â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
68 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi ve Kalite Kontrolü<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
materyal gölgede ve hava ak›m›n›n oldu¤u yerde kurutma yap›lmal›, kurutma ifllemi<br />
SORU<br />
s›ras›nda sürekli kontrol yap›larak kar›flt›rma ya da alt üst ederek her k›sm›n›n<br />
SORU<br />
tam kurumas› sa¤lanmal›d›r.<br />
D‹KKAT<br />
Do¤rudan günefl D‹KKAT ve kuvvetli hava ak›m› alt›nda yap›lan kurutma ifllemleri uçucu ya¤ kayb›-<br />
na sebep olaca¤›ndan mutlaka kaç›nmak gerekir.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
Kurutma ifllemleri aç›k havada gerçeklefltirilebildi¤i gibi hava dolafl›m›n›n veya<br />
vakum uygulamalar›n›n mümkün oldu¤u özel kurutma odalar›nda da yap›labilir.<br />
AMAÇLARIMIZ Distilasyon ifllemi öncesinde dikkat edilecek bir baflka konu materyalin ön fermentasyon<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
ifllemi gerektirip gerektirmedi¤idir. Bu durum taze materyalle çal›fl›ld›-<br />
<br />
¤›nda söz konusudur. Gül ya¤› eldesinde bu ifllem ürün kalitesi aç›s›ndan son derece<br />
önemlidir. K ‹ T A P<br />
K ‹ T A P<br />
Distilasyon öncesinde iflleme al›nacak materyalin boyutunun ayarlanmas› yan›nda<br />
e¤er kuru materyalle çal›fl›l›yorsa suyla hafif nemlendirme ifllemi de uygulanabilir.<br />
TELEV‹ZYON<br />
‹NTERNET<br />
fiekil 4.1<br />
Clevenger apareyi<br />
TELEV‹ZYON<br />
D‹ST‹LASYON YÖNTEMLER‹<br />
Bitkisel materyalden uçucu bileflenlerin al›nmas› amac›yla uygulanan bafll›ca distilasyon<br />
yöntemlerini flu flekilde özetleyebiliriz:<br />
• Su distilasyonu<br />
‹NTERNET<br />
• Buhar distilasyonu<br />
• Su-Buhar distilasyonu<br />
• Hidrodifüzyon<br />
• Mikro distilasyon<br />
• Mikrodalga destekli distilasyon<br />
• Eflzamanl› distilasyon-ekstraksiyon<br />
• Kuru distilasyon<br />
• Fraksiyonlu distilasyon<br />
fiimdi s›ras›yla bu yöntemleri teker teker ele alal›m.<br />
Su Distilasyonu<br />
Su distilasyonunda esas ifllem su içinde bulunan materyalin ›s›l ifllem uygulayarak<br />
uçucu bileflenlerinin buharlaflt›r›lmas› ve daha sonra da so¤utularak kondense<br />
edilmesidir. Ya¤ suda çözünmedi¤inden faz ayr›m› meydana getirmektedir. Elde<br />
edilen ya¤›n yo¤unlu¤unun sudan a¤›r ya da hafif olmas›na<br />
göre suyun üzerinde ya da alt›nda birikir. Laboratuvar<br />
ölçekli çal›flmalar için kullan›lan bir su distilasyon<br />
apareyi (Clevenger) fiekil 4.1’de görülmektedir.<br />
Su distilasyonunda materyal suyla do¤rudan temas<br />
halindedir. Kap içinde materyali örtecek kadar su bulunmal›d›r.<br />
Aksi halde ›s› etkisiyle materyal yanarak bozunma<br />
ürünleri oluflur. Kazandaki su kayb›n› önlemek<br />
için su distilasyonunda kohobasyon (cohobation) ifllemi<br />
uygulan›r. Böylece kazan suyunda azalma olmaz.<br />
Kazandaki su, suda çözünen maddelerce doygun oldu-<br />
¤undan k›smen ya¤ verimi de artar.<br />
Su distilasyonundaki di¤er bir farkl›l›k ise çökme<br />
e¤ilimindeki materyal ile çal›fl›ld›¤›nda kar›flt›rma yap›-<br />
larak çökme ve topaklaflma oluflumunun engellenmesi<br />
gereklili¤idir.