‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi ‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

ue.anadolu.edu.tr
from ue.anadolu.edu.tr More from this publisher
13.01.2015 Views

74 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi ve Kalite Kontrolü fiekil 4.10 Florentin Kab› Örne¤i (Sudan hafif ya¤lar için). Kuru Distilasyon Çok yayg›n olarak kullan›lmayan bir yöntemdir. Oleorezinli odunlardan katran elde etmek amac›yla kullan›l›r. Bu amaçla odun parçalar› kapal› bir sistemde üstten ›s›t›larak bünyesindeki uçucu maddelerin afla¤›ya akmas› sa¤lan›r. I›s›tma ifllemi s›- ras›nda birçok madde ›s› etkisiyle bozunur. Son ürün piroliz ürünleri içerir. Bir süre bekletilen üründe altta katran, ortada su, üstte ise uçucu ya¤ içeren ya¤l› bir k›- s›m oluflur. Fraksiyonlu Distilasyon Kar›fl›mdaki maddelerin kaynama noktalar› birbirine yak›nlaflt›kça ay›r›mlar› da o kadar zorlafl›r. Bu tür maddelerin ay›r›mlar› basit distilasyon sistemleriyle mümkün olamaz. Ay›r›m için basit distilasyon iflleminin defalarca tekrarlanmas› gerekir. Bu ifllem buhar faz› ile s›v› faz›n birçok defa dengeye getirilmesine imkân veren kademelerden oluflmaktad›r. Fraksiyonlu distilasyon buna olanak veren bir ay›r›m sistemidir. D‹ST‹LASYON SONRASI ‹fiLEMLER Distilasyondan sonra baz› ifllemlerin gerçeklefltirilmesi gerekir. Bu ifllemlerin bafl›nda, elde edilen uçucu ya¤›n sudan ayr›lmas› gelir. Ayr›lan ya¤›n tafl›d›¤› varsa kat› parçac›klar ve sudan ar›nd›r›lmas› ifllemleri de distilasyon sonras› ifllemler aras›ndad›r. fiimdi bunlar› s›ras›yla teker teker ele alal›m. Ay›rma Distilasyon sonunda elde edilen uçucu ya¤›n sudan ayr›lmas› ifllemi büyük önem tafl›maktad›r. Bu amaçla kullan›lan ay›rma kaplar›na “florentin kab›” denir. Ya¤›n sudan ayr›lmas› ifllemi yo¤unluk fark› esas›na dayan›r. Kullan›lan florentin kab› ya¤›n sudan hafif ya da a¤›r olmas›na göre farkl› tasarlanabilir. Uçucu ya¤lar›n ço¤unlu¤u sudan hafif olduklar›ndan florentin kaplar› genelde sudan hafif ya¤lar için tasarlanm›flt›r. fiekil 4.10’da florentin kab› örne¤i görülmektedir. Süzme E¤er elde edilen uçucu ya¤ içinde çal›fl›lan materyalden gelen kat› parçac›klar kalm›flsa uygun filtre ortam›ndan süzülerek tafl›d›¤› safs›zl›klardan ar›nd›r›l›r. Bu ifllemler laboratuvarda süzgeç ka¤›d› kullan›larak gerçeklefltirilirken, endüstride de- ¤iflik filtreler kullan›larak yap›l›r.

4. Ünite - Üretim Yöntemleri-II: Distilasyon 75 Kurutma Ay›rma ve süzme iflleminin tamamlanmas›ndan sonra ya¤ az da olsa bir miktar daha su tafl›yabilir. Böyle bir durumda ya¤›n özelli¤ine ba¤l› olarak bulan›kl›k durumu da söz konusu olabilir. Bu noktada yap›lacak ifllem ya¤›n kurutulmas› olarak adland›r›lan kalan nem ve suyundan ar›nd›rmakt›r. Ya¤›n kurutulmas› ifllemi laboratuarda az miktar örnekle çal›fl›ld›¤›ndan susuz sodyum sülfat ile muamele ederek gerçeklefltirilebilirken endüstriyel uygulamalarda mekanik olarak gerçeklefltirilir. Narenciye esanslar›n›n sudan ayr›lmas›nda bu amaçla yüksek devirli santrifüjler kullan›l›r.

4. Ünite - Üretim Yöntemleri-II: Distilasyon<br />

75<br />

Kurutma<br />

Ay›rma ve süzme iflleminin tamamlanmas›ndan sonra ya¤ az da olsa bir miktar daha<br />

su tafl›yabilir. Böyle bir durumda ya¤›n özelli¤ine ba¤l› olarak bulan›kl›k durumu<br />

da söz konusu olabilir. Bu noktada yap›lacak ifllem ya¤›n kurutulmas› olarak<br />

adland›r›lan kalan nem ve suyundan ar›nd›rmakt›r.<br />

Ya¤›n kurutulmas› ifllemi laboratuarda az miktar örnekle çal›fl›ld›¤›ndan susuz<br />

sodyum sülfat ile muamele ederek gerçeklefltirilebilirken endüstriyel uygulamalarda<br />

mekanik olarak gerçeklefltirilir. Narenciye esanslar›n›n sudan ayr›lmas›nda bu<br />

amaçla yüksek devirli santrifüjler kullan›l›r.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!