â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
110 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi ve Kalite Kontrolü fiekil 6.9 EP 5.0 a göre Distilasyon ile Su Miktar Tayini Apareyi. D C B ≥ 200 125 Kurutma Kayb› (Gravimetrik Yöntem) Kurutma kayb› testi, su ile birlikte uçucu bileflenlerinde miktar›n› verir. Kurutma 100- 105 °C’de ›s›t›larak veya desikatörde fosforpentoksit üzerinde atmosfer bas›nc›nda, oda ›s›- s›nda belli bir süre tutularak yap›l›r. Bu son metot özellikle ›s›yla eriyerek yap›flkan bir hal alan materyaller için önerilir. 2- 5 g havada kurutulmufl materyal veya bitkisel materyali temsil eden test örne¤inden uygun miktar, kuru ve daras› al›nm›fl cam tart› kab›nda tam olarak tart›l›r. Örnek 100-105 °C’de veya fosforpentoksit üzerinde, atmosfer bas›nc›nda veya düflük bas›nçta ve oda ›s›s›nda bekletilir. ‹ki tart›m aras›ndaki fark 5 mg’a düflünceye kadar bekletilir. Kurutma kayb› g cinsinden hesaplan›r. 17 500 ml A fiekil 6.10 165 75° 6ml 6 4 3 E 2 1 0ml EP 5.0 e göre Uçucu Ya¤ Miktar Tayini Apareyi. D 150 C 240 A B 10 15 150 N 7 b a G F H J L M 35° E 0ml 175 35 150 K ›1 100-110 1ml 17 Uçucu Ya¤ Miktar Tayini Uçucu ya¤lar, özel kokulu, ya¤›ms› görünüfllü ve oda ›s›s›nda uçucu özelliktedir. Kimyasal olarak monoterpenler, seskiterpenler ve bunlar›n oksijenli bilefliklerinden meydana gelmifllerdir. Miktar tayinleri bitkisel materyalin su ile distilasyonu ve distilat›n bir dereceli tüpte toplanmas› esas›na dayan›r. Sulu faz dereceli k›s›mda kendili¤inden ayr›l›r ve distilasyon balonuna geri döner. Uçucu ya¤›n sulu fazla emülsiyon oluflturmas›n› engellemek için dereceli tüpün üst k›sm›na düflük yo¤unluklu ve kaynama derecesi uygun bir çözücü eklenebilir. Yöntem: Su distilayonu esas›na dayanan bir yöntemdir. Distilat dereceli bir tüpte toplan›r. Uçucu ya¤›n toplanmas› için ksilen veya bitkisel materyale uygun bir çözücü seçilerek dereceli k›sma ilave edilir. Suyun fazlas› distilasyon balonuna geri döner. Uçucu ya¤ miktar› dereceli tüpten okunur. Aparey: Uygun bir aperey ›s›ya dayanakl› ve genleflmesi en az olan camdan imal edilmifl olmal›d›r. Her birinin ölçüleri ve flilif ölçüleri kaynaklarda belirtilmifl olan flu parçalardan oluflur: Yuvarlak dipli, k›sa boyunlu, flilifli balon (A), Toplama tüpü (CE), Bullu so¤utucu (FG), Yan kollu tüp (GK), Havaland›rma tüpü, ve kapa¤› (K ve K’), Armudi hazne (J), 1 ml hacimli toplama tüpü (JL), Yuvarlak hazne (L), 3 yollu musluk (M), Emniyet borusu (N), Ba¤lant› tüpü (MB). Aparey iyi kontrol edilebilir bir ocak ve baca alt›nda veya elektrikli ›s›t›c› ile kullan›lmal›d›r, ›s› kay›plar›n› önlemek için bir izolasyon materyali ile izole edilebilir. Kullan›lmadan önce su ve sonra aseton veya uygun bir deterjan ile iyice temizlenmelidir. Örne¤in haz›rlanmas›: Örnek haz›rlan›rken dikkat edilmesi gereken konu materyalin dokusu ve uçucu ya¤›n bulundu¤u dokudur. Sert ve yo¤un materyaller (örn: kabuk, kök ve rizomlar) ile uçucu ya¤lar› hücre içinde veya hücreler aras› boflluklarda bulunduran materyaller kaba toz edilmeli; ince yapraklar ince ince kesilmeli veya hafifçe dövülmeli; narenciye kabuklar› gibi materyaller su içinde ezi-
6. Ünite - Kalite Kontrol 111 lerek genifl flizolizigen salg› ceplerinde bulunan uçucu ya¤da kay›p olmas› önlenmelidir. Uçucu ya¤ içeren epidermal salg› tüylerini tafl›yan çiçek dokular›nda ve ince yap›l› tabakalarda distilasyon materyal bütün halde iken yap›lmal›d›r. Metot: Materyal balona yerlefltirilir, birkaç parça kaynama tafl› ilave edilir. N tüpüne B seviyesine kadar su ilave edilir. K’ kapa¤› aç›larak pipet ile belli miktar ksilen R veya uygun bir çözücü eklenir. Kapak kapat›l›r. Balon kaynama bafllay›ncaya kadar ›s›t›l›r, distilasyona dakikada 2-3 ml distilat al›nacak flekilde devam edilir. 30 dakika ›s›n›n kapat›lmas› ile distilasyona ara verilir ve tekrar 10 dakika distilasyona devam edildi¤inde toplama tüpündeki çözücü (ksilen) miktar›nda art›fl olmuyorsa distilasyon tamamlanm›fl demektir. Uçucu ya¤ miktar› okunarak 100 g materyaldeki miktar hesaplan›r. ÖZEL TESTLER Ac›l›k Derecesi Tayini Birçok t›bbi bitki tafl›d›klar› ac› maddelerden dolay› ifltah aç›c› olarak tedavide kullan›lmaktad›r. Ac› maddeler sindirim sistemi ve özellikle mide salg›s›n› artt›r›r. Ac› bileflikler kimyasal olarak tayin edilebilir, ancak birkaç farkl› bileflik ac›l›k özelli¤ini veriyor ise toplam ac›l›k testinin uygulanmas› daha do¤ru olacakt›r. Bu amaçla farkl› konsantrasyonlarda haz›rlanan çözeltilerde 2000 ml de 1 g kinin hidroklörür içeren çözeltilerle karfl›laflt›rma yap›l›r. Çözeltilerin haz›rlanmas›nda iyi bir içme suyu kullan›lmal› ve çözeltilerin tad›lmas› esnas›nda her seferinde a¤›z saf su ile çalkalanmal›d›r. Sert bir suyun kullan›m› test sonuçlar›n› etkileyecektir. Ac›l›k kavram› kifliden kifliye de¤iflen bir duyudur, ayn› kiflinin farkl› zamanlarda testi tekrarlamas› daha do¤ru sonuçlar verecektir. Ac›l›k duyusu dilin tüm bölümleriyle de¤il orta k›s›mda küçük bir bölgeden alg›lanmaktad›r. Testin iyi sonuç verebilmesi için kiflinin küçük farkl›l›klar› alg›lamas› önemlidir. 10 ml suda 0.058 mg kinin hidroklörür ac›l›¤›n› alg›layamayan bir kifli bu test için uygun de¤ildir. Bitkisel materyalin her birinden bir stok çözelti haz›rlan›r, gerekli seyreltmeler yap›l›r ve test düflük konsantrasyondan bafllanarak uygulan›r. Hemolitik Aktivite Tayini Caryophyllaceae, Araliaceae, Sapindaceae, Primulaceae ve Dioscoriaceae gibi familyalar saponin tafl›yan bitkilerce zengindir. Saponinlerin en önemli özelli¤i kan› hemoliz etmeleridir. Saponinler eritrosit membran›n›n yap›s›n› de¤ifltirir ve hemoglobinin ortama difüze olmas›na neden olur. Bir bitkisel materyalin veya saponin içeren bir preparat›n içeri¤i bir gram›n›n hemolitik aktivitesi 1000 ünite olan referans saponin çözeltisi ile karfl›laflt›r›larak belirlenir. Eritrosit süsüpansiyonu, bitkisel materyalin ekstresinin bir seri seyreltmesi ile eflit hacimde kar›flt›r›l›r. Belirlenen zaman diliminde hemoliz yapan en düflük konsantrasyon belirlenir. Bu test standart saponin çözeltisi ile tekrarlan›r. Önemli olan her iki testin uygulanmas›n›n standardize edilmesidir. Kalitesi belirlenmek üzere test edilen materyalin standart saponin çözeltisine göre daha az veya daha fazla saponin tafl›d›¤› belirlenir ise daha konsantre veya daha seyreltik bir ekstre ile deney tekrarlanarak saponin miktar› hakk›nda karar verilmelidir.
- Page 65 and 66: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 67 and 68: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 69 and 70: 3. Ünite - Üretim Yöntemleri-I:
- Page 72 and 73: 4TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL
- Page 74 and 75: SIRA S‹ZDE SIRA S‹ZDE 68 T›bb
- Page 76 and 77: 70 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 78 and 79: 72 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 80 and 81: 74 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 82 and 83: 76 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 84 and 85: 78 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 86 and 87: 5TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL
- Page 88 and 89: 82 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 90 and 91: 84 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 92 and 93: 86 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 94 and 95: 88 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 96 and 97: 90 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 98 and 99: 92 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 100 and 101: 94 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 102 and 103: 96 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ür
- Page 104 and 105: 6TIBB‹ VE AROMAT‹K B‹TK‹SEL
- Page 106 and 107: 100 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 108 and 109: 102 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 110 and 111: 104 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 112 and 113: 106 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 114 and 115: 108 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 118 and 119: 112 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 120 and 121: 114 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 122 and 123: 116 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 124: 118 T›bbi ve Aromatik Bitkisel Ü
- Page 127 and 128: Farmakope Analizleri G‹R‹fi Far
- Page 129 and 130: 7. Ünite - Farmakope Analizleri De
- Page 131 and 132: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 12
- Page 133 and 134: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 12
- Page 135 and 136: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 12
- Page 137 and 138: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 13
- Page 139 and 140: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 13
- Page 141 and 142: 7. Ünite - Farmakope Analizleri 13
- Page 143 and 144: T›bbi ve Aromatik Bitkilerle ‹l
- Page 145 and 146: 8. Ünite - T›bbi ve Aromatik Bit
- Page 147 and 148: 8. Ünite - T›bbi ve Aromatik Bit
- Page 149 and 150: 8. Ünite -T›bbi veAromatik Bitki
- Page 151 and 152: 8. Ünite - T›bbi ve Aromatik Bit
- Page 153 and 154: 8. Ünite - T›bbi ve Aromatik Bit
- Page 155: 8. Ünite - T›bbi ve Aromatik Bit
6. Ünite - Kalite Kontrol<br />
111<br />
lerek genifl flizolizigen salg› ceplerinde bulunan uçucu ya¤da kay›p olmas› önlenmelidir.<br />
Uçucu ya¤ içeren epidermal salg› tüylerini tafl›yan çiçek dokular›nda ve ince<br />
yap›l› tabakalarda distilasyon materyal bütün halde iken yap›lmal›d›r.<br />
Metot: Materyal balona yerlefltirilir, birkaç parça kaynama tafl› ilave edilir. N tüpüne<br />
B seviyesine kadar su ilave edilir. K’ kapa¤› aç›larak pipet ile belli miktar ksilen<br />
R veya uygun bir çözücü eklenir. Kapak kapat›l›r. Balon kaynama bafllay›ncaya<br />
kadar ›s›t›l›r, distilasyona dakikada 2-3 ml distilat al›nacak flekilde devam edilir.<br />
30 dakika ›s›n›n kapat›lmas› ile distilasyona ara verilir ve tekrar 10 dakika distilasyona<br />
devam edildi¤inde toplama tüpündeki çözücü (ksilen) miktar›nda art›fl olmuyorsa<br />
distilasyon tamamlanm›fl demektir. Uçucu ya¤ miktar› okunarak 100 g materyaldeki<br />
miktar hesaplan›r.<br />
ÖZEL TESTLER<br />
Ac›l›k Derecesi Tayini<br />
Birçok t›bbi bitki tafl›d›klar› ac› maddelerden dolay› ifltah aç›c› olarak tedavide<br />
kullan›lmaktad›r. Ac› maddeler sindirim sistemi ve özellikle mide salg›s›n› artt›r›r.<br />
Ac› bileflikler kimyasal olarak tayin edilebilir, ancak birkaç farkl› bileflik ac›l›k<br />
özelli¤ini veriyor ise toplam ac›l›k testinin uygulanmas› daha do¤ru olacakt›r. Bu<br />
amaçla farkl› konsantrasyonlarda haz›rlanan çözeltilerde 2000 ml de 1 g kinin hidroklörür<br />
içeren çözeltilerle karfl›laflt›rma yap›l›r. Çözeltilerin haz›rlanmas›nda iyi bir<br />
içme suyu kullan›lmal› ve çözeltilerin tad›lmas› esnas›nda her seferinde a¤›z saf su<br />
ile çalkalanmal›d›r. Sert bir suyun kullan›m› test sonuçlar›n› etkileyecektir.<br />
Ac›l›k kavram› kifliden kifliye de¤iflen bir duyudur, ayn› kiflinin farkl› zamanlarda<br />
testi tekrarlamas› daha do¤ru sonuçlar verecektir. Ac›l›k duyusu dilin tüm bölümleriyle<br />
de¤il orta k›s›mda küçük bir bölgeden alg›lanmaktad›r. Testin iyi sonuç<br />
verebilmesi için kiflinin küçük farkl›l›klar› alg›lamas› önemlidir. 10 ml suda 0.058<br />
mg kinin hidroklörür ac›l›¤›n› alg›layamayan bir kifli bu test için uygun de¤ildir.<br />
Bitkisel materyalin her birinden bir stok çözelti haz›rlan›r, gerekli seyreltmeler<br />
yap›l›r ve test düflük konsantrasyondan bafllanarak uygulan›r.<br />
Hemolitik Aktivite Tayini<br />
Caryophyllaceae, Araliaceae, Sapindaceae, Primulaceae ve Dioscoriaceae gibi familyalar<br />
saponin tafl›yan bitkilerce zengindir. Saponinlerin en önemli özelli¤i kan›<br />
hemoliz etmeleridir. Saponinler eritrosit membran›n›n yap›s›n› de¤ifltirir ve hemoglobinin<br />
ortama difüze olmas›na neden olur.<br />
Bir bitkisel materyalin veya saponin içeren bir preparat›n içeri¤i bir gram›n›n<br />
hemolitik aktivitesi 1000 ünite olan referans saponin çözeltisi ile karfl›laflt›r›larak<br />
belirlenir. Eritrosit süsüpansiyonu, bitkisel materyalin ekstresinin bir seri seyreltmesi<br />
ile eflit hacimde kar›flt›r›l›r. Belirlenen zaman diliminde hemoliz yapan en düflük<br />
konsantrasyon belirlenir. Bu test standart saponin çözeltisi ile tekrarlan›r.<br />
Önemli olan her iki testin uygulanmas›n›n standardize edilmesidir.<br />
Kalitesi belirlenmek üzere test edilen materyalin standart saponin çözeltisine<br />
göre daha az veya daha fazla saponin tafl›d›¤› belirlenir ise daha konsantre veya<br />
daha seyreltik bir ekstre ile deney tekrarlanarak saponin miktar› hakk›nda karar<br />
verilmelidir.