‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

2. Ünite - Bitkisel G›da Destekleri
33
mesinde diyet lif kullan›m›n›n kalp hastal›klar›, kanser, fleker hastal›¤› ve obezite
gibi hastal›klar›n önlenmesinde etkili olabilece¤i gösterilmifltir. Bu¤day kepe¤inin
östrojen metabolizmas›yla da ilgisinin oldu¤u düflünülmektedir. Düzenli olarak tüketilen
suda çözünür lifin, LDL kolesterolünü düflürdü¤ü ve buna ba¤l› olarak damar
sertli¤i ve kalp hastal›klar›n›n oluflum riskini azaltt›¤› bildirilmifltir.
Son y›llarda ABD ve Avrupa’da lifli g›dalar›n kullan›m›na ilgi gittikçe artmaktad›r.
Diyet lif tüketmenin yollar›ndan biri diyet lif içeri¤i yüksek olan kepe¤i ayr›lmam›fl
hububat, baklagil, meyve ve sebzeleri do¤al olarak tüketmektir. Bir di¤er
yol ise özellikle son y›llarda de¤iflik bitkisel kaynakl› liflerin ekstre edilerek günlük
tüketilen baz› g›dalara ilave edilmesidir.
Besin
Suda çözünür lif miktar› (g) Suda çözünmeyen lif miktar› (g)
Tam tah›l 0,3 1,7
Beyaz tah›l 0,3 0,3
Yulaf ezmesi (piflmifl) 2,0 1,0
M›s›r (piflmifl) 1,5 2,4
Tam ekmek (bir dilim) 0,4 1,6
Makarna (piflmifl) 0,5 1,5
Beyaz ekmek (bir dilim) 0,3 0,4
Kabuklu elma (orta boy) 0,8 2,6
Portakal (orta boy) 0,8 1,5
Muz (orta boy) 0,6 1,8
Kuru fasulye (piflmifl) 2,8 2,9
Yeflil fasulye (piflmifl) 0,8 1,6
Ispanak (piflmifl) 0,5 1,5
Tablo 2.3
Baz› Besinlerdeki Lif
Oranlar›.
PREB‹YOT‹KLER
Prebiyotik maddeler, sindirim sistemi boyunca vücutta emilmeden kal›n ba¤›rsa¤a
ulaflan ve kal›n ba¤›rsaktaki yararl› bakterilerin ço¤almas›n› ve geliflmesini destekleyen
maddelerdir. Baz› peptitler, proteinler ve lipitler prebiyotik özellik tafl›makla
birlikte özellikle sindirilemeyen karbonhidratlar prebiyotik kaynak olarak düflünülmektedir.
Prebiyotik özellikte bir maddenin:
• Sindirim sisteminde sindirilmemesi ve emilmemesi,
• Kal›n ba¤›rsakta bulunan yararl› bakteriler taraf›ndan kullan›labilmesi,
• Ba¤›rsak floras›n›, sa¤l›¤› iyilefltirecek yönde etkileyebilmesi gerekir.
Baz› oligosakkaritler ve polisakkaritler do¤al olarak bulunmakta ve prebiyotik
özellik göstermektedirler. Sar›msak, so¤an, enginar, kufldili ve hindiba yüksek
miktarlarda oligosakkarit tafl›maktad›rlar.
Prebiyotik özellikteki maddelerin,
• Vücutta kalsiyum emiliminin artt›r›lmas›na,
• Ya¤ metabolizmas›n›n düzenlenmesine,
• Mide-ba¤›rsak fonksiyonlar›n›n düzenlenmesine,
• Zararl› maddelerin emiliminin engellenmesine,
• Kan fleker seviyesinin ayarlanmas›na,
• Kolesterolün ayarlanmas›na yard›mc› olduklar› kabul edilmektedir.