ve</strong> sedasyon riski yaratmamaları n<strong>eden</strong>iyle tercih edilmektedir. SSRI ile<br />
fayda elde edilememi ise noradrenerjik etkili <strong>ve</strong>ya baka etki mekanizmalı ilaçlar<br />
denenmelidir.<br />
<strong>Madde</strong> kullanıcılarında uyku bozukluu <strong>ve</strong> anksiyete belirtileri gözleniyorsa, bu durumda<br />
tedavide sedatif etkili antidepresanların seçilmesi yararlı olabilir. Bu seçim madde<br />
kullanıcısının tedaviye uyumunu artırabilir. Öte yandan, madde kullanma riski olan hastalarda<br />
sedatif etkisi fazla olan ilaçların kullanılması, sedatif etkinin potansiyalize olma riski<br />
yönünden tehlikeli olabilir. Sedatif etkili bir antidepresan ile birlikte madde kullanımı sonrası<br />
sedasyon fazla olabilir <strong>ve</strong> sorun yaratabilir. Letarji <strong>ve</strong> yorgunluk belirtilerinin ön planda<br />
olduu madde kullanıcılarında ise uyarıcı etkisi daha yüksek olan antidepresan ilaçlar<br />
seçilmelidir 10 .<br />
Düük terapötik indeksi olan antidepresanların madde kullanıcılarının tedavisinde<br />
seçilmemesi daha uygundur. <strong>Madde</strong> kullanıcılarında intihar riskinin yüksek olması n<strong>eden</strong>iyle<br />
düük terapötik indeksi olan antidepresanların seçilmesi risk yaratabilir.<br />
Antidepresanların alkol arayıını kısmen azalttıı belirtilmektedir. Ancak bu konuda yapılan<br />
çalımalar çok kesin sonuçlar <strong>ve</strong>rmemitir. Yine de madde kullanım bozukluu olan<br />
depresyonlu vakalarda uzun süreli antidepresan ilaç kullanımının yararlı olabilecei<br />
bildirilmektedir.<br />
306
Change language