â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
58 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi ve Kalite Kontrolü<br />
Buharlaflt›r›c› Tipleri<br />
‹stenilen ürünün ve kullan›lan çözücünün özellikleri de göz önünde bulundurularak<br />
de¤iflik tipteki buharlaflt›r›c›lar kullan›l›r. Bu sebeple seçilecek buharlaflt›r›c› tipi<br />
önem tafl›maktad›r. Yayg›n olarak kullan›lan bafll›ca buharlaflt›r›c›lar flunlard›r:<br />
• Kesikli (Batch-Pan) Tip Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Borulu Kazan Tip Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Yükselen Film Tip Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Düflen Film Tip Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Zorlanm›fl Sirkülasyonlu Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Kar›flt›r›c›l› Film Buharlaflt›r›c›lar<br />
• Plakal› Buharlaflt›r›c›lar<br />
Kurutma<br />
Kurutma ifllemi ekstraksiyon iflleminden sonra gerçeklefltirilen önemli ad›mlardan<br />
birini oluflturmaktad›r. Bir anlamda ekstraksiyon iflleminin tamamlanmas›n› ifade<br />
eder. Ekstre edilen maddenin çözücüsünden uzaklaflt›r›lmas›n› takiben son ürün<br />
özelliklerine ba¤l› olarak de¤iflik flekil ve flartlarda ve yine de¤iflik yöntem ve sistemler<br />
kullan›larak gerçeklefltirilir. Ürünün son özellikleri dikkate al›nd›¤›nda seçilecek<br />
yöntem ve sistemin önemi ortaya ç›kar. Yanl›fl seçim ürün kalitesini tamamen olumsuz<br />
yönde etkileyebilir. Baz› durumlarda ise ürün tamamen bozulur ve yap›lan tüm<br />
ekstraksiyon ifllemleri bofla gider. Bu sebeple kurutma ifllemi de ekstraksiyon ifllemini<br />
takiben özenle üzerinde durulmas› gereken bir konudur.<br />
Kurutma ifllemleri do¤al hava ak›m› veya zorlanm›fl hava ak›m›nda olmak üzere<br />
bafll›ca ikiye ayr›l›r. Kurutma ifllemleri, ayr›ca, ›s› uygulanarak yap›lanlar ve so¤utma<br />
ifllemiyle dondurarak yap›lanlar olarak da ayr›lmaktad›r. Genel olarak uygulanan<br />
kurutma flekillerini flu flekilde özetleyebiliriz:<br />
• Tepsili kurutma<br />
• Aç›k havada kurutma<br />
• Zorlanm›fl hava ak›m›nda kurutma<br />
• Bas›nç ve s›cakl›k kontrollü kurutma<br />
• Sürekli bant kurutma<br />
• Püskürtmeli kurutma (Spray Dryer)<br />
• Dondurarak kurutma (Freeze Dryer) (Liyofilizasyon)<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
D‹KKAT<br />
Kristallendirme<br />
Kat› bir maddenin uygun bir çözücü içinde so¤ukta az, s›cakta çok çözünmesi esas›-<br />
na dayanan bir kimyasal saflaflt›rma yöntemidir.<br />
Önce uygun çözücü seçilir. Bu amaç için kullan›lacak ideal bir çözücü so¤ukta az,<br />
s›cakta çok SIRA çözüyor S‹ZDEolmal›d›r. Maddeyi çözebilmeli safs›zl›klar› çözmemeli, madde ile<br />
reaksiyon vermemelidir.<br />
Saflaflt›r›lacak madde çözücü içinde ›s›t›larak tamamen çözülmesi sa¤lan›r. Çözücü<br />
su ise ›s›tma ifllemi için bek ya da elektrikli ›s›t›c›; çözücü organik bir madde ise<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
kaynama noktas›na göre su banyosu kullan›lmal›d›r. Daha sonra süzme ifllemine geçilir.<br />
Süzme SORU ifllemi sonunda üstte safs›zl›k, altta çözücü içinde saf madde kal›r.<br />
Organik çözücüler D‹KKAT hiçbir flekilde do¤rudan bek veya elektrikli ›s›t›c› ile ›s›t›lmamal›d›r.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
K ‹ T A P<br />
K ‹ T A P
Change language