Faysal Mayak, Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekillerinin ...

More documents

Recommendations

Info

Faysal Mayak Antalya Bölgesi Müfettişi olarak o dönemde görev yapan Gaziantep Milletvekili Cemil Sait Barlas da Parti Genel Sekreterliği’ne yazdığı 10.12.1944 tarihli bir raporda sıtma ile mücadelenin yetersizliğinden yakınmaktaydı. Barlas’ın ilginç içerikli ifadeleri şöyledir: “Filvaki bugün Antalya’da iki-üç doktor bulunan bir sıtma mücadele reisliği mevcuttur. Fakat kininsizlik, suların kurutulmaması, doktorsuzluk ve sıhhat memursuzluğu işin ciddiyeti karşısında bu teşkilâtı adeta bir oyuncak gibi göstermektedir. Bugün herhangi bir sıtma vakası karşısında hatta kinin mevcut olup da hastaya vermek bu hastalıkla esaslı bir mücadele değildir. Bu adeta tahta kurusunu, tutup öldürmek için gözüne tahta kurusu tozu dökmeye benzeyen arızi bir tedbirdir…İnsanın doktor olmasına lüzum yoktur. Vakaları takip etmek, bu işte Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâletinin ne kadar gevşek hareket ettiğini gösterebilir.” 21 Cemil Sait Barlas’ın eleştirisi ile birlikte söylemek gerekir ki; sıtma mücadelesinde meydana gelen aksamalar daha ziyade dış kaynaklı görünmektedir ve temel olarak iki nedene dayanmaktadır. Bunlardan ilki; ilaç tedarikinin savaştan ötürü azalması ve zorlaşmasıdır. İkincisi de, sağlık personelinin tedbir amaçlı silah altına alınmış olmasıdır. Ancak diğer bir açıdan bakıldığında da, sıtmalı hasta sayısının çok çıkması ve sağlık personelinin asıl işinden alınıp vergi toplamaya gönderilmesi, sıtma ile mücadelede bir ihmalin olduğunu göstermektedir. Göçebelerin iskanı konusunda ise Bakanlığın verdiği cevapta, Antalya’da, büyük kısmı Merkez, Serik ve Manavgat’ta olmak üzere 34 aşiretin mevcut olduğu ve nüfuslarının yirmi bini aştığı belirtilmiştir. Bakanlığın bununla ilgili izahatı ise şöyledir: “Yaşayış tarzlarının icaplarına göre muayyen mevkilerde konaklamakta bulunan ve hatta yazlarını civar vilayetlerde geçiren ve gezgincilik şartlarına uygun olarak kendilerine ittihaz etmiş oldukları meskenler çok iptidai birer obadan ibaret bulunan bu göçebelerin Antalya vilayeti dahilinde iskanı Vekaletimizce de her bakımdan faydalı görülmekte ve esasen bu mevzu programımıza dahil bulunmaktadır. Ancak gerek iş hacminin büyüklüğü ve gerekse bu günkü şartların icabı olarak bu programın tahakkukuna imkan bulunamamaktadır.” Bundan sonra yapılan çalışmalar sıralanmış, Burdur’la Antalya arasında Karabayır mevkiinde bir kısım aşiret için 1944 yılı içinde 100 hanelik bir köyün kurulduğu yazılmıştır. Bu köyün iki üç ay içinde tamamlanıp civar obalarda dağınık olarak yaşayan göçebelerin buraya yerleştirileceği bilgisi verilmiştir. 22 21 BCA, 490..1.0.0 620.34..1, (Cemil Sait Barlas’ın 10.12.1944 tarihli raporu) 22 BCA, 490..1.0.0 620.34..1, (Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâletinden Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğine gönderilen 13.02.1944 tarihli yazı). Göçebe Yörüklerin iskanı için bu tip çalışmalar yapılmasına rağmen bunların yerleşik hayata geçişleri epeyi bir zaman almıştır. 1966 120
CHP Antalya Milletvekillerinin Şehirle İlgili Taleplerine Bakanlıklardan Gelen Cevaplar 3. Tarım (Ziraat Vekâleti) Bakanlığının Cevabı Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren Türkiye’de tarımsal üretimi artırıp modernleştirmek amacıyla çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar arasında ülkenin farklı bölgelerinin iklimine uyum sağlayabilecek ürünleri yetiştirmek vardır. Bu amaçla çeşitli deneme istasyonları ve zirai kurumlar açılmıştır. Antalya’da tarımı geliştirme amaçlı açılan kurumlar arasında Sıcak İklim Nebatları Teksir ve Islah İstasyonu, İpekböcekçiliği Mektebi ve Zeytincilik Mütehassıslığı Dairesi örnek gösterilebilir. 23 Antalya müsait iklim koşulları sayesinde özellikle tropik meyveleri yetiştirmek amacıyla bu denemelere sahne olmuştur. Antalya’da hurma, Kaliforniya’dan getirilen fejoa, anona, avokado, pecan, qumkuat, quava gibi subtropikal meyveler denenmiş, Hindistan’dan aşı için yabani kökler, Yunanistan’dan da ağaç kavunu getirilmiştir. 24 Tarım Bakanlığı, Antalya’da kahve yetiştirmek için senelerce uğraşmıştır. 25 Antalyalı girişimciler de özellikle narenciye üretimini sistemli hale getirmek amacıyla bahçecilik kooperatifleri kurarak tarımsal faaliyetlerini örgütlü hale getirmişlerdir. 26 Antalya’da tarımsal faaliyetlerin geliştirilmesi konusu Milletvekillerinin raporunda geniş bir yer tutmuştur. Rapora göre, Antalya’da bir taraftan tohum ıslah istasyonları modernize edilmeli diğer taraftan da selektör sayısı artırılmalıdır. Özellikle de Serik’teki tohumlar vasıflarını yitirerek dejenere olmuşlardır. Başta Antalya merkezi olmak üzere, Serik, Alanya ve Manavgat çevresinde tohumların incelenmesi ve kısa zamanda Bakanlıktan bu yerlere tohum gönderilmesi gerektiğinin üzerinde durulmuştur. 27 Şehrin pulluk konusunda da ihtiyaç içerisinde olduğu görülmektedir. Savaş koşulları içinde pulluk sorunu ülkenin genel bir sıkıntısıdır. Pulluğun fazla tarihli bir kaynakta söz konusu durumla ilgili olarak şunlar yazılmıştır: “Eskiden beri iskan bakımından söz edilen göçebe Yörük aşiretleri, yazın Toros Dağları üzerindeki yaylalara, kışın da kıyı boyundaki otlak sahalara göç ederler. Geçimlerini hayvancılıktan sağlarlar. 1950’den bu yana bu gezici aşiretler de toprağa yerleşmeye başlamışlardır. Kendileri ile yaptığımız temaslarda, gençlerin modern hayatın icaplarına uymak üzere çadırlarını terk edip, toplu yerleşme merkezlerine göç ettikleri tespit edilmiştir.” Bu bilgi için bkz. Coğrafya-Tarih-Tarım- Madenler-Sanayi-Ulaştırma-Ticaret ve Turizm Bakımından Antalya, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Antalya, 1966, s.4 23 Bu kurumların kuruluş ve faaliyetleri için bkz. Alçıtepe 2011, 1-15. Ayrıca belirtmek gerekir ki bu kurumlarda yapılan çalışmalar sayesinde ilerleyen yıllarda, örneğim 1961’de gayri safi bölgesel hasılat 733 milyon TL’ye ulaşmıştır. Bu bilgi için bkz. Divitçioğlu 1966, 14. Bu rakam da ortaya çıkarmaktadır ki, Antalya’da önceden açılan tarımsal kurumlar ve yapılan çalışmalar semeresini ileriki yıllarda vermiş ve Antalya halkı ekonomik açıdan önemli kazançlar elde etmiştir. 24 Nureddin 1944, 14-15 25 Avni 1942, 11 26 Antalya Bahçecilik Kooperatifi Esas Mukavelenamesi, Antalya Basımevi, Antalya, 1939, 1-21 27 BCA, 490..1.0.0 620.34..1 , s.4 121
Page 1 and 2: Tarih İncelemeleri Dergisi Cilt/Vo
Page 3 and 4: CHP Antalya Milletvekillerinin Şeh
Page 9: CHP Antalya Milletvekillerinin Şeh

Faysal Mayak, Cumhuriyet Halk Partisi Antalya Milletvekillerinin ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?