â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
4TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL ÜRÜNLER‹N ÜRET‹M‹ VE KAL‹TE KONTROLÜ Amaçlar›m›z Bu üniteyi tamamlad›ktan sonra; Distilasyon kavram›n› tan›mlayabilecek, Distilasyon öncesi ifllemleri aç›klayabilecek, Distilasyon yöntemlerini s›n›fland›rabilecek, Su distilasyonunu aç›klayabilecek, Buhar distilasyonunu aç›klayabilecek, Su-buhar distilasyonunu aç›klayabilecek, Hidrodifüzyonu aç›klayabilecek, Mikrodistilasyonu aç›klayabilecek, Mikrodalga destekli distilasyonun avantajlar›n› aç›klayabilecek, Distilasyon sonras› temel ifllemleri aç›klayabileceksiniz. Anahtar Kavramlar • Distilasyon • Is› Transferi • Kaynama Noktas› • S›cakl›k • Bas›nç • Süre ‹çerik Haritas› T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi ve Kalite Kontrolü Üretim Yöntemleri-II: Distilasyon • D‹ST‹LASYON • D‹ST‹LASYON ÖNCES‹ ‹fiLEMLER • D‹ST‹LASYON YÖNTEMLER‹ • D‹ST‹LASYON SONRASI ‹fiLEMLER
Üretim Yöntemleri-II: Distilasyon D‹ST‹LASYON Distilasyonun tarihi M.Ö. 3000 y›llar›na kadar uzan›r. O y›llarda Hindistan Harappa'da kullan›lan toprak imbik ilk kabul edilmektedir. 12. yy’ da flarap ve biradan daha sert alkollü içeceklerin üretimi amac›yla yeniden gündeme gelmifl ve 13. yy’ dan itibaren ise alkollü içeceklerin distilasyonu için iyice benimsenmifltir. Distilasyon; s›v› ve buhar aras›ndaki madde da¤›l›m›na dayanan, s›v› kar›fl›m›ndaki maddelerin ayr›lmas› için yayg›n olarak uygulanan bir metottur. Gerçekten distilasyon, uçucu ve yar› uçucu organik maddelerin saflaflt›r›lmas›nda kullan›lan ilk seçenektir. Distilasyonun esas amac› kar›fl›m içindeki uçucu bileflenlerin uçucu olmayanlardan veya uçuculuklar›na göre birbirlerinden ayr›lmas›n› sa¤lamakt›r. S›v› kar›fl›m›ndaki maddelerin her biri farkl› buhar bas›nc›na sahiptir. Bu farkl›- l›k maddelerin ayr›m›n›n gerçekleflmesini sa¤lamaktad›r. Di¤er bir deyiflle, doygun buhar bas›nc›ndaki maddelerin s›cakl›kla olan de¤iflimleri distilasyon tekni¤i kullan›larak birbirinden ayr›m›n› mümkün k›lmaktad›r. Bir kar›fl›m içindeki bileflenleri ay›rman›n esas›, homojen bir fazdan di¤erine maddenin transferinin gerçeklefltirilmesidir. Mekanik olarak ay›rma ifllemindekinin aksine burada kullan›lan metotlar yo¤unluk veya parça büyüklü¤ünden daha ziyade, buhar bas›nçlar› ve çözünürlüklerindeki farklara dayan›r. Günümüzde uçucu ya¤ üretim amac›yla yayg›n olarak uygulanan distilasyon yöntemlerini basit olarak flu flekilde s›n›fland›rabiliriz. • Su Distilasyonu • Buhar Distilasyonu • Su-Buhar Distilasyonu D‹ST‹LASYON ÖNCES‹ ‹fiLEMLER Distilasyon ifllemi gerçeklefltirilmeden önce ekstraksiyon ifllemlerinde oldu¤u gibi materyalin baz› ön ifllemlerden geçmesi gerekir. Bu ifllemlerin bafl›nda ise materyalin içinde bulunan safs›zl›klar›n uzaklaflt›r›lmas› gelir. Distilasyon bitkisel materyalin taze veya kuru olmas›na göre de de¤ifliklikler gösterir. Bitkisel materyaller taze yani yafl halde iken uçucu ya¤› al›nabildi¤i gibi kurutulduktan sonra da distile edilebilir. Ancak, kurutma iflleminin çok dikkatli yap›lm›fl olmas› gereklidir. Materyalin tafl›d›¤› uçucu ya¤›n bitkinin hangi k›sm›nda bulundu¤u dikkate al›narak yap›lacak kurutma ifllemi büyük önem tafl›r. Bitkisel
- Page 20 and 21: 14 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 22 and 23: 16 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 24: 18 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 27 and 28: Bitkisel G›da Destekleri B‹TK
- Page 29 and 30: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 31 and 32: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 33 and 34: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 35 and 36: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 37 and 38: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 39 and 40: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 41 and 42: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 43 and 44: 2. Ünite - Bitkisel G›da Destekl
- Page 45 and 46: Üretim Yöntemleri-I: Ekstraksiyon
- Page 47 and 48: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 49 and 50: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 51 and 52: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 53 and 54: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 55 and 56: • Yan›c› ve patlay›c› olm
- Page 57 and 58: SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE DÜfiÜNE
- Page 59 and 60: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 61 and 62: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 63 and 64: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 65 and 66: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 67 and 68: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 69 and 70: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 74 and 75: SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE 68 T›bb
- Page 76 and 77: 70 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 78 and 79: 72 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 80 and 81: 74 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 82 and 83: 76 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 84 and 85: 78 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 86 and 87: 5TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL
- Page 88 and 89: 82 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 90 and 91: 84 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 92 and 93: 86 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 94 and 95: 88 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 96 and 97: 90 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 98 and 99: 92 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 100 and 101: 94 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 102 and 103: 96 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 104 and 105: 6TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL
- Page 106 and 107: 100 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 108 and 109: 102 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 110 and 111: 104 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 112 and 113: 106 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 114 and 115: 108 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 116 and 117: 110 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 118 and 119: 112 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 120 and 121: 114 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
Üretim Yöntemleri-II:<br />
Distilasyon<br />
D‹ST‹LASYON<br />
Distilasyonun tarihi M.Ö. 3000 y›llar›na kadar uzan›r. O y›llarda Hindistan Harappa'da<br />
kullan›lan toprak imbik ilk kabul edilmektedir. 12. yy’ da flarap ve biradan<br />
daha sert alkollü içeceklerin üretimi amac›yla yeniden gündeme gelmifl ve 13. yy’<br />
dan itibaren ise alkollü içeceklerin distilasyonu için iyice benimsenmifltir.<br />
Distilasyon; s›v› ve buhar aras›ndaki madde da¤›l›m›na dayanan, s›v› kar›fl›m›ndaki<br />
maddelerin ayr›lmas› için yayg›n olarak uygulanan bir metottur. Gerçekten<br />
distilasyon, uçucu ve yar› uçucu organik maddelerin saflaflt›r›lmas›nda kullan›lan<br />
ilk seçenektir.<br />
Distilasyonun esas amac› kar›fl›m içindeki uçucu bileflenlerin uçucu olmayanlardan<br />
veya uçuculuklar›na göre birbirlerinden ayr›lmas›n› sa¤lamakt›r.<br />
S›v› kar›fl›m›ndaki maddelerin her biri farkl› buhar bas›nc›na sahiptir. Bu farkl›-<br />
l›k maddelerin ayr›m›n›n gerçekleflmesini sa¤lamaktad›r. Di¤er bir deyiflle, doygun<br />
buhar bas›nc›ndaki maddelerin s›cakl›kla olan de¤iflimleri distilasyon tekni¤i kullan›larak<br />
birbirinden ayr›m›n› mümkün k›lmaktad›r.<br />
Bir kar›fl›m içindeki bileflenleri ay›rman›n esas›, homojen bir fazdan di¤erine<br />
maddenin transferinin gerçeklefltirilmesidir. Mekanik olarak ay›rma ifllemindekinin<br />
aksine burada kullan›lan metotlar yo¤unluk veya parça büyüklü¤ünden daha ziyade,<br />
buhar bas›nçlar› ve çözünürlüklerindeki farklara dayan›r. Günümüzde uçucu<br />
ya¤ üretim amac›yla yayg›n olarak uygulanan distilasyon yöntemlerini basit olarak<br />
flu flekilde s›n›fland›rabiliriz.<br />
• Su Distilasyonu<br />
• Buhar Distilasyonu<br />
• Su-Buhar Distilasyonu<br />
D‹ST‹LASYON ÖNCES‹ ‹fiLEMLER<br />
Distilasyon ifllemi gerçeklefltirilmeden önce ekstraksiyon ifllemlerinde oldu¤u gibi<br />
materyalin baz› ön ifllemlerden geçmesi gerekir. Bu ifllemlerin bafl›nda ise materyalin<br />
içinde bulunan safs›zl›klar›n uzaklaflt›r›lmas› gelir.<br />
Distilasyon bitkisel materyalin taze veya kuru olmas›na göre de de¤ifliklikler<br />
gösterir. Bitkisel materyaller taze yani yafl halde iken uçucu ya¤› al›nabildi¤i gibi<br />
kurutulduktan sonra da distile edilebilir. Ancak, kurutma iflleminin çok dikkatli yap›lm›fl<br />
olmas› gereklidir. Materyalin tafl›d›¤› uçucu ya¤›n bitkinin hangi k›sm›nda<br />
bulundu¤u dikkate al›narak yap›lacak kurutma ifllemi büyük önem tafl›r. Bitkisel